Spelregels zijn essentieel voor een eerlijke en sportieve volleybalwedstrijd. Kennis van de basisregels is cruciaal voor spelers, trainers, coaches, ouders en toeschouwers om beslissingen van de scheidsrechter te begrijpen en optimaal van het spel te genieten. Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van de volleybalregels en posities.
Spelregels: De Basis voor Eerlijk Spel
Officials moeten alle regels kennen en ervoor zorgen dat ze correct worden nageleefd tijdens de wedstrijd. Om uitzonderingen beter weer te geven en ook de administratieve last van het bijhouden van alle uitzonderingen te verminderen, is er besloten om vanaf seizoen 2024-2025 weer één spelregelboekje te publiceren voor de Eredivisie t/m Jeugd.
Volleybalmasterz.nl: Spelregels Begrijpelijk Gemaakt
Volleybalmasterz.nl is een project dat spelregels in begrijpelijke taal uitlegt. Je kunt je kennis testen met oefentoetsen en een spelregelbewijs halen, waardoor je zelf wedstrijden in de lagere klassen kunt fluiten. Het is een ideale manier om nieuwe (jeugd)leden op een leuke, interactieve manier kennis te laten maken met de belangrijkste spelregels.
Minder Regels, Meer Spelplezier
Binnen het project 'Minder regels, meer spelplezier', dat in 2015 van start ging, geven spelers, trainers en officials aan welke wijzigingen volgens hen het spelplezier zouden verhogen. Deze suggesties worden uitgebreid behandeld, getest en mogelijk ingevoerd. Heb je ideeën om de (spel)regels te wijzigen om volleybal nog leuker te maken?
Het Digitale Wedstrijd Formulier (DWF)
Het Digitale Wedstrijd Formulier (DWF) wordt op alle niveaus gebruikt om uitslagen te registreren.
Lees ook: Volleybal: Alles over winnen
Het Spel: Doel en Speelveld
Volleybal is een complexe sport die wordt gespeeld door twee teams van zes spelers, gescheiden door een net. Het doel is simpel: een punt scoren door de bal op de grond te krijgen in het speelveld van de tegenstander. Het speelveld is 9 bij 9 meter, met een totaal veld van 9 bij 18 meter. Hoe hoog het net hangt, is afhankelijk van de sekse en het niveau waarop gespeeld wordt.
Puntentelling en Sets
Er wordt gespeeld in sets. Het team dat als eerste 25 punten bereikt, wint een set, met een verschil van minimaal twee punten. Bij een stand van 24-24 wordt doorgespeeld tot een team twee punten verschil heeft. Op de meeste niveaus wordt er om vier sets gespeeld. Bij een 3-1 of 4-0 stand is de wedstrijd afgelopen. Bij een 2-2 stand wordt een beslissende set gespeeld tot 15 punten. Op de hoogste niveaus wordt het best-of-five principe gehanteerd, waarbij de wedstrijd eindigt bij een 3-0, 3-1 of 3-2 stand.
Basisregels Tijdens het Spel
De bal wordt in het spel gebracht door een service of opslag. Er zijn verschillende manieren om te serveren, van de sprongservice bij professionals tot de onderhandse service in de jeugd. De opgeslagen bal moet over het net en binnen de lijnen van het speelveld van de tegenstander vallen. De tegenstander probeert de bal op te vangen, meestal onderhands of bovenhands, en speelt de bal naar de spelverdeler. De spelverdeler speelt de bal door naar een aanvaller, wat een set-up wordt genoemd. De aanvaller slaat of tikt de bal over het net, vaak in de vorm van een smash of een prikbal. De verdedigende partij probeert de bal van de grond te houden en kan een blok vormen om de aanval te stoppen.
Fouten en Sancties
Wanneer de bal de grond raakt in het speelveld van de tegenstander, scoort men een punt. De tegenstander krijgt een punt als jouw team de bal uitslaat of een fout maakt. Fouten omvatten:
- De bal twee keer achter elkaar raken (behalve na een blok).
- De bal meer dan drie keer aanraken als team (blok niet meegerekend).
- Een netfout (het net aanraken met handen of lichaam).
- Lang balcontact (dragen, liften of tillen van de bal).
- Een voetfout (voet over de middenlijn of voet in het veld tijdens de service).
Het team dat als eerste drie sets wint, wint de wedstrijd. Bij een gelijke stand (2-2) wordt een beslissende set tot 15 punten gespeeld.
Lees ook: Alles over zand sokken en volleybal
Volleybal Posities: Vakken en Spelers
Volleybal posities kunnen verwijzen naar twee verschillende aspecten: de positie in het veld en de rol van de speler. Het volleybalveld is opgedeeld in zes vakken, genummerd van 1 tot en met 6. Daarnaast hebben spelers specifieke posities met eigen benamingen.
Vakken in het Veld
Het volleybalveld is opgedeeld in twee 'grote' vakken en zes kleinere vlakken. De posities 1, 5 en 6 bevinden zich in het achterveld.
Spelerposities en Hun Rollen
Naast de posities in het veld krijgen spelers posities toegewezen met verschillende namen en taken:
- Spelverdeler: Verdeelt het spel en speelt (bijna altijd) de tweede bal in een aanvalsopzet, vaak door middel van een set-up.
- Passer/Loper (Buitenaanvaller/Hoekspeler): Heeft als belangrijkste taak om te passen en aan te vallen. Deze speler speelt vaak de eerste en/of derde bal in een aanvalsopzet.
- Middenaanvaller (Midblokkeerder/Hoofdblokkeerder): Valt altijd in het midden van het net aan en krijgt vaak de derde bal aangespeeld. Een belangrijke taak is de blokkering.
- Libero: De speler met ‘het andere shirtje’ mag alleen in de achterste drie posities van het veld komen en niet aan het net. De voornaamste taak is de passing en verdediging. Libero’s zijn vaak de beste passers en verdedigers van het team.
- Diagonaalspeler: De "puinruimer" en puntenmachine van het team. Veel aanvallen worden over deze speler uitgespeeld. Vaak is dit de sterke aanvaller die minder goed kan passen en verdedigen. De naam 'Diagonaal' komt van de positie in het veld, altijd diagonaal ten opzichte van de spelverdeler.
Benodigdheden voor Volleybal
Om te volleyballen heb je niet veel nodig: een volleybal en een net zijn voldoende. Voor de officiële regels is een speelveld met lijnen vereist. Thuis kan een waslijn dienen als net. Op het hoogste niveau, zoals de Olympische Spelen, gelden strengere regels, vastgesteld door de Fédération Internationale de Volleyball (FIVB).
Volleybal op de Olympische Spelen
Op de Olympische Spelen is er extra aandacht voor fair play en nauwkeurigheid in beslissingen. Een belangrijk verschil is het gebruik van technologie, zoals de videoref, die beelden terugkijkt om beslissingen van de scheidsrechter te controleren. Dit zorgt voor eerlijkheid en betrouwbaarheid. De wedstrijden worden gespeeld volgens het best-of-five systeem. De scheidsrechters zijn zeer ervaren en handhaven de regels strikt.
Lees ook: Alles over Vrije Ruimte Volleybal