Bram Peper, die op 82-jarige leeftijd overleed, was een markante figuur in de Nederlandse politiek en bestuur. Hij was zestien jaar burgemeester van Rotterdam en minister van Binnenlandse Zaken. Peper wordt herinnerd als de burgemeester die Rotterdam transformeerde van een vervallen arbeidersstad tot een dynamische metropool met een indrukwekkende skyline, gesymboliseerd door de Erasmusbrug en de Kop van Zuid.
Jeugd en Voetbalcarrière
Peper groeide op in Haarlem als zoon van een communistische metaalarbeider. Hij was een talentvolle voetballer en speelde als spits bij RCH in de eerste divisie. Hij haalde zelfs het Nederlands amateurelftal. Naast zijn voetbalcarrière studeerde hij sociale wetenschappen in Amsterdam en later in Oslo. In Oslo leerde hij zo goed Noors spreken dat hij jaren later in Noorwegen voor een Noor werd aangezien.
Academische Carrière en Politieke Invloed
Nadat hij in 1972 was gepromoveerd, werd Peper hoogleraar sociologie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. In de jaren 70 werd hij een prominent lid van de PvdA, waar hij werd gezien als een invloedrijke partijbestuurder en een belangrijk politiek denker. Opmerkelijk is dat hij invloedrijke stukken schreef onder de naam van anderen. In 1981 schreef hij voor Joop den Uyl de zogenoemde Paradiso-rede, waarin de PvdA-leider waarschuwde voor de opkomst van wat hij Nieuw Rechts noemde, tegenwoordig bekend als het neoliberalisme. Veertien jaar later schreef hij voor Wim Kok de toespraak waarin Kok zei dat het bevrijdend was om de ideologische veren af te schudden. Peper had het begrip 'ideologische veren' overgenomen van zijn toenmalige echtgenote, de VVD-politica Neelie Kroes.
Burgemeesterschap van Rotterdam
Peper was van 1982 tot 1998 burgemeester van Rotterdam. Hij had het geluk dat hij burgemeester werd in een tijd waarin de grote Nederlandse steden na de ondergang van de oude industrie ongure oorden vol bouwvallen en sociale problemen waren, en vertrok toen ze waren veranderd in magneten voor succesvolle jonge mensen. Hij wilde Rotterdam veranderen van een klassieke arbeidersstad in een stad waar ook de welvarende middenklasse zich thuis voelde, een stad waarin niet alleen gewerkt werd, maar ook geleefd. Een belangrijk succes was de sluiting van Perron Nul, de plek naast het Centraal Station waar heroïneverslaafden gratis methadon kregen. Peper zette de sluiting door ondanks heftig verzet van dominee Hans Visser en een belangrijk deel van de gemeenteraad.
Controverses en Einde Politieke Carrière
Doordat Peper sociaal onhandig en arrogant kon zijn, maakte hij tijdens zijn burgemeesterschap ook vijanden. Berucht werd een interview in 1984, waarin hij en zijn toenmalige vrouw afgaven op de volgens hen lage kwaliteit van de ambtenaren op de Coolsingel. Het gaf ook een kijkje in een ander probleem van Peper: zijn van tijd tot tijd overmatige drankgebruik. Kwaad bloed zette hij ook doordat hij zijn hoge dunk van zijn eigen kwaliteiten niet onder stoelen of banken stak en zich in de jaren negentig met zijn derde echtgenote, Neelie Kroes, als een jetset-stel presenteerde, met een levensstijl die slecht leek te passen bij een PvdA'er en bij de arbeidersstad die Rotterdam in de ogen van velen hoorde te zijn.
Lees ook: KNVB Nationale Teams: Een gedetailleerd overzicht
Het werd hem fataal nadat hij in 1998 minister van Binnenlandse Zaken was geworden. Binnen een jaar na zijn aantreden werd hij beschuldigd van fraude. Hij zou gemeenschapsgeld hebben gebruikt om zijn luxueuze levensstijl te financieren. De gemeente Rotterdam schakelde accountants van KPMG in, die concludeerden dat Peper voor 64.000 gulden ten onrechte had gedeclareerd. Het OM begon een strafrechtelijk onderzoek. Om zich te verdedigen in de zogenoemde bonnetjesaffaire nam Peper ontslag als minister. Hij slaagde erin zijn naam te zuiveren. Na een lange juridische strijd zag het OM af van vervolging en werden de KPMG-accountants door hun tuchtkamer berispt. Dat nam niet weg dat Pepers carrière definitief voorbij was.
Laatste Jaren
Neelie Kroes was bij hem weggegaan, volgens Peper omdat zij een 'golddigger' was, die hem had gedumpt toen hij het moeilijk kreeg en niet interessant meer voor haar was. Hij was ook bitter over de PvdA, die hem in zijn moeilijke jaren ook had laten vallen. De laatste twintig jaar was hij 'oud en eenzaam', zoals de titel luidt van een roman van zijn overleden vriend Gerard Reve. Na zijn eerherstel ging hij in het centrum in een mooi appartement aan de Maas wonen, samen met zijn grote boekencollectie.
Voetbal blijft trekken
Racing Club Heemstede vierde zijn honderdjarig bestaan. Eén van de gasten op de jubileumreceptie was Bram Peper, ex-burgemeester van Rotterdam en voormalig minister van Binnenlandse Zaken. In een vorig leven was hij een gevreesd goaltjesdief bij RCH, dat destijds in de eerste divisie van het betaalde voetbal speelde. Zijn passie voor voetbal bleek overigens ook uit zijn beleid als eerste burger. Zo speelde hij een belangrijke rol bij het financieren van de renovatie van De Kuip. Ook de andere twee Rotterdamse profclubs had hij graag geholpen. Tegenwoordig kwam Peper nog geregeld bij Feyenoord. Gewoon als toeschouwer.
Reacties op zijn overlijden
De PvdA rouwt om het overlijden van Peper die jarenlang politiek actief was voor de sociaaldemocratische partij. Partijleider Attje Kuiken spreekt van een 'zeer verdrietig bericht'. Premier Mark Rutte reageert 'zeer bedroefd' op het overlijden van Peper. De huidige Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb roemt Peper. Het gemeentebestuur van Rotterdam zegt het overlijden van Peper te ervaren als een zwaar verlies voor de stad.
Lees ook: Bram Berger Toernooi: alles wat je moet weten.
Lees ook: De onvergetelijke wedstrijdakkoorden van Vermeulen