Dortmund, een stad met een wat grauw imago in het Ruhrgebied, biedt een indrukwekkende ervaring bij een bezoek aan Borussia Dortmund. Het Westfalenstadion, een van de grootste voetbaltempels van Europa, behoudt zijn magie, ongeacht hoe vaak je er komt. Dit artikel duikt in de fascinerende geschiedenis van deze iconische club en haar legendarische thuisbasis.
Het Iconische Westfalenstadion (Signal Iduna Park)
Het Westfalenstadion, door de sponsor omgedoopt tot Signal Iduna Park, domineert de skyline met zijn acht gele pylonen die het dak sieren. Met een capaciteit van 81.000 plaatsen is het een stadion zoals er maar weinig zijn. Het ontwerp is in principe vrij basic: een rechthoekig stadion met tribunes dicht op het veld, dichte hoeken en rondom twee ringen, de ‘Gelbe Wand’ uitgezonderd.
Stadion Rote Erde: De Voorganger
Letterlijk in de schaduw van het Westfalenstadion ligt het Stadion Rote Erde, direct achter de Osttribune. Het was de thuishaven van Borussia Dortmund tot speciaal voor het WK van 1974 het Westfalenstadion gebouwd werd. Momenteel speelt het tweede elftal van BVB hier haar wedstrijden, uitkomend in de 3. Liga. Voorheen speelde Borussia Dortmund van 1937 tot 1974 zijn thuisduels in dit stadion met 25.000 plaatsen. Vanaf de biertuin heb je een vrij uitzicht over het veld en de tribunes.
De Geboorte van een Legende: De Oprichting in 1909
Hoewel Borussia Dortmund pas in 1909 werd opgericht, liggen de wortels van de club in een kerkelijke jongerenafdeling aan de Flurstraße. Deze jongeren begonnen voetbalwedstrijden te spelen, tot een kapelaan er een stokje voor stak. Op 19 december 1909 besloot een groep jonge voetballers, ontevreden over de kerkelijke invloed op hun sportclub, hun eigen voetbalclub op te richten, ‘Ballspielverein Borussia 1909’. De naam ‘Borussia’ is geïnspireerd op een lokale bierbrouwerij en symboliseert de wortels van de club in Dortmund.
Zum Wildschütz: De Wiege van BVB
Deze snackbar aan de Oesterholzstraße 60 heette vroeger ‘Zum Wildschütz’, het restaurant waar in 1909 Borussia Dortmund werd opgericht. Aan de gevel hangt een plaquette die de bijzondere geschiedenis van het pand vertelt. De huidige naam is wat misleidend want de kleur van het interieur is louter geel met shirts en vlaggen van BVB én foto’s uit de beginjaren, toen Borussia Dortmund hier nog in de buurt speelde. Zelfs Jürgen Klopp kwam hier pommes eten. Inmiddels is de club door de kerk in genade genomen en is men trots dat het hier voor BVB allemaal begon.
Lees ook: Koop je tickets voor BVB
De Betekenis van BVB
BVB staat voor Ballspielverein Borussia 09 e.V. Dortmund, opgericht in 1909. “Borussia” is een Latijnse naam voor “Pruisen”, een voormalig koninkrijk in Duitsland. BVB Dortmund symboliseert trots en toewijding, niet enkel in Duitsland maar wereldwijd. De club is diep verweven met de cultuur en mensen van Dortmund en heeft door de jaren heen een indrukwekkende reputatie opgebouwd. ‘Borussia’ staat voor trots en regionale identiteit, belangrijk in de roerige 20e eeuw. Deze naam verbindt regionale trots met sportieve doelen. Vandaag de dag is de betekenis van Borussia nog steeds actief en symboliseert de veerkracht en vastberadenheid van Dortmund en zijn mensen.
Successen en Prijzen
Borussia Dortmund is met twintig nationale en drie internationale prijzen een van de meest succesvolle clubs van Duitsland. De club werd acht maal landskampioen, waarvan vijf titels na 1995 zijn behaald. Daarmee moet het alleen Bayern München en FC Nürnberg voor zich dulden. In de eeuwige Bundesliga-ranglijst neemt Borussia Dortmund ná het onaantastbare FC Bayern de tweede plaats in. Internationaal won de club in 1966 de Europacup II. Het grote succes volgde in 1997 toen de club zowel de Champions League als de Wereldbeker won. De club verloor ook drie Europese finales: in 1993 (van Inter Milan) en 2002 (Feyenoord) de UEFA Cup-finale, en in 2013 de Champions League-finale van Bayern München.
