Het Europees kampioenschap voetbal, beter bekend als het EK voetbal, is een prestigieus toernooi dat om de vier jaar wordt gehouden en exclusief is voor Europese landen. Het toernooi wisselt af met het wereldkampioenschap voetbal en trekt steevast de aandacht van miljoenen voetballiefhebbers wereldwijd. Duitsland en Spanje delen het record als meest succesvolle landen, met elk drie gewonnen titels. De huidige titelhouder is Italië, die het EK in 2021 (EURO 2020) won.
De Beginjaren en de Visie van Henri Delaunay
Het idee voor een Europees kampioenschap werd in 1930 geopperd door de Fransman Henri Delaunay. Delaunay was een fervent voetballiefhebber die begon als speler bij l’Etoile des Deux Lacs in Parijs en later een bestuursfunctie bij de FIFA bekleedde. Hoewel hij al in 1927 met het idee kwam om een Europees Kampioenschap te organiseren, kreeg het aanvankelijk weinig steun. De FIFA was namelijk al bezig met de organisatie van het Wereldkampioenschap, en er bestond vrees dat een EK de populariteit van het WK zou verminderen.
In 1958, drie jaar na Delaunay's dood, besloot de UEFA tijdens een congres in Zweden dat het eerste EK in 1960 zou plaatsvinden. Zijn zoon, Pierre Delaunay, zette het werk van zijn vader voort als directeur van de UEFA en zorgde ervoor dat de trofee vernoemd werd naar Henri Delaunay als eerbetoon aan zijn pioniersrol. De Coupe Henri Delaunay is sindsdien de felbegeerde trofee waar de deelnemende landen om strijden.
De Eerste Toernooien
De eerste editie van het EK vond plaats in 1960 in Frankrijk. Tijdens de eerste editie kwalificeerden zich slechts vier landen voor het eindtoernooi: Sovjet-Unie, Joegoslavië, Tsjecho-Slowakije en gastland Frankrijk. De finale werd gespeeld tussen de Sovjet-Unie en Joegoslavië, waarbij de Sovjet-Unie met 2-1 won, mede dankzij het sterke keeperswerk van Lev Jasjin die veel aanvallen van Joegoslavië wist af te slaan.
Uitbreiding en Groei van het EK
In de beginjaren kwalificeerden zich slechts vier landen voor het eindtoernooi. In 1980 werd het aantal deelnemende landen uitgebreid naar acht, wat de concurrentie al aanzienlijk verhoogde. In 1996, toen het EK in Engeland werd gehouden, werd het aantal deelnemers verder uitgebreid naar zestien. En sinds 2016 kunnen maar liefst vierentwintig landen zich kwalificeren voor het vierjaarlijkse voetbaltoernooi.
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
Frankrijk en het EK: Een Overzicht
Frankrijk heeft zich in totaal elf keer weten te kwalificeren voor het Europese eindtoernooi, waaronder ook het EK 2024. Sinds het EK 1992 heeft Frankrijk onafgebroken deelgenomen aan het eindtoernooi. In deze periode kende het team zowel hoogte- als dieptepunten, maar ze wisten altijd weer een plek op het grote Europese podium te bemachtigen. De tweede deelname van Frankrijk aan het EK werd pas 24 jaar later gespeeld, in 1984. De Fransen hebben hiertussen vijf EK’s gemist. Dit eindtoernooi was Frankrijk opnieuw het gastland. Frankrijk won alle drie de groepswedstrijden. In de halve finale werd Portugal in de laatste minuut met 3-2 verslagen door een goal van Michel Platini. In de finale was Spanje de tegenstander. Ook is Frankrijk Europees kampioen geworden tijdens het EK in 2000, gehouden in Nederland en België. In de groepsfase zijn de Fransen nog tweede geworden in de groep, achter nummer één Nederland. In de finale in De Kuip werd met een golden-goal gewonnen van Italië.
Spanje's Succes op het EK
Spanje is een van de meest succesvolle landen in de geschiedenis van het EK voetbal. Spanje is tot nu toe het meest succesvol. Het landen won het toernooi al vier keer, op de ranglijst gevolgd door Duitsland met drie eindoverwinningen. 1964: Spanje won hun eerste Europese titel door de Sovjet-Unie met 2-1 te verslaan. 2008: Het Spaanse team, geleid door spelers als Fernando Torres, triomfeerde in Oostenrijk en Zwitserland. 2012: Spanje werd de eerste ploeg ooit die het EK wist te winnen in twee opeenvolgende edities.
Memorabele Ontmoetingen tussen Frankrijk en Spanje
Frankrijk en Spanje staan woensdagavond voor de 38ste keer tegenover elkaar in de halve finale van de UEFA Nations League. Sinds hun eerste ontmoeting in 1922 hebben de teams 37 keer gespeeld, waarbij Spanje met zeventien zeges de bovenliggende partij is, terwijl Frankrijk dertien keer won en zeven duels in een gelijkspel eindigden. Spanje scoorde tot nu toe 66 keer tegen Frankrijk, dat 40 keer trefzeker was. De rivaliteit kenmerkt zich door een afwisselend spelpatroon tussen aanvallend en gecontroleerd voetbal.
