De samenstelling van een waterpoloteam is een complex proces dat strategisch inzicht, de juiste selectie van spelers en een diepgaand begrip van de spelregels vereist. Waterpolo combineert elementen van handbal met de unieke uitdagingen van het spelen in water. Deze sport vereist niet alleen zwemvaardigheid en balgevoel, maar ook strategisch inzicht en teamwerk. Een succesvol team is afhankelijk van een evenwichtige mix van vaardigheden, ervaring en tactisch vermogen.
De Basis: Spelregels en Speelveld
Waterpolo wordt gespeeld in een zwembad met specifieke afmetingen. Voor heren is het speelveld 20 meter breed en maximaal 30 meter lang, met een minimale diepte van 1,80 meter. Deze afmetingen kunnen variëren afhankelijk van de categorie en de competitie. Zo spelen pupillen op een kleiner veld van 15 meter met kleinere doelen, terwijl dames en heren vaak op een veld van 25 meter spelen, wat overeenkomt met de lengte van een instructiebad in veel zwembaden. Internationaal wordt er ook op een veld van 30 meter gespeeld.
Markeringen in het zwembad geven belangrijke zones aan:
- De doellijn: Bevindt zich aan de voorkant van het doel, ter hoogte van de doelpalen. Een doelpunt wordt gescoord als de bal deze lijn volledig passeert tussen de doelpalen.
- De 2-meterlijn: Deze lijn, aangegeven met rode pionnen, bevindt zich 2 meter voor de doellijn. Een aanvallende speler mag zich niet zonder bal binnen deze zone begeven.
- De 5-meterlijn: Aangegeven met gele pionnen, bevindt zich 5 meter voor de doellijn. Deze lijn is belangrijk voor het bepalen van de straffen binnen en buiten dit gebied.
- De middellijn: Deze lijn, aangegeven met witte pionnen, bevindt zich in het midden van het speelveld.
Elk waterpoloteam bestaat uit zeven spelers: zes veldspelers en één doelman. Het thuisspelende team draagt witte caps, terwijl het uitspelende team blauwe caps draagt. De keeper draagt een rode cap. Tijdens dode spelmomenten mogen spelers onbeperkt wisselen.
Waterpolo wordt gespeeld met een speciale bal, die verschilt in grootte per categorie. De jongste jeugd tot 11 jaar speelt met een kleine mini-polo bal. Dames spelen met een damesbal (nummer 4), terwijl heren met een grotere variant spelen (nummer 5). De herenbal heeft ongeveer hetzelfde formaat als een voetbal en weegt 400 tot 450 gram.
Lees ook: Schema voor 27 teams
Een waterpolowedstrijd is verdeeld in vier periodes (quarters) van maximaal 8 minuten zuivere speeltijd. De exacte duur kan variëren afhankelijk van de leeftijd van de spelers, het competitieniveau en het land waarin de wedstrijd wordt gespeeld. Bij overtredingen, doelpunten of andere spelonderbrekingen wordt de tijd stilgezet. Tussen de kwarten is er een korte pauze van één minuut. Bij De Woelwaters spelen alle teams bijvoorbeeld 4x5 minuten. Na twee periodes wisselen de teams van speelhelft.
Naast de wedstrijdklok is er ook een 30-seconden schotklok. Dit betekent dat een team binnen 30 seconden een schot op het doel moet lossen. Lukt dit niet, dan gaat het balbezit naar de tegenpartij. Deze regel geldt vanaf de C-jeugd. Als de bal na een schot op het doel weer in het bezit komt van dezelfde partij, wordt de klok opnieuw op 30 seconden gezet. Het doel van waterpolo is om meer doelpunten te scoren dan de tegenstander. Een doelpunt wordt gescoord wanneer de bal de doellijn volledig passeert tussen de doelpalen. Het team met de meeste doelpunten aan het einde van de wedstrijd wint.
