Handbal is een dynamische en snelle sport die wereldwijd steeds populairder wordt, mede dankzij de successen van de Nederlandse handbaldames op internationaal niveau. Deze teamsport, die bestaat uit zes veldspelers en een keeper, vereist kracht, tactiek en teamwork. Het doel is simpel: meer doelpunten scoren dan de tegenstander. Dit artikel geeft een overzicht van de handbalregels, de duur van een wedstrijd en de rol van handbal op de Olympische Spelen.
Basisregels van Handbal
Handbal combineert snelheid en beweging. De basiskenmerken van het spel zijn het vangen en gooien van de bal met de hand. Een speler mag maximaal drie passen lopen met de bal in de hand zonder te stuiteren of de bal af te spelen.
Een belangrijk aspect van handbal is dat spelers zowel goed moeten zijn in de aanval als in de verdediging. Slimme dekkingssystemen en verwarring zaaien bij de tegenstander maken handbal tot een creatieve sport. Passief spel wordt bestraft als er na een waarschuwing van 10 seconden geen doelpoging wordt ondernomen. Spelers hebben meestal een vaste positie in het veld.
Het Speelveld en de Uitrusting
Een handbalveld is 40 meter lang en 20 meter breed, verdeeld in twee speelhelften met aan beide kanten een handbaldoel. De belijning bestaat uit een middellijn en twee doelgebieden, waar alleen de keeper zich mag bewegen. De doelgebieden, ook wel handbalcirkels genoemd, zijn opgebouwd uit kwartcirkels met een radius van 6 meter. Op 3 meter afstand van de doelgebiedlijn bevindt zich een onderbroken lijn, de vrijeworplijn, op 9 meter van het doel. Verder is er een strafworplijn op 7 meter afstand van het doel, met een lengte van 1 meter. Alle lijnen zijn 5 centimeter breed, behalve de lijn tussen de doelpalen, die 8 centimeter breed is.
Een handbaldoel is 3 meter breed en 2 meter hoog, gemeten van binnenuit. Het doel is gemaakt van palen en een lat van 8 centimeter in het vierkant en moet stevig aan de grond of muur bevestigd zijn. Het doel is tweekleurig, meestal rood en wit.
Lees ook: Alles over het WK Handbal voor Vrouwen
De handbal zelf is gemaakt van kunststof of leer. De grootte van de bal varieert afhankelijk van het geslacht en de leeftijd van de spelers. Een handbal voor herenteams is ongeveer 10 cm kleiner in omvang dan een voetbal, maar weegt hetzelfde. Hierdoor kunnen handballers de bal beter grijpen en harder gooien. Vaak wordt hars gebruikt om de bal beter met één hand te kunnen vangen en vasthouden.
Spelregels in Detail
- Team Samenstelling: Een team bestaat uit maximaal 14 spelers, waarvan er zeven (zes veldspelers en een keeper) tegelijkertijd op het veld staan.
- Wissels: Er is een vliegende wissel mogelijk via de wissellijn, die zich aan de lange zijde van het veld bevindt, 4,5 meter links en rechts van de middellijn.
- Speelduur: Een handbalwedstrijd duurt normaal gesproken twee keer 30 minuten. Voor de jeugd kunnen kortere speeltijden gelden.
- Verlenging: Bij wedstrijden waar een winnaar vereist is en de stand na 60 minuten gelijk is, volgen er twee verlengingen van elk 5 minuten. Als er dan nog geen winnaar is, worden er 7-meterworpen genomen.
- Het Speelveld: Het veld is 40 x 20 meter en wordt begrensd door zijlijnen en achterlijnen. De middenlijn loopt door het midden van het veld. Het doelgebied wordt gemarkeerd door een halve cirkel van 6 meter rond het doel.
- Balgebruik: Spelers mogen de bal maximaal drie seconden vasthouden en er maximaal drie stappen mee zetten. De bal mag met handen, armen, hoofd, romp, bovenbeen of knie worden geworpen, gevangen, gestopt of geslagen.
