Rugby: Een Uitgebreide Gids voor Beginners en Gevorderden

Rugby is een dynamische en fysieke sport die een rijke geschiedenis en complexe regels combineert. Het is een teamsport die kracht, uithoudingsvermogen, tactisch inzicht en teamgeest vereist. Dit artikel biedt een uitgebreide uitleg van rugby, van de oorsprong en de basisregels tot de verschillende varianten en de posities van de spelers.

Inleiding tot Rugby

Rugby lijkt op het eerste gezicht een eenvoudig spel: je mag de bal in je hand nemen en proberen deze achter de trylijn van de tegenstander op de grond te drukken. Echter, de complexiteit zit in de details. Een van de belangrijkste regels is dat de bal altijd naar achteren moet worden gespeeld, wat een goede samenwerking en sterke discipline vereist.

De Geschiedenis van Rugby

De geschiedenis van rugby gaat terug tot de Middeleeuwen, met voorlopers zoals soule of sioule in Frankrijk, knappan in Wales, hurling in Ierland en calcio in Italië. Aan het einde van de 18e eeuw verloren deze spellen aan populariteit, behalve folk voetbal, dat op Engelse universiteiten werd gespeeld.

De geboorte van het moderne rugby wordt toegeschreven aan een incident op het terrein van het Rugby College in Engeland. Volgens de legende pakte William Webb Ellis tijdens een schoolwedstrijd football de bal op en rende ermee naar het doel van de tegenstander, waarmee hij de basis legde voor een nieuwe sport. William Webb Ellis wordt tegenwoordig nog steeds gezien als de grondlegger en uitvinder van de balsport.

De opkomst van de spoorwegen maakte sportevenementen tussen colleges mogelijk, wat leidde tot de noodzaak van uniforme regels. Er ontstond een discussie over het gebruik van handen en voeten, wat resulteerde in de oprichting van de Voetbalvereniging en het rugby-voetbal. In 1863 werden de definitieve regels voor rugby opgesteld in Cambridge. De eerste Rugbyvereniging in Nederland werd in 1918 opgericht door studenten in Delft.

Lees ook: Humphrey Mijnals in Oranje

Basisregels van Rugby

Rugby vereist een goede samenwerking en sterke discipline. De basisregels omvatten:

• Spelers mogen rennen met de bal in de handen. Schijnbewegingen en snelheid zijn hierbij belangrijk.
• De speler met de bal mag getackeld worden, maar alleen met de armen.
• De bal mag alleen naar achteren worden gegooid. De ovale vorm van de bal vereist hiervoor de juiste pas-techniek.
• Lichte overtredingen worden bestraft met een scrum, waarbij de 8 voorwaartsen in een bepaalde opstelling strijden om de bal.
• Als de bal uitgaat, wordt een line-out geformeerd, waarbij de bal tussen twee rijen spelers wordt gegooid.
• Ernstige overtredingen, zoals praten tegen de scheidsrechter of buitenspel, worden bestraft met een penalty (strafschop). De tegenstander moet bij een strafschop 10 meter achteruit.
• Spelers maken contact bij een tackle of een maul, waarbij spelers tegen elkaar aan botsen en hun lichaam indraaien.
• Spelers mogen de bal schoppen, wat handig kan zijn in de verdediging, maar meestal tot balverlies leidt.
• Spelers dienen de tegenstander en de scheidsrechter ten alle tijden te respecteren.

Scoren bij Rugby

Er zijn verschillende manieren om punten te scoren in rugby:

• Try: Het over de trylijn van de tegenstander drukken van de bal levert 5 punten op.
• Conversie: Na een try mag een speler proberen een extra score toe te voegen door het nemen van een zogenaamde conversie kick, wat nog eens 2 extra punten oplevert.
• Penalty Kick: Een strafschop die tussen de palen wordt geschopt, levert 3 punten op.
• Drop-goal: Een drop-goal, waarbij de bal tijdens het spel tussen de palen wordt geschopt, levert 3 punten op.

Spelsituaties

Een rugbywedstrijd duurt in totaal 80 minuten, verdeeld over twee helften van elk 40 minuten. Tussen de helften is er een pauze van maximaal 10 minuten. Het spel eindigt niet onmiddellijk aan het einde van de reguliere speeltijd. Zolang de bal nog in het spel is, gaat het spel door totdat de bal buiten de baan gaat of een bepaalde spelactie, zoals een scrum, line-out, vrije trap of strafschop, is voltooid. Pas dan wordt het spel officieel als afgelopen beschouwd.

