Basketbal is een dynamische en uitdagende sport die een combinatie van techniek, fysieke conditie en mentale focus vereist. Of je nu een ervaren speler bent of net begint, het is essentieel om regelmatig te trainen en je vaardigheden te verbeteren. Deze gids biedt een overzicht van verschillende basketbal oefeningen die je kunt gebruiken om je trainingen te optimaliseren, zowel op het veld als thuis.
Inleiding
Deze gids is bedoeld voor trainers, coaches, ouders en spelers die op zoek zijn naar inspiratie en praktische oefeningen om de basketbalvaardigheden te verbeteren. We behandelen een breed scala aan oefeningen, van basisvaardigheden zoals dribbelen en passen tot meer geavanceerde strategieën en mentale training. De focus ligt op het spelenderwijs leren en het creëren van een uitdagende en leerrijke omgeving voor jonge spelers.
Basisvaardigheden Oefeningen
Een solide basis is cruciaal voor succes in basketbal. Hier zijn enkele oefeningen om de basisvaardigheden te verbeteren:
Dribbelen
Dribbelen is een fundamentele vaardigheid in basketbal. Het vereist coördinatie, controle en bewegingscoördinatie. Hier zijn enkele oefeningen om je dribbeltechniek te verbeteren:
- Dribbelritmes: Loop heen en weer over een kamer of balkon en probeer verschillende dribbelritmes te oefenen, zoals high-low dribbels, push-dribbels en crossovers.
- Lichaamsscherm: Stel jezelf voor dat je een tegenstander aanvalt. Maak bewegingen alsof je een scherm maakt met je lichaam, zoals armen opheffen of schouders omdraaien.
- Slalom Dribbelen: Zet een rij pionnen neer en dribbel om de pionnen heen zonder ze te raken en zonder de bal te verliezen. Verhoog geleidelijk het tempo en voeg een tweede rij pionnen toe om de uitdaging te vergroten.
Passen
Passen is essentieel om de bal snel en efficiënt te verplaatsen. Hier zijn enkele oefeningen om je passtechniek te verbeteren:
Lees ook: Basketbal taart versieren
- Passen met Oogcontact: De helft van de basketballers heeft een bal. Deze basketballers dribbelen kris kras door de zaal heen. Op fluitsignaal pasen ze de bal naar iemand waarmee ze eerst oogcontact hebben gemaakt. De pass die ze daar bij gebruiken mogen ze zelf uit kiezen, deze zijn tenslotte vorige week behandeld. Kies de pass die in die situatie het beste is.
- Vang-oefeningen: Gebruik een bal en probeer deze met één hand op te vangen. Start met rustige bewegingen en verhoog langzaam de snelheid.
- Lunch-oefeningen: Laat een bal over je voorhoofd rollen en vang deze op.
- Posities Opvullen: In deze gratis basketbal oefening leren de spelers om naast het passen met een borst- of stuitpass ook verschillende posities op te vullen. Belangrijk is dat spelers altijd uit de schaduw van hun verdediger lopen, wanneer ze de bal niet kunnen krijgen. Na 6 keer overspelen komt er een extra verdediger bij, totdat er 3 tegen 3 wordt gespeeld.
Schieten
Schiettechniek is cruciaal voor het scoren van punten. Hier zijn enkele oefeningen om je schot te verbeteren:
- Stilstaand Schieten: Staan voor je doel en schiet 10 keer van dichtbij.
- Lopen en Schieten: Loop naar je doel en probeer zonder te stoppen te schieten.
- Afstand Schieten: In deze oefening kunnen spelers zelf kiezen vanaf welke afstand ze schieten. Een score in de bucket is 1 punt waard, buiten de bucket en binnen de 3-punterslijn is 2 punten en buiten de 3-punterslijn is 3 punten waard. De spelers proberen 21 punten in totaal behalen. Wanneer spelers een pass maken probeer dan druk op het schot te geven.
- Schieten Onder Druk: In deze oefening leren de spelers raak te schieten onder verdedigende druk. Iedere keer als de speler met bal raak schiet, mag de verdediger een positie dichterbij komen staan. Wanneer de bal mis wordt geschoten start de verdediger op dezelfde positie als voorheen.
