Tafeltennis, ook bekend als pingpong, is een populaire sport die door twee of vier spelers kan worden gespeeld. Het doel van het spel is om een balletje met een batje over een net op de tafelhelft van de tegenstander te slaan, op zo'n manier dat deze de bal niet meer of niet meer correct kan terugslaan. Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van de geschiedenis, benodigdheden en spelregels van tafeltenniswedstrijden.
Geschiedenis van Tafeltennis
De ontstaansgeschiedenis van tafeltennis is nauw verbonden met andere sporten, met name tennis. Tafeltennis begon als een sociaal verzetje in Engeland aan het einde van de 19e eeuw, waarbij geïmproviseerd materiaal werd gebruikt. Sommige bronnen suggereren dat Britse militairen het spel in India of Zuid-Afrika speelden en het vervolgens naar Engeland brachten.
In 1884 werd in Engeland octrooi verleend op de naam "Miniature-Indoor-Tennis-Game". In 1901 ontdekte James Gibb, een Engelse tafeltennisliefhebber, tijdens een reis naar de Verenigde Staten celluloidballen, die de tot dan toe gebruikelijke canvasbal vervingen. Dit gaf het spel een nieuw, meer sportief accent.
Rond 1900 was het spel bekend onder de namen tafeltennis en "pingpong". Het woord "pingpong" is een klanknabootsing van het geluid dat de bal en het batje maken. In 1926 werd de International Table Tennis Federation (ITTF) opgericht in Berlijn.
In Nederland begon de productie van tafeltennistafels in 1939 door Heemskerks Scheepsbouw en Timmerbedryf. In de jaren 50 veranderde het spel drastisch door het gebruik van rubbers met onderliggende spons op de batjes. In 1988 werd tafeltennis toegevoegd aan de Olympische Spelen.
Lees ook: Pingpongtoernooi organiseren? Leer hoe je een schema maakt.
Benodigdheden voor Tafeltennis
Om tafeltennis te spelen, heb je de volgende benodigdheden nodig:
- Tafeltennistafel: De officiële afmeting van een tafeltennistafel is 274 cm lang, 152,5 cm breed en 76 cm hoog. Het tafelblad moet gemaakt zijn van een donker, uniform materiaal dat niet spiegelt. Meestal zijn de tafels donkergroen of blauw.
- Netje: Het netje verdeelt de tafel in twee gelijke helften.
- Batje: Elke speler heeft een houten bat dat dienstdoet als slaghout. Omvang, vorm en gewicht zijn niet aan beperkingen gebonden. Het bat is meestal bekleed met rubbers aan beide zijden (rood of zwart) om de bal effect (spin) te kunnen meegeven. Sommige spelers verkiezen slechts één rubber te gebruiken.
- Bal: Een wedstrijdbal dient een diameter van 40 millimeter en een gewicht van 2,7 gram te hebben en zuiver rond te zijn. De bal mag niet glimmen en dient van plastic te zijn gemaakt. De bal kan verschillende kleuren hebben, maar dient wel eenkleurig te zijn. Het meest voorkomend zijn wit, geel en oranje.
- Kleding: Draag een shirt met korte mouwen, een korte broek of rok, sokken en sportschoenen.
Spelregels van Tafeltennis
Hieronder volgt een samenvatting van de belangrijkste spelregels van tafeltennis:
- Opslag (Service): Voor een goede opslag dient de bal onbeweeglijk op de open en vlakke handpalm te liggen, waarna deze zo recht mogelijk ten minste 16 cm omhoog geworpen moet worden. Nadat de bal het hoogste punt heeft bereikt, moet deze zo geslagen worden dat hij eerst het eigen speelveld raakt, over of naast het net heen gaat zonder dit te raken, en daarna het speelvlak van de tegenstander raakt. Opslagen moeten van achter (het verlengde van de) eindlijn gebeuren en het zicht op de bal mag tijdens de opslag niet geblokkeerd worden voor de tegenstander.
- Puntentelling: De speler die als eerste 11 punten behaalt, wint de game, mits het verschil met de tegenstander minimaal 2 punten is. Bij een gelijke stand van 10-10 wordt er doorgespeeld tot een van beide spelers alsnog twee punten meer heeft dan de ander. In deze fase wisselen de spelers na elk punt van opslag.
- Game of Set: Aan het eind van elke game ruilen de spelers van speelhelft. Diegene die in de vorige game als eerste serveerde, zal nu als eerste ontvangen. Doorgaans wordt gespeeld tot een speler drie of vier games heeft gewonnen, al naargelang het niveau van de competitie. In de laatste game wordt nogmaals van speelhelft gewisseld wanneer een speler vijf punten heeft behaald.
- Dubbel: Tafeltennis kan ook als dubbel- of gemengd dubbelspel worden gespeeld. Bij het dubbel dienen de spelers om de beurt te slaan en na het bepalen van de eerste serveerder en eerste ontvanger ligt de service/ontvangstvolgorde vast. Bij een dubbelspel dient er vanaf de rechter tafelhelft diagonaal (-naar links) te worden geserveerd. Na elke game verandert niet alleen de eerste serveerder maar ook de ontvanger.
Technieken en Slagen
Tijdens een tafeltenniswedstrijd kunnen verschillende technieken en slagen worden gebruikt om effecten aan de bal te geven. Hieronder volgen enkele voorbeelden:
- Grepen: Er zijn twee manieren om een batje vast te houden: de shakehand greep en de penhouder greep.
- Spin:
- Backspin: Je raakt de bal van onder.
- Topspin: Je raakt de bal van boven.
- Sidespin: Je raakt de bal zo dat hij naar links of rechts draait.
- Corkspin: Wordt enkel gebruikt bij de service en lijkt verder veel op de zijspin.
- Blokken: Hierbij houd je het batje recht tegen een tegemoetkomende bal aan, die meestal een topspin heeft.
Punten scoren
Er zijn verschillende manieren waarop punten gescoord kunnen worden bij tafeltennis:
- De tegenspeler slaat de bal niet over het net.
- De tegenspeler slaat de bal buiten de tafel.
- De tegenspeler raakt met zijn/haar vrije hand het speelveld aan.
Let
Een rally kan ook uitlopen op een ‘let’. Bij een let eindigt een rally zonder punt. De scheidsrechter geeft dit aan door zijn/haar handen in de lucht te steken en ‘let’ te roepen. Een let wordt gegeven in de volgende situaties:
Lees ook: Beer Pong Regels Uitgelegd
- Als de bal wordt opgeslagen maar de tegenspeler nog niet klaarstaat.
- Als er iets onverwachts gebeurt.
Afwijkende Regels bij Dubbelspel
Bij het dubbelspel zijn er een paar afwijkende regels:
- In het dubbel slaan de spelers om de beurt. De volgorde van speler en ontvanger ligt vanaf het begin vast.
- De complete regels beslaan heel wat meer pagina’s. Zij worden ook bijna jaarlijks aangepast. Meest recentelijk in verband met de Coronamaatregelen. Je kunt deze complete spelregels van de NTTB downloaden. Zij zijn geldig vanaf 1 september 2020. Deze regels worden gehanteerd voor competitiewedstrijden in Nederland. Zij zijn gebaseerd op de internationale spelregels van het ITTF, de International Table Tennis Federation.
Lees ook: Europa League Play-offs: Utrecht - Zenit