De promotie- en degradatieregelingen in de hoofdklasse van het voetbal zijn cruciaal voor de dynamiek en competitiviteit van de competities. Deze regels bepalen welke teams promoveren naar hogere divisies en welke teams degraderen naar lagere niveaus. Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van de promotie- en degradatieregelingen, met bijzondere aandacht voor de jeugdcompetities (JO13-JO19) en de algemene regels die van toepassing zijn op de klassen in categorie A.
Algemene Promotie- en Degradatieregels in Categorie A
De vastgestelde promotie- en degradatieregeling is van toepassing op de klassen die behoren tot categorie A. Dit betekent dat in deze klassen sprake is van een verplichte promotie of degradatie en dat, met uitzondering van de reserve 2e klasse, er geen sprake is van vrije inschrijving. Verder is er per klasse sprake van rechtstreekse degradanten en herkansingselftallen.
De teams die in de eindrangschikking eindigen op een plaats die volgens deze regeling(en) als herkansingsplaats wordt aangemerkt, plaatsen zich voor de nacompetitie en gaan spelen voor handhaving. De periodekampioenen spelen samen met de periodekampioenen van de andere 1e klassen, alsmede de herkansingselftallen van de 4e divisie A t/m D, voor acht plaatsen in de 4e divisie.
Eventueel in de competitie vrijgekomen plaatsen ten gevolge van bijvoorbeeld vaststaande fusies, ontbindingen van verenigingen, de overstap van zaterdag naar zondag of andersom, dan wel het uit de competitie nemen door de tuchtcommissie of het bestuur amateurvoetbal, worden zo mogelijk opgevuld vanuit de nacompetitie. In voorkomende gevallen zal dit zo spoedig mogelijk worden gecommuniceerd met de betrokken (kandidaat-)verenigingen. Indien geen nacompetitie wordt gespeeld, komen voor extra promotie in aanmerking de hoogst geëindigde elftallen in de desbetreffende poules.
Promotie- en Degradatieregelingen voor Jeugdteams (JO13-JO19)
De KNVB hanteert specifieke promotie- en degradatieregels voor de jeugdcompetities, met name in de Hoofdklasse. Deze regels bepalen welke teams na de tweede fase van het seizoen in aanmerking komen voor promotie naar een hogere divisie. Er vindt twee keer per seizoen promotie/degradatie plaats vanuit de Hoofdklasse naar de bovenliggende Divisie en andersom: na afloop van de winterstop (na de tweede fase van de Hoofdklasse) en na de zomerstop. Hieronder volgt een gedetailleerd overzicht van de promotie/degradatieregels voor de Hoofdklasse jeugd (JO13-JO19), zoals gepubliceerd door de KNVB.
Lees ook: Amateurvoetbal promotie Zuid Nederland
Hoofdklasse Onder 19 (JO19)
Vanaf het seizoen 2019/’20 speelde de hoofdklasse JO19 in een najaar- en een voorjaarsreeks. Op basis van de eindrangschikking op 15 december 2019 werden de teams opnieuw ingedeeld in vijf promotiepoules van 12 teams. De nummers 1 tot en met 4 van elke hoofdklasse JO19 in Noord en Oost speelden samen met de beste 8 nummers 5 (op basis van puntgemiddelde) in vijf promotiepoules in het voorjaar. De kampioenen van de hoofdklasse 1 tot en met 5 in het voorjaar promoveerden in het seizoen 2020/’21 naar de 4e divisie.
Teams die tijdens de winterstop overstapten van de 1e klasse naar de hoofdklasse werden niet ingedeeld in één van de vijf promotiepoules. Gevolg hiervan was dat deze teams niet in aanmerking kwamen voor promotie naar de 4e divisie in het seizoen 2010/’21.
Alle nummers 1 uit de promotiepoules plaatsen zich voor Divisie 6 O19, voorjaar 2024/’25.
Rangorde bij Gelijk Aantal Punten
Is het totaal aantal behaalde wedstrijdpunten gelijk, dan is het doelsaldo bepalend voor de rangorde in de najaarspoule. Is het doelsaldo gelijk dan is het aantal doelpunten “voor” beslissend. Is ook het aantal doelpunten “voor” gelijk, dan is het resultaat van de onderlinge competitiewedstrijd beslissend.
