Het Europees Kampioenschap voetbal voor mannen, beter bekend als het EK voetbal, is een prestigieus toernooi exclusief voor Europese landen. Het toernooi vindt elke vier jaar plaats, afwisselend met het wereldkampioenschap voetbal. Duitsland en Spanje delen het record als meest succesvolle landen met elk drie gewonnen titels. De huidige titelhouder is Italië, die het EK in 2021 (EURO 2020) won. Met het EK 2024 dat in de zomer van 2024 in Duitsland plaatsvindt, is het tijd om terug te blikken op de rijke geschiedenis van het Duitse voetbalelftal op dit toernooi.
De beginjaren en de visie van Henri Delaunay
Het idee voor een Europees kampioenschap werd in 1930 geopperd door de Fransman Henri Delaunay. Delaunay was een fervent voetballiefhebber die begon als speler bij l’Etoile des Deux Lacs in Parijs en later een bestuursfunctie bij de FIFA bekleedde. Hoewel hij al in 1927 met het idee kwam om een Europees Kampioenschap te organiseren, kreeg het aanvankelijk weinig steun. De FIFA was namelijk al bezig met de organisatie van het Wereldkampioenschap, en er bestond vrees dat een EK de populariteit van het WK zou verminderen.
In 1958, drie jaar na Delaunay's dood, besloot de UEFA tijdens een congres in Zweden dat het eerste EK in 1960 zou plaatsvinden. Zijn zoon, Pierre Delaunay, zette het werk van zijn vader voort als directeur van de UEFA en zorgde ervoor dat de trofee vernoemd werd naar Henri Delaunay als eerbetoon aan zijn pioniersrol. De Coupe Henri Delaunay is sindsdien de felbegeerde trofee waar de deelnemende landen om strijden.
De eerste toernooien
De eerste editie van het EK vond plaats in 1960 in Frankrijk, met slechts vier deelnemende landen: Sovjet-Unie, Joegoslavië, Tsjecho-Slowakije en gastland Frankrijk. De finale werd gespeeld tussen de Sovjet-Unie en Joegoslavië, waarbij de Sovjet-Unie met 2-1 won, mede dankzij het sterke keeperswerk van Lev Jasjin.
Uitbreiding en groei
In de beginjaren kwalificeerden zich slechts vier landen voor het eindtoernooi. In 1980 werd het aantal deelnemende landen uitgebreid naar acht, wat de concurrentie al aanzienlijk verhoogde. In 1996, toen het EK in Engeland werd gehouden, werd het aantal deelnemers verder uitgebreid naar zestien. Sinds 2016 kwalificeren maar liefst vierentwintig landen zich voor het toernooi.
Lees ook: Een diepgaande blik op de historische prestaties van het Duitse Dames Hockeyteam.
Duitsland's successen op het EK
Het Duitse voetbalelftal heeft een indrukwekkende staat van dienst op het Europees Kampioenschap. Met drie gewonnen titels (1972, 1980 en 1996) behoort Duitsland tot de meest succesvolle landen in de geschiedenis van het toernooi.
EK 1972: West-Duitsland triomfeert
In 1972 won West-Duitsland het Europees Kampioenschap voetbal. In de finale, gehouden in Brussel, versloegen ze de Sovjet-Unie met 3-0. Dit markeerde het begin van een succesvolle periode voor het West-Duitse nationale team.
EK 1980: West-Duitsland bevestigt dominantie
In 1980 won West-Duitsland het Europees Kampioenschap voetbal. In de finale, gehouden in Rome, versloegen ze België met 2-1. Horst Hrubesch scoorde beide doelpunten voor West-Duitsland, inclusief het winnende doelpunt in de laatste minuten. Deze overwinning markeerde hun tweede Europese titel, waarmee ze hun status als voetbalgrootmacht bevestigden.
EK 1996: Duitsland herrijst
De laatste keer dat Duitsland Europees kampioen voetbal werd, was in 1996. In de finale, gespeeld in Londen, versloegen ze Tsjechië met 2-1 na verlenging. Oliver Bierhoff scoorde de winnende golden goal, nadat Matthias Sammer de gelijkmaker had gescoord. Deze overwinning bezorgde Duitsland hun derde EK-titel, waarmee ze hun dominantie in Europa bevestigden.
