De Utrechtse sportvereniging USV Hercules, met een rijke historie die teruggaat tot 1882, is meer dan alleen een sportclub. Het is een plek waar sportieve prestaties hand in hand gaan met sociale contacten en maatschappelijke betrokkenheid. De vereniging kent verschillende sportafdelingen, waaronder cricket, voetbal, tennis, softbal, goalball en badminton. Dit artikel werpt een blik op de geschiedenis van Hercules, met een focus op de honkbalafdeling en de voetbalafdeling, en de rol die de vereniging heeft gespeeld in de Utrechtse samenleving.
De Oprichting en Vroege Jaren van Hercules
Op 22 april 1882 werd Hercules opgericht als cricketclub door leerlingen van het Stedelijk Gymnasium Utrecht. De verenigingskleuren werden blauw en wit. In 1889 werd de voetbalafdeling opgericht, waarna de naam veranderde in Utrechtsche Cricket- & Voetbalvereniging (U.C.V.). In mei 1882 kreeg de vereniging het Staatsspoorveld in bruikleen, gelegen tussen de spoorbanen en de Kruisvaart. Na diverse verhuizingen vestigde Hercules zich in 1896 in het "Nederlandsche Sportpark" tussen de Koningslaan en de Frederik Hendrikstraat.
Cricket bij Hercules: Van Oprichting tot Zelfstandige Afdeling
Hercules was in 1883 een van de oprichters van de Nederlandsche Cricketbond (N.C.B., later K.N.C.B.). Vanaf 1884 nam de club deel aan wedstrijden en bondswedstrijden. Hoewel de cricketafdeling in 1903 ter ziele ging, werd er in 1912 toch weer met cricket begonnen. Van 1912 tot 1918 speelde Hercules in de competitie van de Amsterdamsche Cricketbond. In 1923 werd met Kampong, U.V.V. en S.C.C. de Stichtsche Cricketbond opgericht.
In 1927 besloot Hercules weer aan de competitie van de N.C.B. deel te nemen. De club promoveerde in 1932 naar de tweede klasse, en in 1938 werd het eerste elftal ongeslagen kampioen in de tweede klasse. De oorlogsjaren waren een moeilijke periode voor de cricketsport. Na 1945 herstelde de afdeling zich geleidelijk. In 1967 vierde Jhr. Mr. Th.K.M.J. (Dirk) van Sasse van Ysselt zijn 40-jarig jubileum als cricket-captain.
In 1969 werd het kampioenschap in de 2e klasse B behaald, waarna promotie naar de 2e klasse A volgde. Twee jaar later bereikte het eerste elftal de hoofdklasse. In 1980 nam voor het eerst een damesteam deel aan de cricketcompetitie. Sinds 12 juni 1981 functioneert de cricketafdeling geheel zelfstandig met een eigen bestuur. Na een aantal mindere jaren speelt het eerste team weer jaren in de eerste klasse.
Lees ook: Het leven van Harry Kruyssen
Voetbal bij Hercules: Van Amateurclub tot Derde Divisie
In de bestuursvergadering van 26 oktober 1889 werd besloten om een voetbalafdeling op te richten. Op 4 oktober 1890 werden de voetballers lid van de Nederlandsche Atletiek- en Voetbalbond. De bond stelde een competitie in waaraan Hercules in de 2e klasse ging deelnemen. Uitgezonderd de jaren 1895-1896 en 1944-1945 bleef Hercules in de (K.)N.V.B.-competitie spelen. De eerste promotie naar de eerste klasse vond plaats in 1899.
Na 1936 kreeg Hercules door de nieuwe terreinen een grote toeloop van leden. In 1954 stelde de K.N.V.B. betaald voetbal in, maar Hercules bleef een amateurclub. In 1957 werd het kampioenschap in de 3e klasse behaald. In 1992 werd de Stichting Voetbaltop Hercules opgericht om het eerste voetbalteam naar een hoger plan te tillen. Onder Jan Veldhuizen promoveerde Hercules naar de Topklasse en kwam daardoor terecht in de Derde Divisie (zondag).
