De basketbalsport in Nederland heeft een rijke historie, en vele verenigingen hebben hieraan bijgedragen. Dit artikel belicht de geschiedenis van de basketbalvereniging in Alkmaar, een club die sinds haar oprichting een belangrijke rol speelt in de lokale sportgemeenschap. We duiken in de verhalen van de mensen die de club hebben gevormd, de successen die zijn behaald en de waarden die de vereniging hoog in het vaandel draagt.
Pioniers van het Nederlandse Basketbal: Vroege Invloeden en Bekende Namen
In de periode vlak na de Tweede Wereldoorlog, van 1950 tot 1975, kende het basketbal in Nederland een periode van opkomst en ontwikkeling. Veel sporters, waaronder korfballers en gymnastiekonderwijzers, omarmden het dynamische balspel dat uit Amerika was overgewaaid. Namen als Lenie van der Velde, Annie Koper-van Es en Gien Gootjes-Fonczek speelden een cruciale rol in de ontwikkeling van het damesbasketbal in Nederland.
Lenie van der Velde: Een Pionier in het Damesbasketbal
Lenie van der Velde, later bekend als Lenie Remeijer-van der Velde tijdens haar huwelijk met Joop Remeijer, is een van de meest bekende basketbalsters uit de Nederlandse sportgeschiedenis. Ze werd in 1990 geëerd met de Amsterdamse wisselprijs "Lid van verdienste" voor haar inzet voor de basketballsport in het district Amsterdam. Haar toewijding werd breed gewaardeerd door Amsterdamse basketballers, vanwege haar tomeloze sportieve inzet als speelster, jurylid, trainster, begeleidster en zelfs bij de ticketverkoop in de Apollohal.
Lenie werd geboren in 1929 en had al vroeg de wens om te sporten, met name voetballen, wat ze vaak op straat deed met jongens uit de buurt. Omdat voetbal destijds niet toegankelijk was voor vrouwen, koos ze voor andere sporten. Vanaf 1938 speelde ze korfbal bij Blauw Wit, waar ze al snel haar inzet toonde op het drie-vaks korfbalveld. Na de oorlog, in 1946, werd ze lid van basketbalvereniging DED en combineerde ze beide balsporten met plezier.
In 1947 kwam Blue Stars in beeld en werd basketbal steeds meer "haar ding". Ze wist een plek te veroveren in het nationale basketbalteam van 1949, met een wedstrijd tegen België die helaas met 50-19 verloren ging. Onder de leiding van bondscoaches Freek Brandt, Henk van der Broek en Jan Burgert vertegenwoordigde Lenie Nederland tot 1965 in internationale wedstrijden. Het korfballen bij Blauw Wit werd ondergeschikt en uiteindelijk opgegeven om zich volledig op basketbal te richten.
Lees ook: Basketbal taart versieren
Vanaf het seizoen 1959 maakte Lenie de overstap naar Landlust, waarmee ze in 1960 kampioen van Nederland werd. Eerder was ze al elf keer kampioen geworden met Blue Stars. Haar scoringsdrift bereikte een hoogtepunt op 11 december 1959 in de wedstrijd Landlust-ROVS, die eindigde in 115-27, met een persoonlijke score van 36 punten. Lenie speelde onder andere met Annie Koper-van Es. Helaas overleed Lenie van der Velde op 13 oktober 2021, zonder haar levensverhaal in boekvorm te kunnen meemaken. Dit boekje draagt de titel "Langs Velde en wegen".
Annie Koper-van Es: Van Korfbal naar Basketbal
Annie Koper-van Es begon haar sportcarrière in de Amsterdamse volkswijk "Staatsliedenbuurt" bij de korfbalvereniging WESTERKWARTIER. Via haar man Joop Koper, die ook korfbalde en basketbalde bij Westerkwartier, kwam Annie in aanraking met het basketbalspel. Ze bleef korfballen op het hoogste niveau, met wedstrijden op zondag naast de Centrale Markthallen.
Samen met haar man Joop Koper en zwager Henk Koper werd de familie Koper een begrip in de korfbal- en basketbalsport. Rick Koper, de zoon van zwager Henk, ging later ook basketballen, onder meer bij Blue Stars. Annie's basketbalcarrière werd steeds belangrijker en ze kwam al snel uit voor het Nederlands damesteam, waarin ze zo'n 61 keer speelde. Ze basketbalde in deze periode voor Blue Stars tot op een redelijk hoge leeftijd, waardoor ze de bijnaam OMA kreeg.