Memorabele momenten en spelers
Door de jaren heen heeft het Duitse elftal vele memorabele momenten en legendarische spelers voortgebracht die een belangrijke rol hebben gespeeld in de successen op het EK.
Lees ook: Meer informatie over honkbalposities
Top 10 beste Duitse voetballers ooit
Met vier Wereldbekers en drie Europees kampioenschappen op hun naam, is Duitsland een van de beste voetballanden aller tijden. Deze prijzen zijn vooral te danken aan de geweldige voetballers die ons buurland hebben voortgebracht. Hieronder een overzicht van de top 10 beste Duitse voetballers ooit:
- Franz Beckenbauer: Ook wel "Der Kaiser" genoemd, wordt door velen beschouwd als de grootste voetballer die Duitsland heeft gekend. Als verdediger leidde hij Duitsland naar de wereldbekeroverwinningen in 1974 en won hij het EK in 1972. Beckenbauer was niet alleen een geweldige verdediger, maar ook een leider binnen en buiten het veld. Hij won de Ballon d’Or in 1972 en 1976 en de Europacup I in 1974, 1975 en 1976.
- Gerd Müller: Na Miroslav Klose de all-time topscorer van Duitsland. In 62 interlands maakte hij 68 doelpunten; een waanzinnig gemiddelde. Daarnaast speelde hij een cruciale rol in het behalen van de wereldbeker in 1974. Zijn neusje voor de goal maakte hem een legende in de voetbalwereld. ‘Der Bomber der Nation’ speelde in clubverband 453 wedstrijden voor Bayern München waarin hij 398 keer tot scoren kwam. Zijn topseizoen was 1971/72 toen hij 40 doelpunten in één Bundesligaseizoen scoorde.
- Miroslav Klose: Was geen elegante speler, maar een pure doelpuntenmachine. Zo heeft hij het record voor de meeste doelpunten op een WK én is hij topscorer aller tijden van het Duitse nationale elftal. De boomlange spits was een onmisbare schakel van het Duitse team dat de wereldbeker in 2014 won. In totaal speelde hij 137 interlands waarin hij 71 keer scoorde.
- Lothar Matthäus: Middenvelder Lothar Matthäus wordt beschouwd als een van de beste middenvelder ooit. De 1 meter 74 lange Duitser pakte met zijn land de Wereldbeker en won het EK. Daarnaast werd hij acht keer landskampioen, met onder andere Bayern München en Inter. Na zijn voetbalcarrière ging Matthäus verder als trainer bij onder andere Rapid Wien, Partizan Belgrado, het nationale team van Hongarije en het nationale team van Bulgarije.
- Karl-Heinz Rummenigge: Aanvaller Karl-Heinz Rummenigge uit Lippstadt werd twee keer uitgeroepen tot Europees Voetballer van het Jaar: in 1980 en 1981. In die jaren was hij ook topscorer van Duitsland én ontving hij de prijs voor Duitse voetballer van het jaar. De doelpuntenmaker pakte met zijn land het EK in 1980 en met zijn club de Europacup I in 1975 en 1976. Rummenigge speelde 310 wedstrijden voor Bayern München, waarin hij 162 keer scoorde. In de herfst van zijn carrière kwam de aanvaller nog uit voor Inter en het Zwitserse Servette.
- Philipp Lahm: Was aanvoerder van het Duitse team dat de wereldbeker in 2014 won. Zijn spelinzicht en leiderschap maakte hem een de beste rechtsbacks uit de geschiedenis van het voetbal. Naast zijn 10 jaar trouwe dienst voor het nationale elftal van Duitsland, was het een échte clubman van Bayern München. Het is de enige club waar Lahm onder contract stond. Hij speelde alleen op huurbasis voor Stuttgart.
- Oliver Kahn: Speelde op drie WK’s, maar wist er geen een te winnen. Wel werd hij op het WK in 2002 uitgeroepen tot de beste doelman van het toernooi. Duitsland werd toen tweede. Leeg staat zijn prijzenkast echter niet. In 1996 pakte hij met Duitsland het EK en in 2001 met Bayern München de Champions League. Olivier Kahn staat bekend als een van de grondleggers van een agressieve keeperstijl. Hij stond vaak ver voor zijn goal, voetbalde mee en kwam vaak vroeg uit.
