Buitenspel, een van de meest bediscussieerde regels in het voetbal, vereist vaak de tussenkomst van de VAR en leidt tot verhitte discussies. Deze gids biedt een gedetailleerde uitleg van de buitenspelregel, inclusief de nieuwste wijzigingen, en bespreekt ook andere recente KNVB-regelwijzigingen.
Wat is Buitenspel?
De buitenspelregel bestaat al sinds 1848 en is vastgelegd in Regel 11 van het KNVB-reglement. Simpel gezegd, buitenspel kan alleen voorkomen op de helft van de tegenstander en alleen de aanvallende partij kan buitenspel staan.
Hoe Werkt Het?
Een speler bevindt zich in buitenspelpositie als enig deel van zijn hoofd, lichaam of voeten zich op de helft van de tegenstander bevindt (exclusief de middenlijn) en dichter bij de doellijn van de tegenstander is dan zowel de bal als de voorlaatste verdediger met enig deel van zijn hoofd, lichaam of voeten.
Dit betekent dat een speler in buitenspelpositie staat als hij dichter bij de doellijn van de tegenstander is dan de voorlaatste tegenstander én de bal. Echter, dit is op zichzelf geen overtreding. Pas als de bal naar de speler in buitenspelpositie wordt gespeeld, is er sprake van een overtreding en krijgt de tegenpartij een indirecte vrije trap.
Strafbaar Buitenspel
Een speler staat strafbaar buitenspel als hij niet alleen in buitenspelpositie staat wanneer de bal naar hem wordt gespeeld, maar ook als hij actief betrokken is bij het spel. Dit kan bijvoorbeeld door:
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
- Tegenstanders te blokkeren
- Aan te vallen in een poging de bal te bemachtigen
- Een schijnshot of overloopje te doen waardoor de tegenstander wordt beïnvloed
Ook als de bal van richting wordt veranderd en per ongeluk bij een speler in buitenspelpositie terechtkomt, kan er sprake zijn van strafbaar buitenspel. Met andere woorden, als een speler in buitenspelpositie staat en op enigerlei wijze betrokken raakt bij het spel, wordt hij afgefloten.
De KNVB heeft de spelregels zo gedetailleerd mogelijk uitgeschreven om dit grijze gebied te verduidelijken.
Uitzonderingen op de Buitenspelregel
Er zijn een aantal belangrijke uitzonderingen op de buitenspelregel. Een speler kan niet voor buitenspel worden bestraft als hij de bal rechtstreeks ontvangt vanuit een:
- Doeltrap
- Inworp
- Hoekschop
Deze uitzonderingen bieden teams mogelijkheden om voordeel te behalen, bijvoorbeeld door snel te counteren met een lange bal vanuit een doeltrap of een snelle ingooi naar een diepstaande aanvaller.
Nieuwste Buitenspelregel (2022/23)
De buitenspelregel wordt regelmatig aangepast. In het seizoen 2022/23 is er een belangrijke wijziging doorgevoerd: als een speler de bal onbedoeld van richting verandert, heft dit het buitenspel niet meer op. Voorheen werd dit beschouwd als een nieuwe situatie, waarbij werd geredeneerd dat de speler die de bal raakte, de bal als het ware naar de tegenstander speelde.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
Nu wordt een van richting veranderde bal wél als buitenspel beschouwd als deze terechtkomt bij een speler die in buitenspelpositie staat.
Vernieuwde Spelregels JO13 en JO14 (Categorie B) en MO13 (Categorie A en B)
Naast de buitenspelregel zijn er ook andere belangrijke wijzigingen in de spelregels, met name voor de JO13 en JO14 (categorie B) en MO13 (categorie A en B) competities. Deze wijzigingen zijn van kracht in alle beker- en competitiewedstrijden.
Pilot Vernieuwde Spelregels
De KNVB voert een pilot uit met vernieuwde spelregels in de genoemde categorieën. De pilot omvat de volgende nieuwe spelregels:
- Zelfpass: Na een overtreding mag de speler de bal zelf in het spel brengen door middel van een pass naar zichzelf.
- Indribbelen: Na een uitbal moet de speler de bal via een indribbel (op zichzelf passen) weer in het spel brengen. Hierbij raakt de speler de bal minimaal twee keer. Als de indribbel na 5 seconden nog niet genomen is, wordt de speler bestraft met een gele kaart en ontvangt hij/zij dus een tijdstraf.