Door haar korfbalachtergrond was Annie snel met passeerbewegingen en sterk in de verdediging. Haar gemiddelde score was ongeveer 20 punten per wedstrijd, met een hoogste score van 48 punten in de wedstrijd Blue Stars-Te Werve op 20 januari 1962. Tijdens het internationale FIBA toernooi in juni 1960 in Sofia, Bulgarije, kwam het nationale damesteam met Annie Koper-van Es in poule B niet verder dan de vijfde plaats, waarbij ze verloren van Bulgarije, Tsjechië, Polen en Italië. In dit team zaten ook Lenie van Beek, Els v.d. Heyden, Toos Posthumus-Vesseur, Els de Groot, Jeanne Knoop, Greet Wink-Duijf, Frieda v.d. Werf-Kloek, Jannie v.d. Puij-Brouwer, Lenie Remeijer-v.d. Velde, Hilda van Wijk-Draak en Truus Biesbroek.
Gien Gootjes-Fonczek: Een Allround Basketbalicoon
Gien Gootjes-Fonczek begon in 1952 met basketballen bij DTV en zag het spel dagelijks verbeteren. Hoewel haar team DTV vaak achter AMVJ en Blue Stars aansloot, was Gien een fanatieke en slimme speelster. Ze speelde zo'n 25 interlands in het nationale damesteam, waaronder de Europese FIBA toernooien in 1956 en 1958, waardoor ze op de nationale ranglijst op plaats 69 staat.
Lees ook: Specificaties Wilson Basketbal Maat 6
Na haar actieve loopbaan werd Gien trainer-coach van onder meer de AMVJ meisjes junioren-kampioenen, het dames topteam van Blue Stars/Gerard de Lange, de Europese kampioen Rolstoelbasketballers en behaalde ze een bronzen medaille op de Paralympics in Seoul-Zuid Korea. Gien Gootjes-Fronczek heeft het Nederlandse basketbal op alle fronten van dienst gestaan. Ze werd geboren in 1932 en overleed in 2017. Veel basketballers noemden haar "TANTE GIEN" met veel respect.
Greet Wink-Duyf: Van Korfbal naar een Succesvolle Basketbalcarrière
Greet Wink-Duyf maakte indruk in de korfbalsport bij Blauw Wit in de Amsterdamse wijk Landlust-Bos en Lommer. Vanaf 1960 kwam ze in de Apollohal basketbal spelen bij AMVJ. Haar lenige en elastische passeerbewegingen vielen direct op. Later speelde ze in het nationale damesteam, waar ze veel successen behaalde.
Coach Jan Burgert verjongde de selectie en Greet bracht met andere jonge basketbalsters meer energie in het team. Ze speelde van 1959 tot en met 1967 bij AMVJ en werd in 1961, 1965 en 1967 Nederlands kampioen. Haar gemiddelde score was zo'n 16 punten per wedstrijd, met een maximum van 26 punten in de wedstrijd Blue Stars-AMVJ op 15 januari 1966. De wedstrijden tegen Blue Stars waren altijd spannend en de kampioenschappen werden meestal tussen deze twee ploegen verdeeld.
Internationaal behaalde Greet Europees succes, met 51 wedstrijden in totaal. In 1966 behaalde het Nederlandse damesteam de vijfde plaats op het Europees kampioenschap in Roemenië. Het team bestond uit Wil van Drooge-Voets, Els van der Heijden, Ria de Roos-Schouten, Els de Groot, Jannie van Ham-Vestenbrink, Riek van der Lugt, Greet Wink-Duyf, Bine Vonkeman, Thea Hoek, Nina Nolting-Lust, Jettie Witte-Siebenlist en Hilda van Wijk-Draak. Greet droeg ook bij aan de organisatie van het NBB bondsbureau.
Toos Posthumus-Vesseur: Een Verfijnde Schutter
Toos Posthumus-Vesseur begon haar carrière als jong talent in het The Wolves damesteam vanaf het seizoen 1957-1958 en kwam al snel uit voor het nationale damesteam onder leiding van coach Jan Burgert. Toos speelde in totaal zo'n 17 interlands voor het Nederlands team en was onderdeel van de verjongingsactie. Meerdere Amsterdamse clubs waren geïnteresseerd in haar spirit en schottechniek.
Lees ook: Marijkesingel Barendrecht basketbal
Coach Bram Brakel van Landlust en trainer Frank Posthumus haalden Toos en haar sportvriendin Myra Roos naar Landlust. Frank Posthumus zag in Toos meer dan alleen haar basketbaltalent, want Toos Vesseur werd later zijn vrouw. Vanaf het seizoen 1959-1960 speelde Toos voor Landlust en werd direct kampioen van Nederland. In dit team speelden ook Dé Brakel-Joosten, Truus Cornel, Helen Dunk, Marion Frazer, Els de Groot, Rina Verkerk-Kikkert, Tonia Sterker-van Piggelen en Janny v.d. Puy-Brouwer.
