In de Nederlandse hockeywereld is er een interessante discussie gaande over een ogenschijnlijk eenvoudig onderwerp: het al dan niet douchen na een wedstrijd. Dit artikel onderzoekt de verschillende perspectieven, de veranderende normen en waarden, en tracht een genuanceerd beeld te schetsen van dit gevoelige onderwerp.
De traditie van de derde helft versus douchen
Schrijver Ricci Scheldwacht, bekend van het boek 'Echte hockeyers douchen niet', belicht een interessant aspect van de hockeycultuur. Zijn titel verwijst naar de traditie waarbij hockeyers na wedstrijden de douche overslaan en direct naar het clubhuis gaan voor de zogenaamde "derde helft". Dit is een moment van ontspanning, gezelligheid en teambinding, waarbij spelers samen wat drinken en de wedstrijd nabespreken. Volgens Scheldwacht is deze derde helft bij sommige teams zelfs belangrijker dan de wedstrijd zelf. Het samenzijn en de gesprekken in het clubhuis worden als essentieel onderdeel van de hockeybeleving gezien, waardoor er soms geen tijd meer over is om te douchen.
De opkomst van het douche-dilemma
Steeds vaker uiten ouders hun bezorgdheid over gezamenlijke doucherituelen na gymlessen of bij sportclubs. Het verplicht douchen na inspanning wordt door sommigen beschouwd als een inbreuk op de persoonlijke integriteit van hun kinderen. Scholen lijken hier gevoelig voor en staan steeds vaker open voor het afschaffen van deze verplichting.
De argumenten van ouders zijn helder: het lichaam van hun kind is privé en zij bepalen zelf of ze dit aan anderen willen laten zien. Daartegenover staat het argument van scholen en sportclubs dat douchen noodzakelijk is voor de hygiëne, zeker wanneer kinderen na de sportieve activiteit nog de hele dag in de klas moeten zitten.
Teamsport: Meer dan alleen hockey
Voor velen is hockey meer dan alleen een sport; het is een teamsport die waardevolle lessen leert. Een hockeyster die al 15 jaar in Dames 1 speelt, benadrukt dat het niet per se om hockey draait, maar om de teamsport an sich. Het gaat om alles wat ze vanaf haar negende heeft geleerd op het veld: samenwerking, verbinding, plezier en groei, zowel als individuele speler als als team.
Lees ook: Een diepgaande blik op de historische prestaties van het Duitse Dames Hockeyteam.
Deze basisbeginselen, geleerd op het sportveld, zijn ook toepasbaar in het ondernemerschap en in het dagelijks leven. Enkele belangrijke aspecten zijn:
- Samenwerking: Hard werken voor elke bal en werken voor elkaar, ook als je niet aan de bal bent. Centraal stellen wat de ander nodig heeft om optimaal te presteren.
- Winnen en verliezen: Samen winnen is een fantastisch gevoel, maar verliezen hoort er ook bij. Het leert je omgaan met verschillende emoties en veerkracht te ontwikkelen.
- Acceptatie en loslaten: Accepteren dat niet alles altijd loopt zoals je wilt en dat je fouten mag maken. Een sterk team helpt je hierbij.
- Communicatie: Een effectieve manier van communiceren op het veld, waarbij je leert om kort en krachtig te zijn en je aan te passen aan de situatie en de persoon.
- Feedback: Het geven van constructieve feedback met empathie is essentieel voor de groei van het team.
- Rol binnen het team: Iedere speler heeft zijn eigen rol, van leider tot ondersteuner, en het is belangrijk om je eigen plek te vinden in een veranderend team.
- Douchen: Het al dan niet douchen na de wedstrijd, waarbij de persoonlijke voorkeur en de teamcultuur een rol spelen.
Waarom douchen na het hockey?
Er zijn verschillende redenen waarom douchen na het hockeyen belangrijk kan zijn:
- Hygiëne: Het is belangrijk om zweet en vuil van je lichaam te verwijderen na het sporten.
- Gezondheid: Het is niet gezond om bezweet op de fiets te stappen en sterk af te koelen.
- Spieren: Een warme douche helpt om je spieren te ontspannen en de doorbloeding te stimuleren, wat blessures kan voorkomen.
- Sociale aspect: Het "kleedkamer gevoel" kan bijdragen aan de teambinding en de gezelligheid.
Nostalgie versus nieuwe normen
Velen herinneren zich een tijd waarin douchen na gymles vanzelfsprekend was en er weinig discussie over bestond. Natuurlijk was er soms schaamte, zeker tijdens de puberteit, maar dit werd vaak gedeeld met klasgenoten. Het samen douchen werd zelfs geassocieerd met een gevoel van teamgeest en saamhorigheid.
Echter, de tijden zijn veranderd. Er lijkt een verschuiving plaats te vinden in wat als acceptabel wordt beschouwd als het gaat om naaktheid in openbare ruimtes. In sportscholen wordt bijvoorbeeld steeds vaker waargenomen dat mannen ervoor kiezen om in hun onderbroek te douchen.