Overtredingen in waterpolo kunnen verschillende consequenties hebben, variërend van een vrije bal tot een uitsluiting. Lichte overtredingen worden bestraft met een vrije worp voor de tegenpartij. De speler mag de bal afspelen op een medespeler of zelf verder zwemmen. Binnen de 5-meterzone mag een vrije worp niet direct op het doel worden geschoten; de bal moet eerst door een andere speler worden aangeraakt. Buiten de 5-meterzone mag de vrije worp wel direct op het doel worden geschoten, mits dit in één beweging gebeurt. Zwaardere overtredingen worden bestraft met een U20. De bestrafte speler moet naar het terugkomvak bij de eigen doellijn, tegenover de jurytafel. De speler mag na 20 seconden terugkeren in het spel, tenzij de tegenpartij in de tussentijd scoort of de eigen partij balbezit krijgt. Als een zware overtreding binnen de 5-meterzone plaatsvindt en een directe scoringskans wordt ontnomen, kent de scheidsrechter een 5-meterbal toe. Dit is een vrije worp vanaf de 5-meterlijn tussen de speler en de keeper. Zeer zware overtredingen, zoals het beledigen van een scheidsrechter of het maken van een slaande beweging, worden bestraft met een UMV of UMV4. Bij een UMV mag een ploeggenoot de uitgesloten speler na 20 seconden vervangen. Bij een UMV4 mag dit pas na 4 minuten. De bestrafte speler mag niet meer deelnemen aan de wedstrijd en moet de zwemhal verlaten. Een speler die driemaal wordt uitgesloten voor 20 seconden (drie persoonlijke fouten) mag niet meer deelnemen aan de wedstrijd. Spelers die worden bestraft met een UMV of UMV4 moeten eveneens de zwemzaal verlaten.
Als de scheidsrechter niet kan bepalen wie een overtreding heeft begaan, of wanneer twee spelers tegelijkertijd een overtreding begaan, wordt er een neutrale inworp gegeven. De scheidsrechter gooit de bal tussen twee spelers in die naast elkaar in het water liggen. Wanneer de keeper de bal als laatste aanraakt voordat deze over de achterlijn gaat, krijgt de tegenpartij een hoekworp. Dit geldt niet als een verdediger de bal opzettelijk over de achterlijn duwt of gooit; in dat geval wordt er ook een hoekworp toegekend.
Vanuit de FINA (de internationale zwembond) worden periodiek voorstellen en nieuwe interpretaties van de spelregels verstuurd. In Nederland is de spelregelcommissie (SC) verantwoordelijk voor het beoordelen en implementeren van deze regels.
Lees ook: Stappenplan 4-Team Toernooi
TeamNL Waterpolovrouwen: Op Weg naar de Olympische Spelen in Parijs
Het Nederlands team, wereldkampioen in 2023, Europees kampioen en winnaar van olympisch brons in 2024, bereidt zich intensief voor op de Olympische Spelen in Parijs. De waterpolowedstrijden tijdens de Olympische Spelen van Parijs vinden plaats van 27 juli tot en met 10 augustus. De groepswedstrijden worden gespeeld in het Centre Aquatique in Saint-Denis en de finales in de Paris La Défense Arena in Nanterre.
De KNZB heeft de namen bekendgemaakt van de TeamNL waterpolovrouwen die van 27 juli tot en met 10 augustus gaan deelnemen aan de Olympische Spelen. Bondscoach Evangelos Doudesis selecteerde de volgende 13 speelsters voor Parijs: Laura Aarts (keepster), Vivian Sevenich en Simone van de Kraats (CN Mataro, Spanje), Kitty Lynn Joustra en Brigitte Sleeking (Vouliagmeni NC, Griekenland), Maartje Keuning, Sabrina van der Sloot (CN Sabadell, Spanje), Bente Rogge en Lieke Rogge (ZV De Zaan), Nina ten Broek (CN Terrassa, Spanje), Sarah Buis (UZSC, keepster), Iris Wolves en Lola Moolhuijzen (Polar Bears). De begeleiding bestaat naast Doudesis uit Richard van Eck (assistent-coach), Ineke Yperlaan (teammanager), Chris Hendrix (video-analist), Bart Pol (keeperstrainer) en Annelies Geel-van Asch (fysiotherapeut).