Geavanceerde Oefeningen en Spelvormen
Naast de basisvaardigheden zijn er ook geavanceerde oefeningen en spelvormen die je kunt gebruiken om je spel te verbeteren:
Lay-ups Maken
- Wedstrijd Vormpje: 2 groepen tegen elkaar. Je moet met je groep 15 goede lay-ups maken. Is dat gelukt ga je zitten en heb je gewonnen. Als uitbreiding hierop in twee minuten met je groep zoveel mogelijk lay-ups maken.
Aanvallende Keuzes Maken
- Aanvallende Keuzes: In deze basketbal oefening leren de spelers om een keuze te maken om door te gaan voor een lay up of de bal afspelen naar een medespeler welke een grotere scoringskans heeft. Door het spel betekenisvol (wedstrijdecht) aan te bieden leren spelers om te gaan met allerlei factoren die tijdens de wedstrijden ook terugkomen.
Overzicht en Bal Afschermen
- Overzicht Houden: In deze oefening leren de spelers om overzicht te houden, de bal af te schermen en een medespeler te kunnen aanspelen. De spelers met bal proberen naar vrije ruimtes te dribbelen zodat hun bal niet wordt afgepakt door één van de lummels. Wordt je bal afgepakt speel je de bal naar een wisselende vrije speler welke langs de kant staat en sluit je achteraan in de wachtrij.
Vrij Lopen
- Vrij Lopen: In deze gratis basketbal oefening leren spelers om vrij te lopen door zich aanspeelbaar op te stellen en dus uit de schaduw van zijn/haar verdediger te lopen. De spelers spelen minimaal 5 keer over en mogen daarna proberen de bal op een mat te ontvangen. Lukt dit verdienen zij één punt. Bij een onderschepping wordt er gewisseld van rol. Een punt is ongeldig wanneer de verdediger een voet op de mat heeft geplaats.
Scoren
- Scoren: In deze oefening leren de spelers met bal om te kijken of de weg naar het scoringsgebied ”vrij” is. Lukt het om door te dribbelen proberen zij een punt te halen door de bal achter de lijn op de grond te drukken. Is de weg niet vrij, dan kijkt de speler met bal of een medespeler kansrijker staat opgesteld. Wordt de bal door de lummel afgepakt dan lopen de spelers buiten het veld om naar het volgende veld. Er worden twee gelijkwaardige teams gemaakt.
Pionnen Spel
- Pionnen Spel: In deze gratis basketbal oefening kunnen spelers zelf kiezen vanaf welke afstand ze schieten. Wanneer een speler raak schiet vanuit het aangegeven gebied legt deze speler de juiste kleur pion met de punt naar de tegenstander. Raakt de tegenstander dezelfde kleur zet deze speler de pion eerst recht voordat de punt naar de tegenstander mag wijzen. Dit spel kan gespeeld worden in tweetallen of in groepen van 2 - 6 deelnemers.
Omschakelen
- Omschakelen: Hoe leer ik spelers omschakelen is één van de vele spellen in onze reeks basketbal oefeningen.
Bouncebal
- Bouncebal: Opbouwend bouncebal is één van de vele spellen in onze reeks basketbal oefeningen.
Positiespel
- Positiespel: Hoe leer ik spelers om posities op te vullen?
Fysieke Conditie Oefeningen
Basketbal vereist kracht, explosiviteit en uithoudingsvermogen. Hier zijn enkele oefeningen om je fysieke conditie te verbeteren:
- Squats: Stapvoeten, gewone squats en jump squats zijn essentieel voor basketbal.
- Push-ups: Helpen bij het versterken van je borst, schouders en armen.
- Pogo jumps: Spring zo hoog mogelijk op de plek.
- Box jumps: Als je een kruk of stoel hebt, kun je box jumps doen.
- Lateral jumps: Spring opzij tussen twee lijnen of voorwerpen.
- HIIT oefeningen: Kies 4-5 krachtige oefeningen (zoals burpees, jump squats, mountain climbers) en voer deze uit in serie van 30 seconden, met 10 seconden rust ertussen.