- Tijdstraf: Een enkele gele kaart levert een tijdstraf op van 5 minuten. Bij een tweede gele kaart geldt eveneens een tijdstraf van 5 minuten. Bij een directe rode kaart geldt een tijdstraf van 10 minuten. Na een veldverwijdering (tweede gele kaart of directe rode kaart) mag het team ná de tijdstraf een vervanger inbrengen en het team complementeren. Een directe rode kaart moet altijd worden gerapporteerd.
- Hoekschoplocatie: Bij de O13 worden hoekschoppen genomen vanaf de doellijn, op 10,15 meter van de hoekvlag. Dit is het streepje op de doellijn dat 9,15 meter vanaf de kwartcirkel aangeeft. Vanaf de O14 wordt de hoekschop genomen vanaf de hoekpunten van het speelveld (kwartcirkel).
- Doelschop: De doelschop wordt vanaf de grond genomen binnen het doelgebied. De bal is in het spel als deze duidelijk beweegt. De bal hoeft niet eerst uit het strafschopgebied voordat een andere speler de bal mag aanraken. De doelschop kan zowel door de doelverdediger als door een veldspeler worden genomen. De tegenstanders moeten buiten het strafschopgebied blijven totdat de bal in het spel is.
Waarom Deze Wijzigingen?
De indribbel vervangt de traditionele intrap om het spel te versnellen. Analyses hebben aangetoond dat het intrappen het spel vaak vertraagt, omdat spelers zich eerst moeten positioneren voordat het spel kan worden hervat.
Consistentie en Onderzoek
De KNVB streeft naar consistentie in de regels voor de O13 en O14 om een objectieve vergelijking van de effecten van de vernieuwde spelregels mogelijk te maken. Daarom geldt dezelfde tijdstrafregeling voor beide categorieën.
Lees ook: Steun het Nederlands Elftal met stijl
De KNVB doet gedurende de pilot onderzoek, bestaande uit een kwalitatief en een kwantitatief deel. Het kwalitatieve onderzoek omvat diepte-interviews en focusgroepen met spelers, trainers, coaches, scheidsrechters en andere betrokkenen. Het kwantitatieve onderzoek bestaat uit vragenlijsten en het analyseren van wedstrijden.
Belang van Implementatie
Het is cruciaal dat de juiste personen binnen de vereniging, die te maken hebben met de vernieuwde spelregels, op de hoogte worden gesteld van de spelregelwijzigingen. Alle wedstrijden in de betreffende categorieën moeten volgens deze spelregels worden gespeeld. Mocht een team niet op de hoogte zijn van de pilot of niet met deze spelregels willen spelen, dan is het belangrijk dat de wedstrijd in ieder geval wordt gespeeld.
Toepassing in Competities
In de hoofdklasse JO13 en JO14 (categorie A) worden de vernieuwde spelregels in het seizoen 2025/’26 niet toegepast. De pilot beperkt zich tot de categorie B, met uitzondering van de MO13 categorie A, waar de vernieuwde spelregels wel gelden. Voor de MO13 geldt dat ze óók in de hoofdklasse met vernieuwde spelregels spelen.
Tijdens officiële KNVB-wedstrijden buiten de pilot zijn de vernieuwde spelregels niet van toepassing.
Rol van de Assistent-Scheidsrechter
Deze handleiding is bedoeld om informatie te geven aan ouders/begeleiders die incidenteel als assistent-scheidsrechter fungeren. De assistent-scheidsrechter werkt samen met de scheidsrechter en heeft een aantal belangrijke taken:
- Voorafgaande Afspraken: De scheidsrechter maakt meestal voorafgaand aan de wedstrijd afspraken met de assistent-scheidsrechter.
- Buitenspel: De assistent-scheidsrechter signaleert wanneer een speler bestraft kan worden voor buitenspel. Maak gebruik van de twee seconden bedenktijd.
- Wissels: De assistent-scheidsrechter assisteert bij het inzetten van wisselspelers.
- Signalen van de Scheidsrechter: Als de scheidsrechter een teken geeft (fluitsignaal, vinger opsteken, doorspeelgebaar of roept "ga door"), moet de assistent-scheidsrechter de vlag direct omlaag doen en het spel laten doorgaan.
- Hoekschop en Strafschop: De assistent-scheidsrechter staat op een lijn met de doellijn om te kunnen beoordelen of de bal volledig de doellijn is gepasseerd.
tags: #buitenspelregels #voetbal #knvb #uitleg