Hockey, een dynamische en strategische sport, kent een complexiteit aan regels die het spel eerlijk en veilig houden. Deze regels variëren van de basisprincipes tot specifieke situaties, en zijn essentieel voor zowel spelers, coaches als scheidsrechters. Dit artikel duikt in de belangrijkste aspecten van de hockeyregels, met speciale aandacht voor de wisselregels en andere belangrijke bepalingen.
Basisprincipes van het Hockeyspel
Net als voetbal is hockey een teamsport waarbij twee teams van elk elf spelers het tegen elkaar opnemen. Een hockeyteam moet bij de start van de wedstrijd uit minimaal 8 en maximaal 11 spelers in het veld bestaan. In totaal mag een team uit maximaal 16 spelers bestaan, inclusief maximaal 5 wisselspelers. Alle spelers hebben een stick, waarmee de bal gespeeld wordt. De bal mag alleen met de platte kant van de stick worden geraakt. Het doel van het spel is om meer doelpunten te scoren dan de tegenstander. Een doelpunt is geldig als de bal binnen de cirkel is geraakt door een speler van de aanvallende partij en vervolgens volledig over de doellijn gaat. Meestal wordt hockey op kunstgras gespeeld.
De Wedstrijdduur en Indeling
Een reguliere hockeywedstrijd is onderverdeeld in vier kwarten. Op alle niveaus behalve het hoogste (Hoofdklasse en internationale toernooien) duurt een wedstrijd 4 x 17,5 minuut. Na het eerste en derde kwart is er een korte pauze van 2 minuten, terwijl de rust tussen het tweede en derde kwart 5 minuten duurt. Op het hoogste niveau duren de kwarten 15 minuten, wat resulteert in een totale wedstrijdduur van 60 minuten. Blessuretijd wordt niet toegepast in het hockey. Een wedstrijd wordt geleid door twee scheidsrechters, elk verantwoordelijk voor een helft van het veld.
De Belangrijke Rol van de Keeper
Ieder team heeft vaak een keeper in het veld, want anders wordt het doelpunten scoren voor de tegenstanders wel heel erg makkelijk. Elke club is verplicht om tijdens de wedstrijd een clubtenue te dragen en natuurlijk ook een hockeystick. Een keeper draagt in ieder geval een helm, beenbeschermers (legguards), klompen om de voeten, en een shirt, trui of jack in een andere kleur. Een keeper mag ook bescherming voor de armen, borst, bovenbenen en handen dragen. Een team mag ook spelen met een ‘vliegende keep’. Een vliegende keep draagt meestal alleen een helm (dit is in ieder geval verplicht bij een strafcorner en een strafbal) en een shirt/trui/jack in een andere kleur.
De Wisselregels Uitgebreid
Een van de meest onderscheidende kenmerken van hockey is de mogelijkheid om onbeperkt te wisselen. In tegenstelling tot bijvoorbeeld voetbal, waar het aantal wissels beperkt is, kunnen hockeyteams gedurende de wedstrijd zo vaak wisselen als ze willen. De regel hierbij is wel dat de speler die het veld verlaat, volledig uit het veld moet zijn voordat de wisselspeler het veld mag betreden. Ook tijdens een strafcorner mag er niet gewisseld worden, behalve als de keeper geblesseerd is geraakt. Daarbij mag je een speler met een kaart natuurlijk ook niet wisselen. Dit maakt het mogelijk voor coaches om tactische aanpassingen te maken, spelers rust te geven en het speltempo te beïnvloeden.
Lees ook: Hockey regels omtrent wisselen uitgelegd
De Impact van de Interchange
De introductie van de onbeperkte wisselregel, ook wel de "interchange" genoemd, heeft een significante impact gehad op het moderne hockey. Het heeft geleid tot een hoger speltempo, meer tactische flexibiliteit en een grotere betrokkenheid van alle spelers in de selectie. Coaches kunnen de interchange gebruiken om directe interventies te plegen als de wedstrijdsituatie daarom vraagt. Een voorbeeld is dat als een speler zich in de eerste 4 minuten dat hij speelt onvoldoende aan de afgesproken taak houdt, hij direct kan ingrijpen door een wissel toe te passen. Dit is een signaal naar de speler, waarbij de coach ervoor kan kiezen om het hierbij te laten. Maar het geeft hem ook meteen de gelegenheid de speler kort aan te spreken op wat zijn taak is.
Strategieën en Overwegingen bij het Wisselen
Effectief inzetten van de interchange is bepalend voor succes. Het is belangrijk dat coaches een duidelijk plan hebben voor het wisselen, rekening houdend met factoren zoals de fitheid van de spelers, de tactiek van de tegenstander en de fase van de wedstrijd. Er zijn verschillende manieren om te wisselen, zoals horizontale wissels (het vervangen van spelers in dezelfde linie) en verticale wissels (het vervangen van spelers in verschillende linies). De keuze hangt af van de specifieke situatie en de gewenste impact op het spel.