De eerste interland in Bordeaux eindigde verrassend in een 0-4 overwinning voor Spanje. De grootste zege was een 8-1 thuisoverwinning voor Spanje in 1929. Frankrijk boekte zijn eerste internationale overwicht tijdens het EK 1984, met een 2-0 overwinning in eigen land. Recente memorabele ontmoetingen zijn onder andere de Nations League-finale van 2021, waarin Frankrijk met 2-1 zegevierde, en het EK 2024 in München, waar Spanje met 2-1 won. Tijdens dat laatste toernooi maakte de toen zestienjarige Lamine Yamal geschiedenis als jongste doelpuntenmaker ooit, terwijl Dani Olmo de winnende treffer maakte.
In toernooiverband hebben beide landen meerdere keren scherp gestreden, met ontmoetingen op EK’s sinds 1984, het WK van 2006 en recente Nations League-wedstrijden. Het Europees kampioenschap 2024 heeft zich ontpopt tot een van de meest opwindende voetbaltoernooien in de Spaanse geschiedenis. Een van de hoogtepunten was de halve finale tussen Spanje en Frankrijk, een wedstrijd die eindigde met een 2-1 overwinning voor Spanje. Spanje begon het toernooi in Groep B, waar ze het opnamen tegen Italië, Kroatië en Albanië. Het team blonk uit in de groepsfase met overtuigende overwinningen tegen alle drie de tegenstanders, waarmee ze hun dominantie in het toernooi onderstreepten. In de kwartfinales ontmoetten ze Duitsland. De halve finale tegen Frankrijk was een wedstrijd die veel voetbalanalisten en fans beschouwden als de ‘finale voor de finale’. Frankrijk begon sterk met een vroege voorsprong door een doelpunt van Muani in de 8e minuut. Het Franse team leek in de eerste helft de controle te hebben, maar Spanje gaf niet op. Met hun overwinning op Frankrijk heeft Spanje voor de vijfde keer in de geschiedenis de finale van een Europees kampioenschap bereikt.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
Nederland en België op het EK
Nederland heeft één keer het EK gewonnen, in 1988. Daarnaast werd Nederland een keer derde in 1976, in een tijd dat er nog een troostfinale werd gespeeld. In 1992, 2000 en 2004 eindigde Nederland ook als vierde, maar er werd geen wedstrijd om de derde plaats meer gespeeld. België behaalde de derde plaats in 1972 en de tweede plaats in 1980, wat nog steeds de beste prestatie is voor België op een EK. Nederland speelde op het EK Voetbal in de loop der tijd een flink aantal memorabele wedstrijden. De grootste zege boekte het in 2000, het jaar dat Nederland het toernooi samen met België organiseerde. In de kwartfinale, gespeeld in de Kuip in Rotterdam, versloeg het Nederlands elftal toen Joegoslavië met maar liefst 6-1, mede dankzij een hattrick van Patrick Kluivert. Dit is nog altijd de grootste overwinning ooit op een EK Voetbal. Er waren echter wel vaker landen die met vijf doelpunten verschil wonnen. In 2000 hadden Nederland en België de primeur om het toernooi in twee landen te laten spelen. Inmiddels hebben Polen en Oekraïne het toernooi ook al gezamenlijk georganiseerd.
Regelwijzigingen: Golden Goal en Meer
In 1996 werd de golden goal, ook wel ‘sudden death’ genoemd, ingevoerd op het EK in Engeland. Zowel tijdens dit EK als het daaropvolgende EK van 2000 werd het toernooi gewonnen door een golden goal. In 2002 schafte de UEFA de golden goal weer af. Voor het EK van 2004 werd de silver goal geïntroduceerd. Tijdens dit EK werd de silver goal alleen toegepast tijdens de halve finale tussen Griekenland en Tsjechië, waarbij Griekenland won door in de laatste minuut van de eerste verlenging te scoren. In 2006 keerde de UEFA terug naar het traditionele verlengingssysteem: twee keer een kwartier verlenging, gevolgd door strafschoppen indien nodig.
Mascottes en Toernooisfeer
Elk EK heeft zijn eigen unieke sfeer en mascottes die bijdragen aan de feestelijke stemming. Op 20 juni 2023 werd een teddybeer met een kleurrijk shirt gepresenteerd als mascotte voor het EK 2024.
Records en Statistieken
Cristiano Ronaldo is de topscorer aller tijden op het EK voetbal. Tijdens vijf toernooien scoorde hij in totaal veertien doelpunten. De grootste overwinning van Nederland op een EK was in 2000, toen ze Joegoslavië met 6-1 versloegen in de kwartfinale.
Het EK 2024 in Duitsland
Het EK 2024 werd gehouden in Duitsland. De finale van het toernooi werd gespeeld op 14 juli 2024.
Lees ook: Steun het Nederlands Elftal met stijl
tags: #ek #voetbal #frankrijk #spanje #geschiedenis