Toos speelde van 1959 tot en met 1964 voor Landlust en scoorde gemiddeld zo'n 16 punten per wedstrijd. Haar maximale score was 32 punten in de wedstrijd Landlust-ROVS op 9 december 1959. Na het kampioenschap van 1960 volgde de strijd met Blue Stars, die in 1961 werd beslecht in het voordeel van Blue Stars. Na haar basketbalcarrière verhuisde Toos met Frank naar Waddinxveen.
Jetty Witte-Siebenlist: Een Mandjesbal Specialiste
Jetty Witte-Siebenlist begon met korfbal bij Westerkwartier, waar sportiviteit en familiebeleving centraal stonden. Vele basketballers hebben een mening over korfbal, maar veel grondleggers van het Nederlandse basketbal kwamen uit de korfbalsport, waar snelle passeerbewegingen en verdedigen belangrijk waren. Jetty Siebenlist combineerde basketbal en korfbal op het hoogste niveau.
Vanaf seizoen 1963-1964 speelde Jetty basketbal en korfbal bij Westerkwartier en in 1964 ging ze naar AMVJ, terwijl ze bij Westerkwartier bleef korfballen. In het seizoen 1964-1965 behaalde Jetty het landskampioenschap met AMVJ en speelde ze een belangrijke rol in de internationale korfbalwedstrijd tegen België, die Nederland won met 8-2. Een ander nationaal kampioenschap met korfbal bij Westerkwartier had ze al in 1962 bereikt.
Jetty zat tot 1967 bij de selectie van AMVJ en het nationale team en speelde zo'n 62 interlands voor het dames basketbalteam van coach Jan Burgert. Ze was een waardevolle en stabiele factor en speelde op 29 januari 1966 met AMVJ tegen Rotterdam Zuid, waarbij ze 27 punten scoorde en de rebound-koningin werd.
Els de Groot: Een Amsterdamse Basketballegende
Els de Groot kwam uit een sportieve Amsterdamse familie en startte haar basketbalcarrière in 1959 bij Landlust. In 1960 werden de dames van Landlust kampioen van Nederland en Els speelde een belangrijke rol met een gemiddelde score van 15 punten per wedstrijd. Ze werd snel geselecteerd voor het nationale damesteam en speelde vanaf de start in 1959 zo'n 79 interlands.
In het seizoen 1961-1962 ging Els de Groot naar Blue Stars en bleef een groot aandeel leveren in de prestaties van het team met een gemiddelde score van 22 punten per wedstrijd. Ze werd met Blue Stars kampioen in 1962, 1963, 1964, 1966 en na haar uitstapje in 1973-1974 naar AMVJ, ook nog een keer in 1975 met sponsor Gerard de Lange. Els de Groot heeft samengespeeld met Jenny Boot Tigelaar, Joke Druif, Helen Dunk, Jannie van Ham, Thea Hoek, Jeanne Pastor-Knoop en Annie Koper-van Es.
De grootste overwinning met Blue Stars behaalde Els op 20 januari 1962 tegen Te Werve met een monsteruitslag van 171-12 en de hoogste score in de wedstrijd tegen R.O.V.S op 15 februari 1964 met zo'n 32 punten. Els de Groot heeft zich onvergetelijk gemaakt en werd door velen als topsporter gewaardeerd.
Els(je) van der Heyden: Een Stille Kracht
Els van der Heyden startte haar basketbalcarrière in het seizoen 1959-1960 bij de JMC vrouwen senioren. Het seizoen daarop verscheen ze in het AMVJ tenue met vaak het spelersnummer 7 en was zij een "stille kracht" met een hoge scoringsdrang. Vanaf die periode kwam ze ook uit voor het nationale damesteam en speelde vervolgens 109 wedstrijden op het internationale podium.
In 1966 behaalde ze in Roemenië, tijdens de Eurobasket competitie, de vijfde plaats achter Oost Duitsland, Roemenië, Tsjecho Slowakije en winnaar Sovjet Unie. Els van der Heyden was een bevlogen speelster en een echte teamplayer. Ze behaalde een gemiddelde score van zo'n 22 punten per wedstrijd. Een uitzonderlijk hoge score behaalde zij op 21-10-1961 in de wedstrijd tegen KVH.
