De Nederlandse voetbalwereld staat bekend om zijn gepassioneerde fans, getalenteerde spelers en natuurlijk de iconische commentatoren die de wedstrijden tot leven brengen. Of het nu gaat om een spannende wedstrijd in de Eredivisie of een belangrijk internationaal toernooi, de stem van de commentator is onlosmakelijk verbonden met de beleving van de sport. In dit artikel duiken we in de wereld van de bekende Nederlandse voetbalcommentatoren, hun kwaliteiten, stijlen en de impact die ze hebben op de kijkers en luisteraars.
De rol van de voetbalcommentator
Bij grote sportevenementen, zoals de Ronde van Frankrijk of voetbalwedstrijden, is de rol van commentatoren cruciaal voor de kijkerservaring. De commentatoren zijn niet alleen de stemmen achter de televisie, maar ook de brug tussen de fans en het spel dat hen verenigt. Hun herkenbare stemmen brengen spanning en emotie in elke wedstrijd, terwijl ze de kijkers voorzien van deskundige analyses en boeiende verhalen.
Een goede voetbalcommentator is meer dan alleen iemand die beschrijft wat er op het veld gebeurt. Het is een verteller, een analist en een entertainer in één. De commentator moet in staat zijn om de spanning van het moment over te brengen, de acties van de spelers te analyseren en de kijkers te voorzien van achtergrondinformatie en context. Dit alles moet gebeuren op een manier die zowel informatief als onderhoudend is.
Wat maakt een goede voetbalcommentator?
B.V.S.C. vraagt zich af; wat maakt een voetbalcommentator, een goede voetbalcommentator? Wytse van der Goot, commentator bij onder andere Ziggo Sport, heeft vijf voorbeelden bij zich waarin de kwaliteit van een voetbalcommentator zichtbaar wordt.
- Zie wat mensen thuis niet zien: Volgens Wytse is de allergrootste commentator Theo Reitsma. Reitsma was de commentator bij dé goal van Maradona tijdens het WK voetbal van 1986, ook wel de 'hand van God' genoemd. "Reitsma zag - in een enorm stadion in Mexico - al meteen dat het hands was. Dat is les één voor iedere commentator: zorg dat je ziet wat de mensen thuis niet kunnen zien. Ik zie het na 35 jaar nog steeds soms niet, hij zag het in één keer."
- Laat stiltes vallen: Les twee van Wytse is: durf stiltes te laten vallen. Wytse heeft een "fenomenaal, perfect" fragment meegenomen uit 2012, waar een speler diep in blessuretijd een goal scoort die het kampioenschap oplevert. "Je hoort de commentator enorm uithalen, en daarna is hij heel lang stil. Hij laat het gegil van het publiek beschrijven wat hij niet in woorden kan vatten. Ik krijg er nog steeds kippenvel van."
- Manier waarop je je stem gebruikt is belangrijk: Op de radio, nog meer dan op tv, is de manier waarop de commentator zijn of haar stem gebruikt nog belangrijker. Daarom laat Wytse een fragment horen van jaren geleden, toen een piepjonge Messi een lange solo naar de goal maakte. "De commentator vertelt het mee. Je hoeft de goal niet gezien te hebben, als je alleen maar luistert weet je al wat er gebeurt." De manier van commentaar geven staat ver af van hoe Wytse en zijn Nederlandse collega's commentaar geven: "De Nederlandse school is rustiger, en meer ingetogen. Hoewel de Nederlandse school ook alle kanten opschiet. Kijk maar naar Sierd de Vos."
Voor een carrière als voetbalcommentator zijn uitstekende taalbeheersing en een heldere stem essentieel, maar een specifieke opleiding is niet strikt noodzakelijk. Veel aspirant-commentatoren kiezen ervoor om journalistiek te studeren, omdat deze opleiding hen voorziet van waardevolle journalistieke vaardigheden en technieken die de basis vormen voor het vertellen van verhalen en het analyseren van wedstrijden.
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
Bekende namen en persoonlijke voorkeuren
In Nederland zijn er talloze commentatoren die ons al jarenlang laten genieten van de mooiste momenten in het voetbal. Ach, je hebt goeien en slechten. De meningen over wie de beste en slechtste commentatoren zijn, lopen vaak uiteen. Sommige luisteraars geven de voorkeur aan radioverslaggevers, terwijl anderen de voorkeur geven aan commentatoren op televisie.
Radio versus televisie
De radioverslaggevers worden over het algemeen graag gehoord, met name Andy Houtkamp of Ragnar Niemeijer. Op televisie vinden sommigen het iets minder, maar Frank Snoeks en Jeroen Grueter worden sterk gevonden.
Gehate commentatoren
Absoluut he-le-maal niks vinden sommigen Theo Reitsma. Ze snappen werkelijkl niet waar die man zijn populariteit aan verdiend heeft, slaapverwekkend commentaar! Ook de verslaggevers van Talpa worden zeer slecht gevonden, een stelletje amateurs, Evert Ter of ten Aapel ook zeer slecht.
Over het algemeen vinden sommigen het niveau van Nederlandse comentatoren drama. Evert ten Napel vinden ze vreslijk vanwege zijn clichés en voorliefde voor Brazilianen. Daardoor ergeren ze zich dood aan hem als hij commentaar geeft. Maar hij is zeker niet de slechtste van dit rijtje. Maar de slechtste van dit rijtje is voor sommigen Albert Mantingh. De rest van het rijtje vinden ze ook niet veel trouwens.