Glorieuze Comeback in de Jaren '90
In de jaren '90 beleefde Dortmund een glorieuze comeback. Onder leiding van trainer Ottmar Hitzfeld won de club in 1995 en 1996 opnieuw de Bundesliga. In beide jaren werd ook de DFL-Supercup toegevoegd aan de prijzenkast. In 1997 kwam de kroon op het succes toen de club zijn grootste prijs behaalde. Dortmund won de Champions League door in de finale Juventus met 3-1 te verslaan. In 2002 werd Dortmund voor de zesde keer landskampioen.
Het Klopp-tijdperk
In 2008 werd Jürgen Klopp aangesteld als hoofdtrainer van de club Dortmund. Onder zijn leiding veroverde de club twee opeenvolgende landstitels, in 2011 en 2012, de DFB-Pokal in 2012 en werd de Champions League-finale bereikt in 2013.
Clubkleuren en Logo
Borussia Dortmund speelt al sinds mensenheugenis in dezelfde kleurencombinatie: een geel shirt (met zwarte accenten), zwarte broek en geel-zwart gestreepte kousen. Toch speelden de Schwarzgelben in de beginjaren niet in dit tenue. Aanvankelijk waren de clubkleuren van Borussia Dortmund blauw-wit. Dit had zijn oorsprong in de kleuren van de katholieke kerk, waartoe de oprichters behoorden. Toen in 1912 de clubs Rhenania, Britannia en Deutsche Flagge opgingen in Borussia, werd voor de nieuwe kleuren gekozen. Volgens de overlevering zouden deze kleuren gebaseerd zijn op de kolenindustrie in het Ruhrgebied. De gele kleur verwees naar de kleur van de overalls die door de arbeiders werden gedragen. Aanvankelijk speelde de club zo’n dertig jaar zonder een echt logo. In 1945 maakte Dortmund eindelijk hun eerste logo. Sinds de oprichting is het logo van de club vier keer veranderd. De meest recente bijwerking vond plaats in 1993.
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
Rivaliteit
Dé aartsrivaal van Borussia Dortmund is natuurlijk Schalke 04. De Revierderby staat bekend als de ‘moeder aller derby’s’. Onderlinge duels zijn onmiddellijk uitverkocht en worden door alle Duitse voetbalfans op de voet gevolgd. De afgelopen jaren werd de derby, als enige competitieduel, geregeld live uitgezonden door de nationale ARD. De rivaliteit tussen Borussia Dortmund en Schalke 04 is vooral een regionale kwestie. Beide clubs zijn afkomstig uit het Ruhrgebied en liggen op slechts 30 kilometer van elkaar verwijderd. Daardoor hebben BVB-fans dagelijks te maken met vrienden, familie en collega’s die fan van de rivaal zijn. Religie, politiek of sociale verschillen spelen hierbij geen enkele rol. Periodes waarin de ene club succesrijker is dan de ander wisselen elkaar af. Sinds de periode Jürgen Klopp is Borussia Dortmund aanzienlijk succesvoller dan zijn rivaal. In 2021 degradeerden Die Königsblauen zelfs naar de 2e Bundesliga. Daarnaast is er ook een sportieve rivaliteit met Bayern München, die de laatste jaren enorm is toegenomen. Dat heeft ook te maken met de vele spelers die Bayern naar München heeft gelokt. Ook heerst er een lokale rivaliteit met VfL Bochum en een aversie tegen RB Leipzig.
De "Gelbe Wand" en de Sfeer in het Stadion
Het vermaarde Signal Iduna Park is een van de meest beroemde stadions van Europa. Qua sfeer kunnen zelfs Old Trafford of Camp Nou niet tippen aan de Arena in Dortmund. Het stadion trekt sinds jaar en dag het hoogste toeschouwersgemiddelde van Europa. Het stadion, dat door veel fans nog steeds met de oude naam Westfalenstadion wordt aangeduid, is wereldberoemd door de ‘Gelbe Wand’. Op de Süd Tribüne bevindt zich namelijk de grootste staantribune van Europa. De 25.000 fans op deze tribune zorgen voor de fenomenale sfeer waar het stadion bekend om staat. De Times noemde het niet voor niets het beste voetbalstadion ter wereld.
Bereikbaarheid van het Signal Iduna Park
Het Signa Iduna Park ligt op ongeveer drie kilometer afstand van het centrum van Dortmund. Je kunt dus prima te voet naar het stadion. Trek voor de wandeling vanuit het centrum zo’n veertig minuten uit. De metro is de meest ideale manier om bij het Signal Iduna Park te komen. Vanwege de vele haltes kun je overal in de stad opstappen. Daarbij reis je op vertoon van je wedstrijdkaartje ook nog eens gratis. Ook met de trein kom je eenvoudig bij het stadion. Vanaf het Hauptbahnhof in het centrum van de stad rijden er voortdurend regionale treinen naar station Signal Iduna Park.
