Het besproeien van hockeyvelden is een alledaags gezicht, maar de redenen hierachter zijn complexer dan men op het eerste gezicht zou denken. Dit artikel duikt in de wereld van hockeyvelden, onderzoekt de noodzaak van water, de opkomst van duurzame alternatieven en de toekomst van de sport.
De traditionele watervelden: Voordelen en nadelen
Traditioneel werden hockeyvelden vaak nat gemaakt om verschillende redenen. Het water zorgt voor een snellere en egalere balrol, waardoor het spel dynamischer en aantrekkelijker wordt. Daarnaast vermindert het de wrijving tussen de bal, de stick en het veld, wat resulteert in een betere controle en precisie.
Een ander belangrijk voordeel van natte velden is de vermindering van het risico op blessures. Door het water glijden spelers gemakkelijker over het veld, waardoor de impact bij een val of sliding wordt verminderd. Dit is vooral belangrijk omdat slidings een essentieel onderdeel van het moderne hockey zijn.
De natte kunstgrasvezels zorgen voor een verbinding tussen stick, bal en vezels. Droge vezels van watervelden spelen stroef en veroorzaken eerder blessures. Bij vroegere watervelden was de vezelbezetting per vierkante meter minder dicht dan nu. De verhoogde vezelbezetting bevordert het spel en zorgt ervoor dat het water beter op het veld blijft liggen door de capillaire werking en dat het waterverbruik aanzienlijk lager is dan bij de oudere watervelden.
Echter, het gebruik van watervelden brengt ook nadelen met zich mee. Het meest voor de hand liggende nadeel is het enorme waterverbruik. Een waterveld vereist minimaal 2 liter water per vierkante meter om er goed op te kunnen spelen. Drie- tot vierduizend liter water wordt er voor een hockeywedstrijd op een veld gesproeid. Dit kan leiden tot aanzienlijke kosten en is in tijden van waterschaarste niet duurzaam. Vorig jaar zijn in Amsterdam de alarmbellen afgegaan toen de beschikbaarheid van oppervlaktewater in gevaar kwam en er een sproeiverbod kwam.
Lees ook: Waarom draagt PSV rouwbanden? Een uitgebreide uitleg.
Daarnaast kunnen watervelden last hebben van algengroei, wat de speelkwaliteit kan beïnvloeden en extra onderhoud vereist. Ook de vorstgevoeligheid is een nadeel, omdat bevroren velden onbespeelbaar zijn.
De opkomst van duurzame alternatieven: Non-watervelden en less water-systemen
Vanwege de nadelen van traditionele watervelden is er een groeiende vraag naar duurzame alternatieven. De internationale hockeyfederatie (FIH) wil vanaf 2030 geen watervelden meer certificeren. Om scheefgroei tussen de landen waar wel en geen waterschaarste heerst tegen te gaan, kondigde FIH-voorzitter Thierry Weil op het internationale congres in New Delhi in 2018 aan dat nationale bonden gefaseerd afscheid moeten nemen van de watervelden. Het WK hockey voor mannen en vrouwen 2026, gespeeld in Nederland en België, zal het eerste toernooi zijn dat zonder watervelden gespeeld zal worden.
Een van de meest veelbelovende alternatieven is het non-waterveld. Deze velden zijn ontworpen om de speeleigenschappen van een waterveld te simuleren zonder water te gebruiken. Een voorbeeld hiervan is GreenFields Pure EP, een innovatief non-waterveld met een geavanceerd supersnel oppervlak dat bestaat uit lusvormige vezels om langdurige prestaties en consistente speeleigenschappen te garanderen. In tegenstelling tot traditionele velden heeft dit veld geen water of zand nodig, terwijl het toch stabiliteit, grip en een uitstekende balrolsnelheid biedt, zonder stroef aan te voelen. De unieke samenstelling van garens in combinatie met de Helix-productietechnologie resulteert daarnaast in een verbeterde levensduur. GreenFields Pure EP heeft de goedkeuring voor national FIH-niveau zonder toevoeging van water of zand.
