De korfbalgeschiedenis van Den Haag is rijk en divers, met vele verenigingen die door de jaren heen zijn opgericht, gefuseerd en soms weer verdwenen. Dit artikel duikt in de geschiedenis van enkele van deze verenigingen, hun oprichters en de ontwikkelingen die de Haagse korfbalwereld hebben gevormd. Van de vroege pioniers tot de moderne clubs, we verkennen de verhalen en de mensen die het Haagse korfbal hebben gemaakt tot wat het nu is.
Vroege Korfbalverenigingen in Den Haag
Al vroeg in de 20e eeuw ontstonden er korfbalverenigingen in Den Haag. Een van de eerste was ALO Den Haag, opgericht op 1 februari 1906, met E.H.O.C. als voorganger. In de beginjaren speelde ALO op het land van boer Boonstoppel aan het einde van de huidige Beeklaan, bij de sluizen in het verversingskanaal. Later verhuisde de vereniging naar Houtrust, waar het veld op 21 september 1910 werd geopend. ALO heeft door de jaren heen verschillende locaties gehad, waaronder Duindal op de Waalsdorpervlakte en Meer en Bosch, voordat het zich uiteindelijk vestigde in de Bosjes van Pex aan de Evert Wijtemaweg.
Andere vroege verenigingen waren 's Gravenhage, die in 1933 werd genoemd, 't Vierde Delft, een onderofficieren korfbalclub, en Achilles Den Haag, actief tussen 1922 en 1925. Ook AJAX was een van de eerste verenigingen.
Gymnasiasten en de CKB Competitie
Gymnasiasten (CKB) was een korfbalclub der Chr. Gymnasiasten deden in 1922 mee aan de CKB competitie. Verder is er geen informatie over deelname in competitie verband gevonden. G.K.V. propageerde korfbal onder de leerlingen van het 1e Gymnasium aan de Laan Copes van Cattenburch.
De Haagse Korfbal Bond en Competities
De Haagse Korfbal Bond (HKB) speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling van de sport in de regio. In 1969 vierde de HKB haar 50-jarig bestaan (1919-1969). De competitie was al vroeg actief, met onderlinge wedstrijden tussen Delftse korfbalverenigingen in 1907.
Lees ook: Korfbalstatistieken: Ruben Zwaan
In de jaren na de oprichting van de HKB groeide het aantal verenigingen en de populariteit van de sport. Verenigingen zoals C.H.B.S., B.J.K.C., Avanti Den Haag, Ambakor Den Haag en C.W.P. namen deel aan de competities.
Delftse Korfbal Verenigingen
Al vroeg in de geschiedenis van het Haagse korfbal speelden Delftse verenigingen een rol. In 1907 waren er al onderlinge wedstrijden tussen Delftse korfbalverenigingen. Een van deze verenigingen was actief van 1907 tot ongeveer 1919, en stond tussen 1907 en februari 1913 bekend als "Delft". Vanaf oktober 1913 werd de naam gewijzigd in "Delft". Deze vereniging trok zich eind 1912/begin 1913 terug uit de competitie.
Fusies en Nieuwe Verenigingen
Door de jaren heen zijn er diverse fusies geweest tussen korfbalverenigingen, vaak als gevolg van teruglopende ledenaantallen of de wens om sterker te staan. Een voorbeeld hiervan is de fusie tussen Dubbel Zes en Futura in 2020, waaruit Dunas ontstond.
Dubbel Zes werd opgericht op 29 april 1966 door voormalige spelers van de Haagse Korfbalvereniging Voorwaarts (HKV). De vereniging kende een succesvolle start, met kampioenschappen in diverse teams in 1967. Na een periode van groei en bloei, met een eigen clubhuis en diverse activiteiten, werd in de laatste jaren de roep om een fusie steeds sterker.
Futura was zelf al een resultaat van een fusie in 1990 tussen PAMS en VES. VES (Vermaak En Sport) werd opgericht op 22 augustus 1922 in Den Haag en veroverde voor de Tweede Wereldoorlog de Bondsdagtitel en het CKB-landskampioenschap. Na de oorlog werd de vereniging heropgericht en speelde het een belangrijke rol in de Haagse korfbalwereld. PAMS werd in 1951 in Nederland heropgericht door Indische Nederlanders en was net als VES succesvol in de jaren 70.
Lees ook: Homoseksualiteit en korfbal
De fusie tussen Dubbel Zes en Futura leidde tot de oprichting van Dunas, een vereniging met een rijke historie en een sterke basis voor de toekomst.
SEV Leidschendam: Korfbal in de Buurt
Een ander voorbeeld van de ontwikkeling van korfbal in de regio is SEV Leidschendam. In 1960 werd de sportvereniging âSport en Vriendschapâ opgericht, met korfbal, judo en gymnastiek als belangrijkste activiteiten. De naam SEV is afgeleid van de Haagse korfbalvereniging V.E.S. Hoewel SEV in eerste instantie vooral bekend stond om korfbal, werd in 1962 ook een voetbalafdeling opgericht. Deze afdeling groeide snel en werd een belangrijke speler in het zaterdagvoetbal in de regio. De korfbalafdeling van SEV verhuisde later naar een terrein aan de Mauvelaan.
Belangrijke Namen in de Haagse Korfbalwereld
Door de jaren heen hebben diverse personen een belangrijke rol gespeeld in de Haagse korfbalwereld. Dory Triep, die op 96-jarige leeftijd overleed op 23 november 2023, was een bekende naam in de korfbalwereld. Ook Gerard Bos, die op 86-jarige leeftijd overleed, werd beschouwd als de beste korfballer ooit.