Scrum

Een typische spelsituatie bij rugby is de scrum. Kleine overtredingen, zoals een voorwaartse pass, resulteren in een scrum. De spitsen van beide teams staan in gehurkte houding tegenover elkaar en raken in elkaar verstrikt. De centrale speler, de hooker, heeft de taak om de bal met zijn voeten achteruit te spelen, zodat zijn eigen team het balbezit veilig kan stellen.

Wanneer een kleine overtreding plaatsvindt tijdens rugby moet het spel even worden stilgelegd. Zodra het tijd is voor een spelhervatting gebeurt dat via een scrum. Een scrum is dus een vast spelelement van deze sport, dat enkel aan bod komt na een technische overtreding of ander klein vergrijp. Het doel van een scrum is om het balbezit te winnen, waarna direct verder gespeeld wordt. Beide teams hebben de kans de bal voor zich te winnen. De spelers van een team haken aan elkaar met hun armen en schouders. Beide teams staan tegenover elkaar en duwen tegen elkaar met hun schouders. Met een combinatie van kracht en techniek proberen ze de tegenstanders weg te duwen en de bal voor zich te winnen. Hierdoor wordt de scrum bij rugby als een logische manier gezien om het spel te herstarten na een kleine overtreding.

Lees ook: Complete Gids voor Waterpolo Regels

Line-out

Een line-out wordt gegeven als de bal over de zijlijn is gegaan. In de eerste plaats is de bal uit, of beter in touch als de bal de grond raakt, hetzij direct, hetzij via een speler. Een springende speler buiten de lijnen, mag de bal dus weer in het veld gooien zolang hij daarbij de grond maar niet raakt met de bal in handen. Verder is het niet zomaar mogelijk om terreinwinst te boeken door buiten het eigen 22-meter-gebied direct over de zijlijn te kicken.

Bij een line-out stellen spelers van beide teams zich op in twee rijen dwars op de zijlijn met 1 m onderlinge afstand. Elk team is vrij om te bepalen hoeveel spelers in de line-out gaan staan. Een speler (meestal de hooker) gooit de bal tussen de 2 rijen door dwars op de zijlijn in. Spelers in de rij mogen worden opgetild om de bal te vangen of naar een teamgenoot door te spelen. belangrijk is dat dit veilig gebeurt.

Verschillen tussen Rugby Union en Rugby League

Er bestaan twee varianten van rugby: Rugby Union en Rugby League. Rugby Union is de meest bekende vorm, die ook internationaal wordt gespeeld.

Kenmerk	Rugby Union	Rugby League
Aantal spelers	15	13
Scrum	Belangrijk onderdeel: een groep van iedere partij probeert elkaar in voorovergebogen houding weg te duwen om de bal in bezit te krijgen.	Komt minder vaak voor en is minder belangrijk.
Tackle	Na een tackle gaat het gevecht om de bal door, maar ieder team mag alleen vanaf zijn eigen kant over de liggende spelers heen de situatie benaderen.	Na een tackle stopt het gevecht om de bal. De getackelde speler brengt de bal weer in het spel.
Line-out	Spelers die achter elkaar zijn opgesteld, proberen de bal te veroveren die vanaf de zijlijn in wordt gegooid.	Geen onderdeel van het spel.

De Posities van de Spelers

Het bijzondere aan rugby is dat er voor ieder lichaamstype een passende positie bestaat. Een rugbyteam bestaat uit 15 spelers, onderverdeeld in twee hoofdgroepen: de voorwaartsen (nummers 1 t/m 8) en de driekwarters (nummers 9 t/m 15).

Voorwaartsen (The Pack)

De voorwaartsen zijn belangrijk in de spelonderdelen waarvoor geproportioneerde kracht en techniek nodig is, bijvoorbeeld in de scrums, de rucks en de mauls. Deze spelers in de eerste rij zijn vaak zwaarder en sterker dan de backs. De meeste eerste rijers, met name de props boeten hierdoor aan snelheid in, maar er zijn hookers die qua snelheid en behendigheid met de bal in de hand niet voor de driekwarters onder doen. Tweede rijers, de locks, zorgen voor het balbezit vanuit de line-outs en voor het ‘op slot zetten’ van de scrum. Meestal zijn deze spelers langer dan 1,95 m en buiten zij hun lengte gepaard met de benodigde sprongkracht uit om boven hun tegenstanders uit te komen.

