De Johan Cruijff Schaal, vernoemd naar de legendarische Johan Cruijff, is de traditionele aftrap van het nieuwe Nederlandse voetbalseizoen. Deze wedstrijd, ook wel bekend als de Supercup, brengt de landskampioen en de bekerwinnaar tegen elkaar in stelling. Het is een strijd om prestige en de eerste prijs van het seizoen.
Een Start van het Seizoen met Betekenis
In de week voorafgaand aan de start van het nieuwe voetbalseizoen, strijden de landskampioen en de winnaar van de Nederlandse beker om de Johan Cruijff Schaal. Deze zilveren schaal vertoont veel gelijkenissen met de schalen die kampioenen van de Eredivisie en Eerste divisie ontvangen. De wedstrijd staat symbool voor een nieuw begin en de ambities van de topclubs in Nederland.
Historie en Naamgeving
De allereerste Supercupwedstrijd van Nederland vond plaats in 1949, ter ere van het veertigjarig jubileum van de Afdeling Nijmegen van de KNVB. Landskampioen SVV en bekerwinnaar Quick Nijmegen namen het tegen elkaar op in het Goffertstadion. Echter, het duurde tot 1991 voordat de Nederlandse Supercup een vervolg kreeg. Aanvankelijk streden de teams om de PTT Telecom Cup, die na drie jaar werd omgedoopt tot Super Cup. Sinds 1996 staat de prijs bekend als de Johan Cruijff Schaal, een eerbetoon aan een van de grootste voetballers aller tijden.
De Wedstrijd: Meer dan Alleen een Prijs
Hoewel er altijd prestige op het spel staat, wordt de Johan Cruijff Schaal niet altijd even belangrijk geacht. Dit komt mede doordat deelnemende clubs nog volop in de voorbereiding zitten en soms al verwikkeld zijn in belangrijke kwalificatiewedstrijden voor Europese toernooien. Desondanks blijft het een wedstrijd waarin beide teams willen laten zien wat ze in huis hebben voor het komende seizoen.
Bijzondere Situaties
Als de bekerwinnaar ook landskampioen is geworden (de zogeheten ‘dubbel’ heeft gepakt), neemt de kampioen het op tegen de nummer twee van de Eredivisie. Dit gebeurde bijvoorbeeld in 1998 en 2002 met Ajax en in 2005, toen PSV beide prijzen pakte. Recenter, in 2021, kroonde Ajax zich zowel tot landskampioen als bekerwinnaar, wat resulteerde in een wedstrijd tegen de nummer twee van de Eredivisie.
Lees ook: Europa League Play-offs: Utrecht - Zenit
Locatie en Publiek
In de jaren na de naamswijziging werd de wedstrijd steevast in de Amsterdam ArenA gespeeld. Vanaf 2017 is dit veranderd en vormt het stadion van de regerend landskampioen het podium voor de strijd om de Johan Cruijff Schaal. Dit zorgt voor een thuisvoordeel voor de landskampioen en een extra stimulans voor de supporters om hun team aan te moedigen.
Maatschappelijk Belang
De wedstrijd om de Johan Cruijff Schaal heeft ook een maatschappelijk karakter. Van elk verkocht kaartje gaat één euro naar de Johan Cruyff Foundation. Dit geld wordt gebruikt om sportactiviteiten te ontwikkelen voor kinderen voor wie sport niet vanzelfsprekend is. De Cruyff Foundation geeft kinderen de ruimte om in beweging te komen en te blijven, door middel van sportprojecten voor kinderen met een handicap, het inrichten van sportieve buitenruimtes in aandachtgebieden en maatschappelijke sportprogramma’s.
Recente Editie: PSV tegen Go Ahead Eagles
De meest recente editie van de Johan Cruijff Schaal vond plaats in het PSV-stadion, waar PSV het opnam tegen Go Ahead Eagles. PSV won de wedstrijd met 2-1. Voor Go Ahead Eagles was het de eerste keer in de clubgeschiedenis dat ze in de finale van de Johan Cruijff Schaal stonden. Ondanks de nederlaag maakten ze het PSV verrassend moeilijk en toonden ze aan dat ze een ploeg zijn om rekening mee te houden in het komende seizoen.