Hygiëne versus persoonlijke grenzen
Het argument dat het bij deze discussie niet om hygiëne draait, is opmerkelijk. In de context van sauna's bijvoorbeeld, waar naaktheid traditioneel de norm is, zien we een toename van het aantal badkledingdagen. Dit wordt vaak ingegeven door commerciële overwegingen, maar ook door een groeiende behoefte aan privacy en comfort. Reacties online suggereren dat sommigen het prettiger vinden om geen "vieze lijven" te hoeven zien of om niet "gekeurd" te worden in hun naaktheid.
Lees ook: De evolutie van hockey: een gedetailleerde analyse
Het is belangrijk om te benadrukken dat naakt douchen hygiënischer kan zijn, maar dat dit niet de kern van de discussie lijkt te raken. Het gaat veeleer om persoonlijke grenzen, schaamte en de angst voor ongewenste intimiteiten of pestgedrag.
Angst en onzekerheid
De angst voor wat er zou kunnen gebeuren in een gezamenlijke doucheruimte speelt een grote rol in de bezorgdheid van ouders. Verhalen over trainers die hun handen niet thuis kunnen houden of de vrees voor pestgedrag als gevolg van lichaamsverschillen, zijn reële zorgen. Ouders willen hun kinderen beschermen en benadrukken dat het lichaam van hun kind van hen is en dat zij niet verplicht zijn om dit aan anderen te laten zien.
Echter, er bestaat ook het risico dat ouders doorslaan in hun beschermingsdrang. Door te veel te focussen op de potentiële gevaren, kunnen ze onbedoeld schaamte en onzekerheid over het eigen lichaam overbrengen op hun kinderen.
Bodyshaming en trots op je lichaam
Paradoxaal genoeg lijkt de toenemende preutsheid hand in hand te gaan met een groeiende beweging tegen bodyshaming. YouTubers en Instagram-influencers zetten zich in voor een positief lichaamsbeeld en benadrukken dat elk lichaam er mag zijn. Het is belangrijk om kinderen te leren dat er niets mis is met functioneel naakt zijn, bijvoorbeeld onder de douche. Lichamen verschillen en zijn allemaal bijzonder. Het is essentieel om kinderen te leren trots te zijn op hun lichaam en zo min mogelijk schaamte te voelen om het te laten zien. Een gezonde dosis preutsheid is prima, maar het mag niet leiden tot een negatief zelfbeeld of angst voor het eigen lichaam.
De drempel over
Het overwinnen van schaamte en preutsheid kan een hoop comfort opleveren. Of het nu gaat om het uitkleden in een massale douchetent op een festival of om naakt naar de sauna gaan, het is niet verkeerd om kinderen te leren dat het oké is om over een drempel heen te stappen. Natuurlijk moeten persoonlijke grenzen gerespecteerd worden, maar het is belangrijk om kinderen de ruimte te geven om hun eigen grenzen te verkennen en te verleggen.
Lees ook: Een overzicht van de carrière van Chloe Hockey en haar bijdrage aan het Nederlandse hockey.
Het is prima als de ene leerling wel na gym doucht en de andere niet. Het is ook prima als de ene voetballer in onderbroek doucht en de andere naakt. Het belangrijkste is dat kinderen leren om respect te hebben voor elkaars keuzes en grenzen.
Wat willen we onze kinderen leren?
De kernvraag is: wat willen we onze kinderen leren over dit onderwerp, behalve dat hun lichaam van hen is? Het gaat hier immers over douchen, niets meer en niets minder. Jezelf verzorgen, lief zijn voor je lichaam en rekening houden met je klas- of teamgenoten die anders jouw zweetgeur moeten verdragen, zijn ook belangrijke aspecten van de douchekwestie.
Saamhorigheid en respect
Het is belangrijk om te onthouden dat gezamenlijk douchen na gym of sport niet per se geassocieerd hoeft te worden met gevaar op ongewenste intimiteiten of pestgedrag. Het is essentieel dat ouders hun eigen angsten, onzekerheden en schaamte niet onbedoeld overdragen op hun kinderen. We moeten voorkomen dat kinderen veroordeeld of uitgelachen worden als ze zich zonder handdoekje omkleden op het strand of als ze zich na een sportwedstrijd willen opfrissen. Het zou jammer zijn als onze kinderen het vies vinden om andere mensen bloot te zien.
Ervaringen uit de praktijk
De ervaringen van anderen kunnen inzicht geven in de complexiteit van dit onderwerp. Zo is er het verhaal van een voetballer die van een dorpsclub naar een club in de stad verhuisde en merkte dat daar met onderbroek werd gedoucht. Toen hij naakt onder de douche stapte, werd hij hierop aangesproken door de trainer. Dit leidde tot de vraag of dit de standaard is bij alle clubs in de stad en of hij op zoek moest naar een andere club.