Lees ook: Terugblik Daley Blind

De voorwaartsen worden verder onderverdeeld in:

• Eerste rij:
  • Tight Head Prop: Deze speler heeft zijn hoofd tegen twee tegenspelers in. Zijn functie is om de hooker te ondersteunen en om de eerste klappen van een scrum op te vangen en zorgt voor stabiliteit in de scrum.
  • Hooker: De hooker staat in het midden en wordt ondersteund door beide props, waardoor hij zijn voeten vrijuit kan gebruiken. Zijn doel is om de bal op te vangen en naar achteren te werken met zijn benen. Verovert de bal in de scrum en gooit de bal in bij een line-out.
  • Loose Head Prop: Deze speler staat aan de andere zijde van de hooker, waar hij maar één tegenstander tegen zich heeft. Hij ondersteunt de hooker en komt makkelijk vrij uit een scrum en biedt stabiliteit.
• Tweede rij (Locks): Deze lange spelers vormen het midden van de tweede rij. Ze zijn belangrijke spelers in lineouts en moeten omhoog springen om de bal veilig te stellen. In de menigte doen ze krachtig werk om de eerste rij te veroveren. Veroveren de bal na een line-out en zijn de drijvende kracht in de scrum.
• Derde rij (Flankers en Nummer 8):
  • Flankers (Blindside en Openside): Wingers moeten snel en behendig zijn in zowel verdediging als aanval. Ze proberen de tegenstander onder druk te zetten en de bal te veroveren.
  • Nummer 8: Het nummer acht verbindt de tweede rij met de vleugelspelers. Hij moet in aanvallende situaties de bal naar voren kunnen drijven en fungeren als schakel tussen aanvallers en verdediging. Krijgt de bal in handen aan de basis van de scrum en verbindt de voorwaartsen en de backs.

Driekwarters (The Backs)

De bijdrage van de backs is snelheid en techniek. Zij worden geacht met snelle combinaties de verdediging van de tegenstander uit positie te spelen. Tevens vormen zij het eerste verdedigingsblok, stoppen aanvallende spelers van de tegenpartij af tot het moment dat de derde rijers zich ermee kunnen bemoeien om balbezit veilig te stellen.

De driekwarters dragen bij met snelheid en techniek. Zij worden geacht met snelle combinaties de verdediging van de tegenstander uit positie te spelen. Ze bestaan uit:

• Scrum Half: De scrumhalf is de bemiddelaar tussen de aanvallers en de backs. Hij brengt de bal in het spel en verdeelt deze onder het achterste team en zorgt voor de verbinding tussen de voorwaartsen en de backs bij scrums en line-outs.
• Fly Half: De fly-half is vaak de spelmaker van het team. Hij neemt belangrijke beslissingen, zoals wanneer hij de bal moet passen, trappen of rennen, en stuurt de aanval. Dirigeert het team en beslist of hij gaat trappen, passen of een doorbraak forceert.
• Centers (Eerste en Tweede): deze spelers zijn robuust en moeten zowel verdedigend als aanvallend krachtig optreden. Ze ondersteunen de verbinder en helpen ruimte te creëren voor de brede spelers en geven goede passes. Hebben een sleutelpositie in de aanval en verdediging, en proberen de verdediging van de tegenstanders te verbreken.
• Wings: Vleugelspelers zijn vaak de snelste van het team en hebben de taak om aanvallen van buitenaf te leiden. Ze moeten pogingen kunnen scoren wanneer ze de bal dichtbij de zijlijn ontvangen. Zorgen voor snelheid op het veld om een try te scoren.
• Fullback: De fullback fungeert als de laatste verdedigingslinie en moet sterk zijn in verdediging en aanval. Hij onderschept hoge ballen, houdt doorgebroken spelers tegen en ondersteunt de brede spelers in de aanval. De laatste man in de verdediging, die vertrouwen moet hebben bij een hoge bal en snel genoeg moet zijn om te tackelen.

Elke positie vervult zijn eigen belangrijke rol in het team, dus elke speler is essentieel voor het team en het collectieve succes ervan.

