Basketballen zijn er in vele soorten en maten, gemaakt voor verschillende leeftijden, speelstijlen en locaties. Of je nu traint in de zaal of op het plein speelt, de bal die je gebruikt heeft direct invloed op je spel en hoe lang je plezier hebt van je aankoop. Deze gids helpt je bij het vinden van de juiste basketbal voor jouw behoeften.
Waarom de juiste basketbal belangrijk is
Een basketbal is meer dan zomaar een bal. De textuur, hardheid, grootte en het gewicht zijn allemaal kenmerken die invloed hebben op je spel. Het kiezen van de juiste basketbal kan je techniek verbeteren, je controle vergroten en blessures voorkomen.
Soorten basketballen
Indoor basketballen
Indoor basketballen zijn meestal gemaakt van (synthetisch) leer of composietmateriaal. Deze ballen zijn zachter, geven meer grip en zorgen voor meer controle tijdens het spel in de zaal. Ze houden zich goed op gladde houten vloeren, maar slijten snel wanneer ze buiten gebruikt worden. De ballen die officieel zijn goedgekeurd door de FIBA (de internationale basketbalbond) om wedstrijden mee te spelen hebben een buitenste laag van (kunst)leer, deze laag zorgt voor een fijne grip en het beste balgevoel.
Outdoor basketballen
Outdoor basketballen daarentegen zijn gemaakt van rubber of robuust composiet. Deze materialen zijn beter bestand tegen het ruwe oppervlak van asfalt en beton. Ze absorberen harde stoten en behouden hun structuur, ook na vele uren op een buitenveld. Basketballen die voor buiten zijn bedoeld, hebben een rubberen buitenlaag zodat de bal goed beschermd is tegen slijtage door de harde en oneffen ondergrond waarop buiten gespeeld wordt (vaak beton, stenen tegels of asfalt).
Indoor/outdoor basketballen
Speel je zowel binnen als buiten? Dan kun je het beste kiezen voor een basketbal die geschikt is voor beide omgevingen. Deze ballen zijn vaak gemaakt van een duurzaam composietmateriaal dat zowel grip biedt in de zaal als bestand is tegen slijtage op straat.
Lees ook: Hoeveel calorieën verbrand je met korfbal?
Materiaal en textuur
Waarom stuitert een basketbal zo goed? Dat heeft te maken met het materiaal waarvan een basketbal is gemaakt en de manier waarop deze wordt gemaakt. Een basketbal is opgebouwd uit verschillende lagen:
- Binnenbal: Van butyl.
- Laag van nylon en polyester: Gesponnen rondom de binnenbal, zorgt voor de stuit.
- Laag van rubber: Aangebracht ter bescherming van de nylon/polyester laag.
- Buitenste laag: Van (kunst)leer of rubber, met een kenmerkende textuur die zorgt voor grip en balgevoel. Daarnaast zorgen deze twee buitenste lagen dat een basketbal lang mee kan en tegen slijtage bestand is.
Basketballen die uitsluitend voor recreatief gebruik zijn hebben vaak een buitenlaag van rubber of andere kunststoffen. Deze basketballen zijn daarom vaak ook wat goedkoper, maar nog altijd van zeer goede kwaliteit.
Maat en gewicht
De maat van je basketbal heeft invloed op je techniek, controle en comfort. Hoe groter de basketbal, hoe zwaarder. Met welke maat je speelt (en hoe zwaar de bal dus is), hangt af van je leeftijd. Hoe ouder je bent, hoe groter de maat. Ook is er een klein verschil tussen basketballen voor mannen en basketballen voor vrouwen. Dit heeft te maken met de lichaamsbouw: meisjes en vrouwen hebben over het algemeen natuurlijk kleinere handen dan jongens en mannen en is het dus fijn om met een iets kleinere bal te spelen zodat de balcontrole optimaal blijft. Zo spelen vrouwen met een basketbal in maat 6 en nooit met de grootste maat (maat 7). Daarentegen spelen jongens en mannen vanaf een jaar of 13 officieel met een maat 7 basketbal.
Hieronder een overzicht van de verschillende maten:
- Basketbal maat 1: Kinderen vanaf 2 jaar
- Basketbal maat 3: Omtrek 57 cm, gewicht +/- 280 gram; kinderen tot 6 jaar (categorie U8)
- Basketbal maat 4: Omtrek 65 cm, gewicht +/- 396 gram; kinderen tot 6 jaar (categorie U8)
- Basketbal maat 5: Omtrek 70 cm, gewicht +/- 396-450 gram; kinderen tot en met 12 jaar (categorie U10 & U12)
- Basketbal maat 6: Omtrek 72 cm, gewicht +/- 567 gram; iedereen vanaf 12-13 jaar, dames in officiële competities
- Basketbal maat 7: Omtrek 75 cm, gewicht +/- 624 gram; jongens & heren vanaf 14-15 jaar
Let bij het kiezen van een maat niet alleen op leeftijd, maar ook op handgrootte, kracht en hoe vaak je traint. Een te grote of te zware bal maakt het lastiger om controle te houden. Het kan zelfs blessures veroorzaken wanneer de techniek nog in ontwikkeling is.
Lees ook: Wat verdient een derde keeper?
