Korfbal, een unieke Nederlandse sport, kent een rijke geschiedenis en heeft in de loop der jaren diverse ontwikkelingen doorgemaakt. Een van de aspecten die aan verandering onderhevig is geweest, is het korfbalveld. Dit artikel duikt in de afmetingen van het korfbalveld door de tijd heen, en belicht de redenen achter deze aanpassingen.
De basis van het korfbalspel
Voordat we ingaan op de afmetingen, is het belangrijk om de basis van het korfbalspel te begrijpen. Twee teams, bestaande uit zowel dames als heren, strijden tegen elkaar. Het doel is om de bal door de korf van de tegenstander te werpen, die zich op een paal bevindt. Teamwork, tactiek en behendigheid zijn essentieel.
Veldindeling en vakken
Het korfbalveld is traditioneel verdeeld in vakken. De huidige indeling voor senioren en junioren omvat twee vakken: een aanvalsvak en een verdedigingsvak. Een team plaatst twee dames en twee heren in het aanvalsvak, de andere vier spelers in het verdedigingsvak. Elke keer als er 2 doelpunten gescoord zijn wordt er van vak en functie gewisseld.
Afmetingen van het veld
De standaardafmeting van het korfbalveld voor senioren en junioren is 60 meter lang en 30 meter breed. Deze afmetingen zijn echter niet altijd hetzelfde geweest, en er zijn ook uitzonderingen afhankelijk van de leeftijdscategorie.
De jeugd en aangepaste velden
Voor de jeugd gelden aangepaste regels en veldafmetingen. Bij de F-jeugd (6 t/m 8 jaar) wordt vaak een vakskorfbal gespeeld op een kleiner veld. De E-jeugd (8 t/m 10 jaar), D-jeugd (10 t/m 12 jaar), C-jeugd (12 t/m 14 jaar), B-jeugd (14 t/m 16 jaar) en A-jeugd (16 t/m 18 jaar) spelen in twee vakken, maar ook hier kunnen de veldafmetingen variëren afhankelijk van de leeftijdscategorie en speelsterkte. Er wordt afhankelijk van de leeftijdscategorie en speelsterkte gewisseld van vak en functie na 10 / 12,5 minuten of nadat er 2 doelpunten zijn gescoord.
Lees ook: Korfbalstatistieken: Ruben Zwaan
De afschaffing van het middenvak
Een belangrijke verandering in de geschiedenis van het korfbalveld is de afschaffing van het middenvak in 1991. Dit vak bevond zich tussen het aanvalsvak en het verdedigingsvak en diende voornamelijk als overgangszone om de bal van het ene vak naar het andere te brengen.
Redenen voor de afschaffing
Het middenvak werd als weinig functioneel beschouwd. De bal werd er nauwelijks onderschept en bleef er vaak maar enkele seconden. Door het middenvak te verwijderen, werd het spel sneller en dynamischer.
Korfbal versus zaalkorfbal
Oorspronkelijk werd korfbal buiten gespeeld, maar vanaf 1953 werd ook zaalkorfbal geïntroduceerd. Het duurde echter nog zo'n dertig jaar voordat zaalkorfbal als een volwaardige variant werd gezien. In de zaal zijn de veldafmetingen kleiner dan op het veld.
DOS'46 en de veldafmetingen
Een recent voorbeeld van discussie over veldafmetingen is de situatie bij korfbalvereniging DOS'46 uit Nijeveen. De club wil grond kopen om daar in de toekomst de veldwedstrijden te spelen. De nieuwe buitenaccommodatie zal iets kleiner zijn dan de huidige accommodatie, omdat de korfbalbond velden van 20 meter bij 40 meter gedoogd. Die afmetingen zijn vergelijkbaar met de afmetingen in de zaal. De huidige velden van DOS zijn 30 bij 60 meter.
Devinco en de vernieuwing van het kunstgrasveld
In 2019 vernieuwde korfbalvereniging Devinco uit Deventer het hoofdkunstgrasveld, waarbij de kleinere zaalafmetingen werden aangehouden. Dit werd gedaan op voorschrift van de korfbalbond, om het spel sneller en aantrekkelijker te maken. Ook de velden op het tweede kunstgrasveld kregen de nieuwe afmetingen.
Lees ook: Homoseksualiteit en korfbal
Het scoren: de essentie van het spel
Punten worden behaald wanneer de bal van boven naar beneden volledig door de korf van de tegenpartij gaat. Een doelpunt kan worden gemaakt door een afstandsschot, een doorloopbal of een korte kans. Ook een strafworp, toegekend na een overtreding, biedt een scoringsmogelijkheid.
Verschillende manieren van scoren
- Afstandsschot: De speler schiet van relatief grote afstand (6 tot ruim 10 meter) de bal in de korf.
- Doorloopbal: De speler loopt zijn/haar directe tegenstander voorbij en krijgt de bal aangespeeld, waarna de bal onderhands in de loop wordt geschoten.
- Korte kans: Er wordt van korte afstand geschoten, vaak bij vrije ballen.
- Strafworp: Na een onreglementaire hindernis mag een speler ongehinderd een doelpoging doen vanaf 2,5 meter voor de korf.
- Vrije bal: Een vrije bal wordt gegeven na een overtreding die niet ernstig genoeg is voor een strafworp.
De hoogte van de korf
De paal waar de korf op bevestigd is, moet 3,5 meter hoog zijn. Voor jeugdteams gelden vaak aangepaste hoogtes, afhankelijk van de leeftijdscategorie. Zo is de paal meestal geen 3,5 meter hoog, maar (afhankelijk van de leeftijdscategorie) 2, 2,5 of 3 meter hoog.
De invloed van Nico Broekhuysen
Korfbal is in 1902 bedacht door de Amsterdamse onderwijzer Nico Broekhuysen. Hij liet zich inspireren door de Zweedse sport Ringboll, waarbij een bal door een ring aan een paal gegooid moest worden. Broekhuysen paste het spel aan en verving de ring door een rieten mand, waardoor het beter te zien was of er gescoord werd.
De oprichting van de korfbalbonden
In 1903 werd de Nederlandse Korfbal Bond (NKB) opgericht, met Broekhuysen als voorzitter. Later ontstonden er meer korfbalbonden, zoals de Christelijke Korfbalbond (CKB), de Nederlandse Dames Korfbal Bond (NDKB) en de Rooms Katholieke Dames Korfbal Bond (RKDKB). In 1973 fuseerden de NKB en de CKB tot het Koninklijk Nederlands Korfbalverbond (KNKV).
Korfbal: een sport in ontwikkeling
Korfbal is een sport die constant in ontwikkeling is. Er wordt geëxperimenteerd met nieuwe spelregels en technieken, en de sport past zich aan de veranderende tijden aan. De afmetingen van het korfbalveld zijn hier een voorbeeld van. Door de jaren heen zijn deze aangepast om het spel sneller, aantrekkelijker en eerlijker te maken.
Lees ook: Hoeveel calorieën verbrand je met korfbal?
tags: #afmetingen #korfbalveld #vroeger