Het non-waterveld is ontwikkeld door het CTI (Centre for Turf Innovation), een onderzoeks- en innovatiecentrum dat is opgericht door TenCate Grass, het moederbedrijf van CSC Sport-Greenfields,' vervolgt Verhoef. 'Het non-waterveld zal onder de merknaam GreenFields Pure EP op de markt worden gebracht. Het intelligente ontwerp dat bestaat uit een combinatie van uniek samengestelde vezels en de Helix-productietechnologie, zorgt voor een verbeterde duurzaamheid in vergelijking met conventionele garenontwerpen. De water- en zandvrije mat biedt stabiliteit en grip, zonder de snelheid en precisie van de bal te beïnvloeden.
Een andere benadering is het gebruik van "less water-systemen". Deze systemen maken gebruik van technologieën om het waterverbruik te minimaliseren, bijvoorbeeld door water onder het veld te bewaren en via computerberekeningen in het veld te spuiten. Ook zijn er shockpads die water opnemen en de mat van onderaf bevochtigen, waardoor de mat langer vochtig blijft.
Lees ook: Strategie en realtime feedback met koptelefoons in hockey
Roomburg is een voorbeeld voor anderen. Ze maken gebruik van een waterreservoir waar een miljoen liter in kan. Dit reservoir vult zich met hemelwater. Het komt ook nergens anders vandaan, alleen maar van bovenaf. Vanuit daar gaat het in een systeem waarin het wordt gezuiverd en over alle drie de velden wordt gesproeid. Een gedeelte van wat er op de velden terechtkomt, gaat via drainage weer in het systeem.
De uitdagingen en kansen van de transitie
De overgang naar duurzame hockeyvelden is niet zonder uitdagingen. Een van de belangrijkste uitdagingen is het overtuigen van spelers en clubs van de voordelen van de nieuwe velden. Het maken van slidings en het voorkomen van blessures zijn bijvoorbeeld thema's die hockeyers sceptisch maken bij de introductie van een nieuwe kunstgrasmat. Juist door deze gefaseerde introductie willen bond en clubs een controverse, zoals die in de discussie over gras en kunstgras in het betaald voetbal bestaat, zien te voorkomen.
Daarnaast is het belangrijk dat de nieuwe velden qua speeleigenschappen vergelijkbaar zijn met de traditionele watervelden. Spelers zijn gewend aan de snelheid en controle die watervelden bieden, en het is essentieel dat de nieuwe velden deze eigenschappen evenaren of zelfs verbeteren.
Er zal ook geen verbod komen op bestaande velden. De overgang zal traag en gefaseerd verlopen met als doel spelers te laten wennen aan de nieuwe kunstgrasmat. In eerste instantie zal het non-waterveld niet als vervanging maar als alternatief gelden voor een waterveld, zodat hockeyers niet verplicht worden, maar zelf een keuze kunnen maken.
Ondanks de uitdagingen biedt de transitie naar duurzame hockeyvelden ook kansen. Het verminderen van het waterverbruik is niet alleen goed voor het milieu, maar kan ook leiden tot aanzienlijke kostenbesparingen voor clubs. Bovendien stimuleert de zoektocht naar duurzame alternatieven innovatie en technologische ontwikkeling in de sport.
Lees ook: De betekenis achter de naam 3x3
Hockeyvelden in de tuin
Wanneer u kiest voor een hockeyveld thuis, zijn er enorm veel opties en mogelijkheden. Wil men een verzonken speelveld dat beneden grondniveau ligt of wil men juist een opstaande speelrand. Bij de realisatie van een speelveld wordt nagenoeg altijd gekozen voor een hockeyveld met betonnen speelrand om het spelgenot te bevorderen. Er kan op deze manier maximaal gebruik gemaakt worden van de volledige oppervlakte van het speelveld wat vooral bij beperkte ruimte natuurlijk ideaal is. De hockeybal kan via namelijk via de rand gespeeld worden, hierdoor is er tevens minder kans dat de bal buiten het speelveld terecht komt. Bij aanleg kan gekozen worden uit verschillende diktes omranding, daarnaast kunt u nog kiezen of u een verzonken hockeyveld of een onverzonken hockeyveld wilt. Een verzonken veld is een veld waarbij de speelrand ter hoogte van het maaiveld ligt. Daardoor komt het speelveld verzonken in uw tuin te liggen.
