Ijshockey is een populaire sport wereldwijd, en ook in Nederland is er een groeiende interesse, zowel bij spelers als bij toeschouwers. De Nederlandse IJshockey Bond (NIJB), opgericht in 1934, speelt een cruciale rol in de organisatie van de sport in Nederland. De bond is verantwoordelijk voor het organiseren van de nationale ijshockeycompetities in verschillende divisies en het samenstellen van de nationale teams.
De Nederlandse Positie in de Wereld
Nederland bevindt zich in de middenmoot van de wereldranglijst van de Internationale IJshockey Federatie (IIHF). In september 2010 stonden de mannen op de 25e plaats en de vrouwen op de 23e plaats. Inmiddels (2021) is het nationaal vrouwenteam opgeklommen tot plaats 18 op de mondiale ranglijst van de IIHF. De mannenploeg bleef op plaats 28 staan.
De Nederlandse vrouwen profiteerden van hun goede prestaties van de afgelopen vijf jaar, waarbij de jongste resultaten het zwaarst wogen. Ze sprongen over Letland, Kazachstan en China heen naar de achttiende plaats. Met drie plaatsen winst was de nationale vrouwenploeg de snelste stijger op de wereldranglijst, alleen Chinees Taipei won lager op de ranglijst ook drie plekken.
Competities in Nederland
Het reguliere seizoen van de eredivisie kent twee competities: de Beker van Nederland, waaraan zeven teams deelnemen, en de North Sea Cup, waar naast de Nederlandse eredivisieteams ook twee Belgische teams uit Herentals en Turnhout aan deelnemen.
In het seizoen 2010-2011 waren er 158 spelers actief in de eredivisie, waarvan slechts 59% de Nederlandse nationaliteit had. Een kwart van alle spelers kwam uit Canada en de VS.
Lees ook: Wereldranglijst Waterpolo: Wat zijn de kansen?
Historische Context en Ontwikkeling
De Nederlandse ijshockeyploeg voor vrouwen bestaat sinds 1983. Sinds eind jaren 70 van de 20e eeuw wordt er in Nederland door vrouwen geijshockeyd, maar dat gebeurde alleen op de ‘wilde’ tour; geen lidmaatschap van clubs, maar gewoon een stel meiden die schaatsen aantrokken en de stick ter hand namen. Geleen en Groningen namen hier het initiatief. Pas in 1980 sloten de Groningse pioniers zich aan bij GIJS Groningen. Ook in Den Haag begonnen de Hokij Devils te schaatsen en in Roosendaal de Rose Valley Blues. Toch waren het de Falcon Girls uit Valkenburg a/d Geul die zich in 1981 als eerste vrouwenteam bij de N.IJ.B.
De eerste keer dat er een Nederlandse vrouwenijshockeyselectie gekozen werd was in november 1983. De Falcon Girls uit Valkenburg a/d Geul, de Hokij Devils uit Den Haag, Rose Valley Blues uit Roosendaal en Gijs Groningen. In een derde wedstrijd versloeg Selectie Zuid de Selectie Noord en daaruit werd het uiteindelijke nationale team gekozen. Het volgende Nederlandse 'nationale' team volgde in 1987. Dus werden samengewerkt en ging een team van 22 speelsters onder de naam: Team Holland. Alleen die speelsters gingen mee die de hoge kosten (fl 2000,-) konden betalen, want men ging weliswaar met de 'zegen' van de Ned.
Voor de periode 1980-2006 is dankbaar gebruik gemaakt van informatie die is verzameld en opgetekend door Marion Pepels, voormalig speelster van o.a. Falcon Girls uit Valkenburg a/d Geul en het Nederlands vrouwenteam.
Olympische Ambities en Kwalificatie
De Oranjevrouwen waren in 2021 nog in de race om een ticket voor de Olympische Winterspelen (Beijing, 2022) te bemachtigen. In februari 2025 speelde het team in Zweden het finaletoernooi om de felbegeerde tickets voor de Olympische Winterspelen. De poule bestond uit Zweden, Noorwegen en Denemarken, waarbij de groepswinnaar zich zou plaatsen.
De Nederlandse vrouwen zijn eerder deze week aangekomen in het Zweedse Gavle voor het Olympisch Kwalificatietoernooi. De opzet is simpel: De winnaar plaatst zich voor de Olympische Spelen. Oranje plaatste zich voor dit toernooi door in de vorige ronde van de kwalificatie het OKT in Groot-Brittannië te winnen en is daarmee slechts één stap verwijderd van de Spelen. Het is voor het eerst in de geschiedenis dat de Nederlandse vrouwenploeg zo dichtbij de Spelen is. Het is sowieso alweer een tijd geleden dat een Nederlands team dit stadium van de kwalificatie bereikt. De Nederlandse mannen deden dat door in november 2012 het toernooi in Boedapest te winnen en zich zo te plaatsen voor de laatste ronde van de kwalificatie in het Duitse Bietigheim-Bissingen. Daar plaatste Oostenrijk zich destijds voor het eindtoernooi door Duitsland, Italië en Nederland voor te blijven.
Lees ook: Actuele Stand Wereldranglijst Volleybal
Bondscoach Marco Kronenburg was nuchter over de kansen van Nederland tijdens dit Olympisch Kwalificatietoernooi. 'We zijn het laagstgeplaatste team op de wereldranglijst in dit toernooi, dus het zal niet makkelijk worden', verwachtte hij. 'Natuurlijk verwacht ik op voorhand niet dat wij hier kampioen gaan worden. Maar in sport kunnen bijzondere dingen gebeuren. Kijk alleen maar naar de recente winst van Feyenoord op Bayern München, het feit dat Ajax verliest in Riga en dat PSV wint van Liverpool.'
