Hans Jorritsma: Meer dan twee decennia dienstbaarheid aan Oranje

Hans Jorritsma, een naam die onlosmakelijk verbonden is met het Nederlands elftal, nam in november 2017 afscheid als teammanager na ruim 21 jaar in dienst van de KNVB. Zijn vertrek markeerde het einde van een tijdperk, waarin hij een cruciale rol speelde achter de schermen bij Oranje. Jorritsma, geboren op 19 maart 1949 in Lochem, trad in december 1996 aan als teammanager en bleef tot het einde van de lopende kwalificatiecampagne voor het WK 2018 in deze functie verbonden aan Oranje.

Achtergrond en Aanstelling

De aanstelling van Jorritsma in 1996 kwam op een cruciaal moment. Het Nederlands elftal had een teleurstellend EK achter de rug en er heerste onrust binnen de spelersgroep. De toenmalige bondscoach, Guus Hiddink, zag de noodzaak om de staf verder te professionaliseren. Hiddink beschouwde Hans Jorritsma als "een logische man voor de toen nog niet professioneel ingevulde positie van teammanager. Sowieso een man om Team Oranje überhaupt te professionaliseren".

De keuze voor Jorritsma was opmerkelijk, aangezien hij geen voetbalachtergrond had. Voorheen was hij vooral bekend in de hockeywereld, waar hij als bondscoach successen boekte met Nederland en Pakistan. Hij had zelfs als international de zilveren medaille geweigerd uit handen van de Argentijnse dictator Jorge Videla in 1978, een daad die getuigde van zijn morele kompas en opstandigheid.

"Het aantrekken van een niet-voetbalman was destijds not done," aldus Hiddink. Echter, Hiddink vond dat het voetbal moest leren van andere sporten en kreeg de steun van KNVB-bestuurders Arie van Eijden en Peter Vogelzang om Jorritsma aan te stellen.

De Rol van Teammanager

Jorritsma's rol als teammanager omvatte een breed scala aan taken. Hij was verantwoordelijk voor de perfecte logistiek rondom het team, van trainingsvelden en hotels tot luchthavens en touringcars. Hij zorgde ervoor dat alles tot in de puntjes geregeld was, zodat de spelers en de technische staf zich volledig konden focussen op het voetbal. "Ik ben aangenomen om de bondscoach optimaal te laten functioneren," zei hij daar eens over.

Lees ook: Hans Kroes: Een diepgaande biografie

Zijn oog voor detail en topsportmentaliteit waren van onschatbare waarde. Hij bewaakte het "kasteel" met grote toewijding en zorgde ervoor dat alles klopte, tot op de vierkante millimeter. Hij proefde trainingsvelden, hotels, luchthavens, touringcars, keukens, stadions en kleedkamers, en adviseerde de bondscoach en de directie van de KNVB pas als hij wist dat het goed was.

Naast de logistieke taken had Jorritsma ook een belangrijke rol in het creëren van een optimaal werkklimaat. Hij was betrokken bij de spelers en hun families, ook buiten de trainingskampen om. Zijn natuurlijke en oprechte betrokkenheid maakte veel indruk op de (ex)internationals.

Impact en Waardering

Jorritsma's inbreng bij het Nederlands elftal was significant. Onder zijn hoede bereikte Oranje de vierde plaats op het WK van 1998, de tweede plaats op het WK van 2010 en de derde plaats op het WK van 2014. Hoewel hij zelf de laatste was om een direct verband te leggen tussen zijn werk en deze successen, zorgde hij er wel voor dat de basisvoorwaarden altijd van Champions League-niveau waren.

De waardering voor Jorritsma was groot, zowel binnen de KNVB als bij de spelers. Directeur betaald voetbal Jean Paul Decossaux benadrukte dat zijn aanblijven tot het einde van de WK-kwalificatiecampagne de rust rondom het team bevorderde. Wesley Sneijder betreurde zijn vertrek en benadrukte de speciale band die hij met Jorritsma had.

Voor zijn afscheid werd Jorritsma verrast door spelers en staf van het Nederlands elftal. Het dagprogramma, dat hij altijd zorgvuldig opstelde, werd ingrijpend gewijzigd. In plaats van de eetzaal wachtten spelers en staf hem op in de lobby, klaar om hem mee uit dineren te nemen. Tijdens dit diner klonk waardering door voor zijn professionaliteit, oog voor detail, topsportmentaliteit en betrokkenheid.

Lees ook: Rijntjes' Invloed op Handbal

Afscheid en Toekomst

Jorritsma nam na de wedstrijd Roemenië-Nederland op dinsdag 14 november afscheid van het Nederlands elftal. Hij vertrok het liefst geruisloos, zoals hij gekomen was. De KNVB toonde echter veel respect en dankbaarheid voor wat hij had bereikt.