- Fouls: Het hinderen van een speler door vastgrijpen, omklemmen, stoten of vasthouden wordt gezien als een fout en bestraft met een vrije worp. Een gele kaart is een waarschuwing, en een tweede overtreding kan leiden tot een 2-minuten uitsluiting. Een rode kaart betekent diskwalificatie en uitsluiting voor de rest van de wedstrijd.
- Beginworp: De beginworp wordt uitgevoerd in het midden van het veld na het beginsignaal van de scheidsrechter.
- Vrije Worp: Een vrije worp wordt toegekend na overtredingen en wordt uitgevoerd op de plek waar de overtreding plaatsvond.
- Inworp: Als de bal buiten het speelveld komt, wordt de inworp uitgevoerd.
- Uitworp: De uitworp wordt uitgevoerd door de keeper als de bal over de doellijn gaat en voor het laatst is aangeraakt door een speler van de aanvallende ploeg of de keeper zelf.
- 7-Meter Worp: Een 7-meter worp wordt toegekend als een duidelijke doelkans wordt verhinderd door een fout of het betreden van het doelgebied.
Snelheid en Techniek
Handbal is een sport waarbij de bal snelheden tot wel 100 km per uur kan bereiken bij een worp uit de loop. Het is een technische sport waarbij controle over de bal cruciaal is. Snel en accuraat vangen en passen zijn essentieel.
Handbal op de Olympische Spelen
Handbal heeft een rijke geschiedenis op de Olympische Spelen. Het was voor het eerst te zien op de Spelen van Berlijn in 1936 als veldhandbal. Later werd het als demonstratiesport gepromoot op de Spelen van Helsinki in 1952. In München 1972 maakte handbal zijn debuut als binnensport, wat de populariteit van de sport enorm vergrootte.
Hoewel de mannen al in 1972 meededen, maakten de dames pas in 1976 hun Olympische debuut in Montreal. Op de Olympische Spelen strijden 12 landen om de gouden medaille, zowel bij de mannen als bij de vrouwen. Elk team mag maximaal 14 spelers selecteren.
Handbal op de Olympische Spelen 2024 in Parijs
De handbalwedstrijden op de Olympische Spelen 2024 in Parijs vinden plaats in het Stadion van Lille, dat plaats biedt aan meer dan 50.000 toeschouwers. Dit multifunctionele stadion is in het verleden gebruikt voor EK voetbalwedstrijden en rugbywedstrijden. Een uniek kenmerk van het stadion is dat een helft van het veld omhoog gebracht kan worden en op de andere geplaatst, waardoor het geschikt is voor diverse evenementen, waaronder concerten, zwemwedstrijden en basketbal.
Lees ook: Oliveo Handbal Heren 1: Alles wat je moet weten
Beachhandball: Een Dynamische Variant
Beachhandball is een spectaculaire variant van handbal die op zand wordt gespeeld. Het draait om snelheid, behendigheid en creativiteit, met acties zoals pirouettes en vliegertjes. Een beachhandballwedstrijd bestaat uit twee helften van 10 minuten, waarbij elk deel afzonderlijk wordt beoordeeld. Een regulier doelpunt is één punt waard, terwijl spectaculaire acties twee punten opleveren.
De Nederlandse Handbaldames
De Nederlandse handbaldames hebben de afgelopen jaren uitstekende prestaties geleverd. Na het verliezen van de WK-finales in 2015 en 2016 en het behalen van de Olympische Spelen in Rio, werden ze in 2017 derde op het WK. Speelsters zoals Angela Malestein, die al drie keer aan de Olympische Spelen heeft deelgenomen, en Bo van Wetering, die in 2019 wereldkampioen werd, zijn cruciaal voor het team.
Lees ook: Hemelvaart Handbal: Programma en Meer