Basketbal is een dynamische sport die wereldwijd wordt beoefend. Een correcte belijning van het speelveld is essentieel voor een eerlijk en reglementair spel. Dit artikel beschrijft de maatvoering, regels en andere belangrijke aspecten van basketbal belijning, rekening houdend met verschillende niveaus en gebruikers.
Afmetingen van het Basketbal Speelveld
Het basketbal speelveld heeft een afmeting van 28.00 x 15.00 meter. De belijning zelf, met een dikte van 50 mm (met een tolerantie van 2 mm), hoort niet bij deze afmetingen. De kleur van de belijning is rood (RAL 3020).
Rondom het speelveld is een uitloopruimte van minimaal 2 meter vereist. Obstakels, inclusief de personen op de spelersbank, moeten zich op minstens 2 meter van het speelveld bevinden. Multifunctionele kunststof sportvloeren zijn geschikt voor basketbal.
Belijning van het Speelveld
Het speelveld wordt begrensd door grenslijnen: de eindlijnen (aan de korte zijden) en de zijlijnen (aan de lange zijden). De middenlijn wordt getrokken vanuit het middelpunt van de zijlijnen, evenwijdig aan de eindlijnen, en steekt 15 cm buiten de zijlijnen uit. De middenlijn is onderdeel van de verdedigingshelft. De cirkel in het midden van het veld heeft een straal van 1.80 meter, gemeten vanaf de buitenzijde van de cirkelomtrek. De afmetingen van de beperkte gebieden zijn gelijk aan die van de cirkel.
Aanpassingen aan Belijning Afhankelijk van het Wedstrijdniveau
Afhankelijk van het wedstrijdniveau dient de basketbal belijning aangepast te worden. Voor de Heren Eredivisie, Landelijke Competities en de NJK's is de nieuwe belijning verplicht per 1 oktober 2012. Voor rayoncompetities geldt een advies om de belijning per 1 oktober 2012 aangepast te hebben. Als een basketbalclub de ambitie heeft om in de landelijke competitie te spelen, is het raadzaam om de belijning direct aan te passen, ook bij nieuwbouw accommodaties. Center courts moesten in oktober 2012 aangepast zijn (Heren Eredivisie in oktober 2010).
Lees ook: Basketbal taart versieren
3x3 Basketball
3x3 basketball is een aparte discipline binnen de basketbalsport en hanteert andere regels dan het traditionele 5-5 basketball. Er wordt gespeeld door twee teams van drie spelers op een half basketbalveld met één basket. Er is een 12 seconden schotklok in plaats van 24 seconden en er is geen driepuntslijn, maar een tweepuntslijn. Een score betekent dat het andere team meteen mag doorgaan door de bal te dribbelen of te passen.
Belang van Kennisdeling
Sportbelijning.nl stelt informatie en kennis gratis ter beschikking vanuit maatschappelijk belang. Technische kennis en praktijkervaringen worden openbaar gedeeld om de branche te verbeteren. De teksten en foto's op de site mogen niet zonder toestemming worden vermenigvuldigd.
Toegankelijkheid van Sportaccommodaties
De richtlijnen voor de fysieke toegankelijkheid van sportaccommodaties zijn belangrijk voor sporters en bezoekers met een beperking. Deze richtlijnen hebben betrekking op het ontwerp en de inrichting van sportaccommodaties in alle fases van het bouwproces. Bij het ontwerpen van een sportaccommodatie moet rekening gehouden worden met de behoeften van verschillende doelgroepen.
Sinds 1992 geldt in Nederland één bouwvoorschrift, het Bouwbesluit, dat toegankelijkheidseisen bevat die voor alle gebouwen gelden. Het Bouwbesluit is gewijzigd in 2003 en recenter in 2012. Er is ook een Nederlands Instituut voor Toegankelijkheid.
Richtlijnen voor Toegankelijkheid
De richtlijnen voor sportaccommodaties geven specifieke eisen per sporttak. Hoofdstukken behandelen de bereikbaarheid, de toegankelijkheid tot de sportaccommodatie en de bruikbaarheid ervan. Het niveau van toegankelijkheid is een arbitraire zaak. De richtlijnen zijn afgestemd op de collectieve behoeften van sporters met een beperking.
Lees ook: Specificaties Wilson Basketbal Maat 6
De 'basiseis' in de richtlijnen is bedoeld voor de dagelijkse gebruiker. Aanbevelingen gaan verder dan de basiseis en zijn toegesneden op de collectieve behoefte. Het is belangrijk om sportgebouwen relatief gemakkelijk toegankelijk te maken.
Aandachtspunten bij Toegankelijkheid
De behoeften van mensen met een beperking zijn divers. Er moet rekening gehouden worden met mensen met een zintuiglijke beperking. Oriëntatiepunten voor blinden kunnen een obstakel vormen voor rolstoelers. Toegankelijkheid is ook afhankelijk van de leeftijd.
In Nederland heeft een aanzienlijk deel van de bevolking een beperking. Dit betekent dat er ruim 2,7 miljoen Nederlanders zijn met een beperking.
Praktische Toegankelijkheidseisen
Er zijn diverse praktische eisen voor de toegankelijkheid van sportaccommodaties, waaronder:
- Parkeerplaatsen: Aangepaste parkeerplaatsen moeten minimaal 3,5 meter breed en 5 meter lang zijn. De helling mag niet steiler zijn dan 1:10.
- Looproutes: Looproutes moeten minimaal 1,80 meter breed zijn en drempelvrij zijn.