Naast het verschil in uiterlijk zijn er nog een aantal verschillen. Een verzonken veld zal wat duurder in de aanleg zijn dan een onverzonken veld, doordat er sprake is van meer grondwerk en afvoer. Is er geen sprake van een speelrand, dan installeren we veelal na aanleg van hockeykunstgras een hek om het veld. Een dubbelstaafs hekwerk in de zwarte of groene kleur zijn veelgebruikte vormen van omheining voor hockeyvelden.
Er zijn verschillende mogelijkheden als het gaat om de opbouw van een hockeyveld. U kunt kiezen voor een vol bezand veld, een semi-waterveld of een waterveld. De verschillen zitten hem niet alleen in de opbouw van het veld, maar ook in het gebruik ervan. Bij een waterveld zal de balsnelheid erg hoog liggen, het semi-waterveld heeft een ietwat minder snelle balsnelheid en het vol bezand hockeyveld heeft een wat lagere balsnelheid. Kiest u voor een bezand hockeyveld dan wil dit overigens niet zeggen dat het zand op het speelveld blijft liggen. Een vol bezand hockeyveld is, zoals de benaming al doet vermoeden, volledig bezand. Dit veld hoeft dan ook niet bewaterd te worden alvorens er gebruik van gemaakt wordt. Het onderhoud is minimaal bij een dergelijk veld. Er dient enkel soms wat extra kwartszand gestrooid en ingeveegd te worden. Dit zal met name het geval zijn bij intensief gebruikte delen bijvoorbeeld de doelgebieden.
Een semi-waterveld en zandveld liggen niet heel ver van elkaar, zowel qua kosten niet als in het gebruik. Beide velden vereisen ook aanzienlijk wat minder onderhoud dan een waterveld. Dit zijn dan ook de twee typen hockeyvelden die het meest bij particulieren aangelegd worden. Een semi-waterveld wordt minder bezand dan een zandveld. Het kwartszand beschermt de kunstgrasvezels. Een semi-waterveld zal daarom altijd vooraf besproeid moeten worden met water, alvorens men van het veld gebruik gaat maken. Doet u dit niet, dan zal het kunstgras sneller slijten. Ook bevordert het vocht de balsnelheid. Het veld hoeft overigens niet zo nat gemaakt te worden als een waterveld. Drainage is onder een hockey semi-waterveld niet noodzakelijk. Dit hangt af van de situatie en ondergrond.
Bij hockeyvelden thuis worden, zoals eerder beschreven, nagenoeg altijd semi-watervelden en zandvelden geïnstalleerd. Dit heeft allereerst te maken met de kosten. De installatie van een hockey waterveld is namelijk in vergelijking tot de 2 andere opties veruit het duurste. We praten dan vaak over een factor van ongeveer 3 maal zo duur. Er moeten meer werkzaamheden uitgevoerd worden en er zijn meer materialen nodig. Onder de werkzaamheden vallen onder andere het aanleggen van een sproei installatie, klemgoten waar het kunstgras in wordt geklemd, foamlagen met drainerende onderbouw en drainagesysteem. Dit type sportveld heeft ook wat meer onderhoud nodig. Verenigingen sluiten hier vaak onderhoudscontracten voor af.
De grootte van het hockeyveld hangt allereerst natuurlijk af van de ruimte die u beschikbaar heeft. Het is raadzaam de doeleinden van het hockeyveld af te stemmen op de vorm en grootte ervan. Wilt u enkel hockey tricks oefenen dan heeft u vaak niet een al te groot oppervlak hiervoor nodig. Ook de vorm van het veld is dan minder belangrijk. Wilt u in partijvorm met doeltjes spelen, dan dient het veld al groter te zijn. Ook de vorm is dan erg belangrijk, omdat dit het spel beïnvloedt. Raadzaam is dus om het veld dan rechthoekig te maken. Als u kinderen heeft die op het veld spelen, dan dient u er ook rekening mee te houden dat deze kinderen ook groeien.
Valdemping onder het hockeyveld is niet noodzakelijk. Het heeft echter wel wat voordelen. Een valdempende onderlaag onder het hockeyveld vermindert de kans op blessures, doordat elke klap gedempt wordt. Ook oudere spelers zullen minder snel gewrichtsproblemen krijgen door de hoge mate van intensieve belasting. Valdemping heeft ook een goede drainerende werking, doordat het een open foam structuur heeft. De valdempende onderlagen zijn in verschillende diktes te leveren.