Hoofdklasse Onder 17 (JO17)
Net als de JO19 speelde de hoofdklasse JO17 vanaf het seizoen 2019/’20 in een najaar- en een voorjaarsreeks. Op basis van de eindrangschikking op 15 december 2019 werden de teams opnieuw ingedeeld in vijf promotiepoules van 12 teams. De nummers 1 tot en met 5 van elke hoofdklasse JO17 in Noord en Oost speelden samen met de beste 5 nummers 6 (op basis van puntgemiddelde) in vijf promotiepoules in het voorjaar. De kampioenen van de hoofdklasse 1 tot en met 5 in het voorjaar promoveerden in het seizoen 2020/’21 naar de 4e divisie.
Lees ook: Diepgaande Blik op de Korfbalwereld via KZ
Teams die tijdens de winterstop overstapten van de 1e klasse naar de hoofdklasse werden niet ingedeeld in één van de vijf promotiepoules. Bijgevolg kwamen deze teams niet in aanmerking voor promotie naar de 4e divisie in het seizoen 2010/’21.
Alle nummers 1 plaatsen zich voor Divisie 5 O17, voorjaar 2024/’25.
Rangorde bij Gelijk Aantal Punten
De rangorde bij een gelijk aantal punten werd op dezelfde manier bepaald als bij de JO19: eerst doelsaldo, dan aantal doelpunten “voor”, en ten slotte het resultaat van de onderlinge competitiewedstrijd.
Hoofdklasse Onder 16 (JO16)
Alle nummers 1 en de 11 beste nummers 2 (op basis van het gemiddeld aantal punten) plaatsen zich voor Divisie 5 O16, voorjaar 2024/’25.
Hoofdklasse Onder 15 (JO15)
Alle nummers 1 uit de promotiepoules plaatsen zich voor Divisie 5 O15, voorjaar 2024/’25.
Lees ook: Complete Gids: JO11 District Beker Regels
Hoofdklasse Onder 14 (JO14)
Alle nummers 1 uit de promotiepoules plaatsen zich voor Divisie 5 O14, voorjaar 2024/’25.
Hoofdklasse Onder 13 (JO13)
De hoofdklasse JO13 speelde vanaf het seizoen 2019/’20 ook in een najaar- en een voorjaarsreeks. Op basis van de eindrangschikking op 15 december 2019 werden de teams opnieuw ingedeeld in vijf promotiepoules van 12 teams. De nummers 1 tot en met 6 van elke hoofdklasse JO13 in Noord en Oost speelden samen met de beste 4 nummers 8 in vijf promotiepoules in het voorjaar. De kampioenen van de hoofdklasse 1 tot en met 5 in het voorjaar promoveerden in het seizoen 2020/’21 naar de 3e divisie.
Teams die tijdens de winterstop overstapten van de 1e klasse naar de hoofdklasse werden niet ingedeeld in één van de vijf promotiepoules en kwamen dus niet in aanmerking voor promotie naar de 3e divisie in het seizoen 2010/’21.
Alle nummers 1 uit de promotiepoules plaatsen zich voor Divisie 4 O13, voorjaar 2024/’25.
Rangorde bij Gelijk Aantal Punten
Ook hier gold dezelfde rangordebepaling bij een gelijk aantal punten als bij de JO19 en JO17.
Promotie- en Degradatieregelingen voor JO12, JO11, JO10, JO9, JO8
Er zijn geen specifieke details verstrekt over de promotie- en degradatieregelingen voor deze leeftijdscategorieën in de verstrekte informatie.
Dispensatieregels
Teams die in de eerste fase nog in de eerste klasse speelden, kunnen na de tweede fase promoveren naar de Divisie. Er zijn echter bepaalde voorwaarden verbonden aan promotie, met name met betrekking tot dispensatiespelers. Teams met één of meer dispensatiespelers zijn in principe uitgesloten van promotie naar de Divisie, met uitzondering van biologische dispensatie. Dit betekent dat als een team met niet-toegestane dispensatiespelers op een promotieplaats eindigt, de promotie wordt overgedragen aan het eerstvolgende team in de eindrangschikking zonder dergelijke dispensatiespelers.
