Volleybal, een populaire sport die wereldwijd wordt beoefend, heeft een rijke en interessante geschiedenis. Van zijn bescheiden begin als een recreatieve activiteit tot zijn huidige status als een Olympische sport, heeft volleybal een opmerkelijke evolutie doorgemaakt. Dit artikel duikt in de oorsprong en ontwikkeling van volleybal, en belicht de belangrijke figuren en gebeurtenissen die de sport hebben gevormd tot wat het nu is.
De Geboorte van Volleybal: William G. Morgan en "Mintonette"
Officieel wordt de Amerikaan William G. Morgan beschouwd als de bedenker van volleybal. In 1895 bedacht hij deze sport als een combinatie van elementen uit tennis, basketbal en honkbal. Morgan, een sportleider bij de Young Men Christian Association (YMCA) in Massachusetts, zocht naar een minder intensieve sport voor zijn oudere zakenlieden, in vergelijking met het toen al bekende basketbal. Hij noemde het nieuwe spel aanvankelijk "mintonette".
Morgan verzamelde spelregels uit bekende sporten en creëerde zo een unieke activiteit. Een essentieel principe was dat de bal niet de grond mocht raken en over het net moest worden gespeeld. Een netservice mocht eenmaal opnieuw worden gedaan, en spelers mochten de bal voor zichzelf omhoog spelen (dribbelen) tot een meter voor het net. Een wedstrijd bestond uit 'innings', die eindigden wanneer alle spelers van beide teams een serveerbeurt hadden gehad. Het was zelfs mogelijk om één tegen één te spelen, of met teams van tien tegen tien.
Het eerste volleybalspel werd gespeeld met een basketbal. De techniek van het spel dat we nu volleybal noemen, lijkt echter nauwelijks meer op het oorspronkelijke spel, hoewel het spelidee in grote lijnen hetzelfde is gebleven.
De Naam "Volleyball" en de Verspreiding van de Sport
Rond 1900 kreeg het spel de naam "volleyball" van Alfred Halstead, een sportinstructeur die het spel introduceerde in Canada. Het spel begon zich buiten de Verenigde Staten te verspreiden en werd al snel populair in Europa, met name in landen als Duitsland, Frankrijk en Nederland.
Lees ook: Volleybal: Alles over winnen
De Introductie in Nederland: Pater Simon Buis
In 1925 bracht pater Simon Buis (1892-1960) het spel naar Nederland na een bezoek aan de Amerikaanse staat Illinois. Volleybal werd voor het eerst gespeeld in het Missiehuis Sint Willebrord in Uden. Echter, het spel verspreidde zich aanvankelijk niet verder dan andere missiehuizen en seminaries.
Het duurde tot 1930 voordat de eerste volleybalclub in Nederland werd opgericht, genaamd AMVJ. De sport werd bekender in 1945, toen militairen uit Canada, Polen en Amerika overal in het land volleybal speelden tijdens de bevrijding. Volleybal werd in de naoorlogse jaren een echte schoolsport.
De Nederlandse Volleybal Bond (NeVoBo) en de Uniformering van de Regels
Omdat er in verschillende plaatsen verschillende spelregels werden gehanteerd, ontstond er behoefte aan een instantie die coördinerend zou optreden en uniformiteit zou nastreven. Dit leidde tot de oprichting van de Nederlandse Volleybal Bond (NeVoBo) op 6 september 1947 in Amsterdam. De NeVoBo zorgde ervoor dat duizenden Nederlanders volleybal speelden volgens dezelfde spelregels en normen.
De Amsterdamse sportleraar Dick Schmüll richtte op 18 januari 1947 de Landelijke Volleybal Commissie op, die de voorbereiding van een bond op zich nam. Schmüll nam op de stichtingsvergadering de voorzittershamer ter hand. Binnen een jaar stroomde al veel nieuw bloed het bestuur in. Schmüll zelf gaf na een jaar het stokje over aan W.P. Struijk, die tot en met 1969 de functie als voorzitter bekleedde.
De NeVoBo groeide snel. Na één jaar telde de NeVoBo 1.281 leden, en in 2000 waren er ongeveer 135.000 volleyballers lid. Om dit te bereiken organiseert de NeVoBo activiteiten voor verschillende groepen van verschillende niveaus. Daarnaast ontwikkelt en organiseert de NeVoBo allerlei opleidingen voor trainers, scheidsrechters en verenigingskader, en schoolt het jonge volleybaltalenten.
Lees ook: Alles over zand sokken en volleybal
Internationale Erkenning en Olympisch Succes
In 1947 werd de Internationale Volleybal Federatie (FIVB) opgericht, met als doel het bevorderen en reguleren van de sport wereldwijd. De eerste officiële wereldkampioenschappen volleybal werden gehouden in 1949 voor mannen en in 1952 voor vrouwen.
Het Nederlandse herenteam behaalde zijn grootste succes in 1996, toen het de gouden medaille won op de Olympische Spelen in Atlanta, onder leiding van coach Joop Alberda. Eerder, in 1992, behaalden ze al een zilveren medaille bij de Olympische Spelen in Barcelona.
De Ontwikkeling van Beachvolleybal
Naast zaalvolleybal is beachvolleybal ook een populaire variant van de sport. Een beachvolleybalteam bestaat slechts uit twee personen, en de nadruk ligt hierbij meer op de verdediging dan op de aanval. Beachvolleyballers zijn allround spelers en moeten alle aspecten van het spel beheersen. Tactisch gezien is het een ingewikkeld spel, waarbij twee personen een veld van 8 bij 8 meter moeten verdedigen. Beachvolleybal is vooral populair geworden sinds het werd geïntroduceerd als een Olympische sport in 1996.
Volleybal Vandaag: Groei en Innovatie
Volleybal blijft groeien en evolueren, zowel op professioneel als op amateurniveau. Met de opkomst van nieuwe technologieën, zoals video-analyse en statistieken, kunnen spelers en coaches hun prestaties verbeteren en hun tactieken verfijnen.
Sinds 1995 is het topvolleybal in Nederland ondergebracht in een aparte organisatie: De Stichting Top Volleybal Nederland (TVN). Zij houden zich bezig met de organisatie en marketing van de nationale teams.
Lees ook: Alles over Vrije Ruimte Volleybal
Blessures in Volleybal
Ondanks de populariteit en de vele voordelen van volleybal, komen er ook veel blessures voor bij de sport. Uit onderzoek is gebleken dat er in Nederland jaarlijks ongeveer 190.000 blessures in het volleybal optreden, waarvan 78.500 medisch behandeld moeten worden. Per 1.000 uur volleybal ontstaan gemiddeld 2,4 blessures.
tags: #ontstaan #volleybal #geschiedenis