Daarnaast zijn er vele vrijwilligers, trainers en bestuurders die zich hebben ingezet voor de ontwikkeling van de sport in de regio. Hun inzet en passie hebben ervoor gezorgd dat korfbal in Den Haag en omgeving een belangrijke plaats inneemt in het sportlandschap.
Haagse Korfbaldagen en de Korfbalhistorie Boeken
De Haagse Korfbaldagen zijn een jaarlijks terugkerend evenement waar teams strijden op het veld en de gezelligheid van de Haagse korfbalsport centraal staat. De voorbereidingen voor de Haagse Korfbaldagen 2025 zijn al in volle gang. Dit is het moment waar teams knallen op het veld, de tribunes vol zitten en de gezelligheid van de Haagse korfbalsport leeft als nooit tevoren.
Lees ook: Hoeveel calorieën verbrand je met korfbal?
Sinds 2018 publiceert Uitgeverij Nederlandse Sportboeken Club jaarlijks een boek over de unieke geschiedenis van het Haagse korfbal. Deze boeken, samengesteld uit verzameld en gedigitaliseerd materiaal, bieden een waardevol overzicht van de rijke historie van de sport in de regio. Deel 1: Van ALO en Tims tot Mulder en PAMS. Deel 2: Van Emma en Wals tot Coeland en VES. Deel 4 over de Haagse korfbalhistorie is verschenen. Deze boeken zijn een belangrijke bron van informatie voor iedereen die geïnteresseerd is in de geschiedenis van het Haagse korfbal.
Boekenserie over de Haagse Korfbal Historie
Elk jaar vanaf 2018 komt Uitgeverij Nederlandse Sportboeken Club met een boek over de unieke geschiedenis van het Haagse korfbal. De Stichting The Hague Korfball Masters en uitgeverij Nederlands Sportboeken Club hebben de boeken samengesteld uit materiaal dat de afgelopen jaren is verzameld en gedigitaliseerd.
Deel 1: Van ALO en Tims tot Mulder en PAMS.Deel 2, dat in 2019 verscheen: Van Emma en Wals tot Coeland en VES.Momenteel wordt hard gewerkt aan het vierde deel over de Haagse Korfbalhistorie. Materiaal is er voldoende, voorlopig zijn we nog wel een aantal jaren zoet. Uitgever is de Nederlands Sportboeken Club (www.nscboeken.nl).
Op 11 januari is de uitgave van deel 5 over de Haagse Korfbal Historie vooruitgeschoven.
Overzicht van Haagse Korfbalverenigingen
Vanaf 12 november 2019 is er een overzicht van alle korfbalverenigingen uit de Haagse regio, zover die achterhaald konden worden. Dit overzicht staat ook in de nieuwe uitgave (deel 2) over de rijke Haagse Korfbal Historie. Hieronder een greep uit de verenigingen:
- Vereniging 4: ALO Den Haag. Oprichting: 1 februari 1906, voorganger was E.H.O.C. Feb. 1906 tot 1909: Land van boer Boonstoppel aan het einde van de huidige Beeklaan, bij de sluizen in het verversingskanaal.
- Vereniging 5: AJAX.
- Vereniging 10: C.W.P. Naam: C.W.P. betekende oorspronkelijk Centrale Werkplaats PTT maar al snel werd de naam omgedoopt in Clubgenoten Weest Paraat.
- Vereniging 28: DVO. Naamgeving: DVO staat voor Door Vriendschap Opgericht. Algemeen: Naast voetbal werd er ook korfbal en toneel gespeeld. De voetbalafdeling stopte in 1926.
- Vereniging 45: Futura/Dubbel Zes. Competitie: speelt competitie uit onder de naam Futura/Dubbel Zes.
- Vereniging 47: Graaf Willem II. Oprichting: 22 dec. Algemeen: Bij Graaf Willem II werd in 1920 een afdeling korfbal toegevoegd, maar deze tak van sport heeft maar enkele jaren bij de club mogen bloeien.
- Vereniging 49: Gymnasiasten (CKB). Competitie: Gymnasium doet in 1922 mee aan de CKB competitie. Verder niet meer in competitie verband gevonden.
- Vereniging 50: G.K.V. Oprichting: 6 dec. Algemeen: Korfbalsport propageren onder de leerlingen van het 1e Gymnasium aan de Laan Copes van Cattenburch.
- Vereniging 51: H.K.V. Oprichting: 26 jul. Naam: Tot 1938/1939 steeds voluit gespeld.
- Vereniging 53: H.D.S. Oprichting: vermeld op 31 dec.
Korfbal als Familie en Gemeenschap
Voor velen is korfbal meer dan alleen een sport. Het is een gemeenschap, een familie. Jarenlang waren mensen wedstrijdsecretaris van zowel de senioren als de aspiranten/pupillen, veld en/of zaal. Kwiek was voor sommigen een soort familie, die zorgde voor gezelligheid, vriendschap en sportief bezig zijn.
Tentoonstelling Haagse Korfbalhistorie
Na de presentatie van het tweede boek over de Haagse korfbalgeschiedenis werden de genodigden naar de breedtesporthal van het Sportcampus Zuiderpark geleid. Daar opende Rob Meijer op ingenieuze wijze de tentoonstelling over de Haagse korfbalhistorie. In het Sportcampus Zuiderpark werden de Haagse Korfbal Dagen geopend met de overhandiging van het tweede deel van de serie âDe Haagse Korfbalhistorieâ aan onder meer Rob Meijer, de voorzitter van het Koninklijke Nederland Korfbal Verbond.
tags: #gymnasiasten #korfbal #vereniging #den #haag #informatie