Ballonnenwedstrijden, ooit een populair evenement bij festiviteiten, staan tegenwoordig steeds meer ter discussie vanwege hun impact op het milieu. Dit artikel onderzoekt de regels rondom ballonnenwedstrijden, de milieugevolgen en de alternatieven die beschikbaar zijn.
De Impact van Ballonnen op het Milieu
Het oplaten van ballonnen, met name in grote aantallen tijdens wedstrijden, heeft een aanzienlijke negatieve impact op de natuur en het milieu. Zeezoogdieren, vogels en vissen zien de ballonnen aan voor voedsel en raken verstrikt in de ballonlinten. Dit kan leiden tot verstikking, uithongering en verwondingen, vaak met de dood tot gevolg. Bovendien dragen de ballonresten bij aan de plasticsoep, een groeiend probleem in onze oceanen.
Een aangespoelde ballon met lint op het strand is een veelvoorkomend beeld dat de vervuiling door ballonnen illustreert. Hoewel er inspanningen zijn geleverd om het aantal ballonnen in het milieu te verminderen, vinden we nog steeds gemiddeld 11 ballonnen per honderd meter strand.
Regelgeving en Beleid rondom Ballonoplatingen
Hoewel er geen landelijk wettelijk verbod is op het oplaten van ballonnen, is er wel Wet- en Regelgeving op het oplaten van ballonnen van toepassing: Regeling kabelvliegers en kleine ballons (artikel 3 en 4). Het is niet verboden, maar i.v.m. het vliegverkeer gebonden aan regels. In 2014 heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen waarin gemeenten werden opgeroepen het oplaten van ballonnen actief te ontmoedigen.
Als gevolg hiervan hebben veel gemeenten in Nederland maatregelen genomen om ballonoplatingen te beperken. Een overgrote meerderheid van gemeenten heeft het oplaten van ballonnen verboden of heeft een ontmoedigingsbeleid.
Lees ook: Europa League Play-offs: Utrecht - Zenit
- Verbod: Sommige gemeenten hebben een verbod op ballonoplatingen opgenomen in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV). Dit betekent dat het oplaten van ballonnen binnen de gemeente verboden is en kan worden bestraft met een boete.
- Ontmoedigingsbeleid: Andere gemeenten hebben een ontmoedigingsbeleid, wat inhoudt dat ze het oplaten van ballonnen afraden en alternatieven aanmoedigen. Dit kan variëren van het verstrekken van informatie over de schadelijke effecten van ballonnen tot het weigeren van vergunningen voor evenementen waarbij ballonnen worden opgelaten. Voor het massaal oplaten van ballonnen moet vergunning verleend worden (evenementenvergunning) en daarbij kan de gemeente wijzen op de nadelen van ballonnen en de voordelen van alternatieven.
Het aantal gemeenten dat ballonoplatingen wil aanpakken is afgelopen jaren enorm snel gestegen. In 2018 had slechts 5% van de gemeenten een verbod op ballonoplatingen en sinds het start van deze campagne is het aantal gemeenten met een verbod gestegen naar 56%. Daarbovenop hanteert 24% van de gemeenten een ontmoedigingsbeleid.
De Rol van Bewustwording en Alternatieven
Uiteindelijk draait het allemaal om bewustwording. Door mensen bewust te maken van de negatieve impact van ballonnen op het milieu, kunnen we hen aanmoedigen om alternatieven te overwegen.
Er zijn talloze creatieve en feestelijke alternatieven voor ballonoplatingen, zoals:
- Reuzebellenblazen
- Bloemen op het water strooien
- Kaarsen aansteken
- Vliegeren
- Show met drones
- Zwaaien met gekleurde linten
- Verloting i.p.v. ballonnenwedstrijd
- Een lasershow
- Een lampionnenoptocht
- Ballondieren maken (en niet loslaten) en meegeven aan kinderen.
Misvattingen over Biologisch Afbreekbare Ballonnen
Vaak wordt gedacht dat "biologisch afbreekbare" ballonnen een milieuvriendelijk alternatief zijn. Echter, volgens de Wageningen University & Research (WUR) zijn biologisch afbreekbare ballonnen geen milieuvriendelijke alternatief en dus geen oplossing. Want het duurt jaren voor deze ballonnen zijn afgebroken. Omdat afbreekbare ballonen niet snel afbreken kun je het eten ervan door dieren niet voorkomen. Dieren kunnen dan nog steeds verstikken in ballonnen en in linten en mogelijke schade aanrichten in hun maag en darmsysteem waardoor ze sterven van de honger. Afbreekbare ballonnen van latex rubber, natuurrubber breken ondanks de natuurlijke oorsprong niet snel genoeg af om dwars te zitten in het spijsverteringskanaal van dieren. Wanneer deze latex ballonnen in zee terecht komen verloopt de afbreektijd nog langzamer door het gebrek aan zuurstof en zonlicht. Dat zal zoân vier jaar in beslag nemen.
Veiligheid van Ballonnen: Warenwetbesluit Speelgoed
Naast de milieu-impact is er ook regelgeving met betrekking tot de veiligheid van ballonnen, met name voor kinderen. De gebruikers van ballonnen zijn vooral kinderen. waar het gaat om de blootstelling aan carcinogene stoffen. opleveren in de zin van artikel 3 van het Warenwetbesluit Speelgoed. gebruik van deze voor hen bestemde producten worden blootgesteld. In de Beleidsregel inzake normen t.a.v. verbindingen. mijn huidige beleidsregel uit 2006. is gelijk aan die in de beleidsregel. de verplichting om een waarschuwingszin op het etiket te vermelden. deze Europese eisen over te nemen en de beleidsregel uit 2006 te vervangen. onnodige handelsbelemmeringen op te heffen.
Lees ook: Voetbalregels verenigingswissel
Er is een waarschuwingszin aan te brengen. gezondheidsrisico. van de waarschuwingszin. noodzakelijk geacht. in ballonnen worden gevormd. migreren. niet meer voldoet aan de eis.
Historisch Perspectief: De Ballonnenwedstrijd van Vroeger
Mijn vroegste herinnering met het oplaten van ballonnen dateert van de lokale sportvereniging. Vanwege het zoveel jarig bestaan werd er een ballonnenwedstrijd georganiseerd. De wedstrijd was allang ten einde toen ik een ansicht uit West- Duitsland ontving. Mijn ballon met adreskaartje was daar gevonden. Dit illustreert hoe ballonnenwedstrijden vroeger werden gezien als een onschuldige en leuke activiteit. Echter, met de groeiende bewustwording van de milieu-impact, is deze perceptie veranderd.
Lees ook: KNGU Broekjesregels Uitgelegd