Beachvolleybal op de Olympische Spelen: Een Geschiedenis van Zand en Spektakel

Beachvolleybal is een relatief jonge, maar immens populaire discipline binnen de Olympische Spelen. Het brengt de ontspannen sfeer van het strand naar het grootste sportevenement ter wereld. Sinds het debuut op de Olympische Spelen van Atlanta in 1996 is de sport niet meer weg te denken en staat het in Parijs voor de achtste keer op het programma.

De Opkomst van Beachvolleybal

Voordat beachvolleybal een olympische sport werd, floreerde het al sinds de jaren '20 op de stranden van Californië. De sport groeide gestaag in populariteit, met de eerste professionele toernooien in de jaren '70 en '80. Van een casual strandactiviteit is het uitgegroeid tot een hoogstaande competitie die miljoenen kijkers wereldwijd boeit.

Het Olympisch Debuut in Atlanta 1996

In 1996, tijdens de Zomerspelen in Atlanta, maakte beachvolleybal zijn olympisch debuut. De beachvolleybal olympische spelen van 1996 kenden zowel een mannen- als vrouwentoernooi, elk met 24 teams. Dit inclusieve begin zette de toon voor de toekomst van de sport. De Spelen vierden hun honderdjarig bestaan. Niet in Athene waar het in 1896 was begonnen, maar in de hoofdstad van de Coca-Cola Company, Atlanta. Het eeuwfeest van de Spelen had volgens velen eigenlijk in Griekenland gevierd moeten worden. Het olympisch programma werd opnieuw uitgebreid, met beachvolleybal, mountainbike, softbal en vrouwenvoetbal.

Spelregels en Toernooiformat

Bij beachvolleybal op de Olympische Spelen spelen twee teams van elk twee spelers tegen elkaar op een zandveld van 16 bij 8 meter. De basisregels zijn eenvoudig: een team mag de bal maximaal drie keer aanraken voordat deze over het net gaat. Het is verboden de bal te vangen of te gooien.

Het olympische toernooiformaat is intensief en spannend. Er nemen 24 teams per geslacht deel, wat neerkomt op 96 atleten in totaal. Aan het olympisch beachvolleybaltoernooi doen per geslacht 24 teams mee. In totaal zullen dus 96 beachvolleybalatleten deelnemen aan de Olympische Spelen. De teams worden verdeeld over zes poules van vier, waarin een halve competitie wordt gespeeld. De beste teams uit elke poule gaan door naar de knock-outfase, beginnend met de achtste finales. Met elke editie van de beachvolleybal op de Olympische Zomerspelen groeit de sport in prestige en aantrekkingskracht.

Lees ook: Verbeter Je Beachvolleybal Spel: Tactieken

Kwalificatie voor de Olympische Spelen

Bij zowel de heren als de dames gaat een startplek naar organisator Frankrijk. De resterende 23 tickets per geslacht kunnen op drie verschillende manieren worden bemachtigd. Per geslacht mogen maximaal twee teams per land deelnemen.

  • Route 1: De twee winnende koppels van de wereldkampioenschappen Beachvolleybal 2023 krijgen automatisch een ticket voor Parijs 2024. Op het WK Beach 2023 in het Mexicaanse Tlaxcala werd goud behaald door het Tsjechische koppel Perusic/Schweiner (heren) en Amerikaanse koppel Hughes/Cheng (dames).
  • Route 2: Daarnaast zijn er tickets voor de 17 beste teams (per geslacht) op de olympische ranglijst van de FIVB. Die ranking loopt van 1 januari 2023 tot 10 juni 2024. De 12 beste prestaties van ieder koppel bepalen de eindklassering van deze olympische ranking. Teams kunnen punten voor de olympische ranglijst bemachtigen op: het wereldkampioenschap, de Beach Pro Tour (Elite, Challenge, Future en Finals) en op erkende Continental Tours Finals.
  • Route 3: De laatste vijf tickets worden toegewezen in de vijf zonetoernooien (ook wel Olympische kwalificatietoernooien). In ieder continent ontvangt de winnaar van het OKT een ticket voor deelname aan de Spelen. Van 13 t/m 16 juni staat in het Letse Jurmala het Europese OKT op de rol. Aan dat toernooi doen per geslacht 12 landen mee. Wanneer een Nederlands dameskoppel dat OKT wint zal eveneens aan de prestatie-eis van NOC*NSF voldaan moeten worden.

