Rugby Scheidsrechter Regels: Een Complete Gids

Rugby, een dynamische en fysieke sport, lijkt op het eerste gezicht misschien eenvoudig. Het basisidee: pak de ovale bal en probeer deze achter de tryline van de tegenstander op de grond te drukken. Echter, achter deze ogenschijnlijke eenvoud schuilt een complex geheel van regels en strategieën die een goede samenwerking en sterke discipline vereisen. De bal mag naar een medespeler worden gegooid, maar een van de belangrijkste regels in rugby is: de bal moet altijd naar achteren gespeeld worden.

Het Spel: Een Overzicht

Rugby wordt gespeeld door twee teams van 15 spelers. Het doel is om meer punten te scoren dan de tegenstander binnen twee helften van 40 minuten. Punten kunnen worden gescoord door:

• Try: De bal achter de doellijn van de tegenstander op de grond drukken (5 punten). Een speler in het bezit van de bal (de baldrager) mag worden getackeld door een tegenstander.
• Conversie: Na een try krijgt het team de kans om een extra punt te scoren door de bal tussen de palen te schoppen (2 punten).
• Penalty Kick: Na een overtreding krijgt het andere team een strafschop, die ze kunnen gebruiken om de bal tussen de palen te schoppen (3 punten).
• Drop Goal: Tijdens het spel kan een speler proberen de bal tussen de palen te schoppen na deze te laten stuiteren (3 punten).

Spelers mogen rennen met de bal in de handen en de bal mag alleen naar achteren worden gegooid. De speler met de bal mag getackeld worden.

Essentiële Spelregels

Om rugby te begrijpen, is het belangrijk om een aantal kernregels te kennen:

• De Voorwaartse Pass: Een van de meest fundamentele regels is dat de bal altijd naar achteren moet worden gepasst. Een pass naar voren is een overtreding en resulteert meestal in een scrum voor de tegenpartij.
• Tackelen: Een speler in balbezit mag worden getackeld. De tackel moet echter veilig worden uitgevoerd, met gebruik van de armen en handen, en mag niet gericht zijn op het hoofd of de nek (high tackle). Een speler geldt als getackeld als een knie of hoger lichaamsdeel de grond raakt. De baldrager moet dan onmiddellijk aanstalten maken om de bal af te geven. Niet op tijd afgeven kan worden bestraft (holding the ball). De tackelaar moet onmiddellijk aanstalten maken de getackelde speler de ruimte te geven de bal af te staan.
• Buitenspel: Na een tackel ontstaan er 2 buitenspellijnen. Aan de uiterste lichaamsgrens aan de zijde van de tegenstander en aan de uiterste lichaamsgrens aan de eigen zijde. De spelers moeten zich gaan opstellen aan hun eigen zijde aan weerszijde van deze lijnen. De enige weg die open staat naar de zijde van de tegenstander is over de getackelde speler heen vanaf de eigen zijde. De begrenzing van deze doorgang wordt gevormd door de lichaamsgrenzen van de spelers betrokken bij de tackel.
• Ruck en Maul: Dit zijn twee manieren om de strijd om de bal na een tackel voort te zetten.
  • Ruck: Een ruck ontstaat wanneer spelers van beide teams, staand en over de bal gebogen, proberen de bal te bemachtigen of te beschermen. Spelers moeten zich binden aan de ruck en mogen de bal niet met de hand aanraken (hands in ruck). Men mag wel de bal met de voeten terugbrengen, zodat de tegenpartij er niet meer bij kan. Dit wordt rucking the ball genoemd. De bal wordt zo naar de achterkant van de ruck gebracht.
  • Maul: Een maul ontstaat wanneer een baldrager wordt vastgegrepen door een of meer tegenstanders, en een of meer medespelers zich aan de baldrager binden. Net als bij een tackel ontstaan er buitenspellijnen vóór en achter en links en rechts van de maul. Medestanders moeten met elkaar gebonden blijven om bij de maul te horen.
• Scrum: Een scrum is een manier om het spel te hervatten na een kleine overtreding, zoals een voorwaartse pass of een knock-on (het laten vallen van de bal naar voren). In een scrum stellen acht spelers van elk team zich in een vaste formatie tegenover elkaar op en proberen door duwen in balbezit te komen. De bal wordt in de scrum gebracht door de scrum half. De spelers mogen slechts duwen met de schouders boven de heupen. Het is niet toegestaan een scrum naar de grond te drukken. Dit wordt gezien als een overtreding (collapsing the scrum). Nadat de bal in de scrum is ingebracht zal de hooker proberen de bal met de hak van zijn schoen naar achteren te werken. De inworp moet loodrecht op de scrum worden uitgevoerd. Het is niet toegestaan de bal schuin de scrum in te gooien naar de eigen partij (feeding).
• Line-out: Een line-out wordt toegekend wanneer de bal over de zijlijn gaat. Spelers van beide teams stellen zich op in twee rijen dwars op de zijlijn met 1 m onderlinge afstand. Een speler (meestal de hooker) gooit de bal tussen de 2 rijen door dwars op de zijlijn in. Spelers in de rij mogen worden opgetild om de bal te vangen of naar een teamgenoot door te spelen. belangrijk is dat dit veilig gebeurt.

