De door Geert Wilders geïnitieerde cartoonwedstrijd rondom de profeet Mohammed heeft in de afgelopen jaren meermaals voor opschudding gezorgd. Aankondigingen, annuleringen, protesten en bedreigingen wisselden elkaar af, waardoor de wedstrijd een symbool werd in het debat over de vrijheid van meningsuiting en de grenzen van provocatie.
De Aankondiging en de Ophef
In de zomer van 2018 kondigde PVV-leider Geert Wilders aan een cartoonwedstrijd te organiseren, waarin deelnemers werden opgeroepen spotprenten van de profeet Mohammed in te sturen. De winnaar zou een prijs van 10.000 dollar ontvangen, gefinancierd door een anonieme donateur. De wedstrijd zou plaatsvinden in een beveiligd deel van de Tweede Kamer, waar de PVV gehuisvest is.
Deze aankondiging leidde tot felle reacties, met name in Pakistan. Duizenden mensen demonstreerden en er werden doodsbedreigingen geuit aan het adres van Wilders. Een man werd zelfs gearresteerd op verdenking van het voorbereiden van een moordaanslag op de PVV-leider. De cartoonwedstrijd stond plotseling volop in de belangstelling.
Veiligheid en Reacties
De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) zag geen veiligheidsbezwaren tegen de wedstrijd, aangezien deze zou plaatsvinden in een streng beveiligde omgeving. Wel werd de situatie nauwlettend in de gaten gehouden.
Het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO) gaf aan dat er geen sprake was van onrust onder Nederlandse moslims. Volgens oud-voorzitter Rasit Bal waren moslims "gewend geraakt aan de acties van Wilders" en hadden ze "geleerd om hem lekker te laten gaan".
Lees ook: Europa League Play-offs: Utrecht - Zenit
Kritiek vanuit de Cartoonwereld
Tjeerd Royaards, hoofdredacteur van The Cartoon Movement, een internationaal platform voor politieke cartoonisten, kende niemand die aan de wedstrijd wilde deelnemen. Hij was van mening dat Wilders alleen maar een specifieke groep wilde beledigen en dat het hem niet echt ging om een discussie over de vrijheid van meningsuiting. Royaards ontving zelf ook bedreigingen, vooral vanuit Pakistan, vanwege de vermeende connectie van zijn platform met de wedstrijd.
Cartoonist Ruben L. Oppenheimer liet weten niet aan de wedstrijd deel te nemen, omdat hij dit zag als een "verstrengeling van belangen" die zijn geloofwaardigheid als cartoonist niet ten goede zou komen. Bas van der Schot, cartoonist bij de Volkskrant, vond het een "goede zaak" dat de wedstrijd niet doorging en hoopte dat Wilders verantwoording zou afleggen in het openbaar en zijn strijd voor de vrijheid van meningsuiting en tegen de islam zou verdedigen in een publiek debat.
De Afgelasting en de Vervolgacties
Ondanks de aanvankelijke plannen en de honderden inzendingen die Wilders naar eigen zeggen had ontvangen, werd de wedstrijd uiteindelijk afgelast. Wilders gaf als reden de vele protesten en bedreigingen.
Echter, in december 2019 kondigde Wilders "alsnog" aan een cartoonwedstrijd te organiseren. Reden hiervoor was dat de Pakistaanse regering de prediker Khadim Hussain Rizvi zou weigeren te arresteren, ondanks dat deze was veroordeeld tot een celstraf van tien jaar omdat hij van plan was Wilders te vermoorden vanwege de cartoonwedstrijd.
Deze tweede poging was echter van korte duur. Nog dezelfde dag trok Wilders de aankondiging weer in. Hij verklaarde dat hij met de aankondiging wilde aantonen dat de wereld niet genoeg opkomt voor de vrijheid van meningsuiting, omdat Pakistan een geestelijke die had opgeroepen tot zijn dood, ongemoeid liet. Wilders claimde dat zijn punt was gemaakt en dat de wedstrijd voorbij was. De winnende tekening zou al eerder zijn ingestuurd en de winnaar zou de beloofde 10.000 dollar ontvangen.
Lees ook: Voetbalregels verenigingswissel
Een Politiek Wapen?
De cartoonwedstrijd van Geert Wilders kan worden gezien als een politiek wapen in de discussie over de vrijheid van meningsuiting en de islam. Critici stellen dat Wilders de wedstrijd gebruikte om te provoceren en een specifieke groep te beledigen, terwijl voorstanders van mening zijn dat hij opkwam voor het recht om kritiek te uiten, zelfs als die kritiek kwetsend kan zijn.
De wedstrijd leidde tot een verhitte discussie over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting en de verantwoordelijkheid van politici en cartoonisten in het omgaan met gevoelige onderwerpen. De bedreigingen en protesten die de wedstrijd veroorzaakte, benadrukten de complexiteit van deze kwestie en de noodzaak van een open en respectvol debat.
Lees ook: KNGU Broekjesregels Uitgelegd