Het voetbalspel is voortdurend in ontwikkeling, met regelmatige aanpassingen aan de spelregels om het spel eerlijker, veiliger en aantrekkelijker te maken. Ook voor keepers zijn er specifieke regels en richtlijnen die van belang zijn. Dit artikel geeft een overzicht van de belangrijkste spelregels voor keepers en de recente wijzigingen die van invloed zijn op hun spel.
Spelregels voor Keepers: Een Beschermende Status en Belangrijke Taken
De keeper is een cruciale speler in een voetbalteam. Wanneer de veldspelers er niet in slagen de tegenstander te stoppen, is de keeper de laatste verdedigingslinie. Er zijn specifieke spelregels van toepassing op keepers. Binnen het vijfmetergebied geniet de keeper een beschermde status.
Naast het naleven van de algemene spelregels, hebben keepers ook een aantal specifieke taken. De belangrijkste taak is natuurlijk het voorkomen van tegendoelpunten. Daarnaast is coaching van cruciaal belang. De keeper is immers de enige speler met een volledig overzicht van het veld, met alle spelers voor zich. Hierdoor kan hij spelers naar de juiste posities dirigeren. Bij een corner is het ook belangrijk dat de keeper zijn spelers goed positioneert en duidelijke aanwijzingen geeft.
Het is ook belangrijk dat keepers over de nodige voetbalvaardigheden beschikken. Als de verdediging de bal niet kwijt kan aan andere veldspelers, moet er altijd een mogelijkheid zijn om de bal naar de keeper terug te spelen.
Nieuwe Spelregel: Hoekschop bij Tijdrekken van de Keeper
Een van de meest opvallende nieuwe regels is de aanpak van tijdrekken door keepers. Vanaf 1 juli geldt de regel dat de scheidsrechter een corner toekent aan de tegenpartij als de keeper de bal langer dan acht seconden vasthoudt. De scheidsrechter gebruikt hierbij een visuele aftelling van vijf seconden, door een hand omhoog te houden.
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
Voorheen kreeg de tegenstander een indirecte vrije trap in het strafschopgebied als de keeper de bal langer dan zes seconden vasthield, maar dit gebeurde in de praktijk bijna nooit. De nieuwe regel moet tijdrekken ontmoedigen en het spel versnellen.
De tijd begint te lopen zodra de keeper de bal in bezit heeft. Dit is wanneer de bal zich in zijn handen of armen bevindt, wanneer hij de bal op een uitgestrekte open hand heeft, of wanneer hij de bal stuitert of in de lucht gooit. De scheidsrechter bepaalt wanneer het balbezit begint.
In eerste instantie krijgt de keeper geen disciplinaire straf voor het overtreden van deze regel, maar bij herhaaldelijk tijdrekken kan hij wel een gele kaart ontvangen.
Andere Spelregelwijzigingen
Naast de regel voor tijdrekken door keepers, zijn er nog andere spelregelwijzigingen doorgevoerd:
- Toelichting VAR-review: De scheidsrechter kan na een VAR-review een toelichting geven op zijn beslissing.
- Communicatie met de scheidsrechter: Er zijn richtlijnen ingevoerd waarbij alleen de aanvoerder in bepaalde situaties de scheidsrechter mag benaderen om de communicatie te verbeteren. Dit is al gebruikelijk in sommige competities en wordt nu breder toegepast.
- Plek van wisselen: De scheidsrechter kan bepalen dat een speler bij de dichtstbijzijnde doel- of zijlijn moet worden gewisseld, bijvoorbeeld om tijdrekken te voorkomen of in geval van een blessure.
- Kaarten voor teamofficials: Een scheidsrechter kan nu ook gele of rode kaarten geven aan teamofficials, zoals de coach, verzorger of teammanager.
- Scheidsrechtersbal: Bij een scheidsrechtersbal mag er nog maar één speler in de buurt van de scheidsrechter staan. Dit moet een speler zijn van het team dat de bal als laatste heeft aangeraakt. In het strafschopgebied is de scheidsrechtersbal altijd voor de keeper.
- Afstand bij muurtjes: Als de verdedigende partij bij een vrije trap een muurtje neerzet van drie of meer spelers, moeten alle aanvallers minimaal één meter afstand houden van dit muurtje.
- Doeltrap: Een doeltrap, of een vrije trap in de eigen zestien meter, hoeft niet meer eerst uit het strafschopgebied te zijn voordat een medespeler de bal mag aanraken. De bal is in het spel zodra deze is getrapt en duidelijk beweegt.
- Aanpassing buitenspelregel: Wanneer een keeper de bal gooit, wordt bij het beoordelen van buitenspel het laatste moment van contact gebruikt.
De Doeltrap: Een Nieuwe Manier van Opbouwen
Sinds juni is er een nieuwe regel omtrent de doeltrap. De doeltrap hoeft hierdoor niet meer het strafschopgebied te verlaten. Deze nieuwe regel leidt uiteraard tot nieuwe varianten bij het opbouwen van achteruit.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
"Een doeltrap, of een vrije trap in de eigen zestien meter, hoeft niet meer eerst uit het strafschopgebied voordat een andere speler de bal mag aanraken." Op het eerste oog is deze regel dus vooral fijn voor teams die willen opbouwen van achteruit.
Manchester City maakt op een interessante manier gebruik van de nieuwe doeltrap. Op het moment dat de doeltrap genomen wordt, maken de keeper, centrale verdedigers en de controlerende middenvelder een vierkant. De backs staan tegelijkertijd wat hoger weg en aan de zijlijn. Met deze veldbezetting dwingt Manchester City de tegenstander tot het maken van keuzes. Door de organisatie op deze manier neer te zetten, wordt de keeper direct als extra spil gebruikt in de opbouw. Daarom is het voor de tegenstander lastig om de opbouw goed vast te zetten.
Tactische Varianten bij de Doeltrap
De nieuwe doeltrap regel heeft geleid tot verschillende tactische varianten:
- 5-3-2 (of 3-5-2) variant: Hierbij staan er drie spelers in het eigen strafschopgebied: twee naast de keeper, en eentje voor de keeper (ter hoogte van de penaltystip). De aanvallende partij lost dit voetbalprobleem vaak op door 5-3-2 te spelen met een buitenspeler. Hiermee bindt de rechtsbuiten van het aanvallende team de linksback van het verdedigende team.
- 5-2-3 / 3-4-3 formatie: Hierbij bevinden zich drie mensen in het strafschopgebied. De backs houden het veld breed en staan halverwege de eigen helft gepositioneerd. Het voordeel van deze variant is dat je ruimte bij de backs creëert. De drie aanvallers van de tegenstander zijn namelijk gefixeerd op de drie spelers die in het strafschopgebied staan. De tegenstander heeft echter wel een overtal op het middenveld. Dit overtal kan worden gebruikt om de spelers in tussenposities te zetten.
- Het vierkant: Hierbij staan de twee centrale verdedigers naast de keeper, terwijl de twee controlerende middenvelders ook in het strafschopgebied staan. Het eerste voordeel van deze opstelling is dat je een overtal creëert in de opbouw. Het tweede voordeel is dat de centrale middenvelders nu een keuze moeten maken.
Lees ook: Steun het Nederlands Elftal met stijl