Teams in de 1e klasse kunnen promoveren naar de Hoofdklasse. Dit geldt ook voor teams met dispensatiespelers. Voor deze teams volgt net als na fase 1 een opwaardeerverzoek voor de desbetreffende dispensatiespelers. Voor een herindeling naar de Hoofdklasse vanuit de 1e klasse en vice versa hoeft geen verzoek te worden verstuurd naar de KNVB.
Fasenvoetbal en Herindeling
Het doel van het fasenvoetbal is om alle teams zoveel mogelijk op eigen niveau te laten voetballen. Bij de leeftijdscategorieën JO13 t/m JO15 en JO19 worden na de 1e fase promotiepoules gevormd. Alleen in dergelijke promotiepoules kan een team in aanmerking komen voor promotie naar de Divisie richting fase 3. Bij de leeftijdscategorieën JO16 en JO17 worden na de 1e fase teams heringedeeld. Teams kunnen promoveren van de 1e klasse naar de Hoofdklasse. Dat geldt ook voor teams die met dispensatiespelers uitkomen in de 1e klasse.
Er vindt twee keer per seizoen promotie/degradatie plaats vanuit de Hoofdklasse naar de bovenliggende Divisie en andersom: na afloop van de winterstop (na de tweede fase van de Hoofdklasse) en na de zomerstop.
Door het aantal poules in de Hoofdklasse af te stemmen op het aantal plekken in de Divisie, voorkomen we dat kampioenen in de Hoofdklasse nog met elkaar moeten strijden om een plek in de Divisie. Dit heeft als gevolg dat er in bepaalde leeftijdscategorieën wordt gewerkt met promotiepoules. Alleen teams van JO13 t/m JO15 en JO19 die in een promotiepoule spelen en daarin als eerste eindigen, promoveren naar de Divisie voor fase 3. Bij de JO16 en JO17 wordt in alle Hoofdklassepoules voor promotie naar de Divisie gespeeld.
Recente Ontwikkelingen en Uitdagingen
De KNVB heeft zijn belofte om de gewenste piramidestructuur in het amateurvoetbal te realiseren niet na kunnen komen. Voor het seizoen 2024/2025 werd een stabiele structuur beloofd na twee jaar van versterkte degradatieregelingen, maar dit blijkt nog steeds niet het geval te zijn. Vooral in de tweede klasse zijn er significante afwijkingen: in plaats van de beoogde zestien poules, zijn er achttien poules. Dit betekent dat er negentien extra degradatieplaatsen zullen zijn. Dit omdat er volgend seizoen 243 tweedeklassers zijn, terwijl dat er 224 hadden moeten zijn. Ook in de derde klasse is er een afwijking, hier zijn er 34 competities in plaats van de gewenste 32 en vijf teams meer dan gewenst.
Volgens Daan Schippers, woordvoerder van de KNVB, zijn er verschillende oorzaken voor deze situatie, waaronder fusies, opheffingen, terugtrekkingen, en het aantal teams dat van de zondag naar de zaterdag is overgestapt. Ondanks de pogingen van de KNVB om te voorkomen dat de extra degradatie te groot zou worden, zijn er in sommige competities toch extreem veel teams gedegradeerd.
De KNVB zal een kleine correctie doorvoeren om de gewenste aantallen per klasse te realiseren, maar de impact hiervan zal volgens Schippers gering zijn. De nieuwe promotie- en degradatieregeling wordt begin september bekendgemaakt.
Voor de topamateurs, met één tweede divisie, twee derde divisies, vier vierde divisies, en acht eerste klassen, zullen er geen grote maatregelen nodig zijn. Echter, de gevolgen voor de derde klasse en lager zijn nog onduidelijk. De versterkte regeling zal waarschijnlijk ook daar doorwerken, gezien dat als het bovenin druppelt het onderin meestal flink regent.
In 2022 besloot de KNVB om de (sub)top van de piramide smaller te maken om scheefgroei tegen te gaan, die onder meer veroorzaakt werd door de verschuiving van speeldagen van zondag naar zaterdag. De bedoeling was om meer regionale competities te organiseren en een betere aansluiting naar de hoofdklasse te creëren.
tags: #promotieregeling #hoofdklasse #voetbal