Ook zijn er verhalen van teams waarin zowel jongens als meisjes naakt douchen en dit als prettig en natuurlijk ervaren. Het is belangrijk om te benadrukken dat er veel verschillende ervaringen en perspectieven zijn en dat er geen universele waarheid bestaat.
De rol van geloof en cultuur
Het is belangrijk om rekening te houden met de rol van geloof en cultuur in deze discussie. Sommige moslimjongeren hebben bijvoorbeeld moeite met naakt zijn in het bijzijn van anderen vanwege hun geloof. Dit kan leiden tot situaties waarin andere jongens zich ook ongemakkelijk voelen en ervoor kiezen om in onderbroek te douchen.
Het is essentieel om respect te hebben voor elkaars overtuigingen en culturele achtergronden. Tegelijkertijd is het belangrijk om open te staan voor aanpassing en integratie. In sommige gevallen passen jongeren met een andere culturele achtergrond zich aan de plaatselijke gewoonten aan, terwijl in andere gevallen de groep zich aanpast aan de individuele behoeften.
De verantwoordelijkheid van sportverenigingen
Sportverenigingen hebben een belangrijke verantwoordelijkheid in het creëren van een veilige en prettige sportomgeving voor alle leden. Het is essentieel om open gesprekken te voeren over het al dan niet verplicht stellen van douchen en om rekening te houden met de verschillende behoeften en wensen van de leden.
De Nevobo (Nederlandse Volleybal Bond) benadrukt het belang van een open dialoog tussen spelers, ouders, trainers en bestuur. Het is belangrijk om te onderzoeken hoe er tegen het douchen wordt aangekeken en om een oplossing te vinden die voor iedereen acceptabel is. In sommige gevallen kan het douchen in ondergoed of in afgesloten cabines een oplossing bieden.
Homoseksualiteit in de sport
Het is belangrijk om te erkennen dat de sportwereld niet altijd een veilige plek is voor iedereen. Neco Dusseldorp, een hockeyer, hield tien jaar lang zijn homoseksualiteit geheim op de hockeyclubs waar hij speelde. Hij was bang voor de reacties van zijn teamgenoten en voelde zich niet op zijn gemak in een team met veel "alfamannetjes".
Uiteindelijk besloot hij uit de kast te komen, wat positief werd ontvangen door zijn teamgenoten. Sindsdien zet hij zich in voor meer openheid over homoseksualiteit in de sport en pleit hij voor meer aandacht voor dit onderwerp bij adolescenten.
Dusseldorp benadrukt dat het belangrijk is dat mensen zich veilig voelen om te vertellen over hun seksuele voorkeur en dat er geen sprake mag zijn van een "don't ask don't tell" cultuur. Hij vindt dat sportverenigingen een actieve rol moeten spelen in het creëren van een inclusieve omgeving voor iedereen.
Grensoverschrijdend gedrag
Helaas zijn er ook gevallen bekend van grensoverschrijdend gedrag in de sportwereld, waaronder seksuele intimidatie en het filmen van spelers onder de douche. Dit benadrukt het belang van preventieve maatregelen en een open cultuur waarin meldingen serieus worden genomen.
De KNHB (Koninklijke Nederlandse Hockey Bond) heeft een onderzoekscommissie ingesteld naar aanleiding van meldingen over ongewenst gedrag van een trainer-coach. De bond benadrukt dat er in het verleden te veel is weggekeken en dat er nu een andere koers wordt gevaren.
Richtlijnen en afspraken
Om een veilige en prettige sportomgeving te creëren, is het belangrijk dat sportverenigingen duidelijke richtlijnen en afspraken hebben. MHC Heesch heeft bijvoorbeeld een aantal richtlijnen opgesteld voor alle spelers en begeleiders, waaronder:
- Elke training en wedstrijd begint met een warming-up en na de wedstrijd is er ook op de club gelegenheid om te douchen.
- Gedraag je op een prettige manier naar coaches, scheidsrechters, medespelers, tegenstanders en publiek.
- Neem na de training of wedstrijd altijd even de tijd om met je medespelers en coaches c.q. trainers een gesprekje te voeren.
- MHC Heesch stimuleert het douchen na afloop van wedstrijden.
De rol van ouders
Ook ouders spelen een belangrijke rol in de discussie over douchen na het sporten. Sommige ouders vinden het belangrijk dat hun kinderen douchen na de wedstrijd, terwijl anderen het liever aan hun kinderen zelf overlaten.
Een moeder vertelt bijvoorbeeld dat ze het niet eens is met de verplichting om te douchen na de voetbal, omdat ze haar kinderen geleerd heeft dat ze alleen bloot gaan bij bepaalde mensen en dat ze nooit over hun eigen grenzen heen moeten gaan. Ze vindt dat kinderen zelf moeten kunnen bepalen of ze willen douchen met hun teamgenoten.