In de hedendaagse voetbalwereld, waar de schijnwerpers fel gericht zijn op spelers en coaches, zien we een opvallende trend: scheidsrechters treden steeds vaker buiten het veld in de openbaarheid. Waren ze voorheen voornamelijk bekend van hun optredens tijdens wedstrijden, nu verschijnen ze in talkshows, geven ze interviews, schrijven ze biografieën en staan ze op podia om over hun ervaringen te vertellen. Deze ontwikkeling roept de vraag op of scheidsrechters, net als voetballers, merken worden of op zijn minst semi-beroemdheden.
Een Blik op het Verleden: Bekende Gezichten van Vroeger
Natuurlijk zijn er in het verleden ook bekende scheidsrechters geweest die door het grote publiek herkend werden, zelfs zonder fluit in hun mond. Frans Derks, met zijn opvallende verschijning, en Dick Jol, die onder meer het startpistool bediende bij het tv-programma Te land, ter zee en in de lucht, waren uitzonderingen op de regel. Jol deed in 2007 zelfs mee aan Wie is de Mol.
Hoewel er dus in het verleden ook mediagenieke scheidsrechters waren, waren dit uitzonderingen. Het is niet zo dat het hele scheidsrechterskorps toen met grote regelmaat in de belangstelling stond, zoals tegenwoordig het geval is.
De Opkomst van de Scheidsrechter als Bekende Nederlander
"Alle scheidsrechters zijn inderdaad een soort van bekende Nederlanders geworden," aldus Kevin Blom. Björn Kuipers heeft de aandacht voor het leven van scheidsrechters buiten het veld mainstream gemaakt. De Tukker is namelijk niet alleen arbiter, maar ook de baas van twee Jumbo-filialen. In elk interview of artikel wordt dit aangehaald, alsof het idee dat hij niet alleen profvoetballers, maar ook vakkenvullers en caissières streng toespreekt belangrijk is om het Fenomeen Kuipers te begrijpen.
Bas Nijhuis heeft op een geheel andere manier een steen bijgedragen aan de acceptatie van de scheidsrechter als ster. Hij is met zijn vlotte babbel namelijk regelmatig te zien in voormalig voetbalpraatprogramma Veronica Inside, waar hij bijvoorbeeld een spelsituatie uitlegt met behulp van Gerard Joling, of in de studio naast een etalagepop zit. Als alomtegenwoordige BN’er is Nijhuis niet weg te slaan voor de camera. Ook maakte hij De Rijdende Scheidsrechter, een youtubeserie waarin je Bas Nijhuis bijvoorbeeld door een carwash ziet gaan en daarna zijn mening hoort geven over arbitrale momenten. Kortom: als iemand scheidsrechters het entertainmentcircuit in heeft geloodst, is hij het wel.
Lees ook: Top Colombiaanse voetballersnamen
Boeken, Sociale Media en Meer: De Scheidsrechter in de Schijnwerpers
In 2017 verscheen Nijhuis’ biografie, waarvan inmiddels al bijna 80.000 exemplaren zijn verkocht. Boeken over scheidsrechters zijn de laatste jaren sowieso de nichemarkt ontgroeid. Kevin Blom bracht bijvoorbeeld een managementboek uit genaamd De Fluitende Leider. Ook Serdar Gözübüyük komt met een biografie, waarvoor hij bestsellerauteur Robert Vuijsje heeft gestrikt.
Daarnaast zijn scheidsrechters ook actief op sociale media. Danny Makkelie deelt bijvoorbeeld beelden van zijn kortstondige transfer naar Saudi-Arabië en Björn Kuipers en Jeroen Manschot posten regelmatig actiefoto’s van zichzelf. Joey Kooij is, naast fulltime schoonzoon van Frank de Boer en de bezitter van een majestueuze kop met haar, ook nog scheidsrechter en deelt veelvuldig kiekjes vanuit stadions.