Wat Jorritsma na zijn vertrek bij de KNVB zou gaan doen, was nietDirecteur betaald voetbal Jean Paul Decossaux: “Ik ben blij dat we er zijn uitgekomen. Dit bevordert de rust rondom het team. En die rust is noodzakelijk. Spelers en technische staf moeten volgende week hun vizier volledig kunnen richten op de kwalificatiewedstrijden tegen Wit-Rusland en Frankrijk.”OpvolgerDe KNVB hoopt op korte termijn de besprekingen met de opvolger van Jorritsma af te ronden. De nieuwe collega, die de komende tijd door Jorritsma wordt ingewerkt, neemt dan per 1 december 2017 de teammanagementtaken van laatstgenoemde over.Hans Jorritsma: 'Alles in dienst van het team'. - Foto: KNVB MediaHans Jorritsma (68) gaf als teammanager bij Oranje hoogstzelden interviews, sprak in ieder geval nooit in het openbaar over zijn werk en vertrekt nu, dinsdag 14 november, na Roemenië-Nederland, het liefst geruisloos bij de bond. Zoals hij kwam, wil hij vertrekken. Er past de KNVB niettemin weinig anders dan veel respect en dankbaarheid te tonen voor wat de teammanager binnen de staf van het Nederlands elftal tot stand heeft gebracht. En hoewel de ‘pensionado’ die waardering het liefst in klein comité ondergaat, is een saluut juist hier wel op zijn plaats.Alles in dienst van het team, het team dat in feite de totale ambiance binnen de KNVB beïnvloedt, zo niet volledig bepaaltEen moment om stil te staan bij 21 jaren van dienstbaarheid aan het collectief Oranje. Want zo keek Jorritsma naar zijn werk. "Alles in dienst van het team, het team dat in feite de totale ambiance binnen de KNVB beïnvloedt, zo niet volledig bepaalt", zei hij daar in 2004 eens over.1996Jorritsma kwam in december 1996 in dienst bij de KNVB, als teammanager. Niet precies op het beste moment. Of wel. Het is maar net hoe je daar naar kijkt. Oranje had eerder in de lente van dat jaar een slecht EK gespeeld in Engeland. Ook achter de schermen was er destijds rumoer bij het nationale elftal. Er zou tweespalt geweest zijn binnen de spelersgroep. Het collectief rammelde rumoerig.De toenmalig bondscoach Guus Hiddink besloot de staf van zijn team daarom verder te professionaliseren.Professionalisering"Je moest verder kijken dan je goede uitslagen alleen. Ik vond Hans Jorritsma een logische man voor de toen nog niet professioneel ingevulde positie van teammanager. Sowieso een man om Team Oranje überhaupt te professionaliseren", zei Hiddink daar deze week over. ,,Het aantrekken van een niet-voetbalman was destijds not done."Jorritsma regelde de logistiek van Oranje perfect en bracht ook op zijn specifieke positie het topsportgevoel binnen"Maar ik vond toen al dat je in het voetbal ook naar andere sporten moest kijken. Ik kreeg daarbij de noodzakelijke steun van de bestuurders Arie van Eijden en Peter Vogelzang, wat het makkelijker maakte om ineens een hockeyer binnen te halen. Hij was de juiste man op de juiste plaats. Jorritsma regelde de logistiek van Oranje perfect en bracht ook op zijn specifieke positie het topsportgevoel binnen.’’HockeyToen Jorritsma bij de KNVB binnen kwam, was hij vooral een fenomeen in het hockey. Als bondscoach werd hij wereldkampioen met Nederland en Pakistan, als speler bereikte hij de absolute top. Maar hij vestigde bij het grote publiek de meeste aandacht op zich door als international de zilveren medaille te weigeren uit handen van de Argentijns dictator Jorge Videla.Dat werd in 1978 niet door iedereen gewaardeerd in Nederland. Jorritsma deed het. Moreel gezien stond hij met die daad aan de goede kant. Nog steeds. Maar dat maakte hem niet uit. Topsporter in al zijn vezelsHet historisch document biedt een interessante kijk op een groot sportevenement in een land met een misdadig regime. En hoe een jonge sporter daarmee om gaat. Het geeft ook bloot hoe de jonge hockeyer Jorritsma in elkaar stak; dapper en kritisch, oog voor alles, topsporter in al zijn vezels. Sommigen vonden hem opstandig."Ik heb altijd een soort opstandigheid met me meegedragen.OpstandigheidDie opstandigheid is er nog steeds. Kwam niet te dicht in de buurt van het Nederlands elftal of je kreeg met hem te maken. Hij bewaakte het kasteel met grote toewijding. Een extreme betrokkenheid die hem bij al ‘zijn’ bondscoaches en zeker bij alle internationals geliefd maakte. Niet vanwege klef gedoe, wel door zijn professionaliteit. Het Nederlands elftal is geen speeltuin. Vond hij. Daar en er direct omheen moest alles kloppen, tot op