Tribunes in het Stadion
Het stadion bestaat uit vier verschillende tribunes, die samen een ‘kom’ vormen omdat ook de hoeken zijn dichtgebouwd:
- De Ost Tribüne: Deze tribune ligt tegenover de hoofdtribune en heeft twee ringen, gescheiden door een rij Executive Boxes.
- De West Tribüne.
- De Süd Tribüne: Deze tribune is de enige met slechts één ring. Het is wel met afstand de meest bekende tribune van het stadion.
- De Nord Tribüne: Deze tribune bevindt zich achter het doel aan de Noordkant van het stadion. Het heeft een vrijdragend dak en is zodanig gebouwd dat je vanaf elke plaats dicht op het veld zit. De tribune is dan ook enorm steil. Waar uitsupporters in de meeste stadions in een hoge hoek worden geplaatst, zitten ze hier midden op de tribune.
Het Borusseum: Het Clubmuseum
Tijdens je voetbalreis naar Borussia Dortmund breng je natuurlijk ook een bezoek aan het enorme clubmuseum. Dit kun je zelfs tot vlak voor de aftrap doen. Sinds 2008 beschikt Borussia Dortmund over zijn eigen clubmuseum, het Borusseum. Uniek is dat niet alleen de clubgeschiedenis centraal staat, maar ook de fancultuur van de club. De fans van de club hebben dan ook een grote inbreng gehad bij het inrichten van de ruimte. Volledig terecht, want tijdens de bouw van het museum verkeerde de club in grote financiële problemen. Er zijn zowel vaste als wisseltentoonstellingen te zien. Hoogtepunt is natuurlijk de prijzenkast, met daarin de kampioensschaal, de DFB-bokaal, Champions League Cup, Wereldbeker én Europese Supercup. Ook voor kinderen is er voldoende te beleven. Het museum is dagelijks geopend van 9.30 tot 18.30. Op wedstrijddagen is het museum geopend van 9.30 uur tot aan de aftrap. Ook is het mogelijk om het stadion van binnen te bekijken. Daarvoor biedt de club de BVB-Stadionspaziergang aan. Je hebt een uur de tijd om op eigen gelegenheid het Borussia-heiligdom te ontdekken. Via je smartphone kun je via het scannen van de QR-codes uitleg krijgen over alle ruimtes in het stadion. Je bezoekt de kleedkamer, loopt door de smalste spelerstunnel van de Bundesliga en neemt plaats in de dug-out. Om de stadiontour te kunnen doen dien je wel eerst online een tijdslot te reserveren tussen 10.00 en 17.00 uur. Natuurlijk is het ook mogelijk om zowel de stadionwandeling te doen als het clubmuseum te bezoeken.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
Fan-Liederen en Mascotte
Eenmaal op de tribune wil je Die Schwarzgelben natuurlijk zo goed mogelijk ondersteunen. Daarom hebben we de populairste chants voor je op een rij gezet. Het officiële clublied van Borussia Dortmund heet ‘Wir halten fest und treu zusammen’ en stamt al uit 1934. Het is geschreven door voormalig BVB-voorzitter Heinrich Kersten, ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de club. Het nummer wordt traditioneel gezongen op de algemene vergadering. Veel fans zijn zelf van mening dat dít het officiële clublied is. Het nummer stamt uit 1977 en is van de hand van Karl-Heinz Bandosz. Als achtergrondzangers rekruteerde hij de toenmalige spelersgroep van Borussia. Een derde klassieker die je zeker zult horen tijdens je bezoek aan het Signal Iduna Park is het nummer ‘Abstiegskamp oder Pokale’. Volgens de echte fans is er geen ander lied dat de identiteit van de club beter weergeeft dan deze klassieker. Overigens kun je ook het bekende ‘You’ll Never Walk Alone’ verwachten. Emma de Bij was na haar ‘geboorte’ in 2004 voorzitster en mascotte van de BVB KidsClub. In de loop der jaren groeide Emma uit tot de officiële mascotte die ook bij de wedstrijden aanwezig is om het publiek te vermaken. Emma is vernoemd naar clubicoon Lothar ‘Emma’ Emmerich. Voor de bij is natuurlijk gekozen vanwege de geel-zwarte clubkleuren.