De poule-indeling voor TeamNL is als volgt:
- Poule A: Hongarije, Australië, Canada, China, Nederland
- Poule B: Frankrijk, Griekenland, Italië, Verenigde Staten, Spanje
Het programma van Oranje in Parijs ziet er als volgt uit:
- Zaterdag 27 juli, 14.00 uur: Nederland - Hongarije
- Maandag 29 juli, 18.30 uur: China - Nederland
- Woensdag 31 juli, 14.00 uur: Nederland - Australië
- Zondag 4 augustus, 18.30 uur: Canada - Nederland
- Dinsdag 6 augustus: kwartfinales
- Donderdag 8 augustus: halve finales
- Zaterdag 10 augustus: finales
Bondscoach Evangelos Doudesis benadrukt dat de verschillen tussen de top-10 teams minimaal zijn en kijkt uit naar een super interessant toernooi in Parijs. Hij stelt dat het eerste doel is om goed te spelen, te groeien in de poule en zich te plaatsen voor de kwartfinales. Over zijn selectie voor de Spelen zegt hij: “Het team is een samenstelling van unieke karakters en ervaren speelsters. We hebben vaak in deze formatie gespeeld de afgelopen jaren. Met veel multifunctionele speelsters die ook verschillende tactische systemen beheersen. Bovendien hebben we meerdere alternatieven voor alle posities. We reizen hierdoor met veel vertrouwen af naar Parijs.”
Lees ook: Wat gebeurt er bij een gelijkspel in handbal?
Op weg naar Parijs bereiden de Nederlandse waterpolovrouwen zich traditiegetrouw in het KNZB-Zwembad in Zeist voor op de Olympische Spelen. China was onlangs een kleine week te gast om te sparren in Zeist en ook werd er in Veenendaal nog een officiële interland gespeeld.
De Rol van de Spelers in het Team
De samenstelling van een waterpoloteam is cruciaal voor succes. Elk van de zeven spelers heeft een specifieke rol en verantwoordelijkheid. Het team is een samenstelling van unieke karakters en ervaren speelsters. De multifunctionele speelsters beheersen verschillende tactische systemen.
- Keepers: Laura Aarts en Sarah Buis zijn de keepers in de selectie. Laura Aarts gold als één van de beste waterpolokeepsters ter wereld. Keepers zijn cruciaal voor het verdedigen van het doel en het initiëren van aanvallen.
- Veldspelers: De overige spelers, waaronder Vivian Sevenich, Simone van de Kraats, Kitty Lynn Joustra, Brigitte Sleeking, Maartje Keuning, Sabrina van der Sloot, Bente Rogge, Lieke Rogge, Nina ten Broek, Iris Wolves en Lola Moolhuijzen, vullen de veldposities in. Waterpoloster Lola Moolhuijzen is pas 19 jaar, maar behoort inmiddels tot de vaste krachten van het Nederlands team.
Tactische Flexibiliteit en Ervaring
Een belangrijk aspect van de teamselectie is de tactische flexibiliteit. Bondscoach Doudesis heeft gekozen voor speelsters die verschillende tactische systemen beheersen en op meerdere posities inzetbaar zijn. Dit geeft het team de mogelijkheid om zich aan te passen aan verschillende tegenstanders en situaties tijdens de wedstrijd.
De ervaring van speelsters zoals Kitty-Lynn Joustra, Maartje Keuning, Simone van de Kraats, Vivian Sevenich, Brigitte Sleeking, Sabrina van der Sloot en Iris Wolves, die ook al in Tokio actief waren, is van onschatbare waarde. Daarnaast brengen debutanten zoals Lola Moolhuijzen en Nina ten Broek nieuwe energie en talent in het team.
Voorbereiding en Strategie
De voorbereiding op de Olympische Spelen is intensief. Het team verblijft momenteel in Boedapest voor een vierlandentoernooi. Na knappe overwinningen op World Cup-winnaar Griekenland (16-12) en het sterke gastland Hongarije (15-12) speelt Oranje vanavond nog tegen een andere WK-deelnemer, Nieuw-Zeeland. Volgende week traint de ploeg van bondscoach Evangelos Doudesis nog een kleine week in Nederland en op vrijdag 4 juli vertrekt het Oranje-gezelschap naar Azië om te acclimatiseren.
Het team heeft in de voorbereiding al laten zien waartoe het in staat is. Tijdens de WK in 2022 won de equipe van Evangelos Doudesis met grote cijfers (29-6) van Argentinië. China en de Verenigde Staten werden vorig jaar verslagen bij de Olympische Spelen in Parijs. Na een moeizame cross-over wedstrijd plaatste Nederland zich via een 15-11 zege op China voor de kwartfinales maar vooral het heroïsche duel om het brons tegen de Verenigde Staten staat menigeen vast nog helder op het netvlies.
tags: #waterpolo #team #samenstelling