de vierkante millimeter.Ik ben aangenomen om de bondscoach optimaal te laten functionerenEn dat dat klopte, daarvoor zorgde Jorritsma. Trainingsvelden, hotels, luchthavens, touringcars, keukens, stadions, kleedkamers, hij proefde ze allemaal. Pas als hij wist dat het goed was, adviseerde hij de bondscoach en de directie van de KNVB. Het paste in het beeld dat hij van zijn eigen taak had. "Ik ben aangenomen om de bondscoach optimaal te laten functioneren", zei hij daar eens over.NOCNSFAls hockeyman volgde hij in de praktijk een ideale opleiding voor de baan die Hiddink hem aanbood. Jorritsma was eerder gevraagd door sportkoepel NOCNSF om bondscoaches te begeleiden op weg naar de Olympische Spelen in Atlanta in 1996. Dat leverde een behoorlijke lading aan medailles op.Toen hem in de Volkskrant gevraagd werd in hoeverre dat ook zijn verdienste was, zei hij: "Mwah. Misschien wel, hoewel het lastig te zeggen is in hoeverre je daar een aandeel in hebt. Ik heb me beziggehouden met het logistieke traject.VerbandIn de 21 jaar daarna heeft hij het voor de KNVB precies zo gedaan. Jorritsma is zelf de laatste om een verband te leggen tussen zijn inbreng en de vierde plaats op het WK van 1998, de tweede plaats op het WK van 2010 en de derde plaats op het WK van 2014. Hij was erbij en zorgde er vooraf voor dat het werkklimaat goed zou zijn. Net als bij al die overige EK-interlands, kwalificatiewedstrijden en vriendschappelijke duels.Er kwamen pieken en dalen voorbij, maar de basisvoorwaarden waren altijd van Champions League-niveau. Daarvoor zorgde Jorritsma onder de faciliterende vleugels van de KNVB. En wat hij nu gaat doen? Hij voelt zich nog niet toe aan een pensioen. Lang geleden zei hij eens ‘ooit’ nog bondscoach van de Indiase hockeyers te willen zijn. Maar toen hij dat zei, had hij nog niet serieus aan het voetbal geroken en stond hij nog midden in zijn eerste liefde, het hockey.Niet duidelijk is nu of hij gaat rusten of ergens weer doorgaat. Wat het ook zal zijn: de KNVB wenst hem na een prachtig dienstverband bij het Nederlands elftal alle succes bij wat hij ook nog onderneemt. Hij was en is een uitmuntende teammanager. Vraag het al ‘zijn’ aanvoerders; van Frank de Boer tot en met Ron Vlaar, het antwoord zal eensgezind zijn. Hans Jorritsma is geboren op 19 maart 1949 te Lochem. Hans Jorritsma is sinds 1996 teammanager van het Nederlands voetbalelftal.Onlangs was Hans Jorritsma te gast bij Barend en van Dorp. Niets meer missen van Hans Jorritsma? …binnen de KNVB.Sneijder: Spijtig dat Jorritsma weggaatWesley Sneijder heeft een speciale band met Hans Jorritsma, en is het dan ook niet eens met zijn vertrek bij Oranje. …bewoner) en het Momentje Patrick . In deze aflevering zijn te gast: coach van het Nederlands hockeyelftal Hans Jorritsma en cabaretier Freek de Jonge. Tevens een interview met bondscoach Frank Rijkaard.Hans Jorritsma werd kort voor zijn afscheid verrast door spelers en staf van het Nederlands elftal. - Foto: KNVB MediaDe Oranjeselectie heeft teammanager Hans Jorritsma zondagavond op feestelijke wijze bedankt voor alles wat hij de afgelopen twee decennia voor het Nederlands elftal heeft gedaan en betekend. Voor het eerst in 21 jaar werd het - zoals altijd zorgvuldig door Jorritsma opgestelde - dagprogramma ingrijpend gewijzigd. Toen Jorritsma zich iets voor half 8 meldde in de eetzaal van het spelershotel, was deze leeg. Spelers en staf wachtten hem op in de lobby van het hotel, klaar om in de bus te stappen.Vanaf dat moment restte Jorritsma weinig anders dan de gebeurtenissen over zich heen te laten komen. Een goed diner in een mooi restaurant. Onder en met elkaar. Geheel in zijn geest.ProfessionaliteitIn alles klonk waardering door voor zijn professionaliteit, zijn oog voor detail, topsportmentaliteit en het altijd minimaal tien stappen vooruitdenken. Zijn natuurlijke en oprechte betrokkenheid bij ‘zijn spelers en hun familie’ buiten de trainingskampen om, heeft veel indruk op de (ex)internationals gemaakt. Aan het einde van de avond had Jorritsma de regie weer terug in handen. MD-1, voetbaljargon voor match day minus 1, vraagt immers een goede nachtrust.

duidelijk. Hij voelde zich nog niet toe aan een pensioen en had lang geleden eens de wens geuit om bondscoach van de Indiase hockeyers te worden. De KNVB wenste hem alle succes bij wat hij ook nog zou ondernemen.

Lees ook: De carrière van Hans van Breukelen

tags: #hans #jorritsma #knvb