Hardheid
Hoe hard de basketbal is opgepompt is natuurlijk ook belangrijk voor je spel. Een te zachte bal stuitert natuurlijk voor geen meter en een te harde bal komt het spel ook zeker niet ten goede. Hoe hard een bal moet worden opgepompt kan verschillen per fabrikant. Voor Tarmak basketballen wordt een druk van 0.62 bar geadviseerd. Met een drukmetertje kan je dit meten. Belangrijk is in ieder geval dat je de bal hard genoeg oppompt, liever te hard dan te zacht. Dit zul je vanzelf merken tijdens het spelen.
Om te controleren of de bal goed is opgepompt, kun je de bal vanaf schouderhoogte op de grond laten vallen. Controleer of de bal hoger stuitert dan de heup.
Merken
Er zijn verschillende merken basketballen op de markt, elk met hun eigen specialiteiten en technologieën. Hieronder een overzicht van enkele bekende merken:
- Molten: Staat bekend om kwaliteit en innovatie en wordt wereldwijd gebruikt in competities en toernooien. De basketbal van Molten heeft vaak een kenmerkend 12-panel design. Dit draagt bij aan betere rotatie en zichtbaarheid.
- Wilson: Biedt een breed aanbod basketballen die populair zijn bij zowel recreatieve als gevorderde spelers. Modellen zoals de Evolution en de NBA Authentic blijven favoriet vanwege hun grip, balgevoel en lange levensduur.
- Spalding: Is al tientallen jaren een gevestigde naam in de basketbalwereld. Hun modellen zijn ontworpen voor duurzaamheid en speelcomfort, met een sterke nadruk op grip en balans.
- Nike: Basketballen combineren sportief design met praktische speeleigenschappen. Ze voelen licht aan, bieden goede grip en zijn aantrekkelijk geprijsd. Nike outdoor basketballen staan bekend om hun combinatie van grip en duurzaamheid, zelfs bij intensief buitengebruik. Het profiel van de buitenlaag is vaak dieper gelegd dan bij indoor varianten, waardoor je ook op stoffige of ruwe ondergronden meer controle houdt tijdens passes en schoten. Veel ballen van Nike bevatten ook verstevigde naden en rubber textuur die ervoor zorgen dat ze goed stuiten en comfortabel blijven aanvoelen, zelfs na langdurig spelen.
- Tarmak: Het eigen merk van Decathlon, ontworpen door product designers in Frankrijk die zelf fanatieke basketballers zijn. De basketballen worden onderworpen aan intensieve tests om de kwaliteit te garanderen. De Tarmak Resist 900 is bijvoorbeeld speciaal ontwikkeld om buiten mee te basketballen. De unieke binnenbal van 100% butyl is dusdanig sterk dat deze 3 keer zo drukvast is als een “normale” basketbal. Daarnaast is de buitenste rubberen laag extra stevig om zo alle ruwe oppervlakken buiten moeiteloos aan te kunnen zonder snel te slijten.
- Adidas: Elk merk verwerkt eigen technologieën in hun ballen. De ene legt de nadruk op demping, de ander op controle of waterbestendigheid.
3x3 Basketbal
Wist je dat de basketbal waar 3x3 basketbal mee wordt gespeeld een afwijkende maat en gewicht heeft? De 3x3 basketbal heeft een omtrek van een basketbal in maat 6, maar het gewicht van een maat 7 basketbal. 3x3 basketball is een relatief nieuwe spelvorm binnen het basketbal die, zeker in Europa, steeds meer aan populariteit wint. Er zijn dan ook al officiële (inter)nationale 3x3 competities, waar Nederland furore in maakt. 3x3 basketbal wordt gespeeld op een half veld en met maar één basket (met 3 spelers tegen 3 natuurlijk). Beide teams proberen dus bij dezelfde basket te scoren. Het spel is dynamisch, snel en vooral spectaculair. Het lijkt eigenlijk een beetje op het basketballen op een pleintje met je vrienden, mega leuk dus! Niet gek dat het daarom steeds populairder wordt en zelfs op de Olympische agenda staat.
Onderhoud
Om je outdoor basketbal zo lang mogelijk mee te laten gaan, is goed onderhoud belangrijk. Spoel je bal na het spelen af als er veel stof of zand aan zit. Vuil kan namelijk de grip verminderen. Gebruik een droge doek om hem schoon te maken en bewaar de bal binnen of op een droge plek om uitdroging of scheurtjes door weersinvloeden te voorkomen. Controleer regelmatig of de bal nog de juiste spanning heeft. Een te zachte bal raakt sneller beschadigd op asfalt, terwijl een te harde bal makkelijker vervormt of ongecontroleerd opstuit. Pomp de bal dus bij wanneer nodig, maar let op de aanbevolen druk.
Lees ook: Hoeveel vlakken heeft een voetbal?
Waar kun je basketballen kopen?
Basketballen zijn te koop bij sportwinkels zoals Decathlon en Teamswear, maar ook online via diverse webshops. Je hebt de keuze uit een aantal verschillende modellen. Koop een van de kleurrijke ballen of de meer traditionele varianten. Bij Teamswear zijn volop artikelen te koop om volop te basketballen, waaronder veel verschillende basketbal ballen van het bekende merk Spalding. De basketballen hebben een goede kwaliteit en zijn verkrijgbaar tegen zeer scherpe prijzen.