Scrum Positions in Detail

Een belangrijk onderdeel van een scrum bij rugby is de positie die spelers aannemen. Er geldt namelijk een vaste opstelling voor een scrum. Een team heeft doorgaans vijftien spelers. In een scrum worden acht van deze spelers gebruikt. Zij stellen zich op in drie rijen. Alle spelers hebben hun eigen functie, gebaseerd op hun positie.

Eerste Rij

De eerste rij is de belangrijkste. Deze rij moet de eerste klappen opvangen, maar ook aanstalten maken om de bal aan de eigen kant te krijgen. De spelers op de eerste rij zijn over het algemeen kort en breed. Hier staan drie spelers opgesteld die allemaal hun eigen positie en functie hebben.

1. Tighthead prop. Deze speler heeft zijn hoofd tegen twee tegenspelers in. Zijn functie is om de hooker te ondersteunen en om de eerste klappen van een scrum op te vangen.
2. Hooker. De hooker staat in het midden en wordt ondersteund door beide props, waardoor hij zijn voeten vrijuit kan gebruiken. Zijn doel is om de bal op te vangen en naar achteren te werken met zijn benen.
3. Loosehead prop. Deze speler staat aan de andere zijde van de hooker, waar hij maar één tegenstander tegen zich heeft. Hij ondersteunt de hooker en komt makkelijk vrij uit een scrum.

Tweede Rij

De tweede rij is de kleinste bij een scrum. De belangrijkste taak voor deze spelers is kracht uitoefenen. Ze moeten de rest van het team vooruit drijven met hun bewegingen. Tegelijkertijd moeten ze in staat zijn een aanval van de tegenstander tegen te houden. Dat doen ze door de kracht in hun benen te gebruiken om de scrum vast te zetten. Het zijn lange, sterke spelers. Deze hebben geen individuele taken of functies in de rij en worden daarom gewoon tweederijers genoemd.

Derde Rij

De derde rij bestaat opnieuw uit drie spelers. Zij hebben een stabiliserende functie, maar zijn ook de spelers die als eerste losbreken uit een scrum. Hierdoor kunnen ze direct achter de bal aan zodra deze weer in het spel is. De spelers hebben ook allemaal een eigen naam en functie:

1. Blindside flanker. Deze speler staat aan de buitenkant die het dichtste bij de zijlijn is. De speler heeft ook een stabiliserende functie, voornamelijk voor de props in de voorste rij.
2. Openside flanker. Deze speler staat aan het andere uiteinde en heeft ook een stabiliserende en verdedigende functie.
3. Nummer 8. De nummer 8 staat in het midden van de derde rij en zorgt voor extra kracht. Hij ondersteunt de spelers op de tweede rij in het aanduwen van de scrum

Commando's tijdens een scrum

Rugby is een sport met ontzettend veel fysiek contact. Daarom is er veel aandacht voor de veiligheid van het spel. Een van de manieren om die veiligheid te garanderen, is door commando's te gebruiken. Dit worden ook wel calls genoemd. Deze commando's moeten spelers volgen om de juiste positie in te nemen en op het juiste moment te starten en stoppen met de scrum. Dit was niet altijd de norm, maar is geïntroduceerd om de kans op blessures aanzienlijk te verkleinen. De volgende commando's zijn geldig:

• Crouch: Spelers moeten bukken en hun positie aannemen voor de scrum.
• Bind: De props raken elkaars buitenste schouders aan om aan te voelen of ze in de juiste positie staan.
• Set: De scrum gaat van start en alle spelers mogen op elkaar inkomen.

Daarnaast gelden er duidelijke richtlijnen voor scheidsrechters. Zij moeten er niet alleen op toezien dat iedereen die meedoet aan een scrum fysiek in staat is om de druk aan te kunnen. Ze hebben ook de verantwoordelijkheid om de posities van de spelers in de gaten te houden. Wordt de scrum instabiel of worden spelers naar beneden geduwd? Dan moet een scheidsrechter direct fluiten om de scrum te stoppen.