Historische Prestaties en Medaillewinnaars

Bij beachvolleybal op de Olympische Spelen hebben enkele landen zich onderscheiden door hun consistente prestaties. Brazilië staat bovenaan met tien medailles, waaronder drie gouden. De Verenigde Staten volgen op de voet met negen medailles, waaronder vier gouden.

Onder de legendarische spelers vinden we het Braziliaanse duo Emanuel Rego en Ricardo Santos, die samen goud wonnen in Athene 2004. De Amerikaanse Kerri Walsh Jennings schreef geschiedenis door drie opeenvolgende gouden medailles te behalen (2004, 2008, 2012) met partner Misty May-Treanor. Bij de mannen domineerden de Noren Anders Mol en Christian Sørum in Tokio 2020.

Nederlandse Successen

Nederland heeft ook zijn stempel gedrukt op het olympisch beachvolleybal. Alexander Brouwer en Robert Meeuwsen veroverden brons in Rio 2016, de eerste Nederlandse medaille in deze discipline. In Tokio deden Alexander Brouwer en Robert Meeuwsen weer mee. Net zoals de duo's Raïsa Schoon/Katja Stam en Sanne Keizer/Madelein Meppelink. Het laatste koppel was na de groepsfase uitgespeeld.

De Nederlandse Teams in Parijs 2024

In totaal verschijnen drie Nederlandse teams aan de start in Parijs 2024. Bij de vrouwen gaan Katja Stam en Raïsa Schoon op voor hun tweede olympische deelname. Het zijn tegenpolen, maar daardoor vullen ze elkaar juist aan. Beachvolleybalsters Katja Stam en Raïsa Schoon zijn het beachvolleybalseizoen goed begonnen.

Lees ook: Toernooi en Activiteiten in Breda

Op dit moment staan Stam/Schoon op een 'veilige' vijfde plek op de olympische ranking. Bij de mannen zijn Brouwer/Meeuwsen virtueel geplaatst voor Parijs 2024. Zij staan momenteel vijfde op de olympische ranking. Ook Immers/van de Velde zijn - wanneer de balans op dit moment zou worden opgemaakt - geplaatst voor de Spelen. Zij staan op plek 13. Het door blessures geplaagde duo Boermans/de Groot vinden we terug op plek 17 van de olympische ranglijst. Echter, Boermans/De Groot heeft momenteel pas zeven wedstrijden staan (waar de beste 12 toernooien worden meegenomen).

Beachvolleybal op de Olympische Spelen van Parijs 2024

Het beachvolleybal op de Olympische Spelen 2024 in Parijs belooft een spectaculair evenement te worden. De wedstrijden vinden plaats op een iconische locatie: het Champ-de-Mars, direct onder de Eiffeltoren. Wil jij niks missen van de Olympische Spelen in Parijs? Kies dan voor HBO Max. De wedstrijden in Parijs worden gespeeld op een iconische plek. Champs de Mars ligt recht onder de Eiffeltoren. Het pop-up stadion heet in de volksmond al het Eiffeltorenstadion.

Het toernooi loopt van 27 juli tot en met 10 augustus 2024. Er nemen in totaal 96 atleten deel, verdeeld over 24 teams per geslacht. Het schema is intensief, met groepswedstrijden gevolgd door knock-outrondes. De finales beloven hoogtepunten te worden, met de vrouwenfinale op 9 augustus en de mannenfinale op 10 augustus, beide in de avonduren.

Voor het Nederlandse team is dit een belangrijke editie. Met drie deelnemende koppels, waaronder het ervaren duo Stam/Schoon bij de vrouwen en de debuterende teams Boermans/De Groot en Van de Velde/Immers bij de mannen, zijn de verwachtingen hooggespannen.

De Toekomst van Olympisch Beachvolleybal

Beachvolleybal op de Olympische Spelen heeft zich ontwikkeld tot een van de meest opwindende en populaire sporten van het zomerprogramma. De combinatie van atletisch vermogen, tactisch inzicht en de unieke strandsetting blijft zowel atleten als toeschouwers wereldwijd boeien.