Een andere optie om het spelgenot en uiterlijk naar een hoger niveau te brengen is met behulp van hockeybelijning. Met name doellijnen, middellijn en doelgebieden zijn zaken die een hockeyveld haar professionele uiterlijk geven. Belijning kan altijd naar wens gerealiseerd worden. Onze klanten kunnen dus de exacte plaatsing en afmetingen van de belijning aangeven. Wij verwerken wit kunstgras als belijning in het hockeyveld en verlijmen dit netjes, zodat het één geheel vormt. Dit wordt er bij Kunstgrashuis dus niet achteraf op gespoten met verf.
Natuurlijk is het ook mogelijk doeltjes te plaatsen op het toekomstige hockeyveld. Wij hebben verschillende (multifunctionele) doeltjes in assortiment. U heeft tevens de keuze uit hockeydoelen met slagplaat en doelen zonder slagplaat. Wanneer het veld op een risicovolle plek komt te liggen, adviseren wij het plaatsen van één of meerdere vangnetten. Het komt regelmatig voor, dat we een aantal maanden ná installatie van het veld toch nog even een vangnet komen plaatsen om ergernis te voorkomen.
Een drainagesysteem onder het hockeyveld is veelal niet vereist bij particulieren in de tuin. Dit wordt echter vaak per geval bekeken. Wanneer er sprake is van overtollig water adviseren we altijd drainage onder het hockeyveld aan te leggen. Er worden eerst sleuven gegraven van minimaal 60 cm en maximaal 80 cm diep. Deze worden deels gevuld met grind of ander drainerend materiaal zoals bijvoorbeeld grof zand of schelpen. De drainagebuis komt hier in te liggen. We zorgen er altijd voor dat de drainagebuizen maximaal 5 meter van elkaar liggen en altijd op afschot geïnstalleerd worden. Een drainagebuis is opgebouwd uit een flexibele kunststof buis met gaatjes, daaromheen zit een omhulsel dat kan bestaan uit diverse materialen. Kokosvezel en polypropyleen omhulsels komen het meeste voor. We houden bij het kiezen van het type drainagebuis altijd rekening met de grondsoort. De buis mag namelijk niet dicht slibben. Het uiteinde van de drainagebuis waar het water heen loopt kan op het riool aangesloten worden. Aansluiten op het riool is echter veelal wettelijk niet toegestaan. De drainage buis kan ook uitmonden in sloten of andere zogeheten bufferzones. Infiltratiekratten worden ook vaak ingegraven om een bufferzone te creeëren.
De toekomst van hockeyvelden: Duurzaamheid en innovatie
De toekomst van hockeyvelden zal in het teken staan van duurzaamheid en innovatie. De focus zal liggen op het ontwikkelen van velden die minder water verbruiken, gemaakt zijn van gerecyclede materialen en een lange levensduur hebben.
De KNHB adviseert clubs die een nieuw veld willen aanleggen om voor een duurzaam alternatief te gaan. Er zijn in Nederland meer velden waarbij water wordt hergebruikt. Ook zijn er velden waar niet gesproeid wordt, maar waar water onder het veld ligt en via computerberekeningen in het veld wordt gespoten.
Daarnaast zal er meer aandacht komen voor het verbeteren van de speeleigenschappen van de velden, zodat hockey een aantrekkelijke en dynamische sport blijft. Dit kan bijvoorbeeld door het ontwikkelen van nieuwe kunstgrasvezels die een betere grip en balcontrole bieden.
Een andere ontwikkeling is het gebruik van blauwe hockeyvelden. Ten eerste zou het blauwe hockeyveld zorgen voor een betere spelervaring voor de spelers, toeschouwers en mensen die het op tv volgen. Dit komt doordat blauw een groter contrast biedt ten opzichte van de witte hockeybal. Doordat de bal dus beter te zien is, kunnen ze makkelijker spelen en presteren ze dus ook beter. Het spel is voor de toeschouwers ook beter te volgen en zo raken ze minder snel afgeleid tijdens het kijken. Het is dus voor iedereen een voordeel. Het spel verloopt dus veel soepeler en de spelers hebben de mogelijkheid om sneller in te grijpen of juist mee te gaan in de situatie doordat de bal zo goed zichtbaar is.
tags: #waarom #hockeyveld #nat #maken