- Bastian Schweinsteiger: Werd door de Duitsers zelf gezien als ‘het kloppende hart’ van het Duitse middenveld tussen 2004 en 2016. Zijn passing en leiderschap waren belangrijk voor het succes van Duitsland. Schweinsteiger won de wereldbeker in 2014 en werd beschouwd als een van de beste middenvelders van zijn generatie. Ook hij speelde het grootste deel van zijn carrière voor Duitse topclub Bayern München: van 2002 tot 2015. Daarna vertrok hij voor twee korte avonturen naar Manchester United en later Chicago Fire in Amerika.
- Thomas Müller: Een schoolvoorbeeld van het Duitse begrip ‘Raumdeuter’. Dat betekent dat hij als geen ander het spel kan lezen en op het juiste moment ruimtes in kan lopen. Precies om die reden maakte Müller veel goals en stond hij vaak op de goede plek. Mede dankzij hem won Duitsland de Wereldbeker in 2014. Zijn onvoorspelbaarheid en mentaliteit maken hem een van de beste Duitse voetballers ooit.
- Jürgen Klinsmann: Zijn beroep was doelpuntenmaker. Dit deed hij voor: Stuttgart, Inter, AS Monaco, Tottenham Hotspur, Bayern München, Sampdoria en Orange Country. Uiteraard diende de aanvaller ook voor het nationale elftal, en hoe. In 1990 won hij het WK en in 1996 het EK. Tussendoor won hij ook nog twee UEFA Cups en de Bundesliga.
De golden goal en andere regelwijzigingen
In 1996 werd de golden goal, ook wel ‘sudden death’ genoemd, ingevoerd op het EK in Engeland. Zowel tijdens dit EK als het daaropvolgende EK van 2000 werd het toernooi gewonnen door een golden goal. In 2002 schafte de UEFA de golden goal weer af. Voor het EK van 2004 werd de silver goal geïntroduceerd. Tijdens dit EK werd de silver goal alleen toegepast tijdens de halve finale tussen Griekenland en Tsjechië, waarbij Griekenland won door in de laatste minuut van de eerste verlenging te scoren. In 2006 keerde de UEFA terug naar het traditionele verlengingssysteem: twee keer een kwartier verlenging, gevolgd door strafschoppen indien nodig.
Mascottes en toernooisfeer
Elk EK heeft zijn eigen unieke sfeer en mascottes die bijdragen aan de feestelijke stemming. Op 20 juni 2023 werd een teddybeer met een kleurrijk shirt gepresenteerd als mascotte voor het EK 2024.
Records en statistieken
Cristiano Ronaldo is de topscorer aller tijden op het EK voetbal. Tijdens vijf toernooien scoorde hij in totaal veertien doelpunten. De grootste overwinning van Nederland op een EK was in 2000, toen ze Joegoslavië met 6-1 versloegen in de kwartfinale. Duitsland speelde al 49 duels op een EK, het meeste aantal van alle landen. Duitsland pakte bovendien ook de meeste punten per duel (1,84).
Het EK 2024 in Duitsland
Het EK 2024 wordt gehouden in Duitsland. De finale van het toernooi werd gespeeld op 14 juli 2024. De bekende Engelse voetballer Gary Lineker zei eens: “Voetbal is een spel voor 22 mensen die achter een bal aan rennen en aan het eind wint Duitsland altijd". ‘Die Mannschaft’ bevindt zich eigenlijk bijna structureel in de top van het mondiale voetbal.
Lees ook: Comfortabel bitje kopen
Verwachtingen voor het EK 2024
Hoewel het lastig te voorspellen is wie het EK 2024 zal winnen, zijn er enkele teams die als favoriet worden beschouwd. Frankrijk heeft een zeer sterk elftal en lijkt net iets sterker dan de concurrentie. Andere kanshebbers zijn Nederland, Duitsland en Engeland. Naast de favorieten worden ook teams zoals Italië, Spanje en België verwacht goed te presteren.
Het is altijd lastig om de topscorer te voorspellen, maar enkele spelers om in de gaten te houden zijn Kylian Mbappé (Frankrijk), Harry Kane (Engeland), Rasmus Højlund (Denemarken) en Memphis Depay (Nederland).
tags: #duits #voetbalelftal #europees #kampioenschap #voetbal #mannen