De Rol van de Coach
De coach speelt een cruciale rol bij het bepalen van de wisselstrategie. Hij moet inzicht hebben in de sterktes en zwaktes van zijn spelers, en in staat zijn om snel te reageren op veranderingen in de wedstrijd. Het is ook belangrijk dat de coach duidelijk communiceert met de spelers over hun rol en de verwachtingen met betrekking tot de interchange. De coach ondersteunt elke speler bij het opdoen van speelervaring. Indien de coach voorafgaand aan het seizoen c.q. de wedstrijd nalaat om duidelijk aan te geven op welke wijze hij de interchange invult, dan bestaat het gevaar dat er veel ad hoc gewisseld wordt. Dit leidt tot onrust en in het verlengde daarvan onvrede.
Spelregels en Overtredingen
Bij hockey gelden diverse spelregels om de veiligheid en eerlijkheid van het spel te waarborgen. Spelers mogen de bal niet opzettelijk omhoog slaan met een flats of slag. De scheidsrechter beoordeelt of dit het geval is. Een flats is technisch gezien een slag, daarom mag een hoge flats alleen op doel gespeeld worden. Veelvoorkomende overtredingen zijn shoot (de bal raakt de voet, been of ander lichaamsdeel van een speler) en afhouden (het afschermen van de bal met het lichaam of de stick). Voorkomt een overtreding een doelpunt? De scheidsrechter kan er ook voor kiezen om door te laten spelen, als dit voordeel oplevert.
Strafcorner en Strafbal
Een strafcorner is een straf voor het verdedigende team en een grote kans om te scoren voor de aanvallende ploeg. Het aanvallende team speelt de bal van het strafcornerstreepje op de achterlijn. Eerst moet de bal buiten de cirkel worden gebracht, waarna er gescoord mag worden. Het eerste schot, wanneer geslagen of geflatst, mag niet hoger dan de plank in het doel eindigen. Een strafbal lijkt op een penalty in een voetbalwedstrijd. Vanaf de stip mag de nemer 1 keer op doel pushen.
Lees ook: Korfbalregels: Wat is er nieuw?
Persoonlijke Straffen: Kaarten
Tijdens hockeywedstrijden kan de scheidsrechter overtredingen bestraffen met een strafkaart. Een speler die een groene kaart krijgt, moet 2 speelminuten afkoelen buiten het veld. Het team van deze speler speelt die 2 minuten met een speler minder verder. Bij een gele kaart moet een speler het veld ook verlaten. Bij iets zwaardere overtredingen moet de speler het veld voor 5 minuten verlaten en bij zwaardere overtredingen voor 10 minuten. Een rode kaart is voor een speler die een ernstige overtreding maakt. De speler moet dan definitief het veld verlaten.
Speciale Situaties: Shoot-Outs
Shoot-outs zijn 1-op-1 duels tussen een speler en een keeper. Ze worden alleen genomen als er na een gelijkspel een winnaar moet worden bepaald. Vanaf de 23-meterlijn rent de aanvaller richting het doel. Deze probeert binnen 8 seconden te scoren.
De Rol van de Scheidsrechter en Videoscheidsrechter
Een wedstrijd wordt gefloten door 2 scheidsrechters, allebei aan 1 kant van het veld. Tijdens wedstrijden van het Nederlands elftal en bij sommige wedstrijden van de Hoofdklasse is er een videoscheidsrechter. Deze doet alleen mee als er een vraag wordt gesteld. Beide teams mogen een zogenaamde video-referral aanvragen voor alle situaties in het 23-metergebied die leiden tot een strafcorner, strafbal of een doelpunt. Krijgt het team gelijk? Dan mag het team later nog een video-referral aanvragen.
Gedrag en Sportiviteit
Als hockeyer ben je natuurlijk altijd verplicht om je te gedragen op het veld. De KNHB hecht namelijk erg grote waarde aan sportiviteit op het veld. Je mag namelijk op het veld geen voorwerpen gooien of spelers uitschelden. Ook mag je geen tijd rekken als je voor staat tijdens een wedstrijd.
Wisselen met Verstand
Met wisselen moet je verstandig omgaan. Je wilt als coach graag de ‘flow’ in het spel houden als het lekker loopt. Dit ritme kun je helemaal verstoren door te veel spelers tegelijk te wisselen. Wissel dus met beleid. Je kunt het wisselen ook ‘gebruiken’ om het ritme uit het spel van de tegenstander te halen of te verstoren als dat nodig is. Bijvoorbeeld als de tegenstander wel erg veel druk begint te zetten. Dan is het handig om de tijd die je kunt pakken door bij een uitbal de bal vast te houden en de spelers die ver weg staan te wisselen. Verkeerd wisselen kan een strafcorner tegen opleveren, bijvoorbeeld als je per ongeluk met een speler te veel in het veld staat. De speler gaat dus pas het veld in als de ander eruit is gestapt.
Lees ook: Wisselen tijdens beslissende momenten