Het Veld

Het rugbyveld is rechthoekig en heeft de volgende kenmerken:

Lees ook: Opkomst van rugby in Papoea-Nieuw-Guinea

• Doellijn en Achterlijn: De palen staan op de doellijn. Achter de doellijn ligt de achterlijn. Het gebied tussen deze twee lijnen is het doelgebied. In het doelgebied kan een try kan worden gedrukt.
• 22-meterlijn: Voor de doellijn ligt het verdedigingsvak tot aan de 22-meterlijn. Een kick direct over de zijlijn vanuit het eigen 22-meter-gebied leidt gewoon tot een line-out op de plaats waar de bal over de zijlijn ging.
• 10-meterlijn: Tussen de 22-meterlijn en de middellijn ligt de onderbroken 10-meterlijn. Deze ligt op 10 meter van de middellijn. Deze 10-meterlijn moet worden gepasseerd bij de aftrap.
• Zijlijn: Verder lopen er ook nog lijnen in de lengterichting van het veld. Te beginnen de zijlijn. Op 5 meter daarnaast staan er onderbroken lijnen en op 15 meter van de zijlijn nog een.

De Rugbybal

Bij rugby wordt gebruikgemaakt van een ovale bal. Dat is een andere bal dan de bal van American football. De bal van American football is iets korter en puntiger, traditioneel bruin en heeft de kenmerkende witte, iets uitstekende veters.

Posities en Rollen

De vijftien spelers van een rugbyteam zijn in twee categorieën in te delen:

• Voorwaartsen (Rugnummers 1-8): De voorwaartsen, ook wel het ‘Pack’ genoemd, zijn gespecialiseerd in de spelonderdelen waarvoor kracht en techniek nodig is, zoals scrums, rucks en mauls. Deze spelers zijn vaak groter en sterker dan de backs. Zo worden in het pack, de eerste rij, twee props met in het midden een hooker, te samen met de tweede rij, waar de twee locks staan, de front five genoemd. De nummers 6 t/m 8 van het pack vormen te samen de ‘back row’, ofwel derde rij. Tweede rijers, de locks, zorgen voor het balbezit vanuit de line-outs en voor het ‘op slot zetten’ van de scrum. Meestal zijn deze spelers langer dan 1,95 m en buiten zij hun lengte gepaard met de benodigde sprongkracht uit om boven hun tegenstanders uit te komen.
• Driekwarters (Rugnummers 9-15): De driekwarters, ook wel de ‘backs’ genoemd, zijn verantwoordelijk voor het creëren van kansen en het scoren van tries. De bijdrage van de backs is snelheid en techniek. Zij worden geacht met snelle combinaties de verdediging van de tegenstander uit positie te spelen. Tevens vormen zij het eerste verdedigingsblok, stoppen aanvallende spelers van de tegenpartij af tot het moment dat de derde rijers zich ermee kunnen bemoeien om balbezit veilig te stellen.

De Scheidsrechter: De Wetshandhaver

De scheidsrechter (Referee of Ref) is de autoriteit op het veld en zorgt ervoor dat de regels worden nageleefd. Tijdens de wedstrijd mag alleen de captain met de scheidsrechter praten. Als elke andere speler ongevraagd tegen de ref praat krijgt deze speler een penalty tegen of zelfs een gele kaart. Dit is één van de belangrijkste regels op het gebied van respect in rugby. Bij rugby mogen de scheidsrechters bij openlijke kritiek een penalty geven door de overtredende partij de bal te ontnemen en tien meter terug te laten gaan op het eigen terrein.

Rugby Termen

Rugby kent laws, geen regels! Een ieder hoort zich op het veld aan deze laws te houden én wat de ref zegt geldt, geen tegenspraak! Natuurlijk zijn alle rugbytermen vertaald naar het Nederlands maar de Engelse termen worden op het veld het meest gebruikt.

