Het Belgische hockey heeft de afgelopen decennia een enorme transformatie doorgemaakt, zowel bij de mannen (de Red Lions) als bij de vrouwen (de Red Panthers). De Koninklijke Belgische Hockey Bond (KBHB) speelt hierin een centrale rol, met de ambitie om een hockeyomgeving te creëren waar leden graag komen, fans graag langs de lijn staan, vrijwilligers gewaardeerd worden en sponsors graag hun naam en budget aan verbinden. Deze groei is mede te danken aan de successen van de nationale teams, maar ook aan de kernwaarden van de sport: respect, fair-play, tolerantie en teamgeest.
De Koninklijke Belgische Hockey Bond (KBHB)
De KBHB is de overkoepelende organisatie voor hockey in België en vertegenwoordigt ongeveer 100 clubs verspreid over het hele land, met zo'n 52.000 leden. De verdeling van leden is vrijwel gelijk tussen mannen en vrouwen, en tussen het noorden en het zuiden van het land. De KBHB werkt samen met Sportlink om een uitgebreid pakket voor ledenadministratie aan te bieden, waardoor alle benodigde informatie automatisch gedeeld wordt met de bond. Verenigingen kunnen bovendien kosteloos gebruik maken van Club.Contributie en een app voor het vastleggen van wedstrijdzaken. Het supportteam van de KBHB behandelt jaarlijks duizenden vragen en bestaat uit enthousiaste clubliefhebbers. Met Bond.Relatiebeheer kunnen alle leden en relaties worden vastgelegd, waarbij de gegevens online continu beschikbaar zijn en uitgewisseld worden met de aangesloten verenigingen. Bond.Competitie wordt gebruikt voor het organiseren en plannen van alle competities, waarbij alle competitiezaken in één systeem geregistreerd staan en automatisch in de administratie van de aangesloten verenigingen worden vastgelegd.
De Vroege Jaren van het Belgische Hockey
De geschiedenis van het Belgische hockey kan worden uitgesplitst aan de hand van figuren zoals Fernand de Montigny, een veelzijdig sportman uit een rijke Antwerpse familie. De Montigny, actief als schermer, schaatser, hockeyer en ijshockeyer, won zes olympische medailles tussen 1908 en 1924. Hij ontwierp ook het olympisch stadion van Antwerpen voor de Spelen van 1920. De Montigny tenniste en hockeyde bij Royal Beerschot THC, een van de oudste hockeyclubs van België, opgericht in 1899.
Naast Beerschot was Leopold, opgericht rond 1900 in Ukkel, een andere belangrijke club. Leopold is recordhouder met veertien landstitels bij de dames en zevenentwintig titels bij de heren. In het seizoen 1910/1911 werd de Belgische hockeybond, toen de Association de Hockey de Belgique, opgericht. In dat jaar speelde België de eerste hockeyinterlands, met een gemengd team van Beerschot waarin De Montigny speelde.
Op de Olympische Spelen van Antwerpen in 1920 won België brons in het mannenhockey. Het zou echter tot 2007 duren voordat het Belgische mannenhockey weer een medaille zou winnen. De Montigny stond symbool voor de gefortuneerden die genoeg tijd en energie hadden om zich te bekwamen in sport, waarbij fair play en elegantie centraal stonden.
Lees ook: Keepersavontuur in Zuid-Afrika
De Opkomst van het Vrouwenhockey
De KBHB is constant op zoek naar manieren om de hockeyomgeving in België te verbeteren. Een belangrijk aspect hiervan is de ontwikkeling van het vrouwenhockey. Hoewel de Red Panthers nog niet dezelfde successen hebben behaald als de Red Lions, zijn ook zij een team om rekening mee te houden.
In het verleden speelden jongens en meisjes vaak samen in gemengde teams tot in hun tienerjaren. International Jill Boon speelde bijvoorbeeld samen met keeper Vincent Vanasch en haar broer Tom Boon in een gemengd team. De groei van het hockey in België, van 17.000 in 2005 naar 48.000 hockeyers eind 2018, heeft bijgedragen aan een verandering van het snobistische karakter van de sport. Oud-international Marc Coudron, sinds 2005 voorzitter van de Belgische hockeybond, wilde hockey toegankelijker maken voor het grote publiek.
Het "Calimero-Complex" en de Revolutie onder Marc Coudron
Marc Coudron, sinds 2005 voorzitter van de Belgische hockeybond, startte een hockeyrevolutie in België. Hij wilde afrekenen met het "Calimero-complex" en ervoor zorgen dat België met de mannen een keer de Olympische Spelen zou halen. Coudron, die zelf 358 interlands speelde, was gefrustreerd door de mentaliteit van de Belgen, die zichzelf vaak kleiner maakten dan ze waren.