Mogelijke Gevolgen: Wrijving en Afleiding
De toenemende aandacht voor scheidsrechters buiten het veld kan echter ook leiden tot wrijving. Er kan een gevoel ontstaan dat scheidsrechters hun prioriteiten niet op orde hebben en te veel op de voorgrond treden. Vorig seizoen fulmineerde toenmalig Vitesse-trainer Leonid Slutsky dat Serdar Gözübüyük (onder meer) te veel op de voorgrond trad.
De Toekomst: Scheidsrechters als Merken?
In meerdere opzichten lijkt het alsof scheidsrechters spelers achterna gaan, met kledinglijnen, biografieën, compilatievideo’s met hypemuziek en veel media-aandacht. Misschien is dat wel de toekomst, en worden ook onze ‘fluitende leiders’ levende merken met een geoliede PR-machine en een schare supporters (‘Ke-vin Blom, hoo-li-gans’) achter zich.
Bekende Nederlandse Scheidsrechters: Een Overzicht
Nederland heeft door de jaren heen enkele opmerkelijke scheidsrechters voortgebracht die de nationale en internationale voetbalwereld hebben beïnvloed:
Lees ook: Overzicht Noorse topvoetballers
- Pieter Vink: Een van de meest bekende Nederlandse scheidsrechters in de geschiedenis van het Nederlandse voetbal.
- Björn Kuipers: Heeft talloze wedstrijden gefloten in de Eredivisie en heeft ook in de Champions League en op het Wereldkampioenschap gefloten.
- Pol van Boekel: Een scheidsrechter die veel respect heeft verdiend in de Nederlandse voetbalgemeenschap.
- Serdar Gözübüyük: Een jonge en opkomende Nederlandse scheidsrechter die snel naam heeft gemaakt in het Nederlandse voetbal.
- Danny Makkelie: Is de afgelopen jaren steeds meer in de schijnwerpers gekomen vanwege zijn uitstekende prestaties op zowel nationaal als internationaal niveau.
Scheidsrechters: Meer dan alleen fluiten in het weekend
Voor de meeste mensen lijken scheidsrechters alleen in het weekend actief te zijn. Echter, niks is minder waar. Scheidsrechters hebben vaak een fulltime baan naast het fluiten van wedstrijden:
- Bas Nijhuis komt uit een slagersfamilie en was zelf een aantal jaar eigenaar van een bakkerij.
- Danny Makkelie is naast scheidsrechter ook politieagent.
- Gözübüyük geeft met zijn eigen bedrijf Sport- Connecting-Us workshops en presentaties aan onder andere scholen, bedrijven en sportverenigingen.
- Pol van Boekel werkt deeltijd bij de SNS bank als hypotheekadviseur.
De KNVB investeert in de toekomst
Manager scheidsrechterszaken Raymond van Meenen maakte de namen bekend van de scheidsrechters die extra training en begeleiding krijgen. Het gaat om Robin Hensgens (31), Marc Nagtegaal (32), Joey Kooij (33), Sander van der Eijk (34), Alex Bos (31), Jannick van der Laan (29) en Martijn Vos (30).
Volgens Van Meenen wil de KNVB niet achter de feiten aanlopen. "We gaan niet wachten tot Makkelie en Gözübüyük stoppen en dan pas denken: wie fluit dan Ajax-PSV?", zegt de scheidsrechtersbaas.
Conclusie
De scheidsrechter is niet langer een onbekende in het voetbal. Ze zijn steeds vaker te zien in de media, schrijven boeken en zijn actief op sociale media. Of dit een positieve ontwikkeling is, is de vraag. Het kan leiden tot meer aandacht voor het vak van scheidsrechter, maar ook tot afleiding en wrijving. De toekomst zal uitwijzen of scheidsrechters daadwerkelijk merken worden, maar één ding is zeker: de scheidsrechter is niet meer weg te denken uit de voetbalwereld.
Lees ook: Bekende namen in de Nederlandse hockeygeschiedenis
tags: #bekende #scheidsrechters #voetbal #namen