De Alkmaar Guardians: Een Moderne Basketbalvereniging
De Alkmaar Guardians zijn meer dan alleen een basketbalvereniging; ze vormen een gemeenschap van gepassioneerde sporters en enthousiaste vrijwilligers die samen de basketbalsport in Alkmaar naar een hoger niveau willen tillen. Gevestigd in Alkmaar, biedt de vereniging mogelijkheden voor zowel beginnende als gevorderde basketbalspelers.
Een Rijke Geschiedenis en Veelbelovende Toekomst
De Alkmaar Guardians hebben een rijke geschiedenis. Sinds de oprichting is de club sterk uitgebreid en uitgegroeid tot een begrip in de regio. De vereniging streeft ernaar om haar leden niet alleen op sportief vlak te ontwikkelen, maar ook als individu. Met een focus op respect, samenwerking en persoonlijke groei, biedt de vereniging een omgeving waarin iedereen zich welkom voelt.
Trainingen en Competities
De Alkmaar Guardians bieden een uitgebreid trainingsschema dat is aangepast aan de verschillende niveaus en leeftijden van de spelers. Van de jongste spelers die deelnemen aan het 'Basketball’s Cool'-programma tot de seniorenteams die deelnemen aan regionale competities, iedereen kan rekenen op professionele begeleiding en uitdagende trainingen. Wekelijks vinden er trainingen plaats in Sporthal de Hoornse Vaart, een moderne faciliteit.
Uniformen en Uitrusting
Een belangrijk aspect van de vereniging is de herkenbaarheid en trots die gepaard gaan met het dragen van het Alkmaar Guardians-tenue. Regelmatig worden er pasmomenten georganiseerd voor het aanschaffen van nieuwe tenues. Naast het uniform kunnen leden ook andere basketballproducten aanschaffen.
Vrijwilligers en Ledenbijdragen
De Alkmaar Guardians draaien op de inzet van een toegewijd team van vrijwilligers. Van bestuursleden tot coaches en scheidsrechters, elke vrijwilliger speelt een cruciale rol in het succes van de vereniging. De vereniging moedigt leden aan om actief deel te nemen aan vrijwilligerswerk.
Partners en Sponsoren
Om de vereniging te blijven ontwikkelen, werken de Alkmaar Guardians samen met verschillende partners en sponsoren. Deze samenwerkingen bieden financiële ondersteuning en helpen om de clubactiviteiten te verbreden en te verbeteren. Sponsoren krijgen de kans om hun merk zichtbaar te maken in de lokale gemeenschap.
Toekomstplannen en Innovaties
Onder leiding van het nieuwe bestuur, dat sinds november 2020 actief is, zijn er ambitieuze plannen gepresenteerd om de vereniging verder te verbeteren en te moderniseren. Met een focus op innovatie en ledenbetrokkenheid, blijven de Alkmaar Guardians zich inspannen om de ultieme basketbalervaring te bieden. Binnenkort komen er extra velden beschikbaar op de woensdagavond, wat nieuwe mogelijkheden biedt voor training en competitie.
Andere Basketbalverenigingen in de Regio
Naast de Alkmaar Guardians zijn er nog andere basketbalverenigingen in de regio die een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van de sport. Enkele voorbeelden zijn:
- BC Triple Threat: Een basketbalvereniging in Haarlem en Schalkwijk.
- B.C. Interkosmos Pioniers: Een basketbalvereniging met een rijke historie.
- Blue Stars: Een basketbalclub voor Diemen en IJburg.
- Bouncers Basketball: Een basketbalvereniging die inclusiviteit en gemeenschap hoog in het vaandel draagt.
- BV Hoofddorp: Een sportvereniging die een essentiële pijler is van de lokale gemeenschap in Hoofddorp.
- BV Aalsmeer: Een gezellige en actieve basketbalvereniging in Aalsmeer.
- Basketballvereniging The Challengers: Een vereniging waar basketbal, sportiviteit en gezelligheid samenkomen.
- EarlyBird: Een gerespecteerde basketbalvereniging in Purmerend met meer dan 50 jaar ervaring.
- Harlemlakers: Een gemeenschap voor basketballiefhebbers in Amsterdam.
- Basketbalvereniging De Hoppers: Een vereniging in Hoorn.
- Landslake Lions: Een basketbalvereniging in Landsmeer.
- Loon Lions: Een basketbalvereniging die respect afdwingt in het Nederlandse damesbasketbal.
- Mapleleaves: Een basketbalvereniging in Heemskerk waar sportiviteit en participatie voorop staan.
- Northside Ballers Amsterdam: Een basketbalvereniging in Amsterdam-Noord.
tags: #basketbal #vereniging #alkmaar #geschiedenis