- Lopen: De verdedigers moeten lopen. Wanneer de verdedigers te statisch zijn en bij een aanvaller blijven staan kun je 3 dingen doen: of de verdedigers dwingen te lopen door te zeggen dat er minimaal 1 verdediger naar de aanvaller met bal moet lopen. Of tegen de aanvallers zeggen dat ze 2 passen mogen zetten.
Mentale Training
Basketbal is niet alleen een fysieke sport, maar ook mentaal. Hier zijn enkele oefeningen om je mentale focus en discipline te verbeteren:
- Wedstrijdvisualisatie: Stel je voor dat je een wedstrijd speelt. Denk aan je bewegingen, je passes, je schoten en je strategie.
- Schema’s opstellen: Gebruik een agenda om je trainingen, rustmomenten en schooltaken te organiseren.
- Rustnadenken: Neem regelmatig pauzes tussen de oefeningen.
- Voeding: De Basketball Talents Home Academy benadrukt het belang van een goedgebalanceerde voeding. Na wedstrijden: Eet binnen een uur koolhydraten en eiwitten om herstel te bevorderen.
Basketbal Oefeningen voor de Jeugd
Basketbal is een sport die zich uitermate goed leent voor jeugdontwikkeling op basisschoolniveau. Het is interactief, snel, en maakt kinderen beweging. Hieronder presenteren we een reeks basketbal oefeningen die speciaal ontworpen zijn voor kinderen op basisschoolniveau.
Lees ook: Specificaties Wilson Basketbal Maat 6
- Dribbelen om de Pionnen: Zet een rij pionnen neer en geef ieder kind een eigen basketbal. De kinderen worden uitgedaagd dribbelend om de pionnen te slalommen. Ze mogen de pionnen niet raken en ze mogen hun bal niet verliezen. De kinderen lopen rustig achter elkaar aan. Het tempo wordt geleidelijk opgevoerd. Als de kinderen meer balcontrole krijgen, zet je nog een rij pionnen neer, parallel aan de eerste rij. Laat de kinderen een wedstrijdje doen: wie het eerste foutloos, dribbelend om de pionnen weet te slalommen heeft gewonnen. Laat de winnaars ook tegen elkaar spelen, totdat er één winnaar overblijft.
- Namen Stuiteren: De kinderen staan in een grote cirkel. Er zijn meerdere basketballen in het spel aanwezig. De kinderen met bal stuiteren de bal zo snel mogelijk naar een klas- of groepsgenoot, terwijl ze zijn of haar naam noemen. Dit is een aanrader voor kinderkampen (lekker buiten!) of sportdagen, waarbij kinderen elkaars namen kunnen leren én de bal leren vangen. Spelers die de bal niet goed stuiteren, de bal niet vangen of een verkeerde naam noemen, stappen uit de cirkel en doen even niet meer mee. Omdat er steeds minder spelers overblijven, stuiteren de overgebleven spelers met steeds meer ballen. Ga door, totdat er één of twee spelers overblijven.
- Manden Gooien: Zet een aantal manden neer. Grote, kleine, hoge en lage manden. Laat steeds twee spelers zoveel mogelijk punten halen door de basketbal in de manden te gooien. De kleinste mand die het verste weg staat, geeft de meeste punten. De grootste mand die het dichtstbij staat, is minder waard. Wie het eerst 10 punten scoort heeft gewonnen. Dit basketbalspelletje kan overigens ook met hoepels op de grond gespeeld worden.
- Parcours Dribbelen: Zet een parcours op met loopplanken, bruggen, hoepels en pionnen en laat de kinderen dribbelend het parcours afleggen. Je kunt het ze zo moeilijk maken als je wilt.
- Aantikken met Bal: Verdeel de spelers in twee groepen. De groep zonder bal probeert de speler uit de andere groep mét bal aan te tikken. Zodra ze de speler hebben aangetikt is de bal van hen. Die speler met bal probeert de bal daarom zo snel mogelijk over te spelen naar een teamgenoot. Iemand aantikken met een bal, geeft een punt.
Multi SkillZ Platform
In de Nederlandse basketballgemeenschap is het Multi SkillZ platform een recente maar alom geroemde innovatie. Het platform biedt trainers en begeleiders toegang tot een database met 200 oefeningen, speciaal ontworpen voor kinderen van 5 tot en met 12 jaar. Het platform is ontworpen door Kenneth Bastiaens, een skill-expert met jarenlange ervaring in de sportcoachingsector. Hij benadrukt dat basketbal een snelle sport is die veel vaardigheden vereist. Trainers kunnen via een webplatform toegang krijgen tot de database en oefeningen aanpassen aan hun specifieke doelen en de niveau’s van hun kinderen.