Belang van een goede techniek

Een scrum is een ontzettend intensief deel van een rugbywedstrijd. Daarom is het belangrijk dat spelers getraind worden voor dit specifieke onderdeel. Sterker nog: een speler moet aantonen dat hij scrum ready is. Zolang een speler nog niet klaar is voor dit onderdeel mag hij geen positie aannemen in een scrum. Vaak hebben teams al een goed zicht op welke spelers geschikt zijn voor een scrum. Dit zijn over het algemeen de spelers met een sterke en stabiele lichaamsvorm. Zij worden uitgekozen om aan scrumtraining mee te doen.

Deze training kent verschillende stappen. De speler moet in eerste instantie leren om de juiste positie aan te nemen. Zo moet een speler met een aantal dingen rekening houden voor een stabiele positie:

• knieën licht gebogen
• borst vooruit, voorbij de knieën
• rug recht
• schouders naar achteren
• hoofd in een neutrale positie
• buikspieren aangespannen
• bekken gekanteld
• gewicht op de bal van de voet

Spelers oefenen eerst met een scrummachine. Dit is een speciaal apparaat dat ze helpt om de techniek van de scrum te perfectioneren. Daarna wordt er stapsgewijs toegewerkt naar een echte scrum. Dat doen trainers door langzaam meer teamgenoten en tegenspelers aan de scrum toe te voegen. Dit trainingsschema wordt als de standaard gezien voor een veilige spelbasis.

Overtredingen tijdens een scrum

Omdat de veiligheid een belangrijk thema is tijdens een scrum bij rugby zijn er natuurlijk ook overtredingen mogelijk. Een speler begaat een overtreding wanneer deze de veiligheid van de scrum in het geding brengt. Een scheidsrechter kan dan een vrije trap aan het andere team toekennen of een andere consequentie opleggen. Er zijn verschillende overtredingen mogelijk. Zo begaat een speler een overtreding wanneer hij de scrum omlaag of juist omhoog duwt, wat voor instabiliteit zorgt. Ook het kantelen van de scrum is een overtreding. Bij dit spelelement is het dus belangrijk dat spelers alleen voorwaartse kracht gebruiken. Doen ze dat niet, dan brengt dat andere spelers in gevaar en levert dat een straf op.

Rugby in Nederland en Internationaal

In Nederland is rugby een opkomende sport met een eigen rugbybond, Rugby Nederland. Er zijn ongeveer 12.000 mensen aangesloten bij een rugbyvereniging. Internationaal is het wereldkampioenschap rugby het belangrijkste toernooi, dat elke vier jaar wordt georganiseerd. Het belangrijkste internationale toernooi is het wereldkampioenschap rugby, dat iedere vier jaar wordt georganiseerd. In grootte en publieke belangstelling doet het toernooi maar voor weinig evenementen onder, maar het doet wel onder voor de Olympische Spelen en het WK voetbal.

Op het Noordelijk halfrond bestaat al sinds de jaren tachtig van de negentiende eeuw een jaarlijkse competitie tussen de sterkste rugbylanden van Europa. Ooit begonnen als vierlandentoernooi, tussen Engeland, Ierland, Wales en Schotland, werd in het begin van de twintigste eeuw Frankrijk toegelaten en was er vanaf 1910 sprake van een vijflandentoernooi. Echter vanaf 1931 werd Frankrijk uitgesloten van deelname omdat de organisatie in Engeland vermoedde dat er in Frankrijk spelers betaald werden. In 1939 werd de ruzie bijgelegd en mocht Frankrijk wederom aan dit toernooi deelnemen. In het jaar 2000 wordt Italië toegelaten tot het prestigieuze toernooi en wordt nu ieder jaar het zeslandentoernooi gehouden. Op het Zuidelijk halfrond heet de tegenhanger van het Europese Zeslandentoernooi Tri Nations Series. De deelnemers zijn Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika.

Respect en Erecodes

Hoewel het er op het veld soms hard aan toegaat, hebben rugbyers een onderlinge erecode die is gebaseerd op respect. Na een wedstrijd bedanken de teams elkaar door voor de tegenstander een erepoortje te vormen. Daarna volgt altijd de ‘derde helft’, waarin de sfeer kameraadschappelijk te noemen is. Tijdens een wedstrijd wordt het als onwenselijk gezien dat de beslissingen van de scheidsrechter worden bekritiseerd door spelers. Bij rugby mogen de scheidsrechters bij openlijke kritiek een penalty geven door de overtredende partij de bal te ontnemen en tien meter terug te laten gaan op het eigen terrein.

tags: #eerste #rij #rugby #positie