Hercules is uitgegroeid tot een van de grootste voetbalverenigingen in de regio Utrecht, met 20 seniorenteams en meer dan 40 jeugdteams. Hercules JO 17, JO 19 en JO 21 spelen alle op Divisie niveau. Bovendien kent Hercules een bloeiende meiden- en vrouwenvoetbal tak.
Uitbreiding met Tennis, Softbal, Goalball en Badminton
In januari 1981 werden nieuwe statuten goedgekeurd, waarna de tennisafdeling van start ging. In korte tijd meldden zich vele leden aan. In 1986 werd softbal toegevoegd, en in 2002 goalball, een sport voor visueel gehandicapten. In 2006 ging badmintonvereniging Internos onder de vlag van Hercules spelen.
Honkbal bij UVV: Een Terugblik op Vervlogen Tijden
De honkbalafdeling van UVV, een andere Utrechtse club, kent een rijke geschiedenis die nauw verbonden is met de ontwikkeling van de sport in Nederland. Henk Ferwerda, een icoon van het Utrechtse honkbal, maakte de oprichting van de honkbalafdeling in 1948 mee. Hij herinnert zich de tijd dat honkbal in Utrecht een enorme opmars maakte, mede dankzij de Amerikanen van de vliegbasis Soesterberg.
Lees ook: Wendy Bussum Honkbal: Jouw nieuwe team?
UVV stond in de bond bekend als een vooruitstrevende club, die met sponsoring en de inzet van Amerikaanse en Antilliaanse spelers veel publiek trok. Echter, het verdwijnen van het straat- en wijkhonkbal en het in de ban doen van de Amerikanen eisten hun tol. UVV degradeerde roemloos en speelt nu op een locatie waar tribunes overbodig zijn.
Sociale Contacten en Maatschappelijke Betrokkenheid
Sociale contacten hebben bij Hercules altijd een belangrijke rol gespeeld. De leden ontmoetten elkaar graag buiten het sportveld, bijvoorbeeld in het Jaarbeursrestaurant. In 1911 richtten oudere leden een sociëteit op genaamd “De Antieke”. Ter ere van jubilea verschenen gedenkboeken. Naast sportieve activiteiten staat Hercules midden in de maatschappij.
Het archief van USV Hercules werd in 1983 overgedragen aan het Gemeentelijk Archief van Utrecht. Omdat dit archief niet direct bereikbaar was, besloot D.G.F.(Donald) Noorhoff een nieuw archief op te zetten.
Fusie van Verenigingen tot UVV
De verenigingen waaruit "U.V.V." is voortgekomen, waren in eerste instantie "JEMCA" en "VOORWAARTS". De eerste fusie leverde de naam "JEMCA - VOORWAARTS" (afgekort J.V.) op. Na deze fusie kwam de vereniging "U.N.I." zich melden en ook met deze vereniging werd samengegaan, echter onder een geheel nieuwe naam, namelijk "JONG VITESSE". Men koos deze naam omdat de toevoeging van de letters "U.N.I." tot een onuitspreekbare naam zou leiden, maar vooral omdat er insignes waren met de letters "J.V.", afkomstig van de eerder genoemde "JEMCA - VOORWAARTS". Deze insignes konden dus bij "JONG VITESSE" (J.V.) in gebruik blijven. Er bestond ook nog een vereniging "VICTORIA", die aan de gemeente Utrecht het verzoek richtte om het voetbalveld in het Wilhelminapark te mogen huren. Dit veld was reeds in gebruik bij "VITESSE" (het woord "JONG" was inmiddels geschrapt). Dit feit was de aanleiding tot de laatste fusie en tot de oprichting van U.V.V. De oprichters zijn Dirk DAS en Dr. H.J. MAKKINK, maker en componist van het U.V.V. lied.
Lees ook: Wat is het verschil?
tags: #honkbal #utrecht #uvv #geschiedenis