- Deuren: Deuren moeten een minimale doorgangsbreedte van 850 mm hebben en een maximale bedieningsweerstand van 10 Newton.
- Hellingen: Indien een hoogteverschil niet kan worden opgelost met een hellingbaan, is een lift nodig.
- Trappen: Trappen moeten voorzien zijn van een leuning en contrasterende markeringen.
- Liften: Liften moeten voldoen aan specifieke eisen met betrekking tot afmetingen en bediening.
- Vluchtwegen: Vluchtwegmarkeringen moeten duidelijk zichtbaar zijn, ook bij de grond.
- Bewegwijzering: Binnen dient de route vanaf de hoofdingang naar de balie duidelijk aangegeven te zijn. Teksthoogte is minimaal 1/100 van de leesafstand.
- Verlichting: Een goed lichtniveau is van groot belang voor slechtzienden. Kleuren met een hoog contrast zijn het beste waar te nemen.
- Akoestiek: Geluid kan een positieve en een negatieve bijdrage leveren aan de oriëntatie. Achtergrondgeluid moet aan de vereiste waarde voldoen.
- Ringleiding: In ruimten waar gesproken wordt, moet een ringleiding aanwezig zijn.
Specifieke Sportruimten
Bij het bouwen van sportaccommodaties is het belangrijk om rekening te houden met de specifieke eisen van de sporten die er beoefend worden. Dit geldt voor de afmetingen, vrije uitlopen en de minimale obstakelvrije hoogte. Ook de inrichting, zoals deuren en vloeren, moet aan bepaalde eisen voldoen.
Lees ook: Marijkesingel Barendrecht basketbal
Sportvloeren
De universele binnensportvloer dient minimaal te voldoen aan de norm ISA-US1-15. De vloer moet geschikt zijn voor verschillende sporten en bestand zijn tegen intensief gebruik.
Zwembaden
Bij zwembaden zijn specifieke voorzieningen nodig, zoals een hellingbaan of een lift om zelfstandig in het bassin te komen. De watertemperatuur is een belangrijk onderdeel van het beheer.
Algemene Vereisten
Sportaccommodaties moeten voldoen aan algemene vereisten met betrekking tot:
- Ventilatie: De ventilatie moet zijn afgestemd op de inspanningsintensiteit.
- Verlichting: Verblinding van de sporters dient voorkomen te worden.
- Akoestiek: De nagalmtijd moet tussen 0,6 en 0,8 seconden liggen.
- Kleur: De kleur van de vloer moet afgestemd zijn op de sporten die er beoefend worden.
Voorzieningen voor Sporters met een Beperking
Sportaccommodaties moeten zo goed mogelijk integraal toegankelijk zijn voor sporters met een beperking. Dit geldt voor de kleedkamers, douches en toiletten.
- Kleedkamers: Er moeten voldoende kleedkamers zijn voor sporters met een beperking.
- Douches: In de doucheruimte moeten de bedieningselementen binnen handbereik van de zittende gebruiker gepositioneerd kunnen worden.
- Toiletten: Er moet een aangepaste toiletruimte opgenomen worden met een zithoogte van 470 mm.
Overige Voorzieningen
Naast de sportruimten en sanitaire voorzieningen zijn er nog andere voorzieningen die van belang zijn voor de exploitatie van de sportaccommodatie, zoals een horecagelegenheid en vergaderruimten. Een gedeelte van de bar moet verlaagd zijn en een aantal tafels moeten onderrijdbaar zijn voor rolstoelen.
Subsidies
Gemeenten stellen vaak subsidies beschikbaar voor de aanpassing van sportaccommodaties voor mensen met een beperking. Subsidies worden verleend op volgorde van ontvangst van de subsidieaanvragen.
Belijning als Finishing Touch
De belijning is de finishing touch voor elke sportvloer. De sportvloer in een sporthal, sportzaal of gymzaal is bijna altijd voorzien van diverse (multifunctionele) sportbelijningen. Deze indoor sportaccommodaties worden vaak voor verschillende sporten gebruikt. Elke sport heeft zijn eigen kleur. Het is van belang om zoveel mogelijk de maatvoering en kleuren van de belijning van de betreffende sportbond aan te houden.
De combinatie tussen de kleur van de sportvloer en de kleur van de belijning is erg belangrijk. De belijning dient voldoende contrasterend te zijn ten opzichte van de sportvloer. De mate van contrast wordt bepaald door het verschil in lichtheid (L) tussen de belijning van het speelveld en de sportvloer. Deze waarde dient groter te zijn dan 7. Belijning ten behoeve van onderwijs is hierop uitgezonderd.
Slijtvastheid en Verf
Multifunctionele sport, speel en spel vloeren worden vaak intensief gebruikt. De vloerbelasting is hoog. De sportvloer / ondergrond moet hierdoor erg slijtvast zijn. De belijning moet hierdoor ook slijtvast zijn. Er zijn veel soorten verf in de handel. Elke type verf heeft zijn eigen eigenschappen. Er wordt gewerkt met speciale verven voor de belijning van alle binnen (sport)accommodaties en speel en spel zalen. Deze belijningsverf zijn in alle mogelijke kleuren leverbaar. Wel is het van belang welke ondergrond er ligt. Het is noodzakelijk om de (belijnings) verf af te stemmen op de type sportvloer. De droogtijd is afhankelijk van de temperatuur, luchtvochtigheid, ventilatie en aangebrachte laagdikte.
tags: #basketbal #belijning #maatvoering #regels