Verloop van de Wedstrijd
Go Ahead Eagles kwam verrassend op voorsprong, maar PSV toonde veerkracht en wist de wedstrijd in het laatste kwartier om te buigen. Een eigen doelpunt van Go Ahead en een fraaie treffer van Sergiño Dest bezorgden PSV uiteindelijk de overwinning. De wedstrijd was een spannende seizoensopener met strijd, tactiek en een ploeg (Go Ahead Eagles) die tot het uiterste ging.
Opvallende Spelers en Beslissingen
De keuze van PSV-trainer Peter Bosz om Matej Kovář onder de lat te zetten was opvallend. Kovář liet bij vlagen zien waarom die keuze op hem viel, al hield hij het publiek ook even in spanning. Verder waren er veel nieuwe gezichten te zien in het elftal van PSV, als gevolg van het vertrek van belangrijke spelers.
Lees ook: Voetbalregels verenigingswissel
Overzicht van Winnaars
PSV is recordhouder van de Johan Cruijff Schaal, met maar liefst vijftien overwinningen. Ajax volgt met acht overwinningen, terwijl Feyenoord de schaal vier keer in de wacht sleepte. Andere winnaars zijn FC Twente (2 keer), FC Utrecht, AZ en PEC Zwolle. Ook SVV staat in het rijtje winnaars, dankzij de winst in de allereerste Supercupwedstrijd in 1949.
Winnaars per Jaar
| Jaar | Winnaar | Naam prijs |
|---|---|---|
| 2025 | PSV | Johan Cruijff Schaal XXIX |
| 2024 | Feyenoord | Johan Cruijff Schaal XXVIII |
| 2023 | PSV | Johan Cruijff Schaal XXVII |
| 2022 | PSV | Johan Cruijff Schaal XXVI |
| 2021 | PSV | Johan Cruijff Schaal XXV |
| 2020 | niet gespeeld | |
| 2019 | Ajax | Johan Cruijff Schaal XXIV |
| 2018 | Feyenoord | Johan Cruijff Schaal XXIII |
| 2017 | Feyenoord | Johan Cruijff Schaal XXII |
| 2016 | PSV | Johan Cruijff Schaal XXI |
| 2015 | PSV | Johan Cruijff Schaal XX |
| 2014 | PEC Zwolle | Johan Cruijff Schaal XIX |
| 2013 | Ajax | Johan Cruijff Schaal XVIII |
| 2012 | PSV | Johan Cruijff Schaal XVII |
| 2011 | FC Twente | Johan Cruijff Schaal XVI |
| 2010 | FC Twente | Johan Cruijff Schaal XV |
| 2009 | AZ | Johan Cruijff Schaal XIV |
| 2008 | PSV | Johan Cruijff Schaal XIII |
| 2007 | Ajax | Johan Cruijff Schaal XII |
| 2006 | Ajax | Johan Cruijff Schaal XI |
| 2005 | Ajax | Johan Cruijff Schaal X |
| 2004 | FC Utrecht | Johan Cruijff Schaal IX |
| 2003 | PSV | Johan Cruijff Schaal VIII |
| 2002 | Ajax | Johan Cruijff Schaal VII |
| 2001 | PSV | Johan Cruijff Schaal VI |
| 2000 | PSV | Johan Cruijff Schaal V |
| 1999 | Feyenoord | Johan Cruijff Schaal IV |
| 1998 | PSV | Johan Cruijff Schaal III |
| 1997 | PSV | Johan Cruijff Schaal II |
| 1996 | PSV | Johan Cruijff Schaal I |
| 1995 | Ajax | Supercup |
| 1994 | Ajax | Supercup |
| 1993 | Ajax | PTT Telecom Cup |
| 1992 | PSV | PTT Telecom Cup |
| 1991 | Feyenoord | PTT Telecom Cup |
Lees ook: KNGU Broekjesregels Uitgelegd