Lees ook: Scheveningen en Beachvolleybal: Een Perfecte Match

De groeiende mondiale belangstelling, toenemende professionaliteit en de constante innovatie in trainingsmethoden beloven een nog hoger niveau van competitie in de komende jaren. Terwijl nieuwe talenten opstaan en gevestigde namen hun legacy voortzetten, blijft olympisch beachvolleybal een bron van inspiratie en sportief entertainment.

Andere Olympische Sporten

De eerste edities van de Olympische Spelen werden gehouden tijdens de oudheid. De eerste Olympische Spelen werden gehouden in 776 voor Christus. Het ging hier alleen om een hardloopwedstrijd van 190 meter. De Spelen werden gehouden ter ere van de god Zeus. De Olympische Spelen dankt haar naam aan het feit dat het in de stad Olympia werd gehouden. Vrouwen mochten het evenement niet bezoeken en ook niet meedoen. Vanaf de zesde eeuw voor Christus organiseerden de vrouwen een eigen variant ter ere van de vrouw van Zeus, Hera.

Vanaf de 5de eeuw voor Christus ging de ontwikkeling van de Olympische Spelen hard. Er kwamen veel sporten bij zoals boksen, vijfkamp en paardenrennen. Ook kwamen er uit andere Griekse steden massaal sporters om een lauwerkrans te verdienen. In de tweede eeuw voor Christus werd Griekenland veroverd door de Romeinen. De eerste tijd gingen de spelen nog gewoon door, maar in 393 na Christus werd er toch door keizer Theodosius I een einde aan gemaakt. Hij zag het als Christen namelijk als een heidense traditie. Pas in 1896 werden er weer Olympische Spelen gehouden.

Vanaf 1896 worden de spelen iedere 4 jaar in een ander land gehouden. Vanaf 1924 is hier ook de Olympische Winterspelen bij gekomen. Er is nu iedere 4 jaar een Olympische Winterspelen en een Olympische Zomerspelen. Er is zijn dus om de twee jaar Olympische Spelen. Er zijn geen sporten die zowel op de Zomer als de Winterspelen voorkomen.

Het is ook al bekend waar de komende edities van de OS zullen zijn: De eerstvolgende editie zijn de Olympische Spelen in 2021 in Tokio. De winst van Oranje in vijf sets tegen Italië werd door de Nederlandse televisiekijkers verkozen tot 'Sportmoment van de Eeuw'. In 2020 werd de wedstrijd door luisteraars van NPO Radio 1 tevens verkozen tot de Mooiste Wedstrijd Ooit. Dit was niet het enige succes op de Olympische Spelen, vier jaar eerder in Barcelona won Oranje de zilveren medaille. In de succesvolle jaren '90 van de vorige eeuw streden Nederland en grootmacht Italië om de heerschappij in wereld- en Europese kampioenschappen. Oranje verloor drie finales op rij, in 1993 op het EK, in 1994 op het WK en in 1995 op het EK. Het gouden jaar 1996 bracht de omslag, in dat jaar werd Italië in de finale van de FIVB World League voor het eerst in een grote eindstrijd verslagen. In een volgepakt Ahoy Rotterdam won Nederland met 3-2. Dit was de enige winst in dit mondiale toernooi. Naast de twee podiumplekken in '93 en '95 op het EK kenden de Lange Mannen hun grootste succes op het Europees toernooi in 1997. In Eindhoven werd het voormalige Joegoslavië in de finale met 3-1 verslagen. Het is de enige Europese titel tot op heden voor de Nederlandse volleybalmannen. In totaal werden er vijf podiumplekken gescoord. Op wereldkampioenschappen wisten de Nederlandse mannen een keer door te dringen tot de finale, zoals eerder gememoreerd werd die in 1994 verloren van Italië. In 2018 eindigde Nederland op een achtste plaats nadat Oranje op drie eindtoernooien niet van de partij was. In de jaren dat Nederland zich niet wist te plaatsen voor de FIVB World League, nam het vrijwel altijd deel aan de European League. In 2006 en 2012 werd dit door de Europese volleybalbond CEV georganiseerde toernooi gewonnen. In totaal behaalde Oranje vijf podiumplaatsen. 1996 1e plaats. In een zinderende finale won Nederland in vijf sets van Italië.

tags: #beachvolleybal #olympische #spelen #geschiedenis