Eten en Drinken Rondom het Stadion
Het is moeilijk kiezen uit het enorme aanbod aan eet- en drinkgelegenheden in Dortmund. De banen in de mijnbouw brachten in de vorige eeuw duizenden Italianen, Grieken en Turken naar het Ruhrgebied. Hun komst zorgde voor een grote gastronomische variatie. In het centrum van de stad, rond de Alter Markt, wemelt het van de pubs en restaurants. Halverwege het centrum en het Signal Iduna Park, in het Kreuzviertel, vind je ook een enorm aanbod aan etablissementen. Tenslotte kun je ook rond het stadion op diverse plekken terecht. Op deze plek vind je misschien wel de leukste, en in elk geval meest romantische Biergarten van Duitsland. Ten eerste ligt het op nog geen 30 meter afstand van het Signal Iduna Park. Daarom is deze biertuin een ideale locatie om vlak voor en na de wedstrijd wat te drinken. Nóg interessanter is dat de Gaststätte zich bevindt in Stadion Rote Erde. Vanaf je tafel heb je een vrij uitzicht over het veld en de tribunes. Biergarten Rote Erde is doordeweeks geopend van 16.30 tot 21.30. In het hart van de stad vind je Wenkers am Markt. Dit Brauhaus aan de Alter Markt is op wedstrijddagen bijzonder geliefd bij de fans van de BVB. De zaak serveert uitstekende lokale gerechten, zoals de Pfefferpotthast of de geweldige schnitzels. Het huisgebrouwen bier maakt de ervaring compleet. Binnen hangt de zaak vol met retro voetbalshirts en schermen waarop voetbal te zien is. Op wedstrijddagen serveert het personeel in BVB-shirts. Op de route van het centrum naar het stadion vind je dit fenomenale Griekse fastfoodrestaurant. Deze zaak op de Kleine Beurhausstraße 12 is dan ook bijzonder in trek als laatste tussenstop op weg naar de wedstrijd. Onder het genot van voetbal op een van de tv-schermen kun je hier diverse Griekse hapjes proeven. De topper is de wrap, gevuld met gyros, friet en kaas. De prijzen zijn bescheiden en de porties groot. Op nog geen 500 meter afstand van Zorbas vind je dit BVB-café. Deze traditionele pub is de favoriete locatie in de stad om een voetbalwedstrijd te kijken. Verwacht veel BVB-memorabilia aan de muren, plaatselijk bier uit de tap en de beste gehaktballen van het Ruhrgebied. De pub is zes dagen per week geopend van 15.00 tot 02.00 uur.
Andere Bezienswaardigheden in Dortmund
Een bezoek aan Borussia Dortmund is bij veel Nederlandse voetballiefhebbers bijzonder populair. Binnen drie uur brengt de auto of trein je naar de grootste stad van het Ruhrgebied. Dortmund heeft echter meer te bieden dan een bliksembezoek aan Der BVB. Zo is het Duits Voetbalmuseum een absolute must. Ook zijn er genoeg andere bezienswaardigheden die een langer bezoek aan Dortmund rechtvaardigen. Tegenover het centraal station van Dortmund vind je het indrukwekkende Deutsche Fußballmuseum. Aan de hand van 1600 objecten en 25 uur aan videobeelden leer je hier alles over de geschiedenis van het Duitse voetbal. In de schatkamer zie je de door Die Mannschaft gewonnen prijzen, waaronder de vermaarde Wereldbeker uit 1974. Met een 3D-bioscoop, 360 graden Bundesliga-show én restaurant kun je hier met gemak een hele dag zoet zijn. Net als alle andere musea is het Voetbalmuseum op maandag gesloten. Op alle andere dagen kun je terecht van 10.00 tot 18.00 uur. In het geweldige LWL-museum leer je alles over de geschiedenis van de mijnbouw in Dortmund. Op de plek van het museum bevond zich tot de jaren zestig namelijk de grote Kolenmijn Zollern. Je bekijkt de timmermanswerkplaats, smederij en mijnschacht, beklimt de oude torens en leert alles over de erbarmelijke omstandigheden waarin de mijnwerkers moesten werken. Het complex is dagelijks geopend van 10.00 tot 18.00 uur, behalve op maandag. De toegang bedraagt slechts €5, en met het OV ben je er binnen 40 minuten. Vanaf Dortmund Centraal neem je metro U47 naar Huckarde Bushof. Het Westfalenpark is een enorm en goed onderhouden stadspark, net buiten het centrum. Het is vooral bekend vanwege de enorme televisietoren, die de skyline van Dortmund domineert. Met de lift klim je naar het uitzichtplatform, waarna je een geweldig uitzicht hebt over het Ruhrgebied. Ook kun je mooie foto’s maken van het nabijgelegen stadion van Borussia Dortmund. Daarnaast rijdt er een treintje, is er een speeltuin en een rozentuin met 3.000 soorten rozen. Je betaalt wel entree voor het park. In de Dortmund Zoo vind je zo’n 1.600 dieren, onderverdeeld in 173 verschillende diersoorten. De laatste jaren is men bezig met een grote renovatie om de leefomstandigheden van de dieren te verbeteren. De prijs is een stuk lager dan je in Nederland gewend bent. Volwassenen betalen €8,50, kinderen onder de 18 slechts €5.
tags: #voetbal #bvb #dortmund #geschiedenis