De term "getelefoneerd voetbal" roept wellicht vragen op. In de moderne context kan het verwijzen naar de verwarring rondom het gebruik van telefoons in de trein, met name in de werk- en rustcoupés. Echter, om de term volledig te begrijpen, is het essentieel om de historische context te verkennen, en dan met name de opkomst van voetbalverenigingen zoals HSV Westerkwartier in Den Haag.
De Romantiek van "Wilde" Voetbal in Den Haag: Het Verhaal van Vitesse
In de vroege jaren dertig van de vorige eeuw floreerde in het westen van Den Haag een levendige voetbalcultuur onder de jeugd. Jongensclubjes, zoals "Vitesse", schoten als paddenstoelen uit de grond. Deze informele teams speelden op braakliggende terreinen, die in die tijd nog volop aanwezig waren rondom Den Haag. Eén van deze "heitjes" (veldjes), grenzend aan de Bloemenbuurt en zich uitstrekkend van de Pioenweg tot Meer en Bosch, was de thuisbasis van Vitesse.
Op woensdag- en zaterdagmiddagen, en tijdens de vakanties, vonden hier epische drie uur durende voetbalwedstrijden plaats. De velden werden gemarkeerd met kledingstukken in plaats van doelpalen, en de geldigheid van hoge schoten werd in gezamenlijk overleg bepaald. Het was een tijd van ongeremd spelplezier en kameraadschap.
De oprukkende verstedelijking maakte echter een einde aan dit idyllische tafereel. De stad had de landjes nodig en de graafmachines verschenen om de Laan van Meerdervoort aan te leggen. Vitesse moest uitwijken, en de speelruimte voor de jongens werd steeds kleiner. Uiteindelijk werd het team gedwongen zich terug te trekken op een smalle en hobbelige strook grond nabij de duinen, waar fatsoenlijk voetballen bijna onmogelijk was.
De Geboorte van een Vereniging: HSV Westerkwartier
Het einde van Vitesse dreigde het uiteenvallen van een hechte vriendengroep te betekenen. Echter, de jongens staken de koppen bij elkaar en besloten het heft in eigen handen te nemen. Op 9 september 1934, op een bankje op de Thomsonlaan, werd de beslissing genomen om een eigen voetbalclub op te richten.
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
De oprichting van een formele vereniging bracht echter uitdagingen met zich mee. De voetbalbond eiste statuten en een reglement, waardoor de jonge club op zoek moest naar iemand met contacten in de Haagse voetbalwereld. De hulp werd ingeroepen van een lokale bekendheid, die op zondagavond straatcommentaar gaf bij de voetbaluitslagen in de Goudenregenstraat.
Omdat er al een club met de naam Vitesse bestond, moest er een nieuwe naam worden gevonden. Zo ontstond HSV Westerkwartier. De eerste voetbal werd gekocht bij Meevers Scholte, en Westerkwartier startte met één juniorenelftal aan de competitie. Al snel volgden er nog twee juniorenelftallen.
Aanvankelijk speelde Westerkwartier zijn thuiswedstrijden "uit", maar na enige tijd kreeg de club op zaterdagmiddag een veld in onderhuur van Kranenburg. Het lied "Het Roodborstje" werd tot clublied verheven. In het eerste seizoen met een seniorenteam, spelend in de 4e klasse van de H.V.B., werd direct een gedeelde eerste plaats behaald. Hoewel de beslissingswedstrijd verloren ging, promoveerde Westerkwartier bij keuze.
Succes en Onderbreking door de Oorlog
In de 3e klasse H.V.B. liet Westerkwartier direct van zich spreken. Als thuishaven diende het terrein van Vogel bij Marlot aan de Bezuidenhoutseweg. Met technisch en goed sluitend spel werd het kampioenschap behaald met indrukwekkende cijfers: 14 gespeeld, 28 punten, 80 doelpunten voor en 10 tegen.
Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd de algehele mobilisatie afgekondigd, wat ook zijn weerslag had op de sportwereld. De KNVB besloot een noodcompetitie in te stellen zonder promotie of degradatie. Westerkwartier behaalde in deze competitie een overtuigend kampioenschap met recorduitslagen.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
Ondanks de oorlogsomstandigheden ging het voetballeven, na de capitulatie van Nederland, gewoon weer verder. Alle bestaande voetbalbonden werden samengevoegd tot één grote bond, de N.V.B. Ook in deze competitie behaalde HSV Westerkwartier het kampioenschap.
De Jaren na de Oorlog: Successen en Uitdagingen
Na de bevrijding werd de competitie hervat in de 3e klasse B van de K.N.V.B. In 1947 vierde Westerkwartier zijn 12½ jarig bestaan. In 1948 speelden Feyenoord en NAC een lichtwedstrijd op het terrein van VUC ten bate van het "Bouwfonds Westerkwartier".
In oktober 1949 kreeg Westerkwartier weer een onderkomen in "eigen omgeving" aan de Duinlaan. Het eerste elftal eindigde op een knappe vierde plaats in de ranglijst. Echter, door vernieuwingen degradeerde de club na tien jaar in de 3e klasse van de K.N.V.B.
In 1954 werd het verloren terrein heroverd en werd Westerkwartier kampioen. De club promoveerde en speelde in het seizoen 1954-1955 in een tijd waarin het betaalde voetbal werd ingevoerd.
Ongeregeldheden en Bijzondere Gebeurtenissen
De thuiswedstrijd tegen BEC uit Delft in het seizoen 1955-1956 werd ontsierd door ernstige ongeregeldheden. De pers meldde dat de sfeer zo vijandig was dat de doelman van Westerkwartier de vlucht moest nemen naar de kleedkamer en de politie moest uitrukken. De scheidsrechter moest de wedstrijd staken.
Lees ook: Steun het Nederlands Elftal met stijl
In augustus 1958 kwam prins Philip persoonlijk tussenbeide toen een wedstrijd tussen Westerkwartier en Brookmill tijdens een trip van een vijftiental junioren naar Engeland niet door dreigde te gaan.
Moderne Interpretaties: "Getelefoneerd Voetbal" in de Trein
In de moderne context kan "getelefoneerd voetbal" geassocieerd worden met de discussie over het gebruik van telefoons in de trein, met name in de werk- en rustcoupés. De NS heeft in de gemoderniseerde intercity's speciale zones ingericht, waaronder werk- en rustcoupés waar op laag volume mag worden getelefoneerd. Echter, de symbolen en regels voor deze zones zijn niet altijd helder voor alle reizigers, wat tot verwarring en ergernissen kan leiden.
De vernieuwde intercity's zijn ingedeeld in drie zones: ontmoetingscoupés waar je gewoon mag praten, werk- en rustcoupés waar je zachtjes mag praten en stiltecoupés waar je je mond moet houden. In bepaalde gedeeltes van een werk- en rustcoupé mag weer níet gepraat worden.
tags: #getelefoneerd #voetbal #betekenis #uitleg