De bondscoach had de best beschikbare selectie bij zich voor het toernooi in Zweden, hoewel een paar spelers die hij graag bij zijn team had gehad, bijvoorbeeld zijn gestopt bij Oranje. Voor een deel van de internationals is het echter ook bijna een thuistoernooi. Kayleigh Hamers, Savine Wielenga, Julie Zwarthoed en Esther de Jong spelen net als veel spelers van de andere teams in het toernooi in de Zweedse competitie, die geldt als de op één na sterkste voor vrouwen ter wereld.
Kronenburg: 'Dat zij met en tegen bijvoorbeeld veel van de Zweedse vrouwen hebben gespeeld, kan een voordeel zijn. De selectie is verder een mix van spelers uit andere sterke buitenlandse competities, spelers die in Nederland bij de mannen spelen en we hebben iemand die college speelt in de Verenigde Staten. Voor het team is het belangrijk dat Bieke van Nes terug is in de selectie. Daardoor is het team beter in balans dan tijdens het toernooi in Groot-Brittannië.'
De bondscoach wees erop dat het al uniek is dat de Nederlandse vrouwen dit stadium van de Olympische kwalificatie hebben bereikt. 'Dat we hier staan is natuurlijk al heel erg mooi, maar nu we hier zijn gaat het uiteindelijk ook om het resultaat. Aan het begin van het seizoen keek ik vooral naar de Olympische kwalificatie als een kans om zes topwedstrijden te spelen tegen andere vrouwenploegen. Dat zou een fantastische voorbereiding zijn op het WK.
Zweden is de ploeg die het hoogst geplaatst is op de wereldranglijst met spelers die uitkomen in de sterke PWHL in Noord-Amerika en in de eigen competitie. Goalie Emma Soderberg speelt bijvoorbeeld voor Boston Fleet en verdedigers Maja Nylen Persson en aanvoerder Anna Kjellbin voor respectievelijk New York Sirens en Montreal Victoire. Het is een mooie mix van ervaring en talentvolle spelers, zoals de 18-jarigen Hilda Svensson en Isabelle Leijonhielm.
Lees ook: Succesvol EK handbal Nederland
Denemarken, de eerste tegenstander van Nederland in Zweden, pendelt tussen het hoogste vrouwenniveau en Division IA waar ook Oranje in uitkomt. In 2022 plaatste Denemarken zich voor het eerst in de geschiedenis bij de vrouwen voor de Olympische Spelen. Sindsdien is het aantal ijshockeyende vrouwen in Denemarken flink gegroeid. De Denen verloren alledrie hun wedstrijden tijdens een vierlandentoernooi in december, waarbij de ploeg slechts één keer scoorde.
Noorwegen promoveerde afgelopen jaar naar het hoogste niveau. Ook deze ploeg heeft de nodige vrouwen die uitkomen in de sterke Zweedsecompetitie, waaronder Emma Bergesen , Andrea Dalen en Mathea Fischer.
De Rol van de IIHF
Het wereldkampioenschap ijshockey is een jaarlijks evenement, dat georganiseerd wordt door de Internationale IJshockey Federatie (IIHF). Het IIHF bestaat sinds 1908. In 1930 werd het WK IJshockey voor het eerst als individueel wereld evenement georganiseerd. Twaalf landen deden mee aan het toernooi. Het aantal landen bleef vrij stabiel, in 1951 waren er dertien deelnemende naties. De top zeven (Pool A) speelde voor de wereldbeker, de overige zes (Pool B) speelden voor de ranglijst. Tijdens een congres in 1990, werd door het IIHF het playoff systeem geïntroduceerd. Tegenwoordig zijn er zo’n veertig landen die mee doen.
De spelregels zijn in de loop der tijd ook aangepast. Zo werd het in 1969 toegestaan om tegen elkaar te beuken in alle drie de zones, en in de jaren ’70 werden helmen en een masker voor de doelman verplicht. In 1992 werd de shootout ingevoerd.
Historische Dominantie en Huidige Toplanden
Canada was het dominantste team in de beginjaren van het toernooi. Tussen 1930 en 1952 wonnen de Canadezen twaalf keer. Andere goede teams kwamen uit de Verenigde Staten, Tsjecho-Slowakije, Zweden, Engeland en Zwitserland. Tussen 1963 en 1991 had de Sovjet-Unie ook een sterk team. Omdat het toernooi samenvalt met de NHL Stanley Cup playoffs, doen veel van de beste Noord-Amerikaanse spelers niet mee.
De top tien bij de mannen is ongewijzigd, met Canada, Rusland en Finland als de top drie.
Uitdagingen en Toekomstperspectief
In Nederland is er voor vrouwen alleen een recreatieve vrouwencompetitie. De beste speelsters spelen in de manneneredivisie, zoals goalie Eline Gabriele, die uitkomt voor Utrecht Dragons. Haast alle Oranje-internationals hebben een contract bij vrouwenteams in het buitenland, zoals Wielenga die uitkomt voor de Zweedse middenmoter Linköping HC.
De Nederlandse ijshockeybond krijgt geen geld van sportkoepel NOC*NSF bij de verdeling van de topsportgelden. De centen gaan naar sporten met kansen op medailles. Wielenga hoopt dat daar verandering in komt. Er zit toekomst in dit Oranje, vindt ze. "Dit is een nu-of-nooit-kans met de generatie die we hebben."
tags: #wereldranglijst #ijshockey #vrouwen #IIHF