Coudron wist een organisatie neer te zetten met geschikte trainers, betere faciliteiten en een sport die minder elitair was en aansprekend was voor meer mensen. Hij zorgde ervoor dat hockey aanwezig was op televisie, in kranten en op social media. In 2005 bedroeg het inkomen van sponsors voor de hockeybond 65 duizend euro, terwijl dit in 2019 zo'n 1,4 miljoen euro was. Het aantal fulltime medewerkers bij de hockeybond steeg van vier in 2005 naar meer dan twintig nu.
De Red Panthers: Opkomend Talent
Hoewel de Red Panthers nog niet dezelfde successen hebben behaald als de Red Lions, zijn ook zij een team om rekening mee te houden. De KBHB investeert in de ontwikkeling van het vrouwenhockey en streeft ernaar om de Red Panthers naar een hoger niveau te tillen.
Lees ook: Belgische keeper legendes
De Belgische ploegen hebben er een sport van gemaakt om hun nationaal team een bijnaam te geven. Veelal, maar zeker niet altijd, passeert een lid uit het dierenrijk de revue. Ook veelal, maar zeker niet altijd, begint de bijnaam met één van de kleuren van de Belgische driekleur (zwart, geel, rood). Op 28 en 29 juni spelen de Red Panthers de laatste wedstrijden in de Pro League in Antwerpen. De Hockey Pro League wordt sinds 2019 elk jaar georganiseerd, met deelname van de beste landen ter wereld.
Talentontwikkeling en Vroege Specialisatie
Het succes van talentherkenning- en ontwikkelingsprogramma’s is moeilijk meetbaar te maken. Diverse wetenschappelijke publicaties hebben zich op dit onderwerp gestort, maar het ei van Columbus is nog niet gevonden. Diverse factoren bepalen of een jeugdige sporter succesvol wordt in zijn sport. De kans om als Nederlandse sporter de top te bereiken is ongeveer 0,6%.
Onderzoek van Van Rossum (2005) toonde aan dat over een periode van acht jaar, 23 sporters uit een groep van 352 sporters de top hebben bereikt. Het merendeel was al geïdentificeerd als potential en doorliep het traject van talentontwikkeling met de daarbij horende extra faciliteiten en coaching. Van Bottenburg, de Bosscher & Shibli (2010) stellen echter dat als slechts 10% van de toekomstige topsporters vroegtijdig geïdentificeerd wordt, dat dan ook betekent dat 90% aan potentieel talent gemist wordt en dus niet de kans krijgt om zich (volledig) te ontwikkelen.
Het piramidemodel is een bekend model dat de verschillende fases van een sportloopbaan weergeeft. Een talent kan in theorie instromen via een vereniging bij een lokale kernselectie, vanuit daar ieder jaar doorgroeien in de verschillende jeugdselecties en dan doorstromen naar het elite niveau. Deze route van de piramide blijkt passend te zijn voor sporten zoals zwemmen, atletiek en turnen. Maar een sporter kan ook buiten het talentontwikkeling-systeem om doorgroeien naar de top.
Guellich (2014) deed onderzoek naar het loopbaanverloop onder leden van het Duitse Olympische mannen hockeyteam van de Olympische Spelen van 2012 en vergeleek hun resultaten met 19 spelers die in de hoogste competitie speelden maar niet geselecteerd waren voor nationale senioren teams. Hij vond dat de gemiddelde leeftijd waarop de eerste internationale (senioren) medaille gewonnen werd, 22 jaar was (+/- 2,6 jaar). In vergelijking met de niet-selectie leden begonnen de Olympiërs iets eerder in hun kindertijd met georganiseerd sporten en kwamen vroegtijdig in aanraking met de hockeysport. Maar de Olympiërs kozen gemiddeld genomen pas op hun 15e levensjaar exclusief voor de hockeysport en hadden dan ongeveer 10 jaar ervaring in zowel hockey als andere sporten.
Lees ook: Het beste van de Jupiler Pro League
Het fenomeen van vroege specialisatie is de afgelopen jaren een veel besproken topic geweest binnen de sportwetenschap. Het is namelijk gebleken dat jonge sporters die meer dan acht maanden per jaar binnen één sport trainen én daarnaast geen andere sport beoefenen, ruim een tweemaal grotere kans hebben op blessures door overbelasting dan hun leeftijdgenoten die meerdere sporten beoefenen.
tags: #belgische #hockey #dames #geschiedenis