Geliefde commentatoren
Mijn absolute favoriet is Evert ten Napel. Prima stem, altijd enthousiast en ook stil op z'n tijd. Onbegrijpelijk dat Studio Sport hem zo afserveert. Jeroen Grueter vind ik gegroeid en beter geworden dan Frank Snoeks.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
Partijdigheid en entertainment
Sommige luisteraars luisteren nooit naar live radioverslagen. Henk Kok werd toevallig gehoord bij Groningen - Feyenoord, en diegene bescheurde zich!! Fatsoenlijke verslaggeving kan je het niet noemen, entertainment wel. Legendarisch is het verslag van Henk Kok van Heerenveen-Levski Sofia. Hij gaf verslag als Heerenveen-supporter terwijl hij Veendammer is.
Er zijn ook zorgen over de partijdigheid van commentatoren. De vraag is of verslaggevers niet met een gekleurde bril naar een wedstrijd kijken. Ragnar Niemeijer werd bijvoorbeeld erg partijdig gevonden bij Heerenveen-AZ maar dan voor AZ, terwijl een Henk Kok zelfs bij Heerenveen-Groningen onpartijdig commentaar geeft, zeker voor een Groninger!
Nieuwe namen
Namen die niet in dit rijtje staan maar wel, sinds kort, commentaar geven voor Studio Sport zijn Bas Tiggeler en Ronald van der Geer. Die kende ik al van Langs de Lijn, maar inmiddels geven ze ook commentaar op Tv.
De impact van commentaar
De impact van een commentator op de beleving van een voetbalwedstrijd kan niet worden onderschat. Een goede commentator kan een wedstrijd tot leven brengen, de spanning verhogen en de kijkers meenemen in het verhaal van de wedstrijd. Een slechte commentator daarentegen kan de kijkervaring negatief beïnvloeden, door bijvoorbeeld irritante clichés te gebruiken, partijdig te zijn of simpelweg saai commentaar te geven.
Emotie en passie
Een van de meest herkenbare kenmerken van iconische commentatoren is hun vermogen om het publiek mee te nemen op een emotionele reis. Door hun passie en enthousiasme weten ze de kijkers aan te moedigen en hen te laten voelen alsof ze zelf deel uitmaken van de actie. Het gebruik van krachtige zinnen en unieke uitdrukkingen maakt hun commentaar memorabel en zorgt ervoor dat bepaalde momenten in de sportgeschiedenis onvergetelijk blijven.
Lees ook: Steun het Nederlands Elftal met stijl
Kritiek en controverse
Net zoals de scheidsrechter krijgt ook de commentator in een wedstrijd regelmatig kritiek over zich heen. Het is het lot van de voetbalcommentator. Bijna per definitie is hij een bron van ergernis.
Ten Napel heeft het ook meegemaakt. ‘Oubotaal’-schrijver Jan Kuitenbrouwer en Beau van Erven Dorens stonden beiden ooit aan de basis van een anti-Ten Napelcampagne. Ze ergerden zich aan zijn taalgebruik: de ‘dekselse’ spelers die ‘fopduiken’ maken in stadions die ‘ontploffen’ na een doelpunt. Er verscheen ook een Ten Napel Bingokaart met ‘Goeie genade’, ‘Het wonder van..’ ‘Dit komt aan als een mokerslag’ En: ‘Kent u Lucky Luke nog en de Daltons? Ten Napel haalt de schouders op. ‘De meeste mensen interesseert het nauwelijks. Nu zijn er zo veel mensen die een mening hebben, dat het steeds minder uitmaakt.
Commentaar in verschillende media
Commentaar is niet alleen te horen op televisie en radio, maar ook in andere media, zoals computerspellen. Al tien jaar verzorgen Youri Mulder en Evert ten Napel het commentaar voor FIFA. Het maakt ze met afstand tot de bekendste voetbalcommentator en analyticus van Nederland. Misschien niet onder voetballiefhebbers die dagelijks naar Sport 1 kijken, maar wel voor een hele generatie kinderen en jongvolwassenen, met name jongens en jongemannen. FIFA is het populairste voetbalspel op de computer. Iedere minuut van iedere dag spelen miljoenen het.
De toekomst van voetbalcommentaar
De wereld van sportcommentaar is voortdurend in beweging. Met de opkomst van nieuwe technologieën en media veranderen ook de manieren waarop commentatoren hun werk doen. Jonge commentatoren vervloeken de nu gepensioneerde Ten Napel daarom nog wel eens. Het dieptepunt uit zijn carrière is de dag dat hij 14.000 voetbalnamen op moest lezen. Allemaal twee keer. De moderne commentator heeft de beschikking over de enorme databases van Infostrada en Opta.
Een nieuwe commentator zou al die spelersnamen allemaal opnieuw moeten doen. Ten Napel sprak inmiddels zo’n 20- tot 30.000 spelersnamen in.
Ten Napel vindt dat veel moderne commentatoren te veel praten. ‘Ik vond het soms lekker om de microfoon neer te leggen, even achterover te zitten, op een Fisherman’s Friend te zuigen en naar de wedstrijd kijken. Ik hou van de commentator die zijn mond houdt. Stilte kan heel mooi zijn. Bij Parma spelen ze Verdi als de voetballers opkomen, daar ga je toch niet doorheen praten. Of het Ierse volkslied, in Ierland. Dan hou je toch je mond dicht! De geluiden van het stadion. Het geluid van de keeper die zijn schoenen tegen de doelpaal tikt. Het geluid van de voet tegen de bal. Dat is toch prachtig.
tags: #bekende #Nederlandse #voetbalcommentatoren