Normen en Waarden: De Rugbyspirit

Hoewel het er op het veld soms hard aan toegaat, hebben rugbyers een onderlinge erecode die is gebaseerd op respect. Na een wedstrijd bedanken de teams elkaar door voor de tegenstander een erepoortje te vormen. Daarna volgt altijd de ‘derde helft’, waarin de sfeer kameraadschappelijk te noemen is. Normen en waarden bij de beoefening van het rugby zijn heel belangrijk. Rugby Nederland wil actief werken aan de bewustwording bij spelers, begeleiders, trainers, supporters en ouders/verzorgers op dit vlak. Rugby moet een ontmoetingsplaats zijn en blijven waar sporters gezamenlijk met plezier en voldoening kunnen spelen. Dit vraagt om duidelijke gedragsregels, welke door Bestuur en Commissies actief worden uitgedragen. Vooral de trainers, begeleiders en ouders/verzorgers hebben een belangrijke verantwoordelijkheid en voorbeeldfunctie voor wat betreft het uitdragen en bewaken van gedragsregels. Daarnaast hebben de senioren binnen de vereniging een duidelijke voorbeeldfunctie. De gedragscode geldt voor alle leden en bezoekers bij de rugbyvereniging. Iedereen die lid is van Rugby Nederland moet van de gedragscode op de hoogte zijn. Voor jeugdleden geldt bovendien dat ook de ouders/verzorgers op de hoogte moeten zijn van de gedragscode. De gedragscode moet door iedereen bij Rugby Nederland worden uitgedragen en nageleefd, zodat ook bezoekers en supporters zich aan de gedragsregels houden. We moeten elkaar hierop kunnen en durven aanspreken. Het gaat over hoe we met elkaar om willen gaan. En over regels. Het gaat over wat we normaal vinden en niet normaal vinden. We noemen dit: Normen en Waarden. Eerst proberen we duidelijk te krijgen wat de regels zijn. Daarna spreek je met iedereen af wat we daaronder verstaan (wat is normaal en wat is niet normaal).

Lees ook: Complete Gids Rugby Jeugd

De 3 Kernwaarden van Rugby

• Respect: Zonder respect geen rugby. We spelen volgens de regels. We respecteren de scheidsrechter, de tegenstanders en onze medespelers. Ongeacht geloof, geaardheid, geslacht of gender.
• Discipline: We laten discipline zien tijdens het beoefenen van onze sport. We spelen hard maar fair waarbij player welfare in alle gevallen voorop staat.
• Kameraadschap: Rugby is de ultieme teamsport. Samen speel je en train je en beleef je rugby. Je bent trots op je sport. Rugby onderscheidt je van de rest.

Internationale Competities

Het belangrijkste internationale toernooi is het wereldkampioenschap rugby, dat iedere vier jaar wordt georganiseerd. De huidige wereldkampioen is Nieuw-Zeeland, dat in 2011 de Webb Ellis Cup wist te veroveren door Frankrijk in de finale te verslaan. In grootte en publieke belangstelling doet het toernooi maar voor weinig evenementen onder, maar het doet wel onder voor de Olympische Spelen en het WK voetbal. Op het Noordelijk halfrond bestaat al sinds de jaren tachtig van de negentiende eeuw een jaarlijkse competitie tussen de sterkste rugbylanden van Europa. Ooit begonnen als vierlandentoernooi, tussen Engeland, Ierland, Wales en Schotland, werd in het begin van de twintigste eeuw Frankrijk toegelaten en was er vanaf 1910 sprake van een vijflandentoernooi. Echter vanaf 1931 werd Frankrijk uitgesloten van deelname omdat de organisatie in Engeland vermoedde dat er in Frankrijk spelers betaald werden. In 1939 werd de ruzie bijgelegd en mocht Frankrijk wederom aan dit toernooi deelnemen. In het jaar 2000 wordt Italië toegelaten tot het prestigieuze toernooi en wordt nu ieder jaar het zeslandentoernooi gehouden. De deelnemende teams zijn Engeland, Wales, Frankrijk, Italië, Ierland en Schotland. Op het Zuidelijk halfrond heet de tegenhanger van het Europese Zeslandentoernooi Tri Nations Series. De deelnemers zijn Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika.

Geschiedenis van Rugby

Volgens een bekende legende is rugby ontstaan in 1823 toen William Webb Ellis, leerling van Rugby School in Engeland, de bal tijdens een partijtje voetbal ineens met zijn handen oppakte. Hoewel dit historisch waarschijnlijk onjuist is, heet de beker voor de wereldkampioen op het WK Rugby nog altijd de Webb Ellis Cup. Waarschijnlijker is dat er in de Middeleeuwen al groepen met een soort bal liepen en die door tegenstanders gestopt moesten worden. Overal golden daarbij andere regels. Pas in 1845 werd een aantal regels op papier gezet door leerlingen van Rugby School. Geen rugbyschool dus, maar een school in het plaatsje Rugby.

Lees ook: Van rugby naar media: JayJay Boske

tags: #rugby #scheidsrechter #regels