De Nederlandse Basketball Bond (NBB) heeft een partnership gesloten met Multi SkillZ om het platform tegen een gereduceerd tarief beschikbaar te maken voor NBB-leden. Hiermee hopen zij de jeugdontwikkeling in Nederlandse basketbalclubs te versterken.
Mathieu ten Dam, hoofdcoach van CSE Basketball Academy Zwolle en gebruiker van Multi SkillZ is blij dat het platform nu ook naar Nederland komt. "Als gecertificeerd ASM instructeur ben ik overtuigd dat we een breed motorische jeugd opleiding moeten aanbieden. Kinderen komen namelijk met een steeds grotere beweegachterstand bij verenigingen binnen.
Martin Ho Suie Sang, coordinator basketbalontwikkeling bij de NBB: "Deze database is het eerste onderdeel van het Project STARVIBE waarmee we om voor jonge spelers invulling te geven aan de begrippen STAR (sportiviteit, teamwork, acceptatie, respect) VIB (Vaardig in Bewegen) en Events. Hiermee faciliteren we de jongeren een plezierige start van hun basketbal carrière en geven we concrete aanvulling aan een plezierig sportklimaat.
Jorrit Beerens, hoofd opleidingen bij de NBB: "Toen ik door mijn goede collega Dennis Mooibroek werd gewezen op deze database, ben ik direct gaan schakelen. Het geeft een concrete invulling leerpunten uit onze opleidingen, namelijk breder motorisch ontwikkelen en 'deliberate play' als didactisch uitgangspunt voor jeugd. Ik ben zelf coach van een U12 team, en maak wekelijks gebruik van deze oefeningen.
Lees ook: Marijkesingel Barendrecht basketbal
Basketbal in het Basisonderwijs
Basketbal is niet alleen geschikt voor sportclubs, maar ook een waardevolle activiteit in het basisonderwijs. In Nederland is er een groeiende trend om basketbal in te zetten als onderdeel van het jeugd- en sportontwikkelingsprogramma op basisscholen.
- Sportplezier: Basketbal is een interactieve en snelle sport die kinderen aantrekt.
- Leerplezier: Basketbal oefeningen kunnen worden aangepast aan het leerproces.
De Basketball School van Junior Basketball Groningen is een voorbeeld van hoe basketbal op basisschoolniveau kan worden ingezet. In hun programma leren kinderen vanaf 4 jaar basketballen in een veilige en vriendelijke omgeving. Ze leggen de nadruk op discipline, motivatie en een juiste instelling om te leren basketballen.
Een veelbelovende aanpak is de samenwerking tussen basisscholen en basketbalclubs. Door basketbal op school te introduceren, kunnen kinderen die voorheen niet betrokken waren bij sporten, nu een nieuwe deur open gaan. De JBG Basketball School werkt samen met basisscholen en andere organisaties om basketbal te brengen naar kinderen die niet direct lid kunnen worden van een basketbalclub. Ze bieden basketball-clinics op school of in de wijk, wat betekent dat kinderen basketbal kunnen leren in hun eigen omgeving.
Thuis Trainen Zonder Basket
Basketbal vereist niet alleen fysieke vaardigheden, maar ook mentale discipline. Volgens de Break Stars, een basketbalvereniging in Nederland, is het belangrijk om thuis te blijven trainen, ook zonder basket of professionele faciliteiten. Zowel jeugdspelers als volwassenen kunnen thuis veel oefeningen doen, zoals passen, schieten, dribbelen en krachttrainingen. Ook zijn er sportacademies en programma’s zoals het Basketball Talents Home Programma, die jonge basketballers begeleiden in hun groei, zowel op het veld als daarbuiten. Trainer Lion van Break Stars heeft bijvoorbeeld een aantal filmpjes gemaakt met thuisoefeningen, en ook op YouTube vind je veel ideeën.
tags: #basketbal #school #training #oefeningen