De KNVB is voortdurend bezig met het ontwikkelen van het jeugdvoetbal in Nederland. Een belangrijk aspect hiervan is de rol van de grensrechter, ook wel assistent-scheidsrechter genoemd. Vanaf de JO13, wanneer kinderen op een heel veld gaan spelen, is de aanwezigheid van een grensrechter verplicht.
De rol van de grensrechter
Grensrechters zijn onmisbaar in het voetbal. Ze assisteren de scheidsrechter bij het nemen van beslissingen tijdens de wedstrijd. Denk hierbij aan het signaleren van buitenspel, inworpen, en corners. Vaak zijn het ouders of spelers die op vrijwillige basis een wedstrijd vlaggen.
Om een goede grensrechter te zijn, is een goede kennis van de spelregels vereist, een scherp oog voor spelsituaties en een redelijke conditie.
Leeftijd en vereisten
Om grensrechter te worden bij de KNVB zijn er geen specifieke leeftijdsgrenzen vastgesteld in de basisreglementen. Echter, de minimale leeftijd om te starten met een opleiding tot scheidsrechter bij de KNVB is 14 jaar. Hoewel dit niet direct de minimumleeftijd voor grensrechters bepaalt, geeft het wel een indicatie van de leeftijd waarop men over het algemeen voldoende inzicht in de spelregels heeft om een wedstrijd te kunnen begeleiden.
In de praktijk zien we vaak dat grensrechters ouders, oudere jeugdspelers of andere vrijwilligers zijn. Voor jeugdwedstrijden zijn het vaak ouders die deze rol op zich nemen.
Lees ook: Van jong talent tot ervaren rot: hockey
Opleiding en ondersteuning
De KNVB biedt diverse mogelijkheden voor (assistent-)scheidsrechters om zich verder te ontwikkelen. Zo zijn er opleidingen beschikbaar, zoals de opleiding ‘Verenigingsscheidsrechter veldvoetbal’, die door docenten van de KNVB wordt gegeven. Deze praktijkgerichte opleiding bereidt deelnemers in vier avonden voor op het verenigingsscheidsrechterschap.
Veel voetbalverenigingen, zoals VVIJ, organiseren ook informatieavonden over fluiten en vlaggen van jeugdwedstrijden. Hier wordt uitleg gegeven over de spelregels, buitenspel, en andere belangrijke aspecten van het assisteren van een scheidsrechter.
Vernieuwde spelregels en jeugdvoetbal
De KNVB is constant bezig met het verbeteren van het jeugdvoetbal. Dit komt tot uiting in vernieuwde spelregels en wedstrijdvormen, die getest worden bij verschillende leeftijdscategorieën. Het doel is om spelers meer te betrekken, het aantal balcontacten te verhogen, en het spel leuker, eerlijker en sportiever te maken.
Vanaf seizoen 2025/’26 gelden er bijvoorbeeld vier vernieuwde spelregels voor de JO13 en JO14 categorie B, en voor MO13 categorie A:
- Zelfpass: De speler mag bij een vrije trap of spelhervatting de bal zelf in beweging brengen en doorspelen.
- Indribbelen bij uitbal: In plaats van in te trappen, mag de bal bij een uitbal het veld weer in worden gedribbeld.
- Tijdstraf: Bij onsportief gedrag volgt een tijdelijke uitsluiting (tijdstraf), wat discipline en sportiviteit stimuleert.
- Vliegend wisselen: Wissels mogen op elk moment van het spel worden uitgevoerd, zonder dat het spel stilgelegd wordt.
Deze vernieuwingen hebben invloed op de manier waarop wedstrijden gespeeld en begeleid worden, en dus ook op de rol van de grensrechter.
Lees ook: Het verhaal van Bart Verbruggen
Specifieke regels en situaties
Het is belangrijk voor grensrechters om op de hoogte te zijn van specifieke regels en situaties die zich tijdens een wedstrijd kunnen voordoen. Hieronder een aantal voorbeelden:
- Hands: Hands houdt in dat de speler de bal opzettelijk met de hand of arm speelt/raakt.
- Waarschuwingen: Een speler kan een waarschuwing (gele kaart) ontvangen voor onder andere het vertragen van een spelhervatting, het tonen van onenigheid met de scheidsrechter, of onsportief gedrag.
- Verwijdering: Een speler kan van het veld gezonden worden (rode kaart) bij ernstig gemeen spel, het bespuwen van een tegenstander, of het ontnemen van een duidelijke scoringskans door opzettelijk hands te maken.
De scheidsrechtersbal en andere spelhervattingen
De scheidsrechtersbal is een manier om het spel te hervatten na een onderbreking waarbij de bal niet in het spel was. Er kan niet direct uit een scheidsrechtersbal worden gescoord.
Bij een indirecte vrije schop kan er niet direct worden gescoord, tenzij de bal wordt aangeraakt door een andere speler voordat deze in het doel verdwijnt.
Een strafschop wordt toegekend als een speler een overtreding begaat binnen zijn eigen strafschopgebied die met een directe vrije schop bestraft zou worden. Uit een strafschop kan direct worden gescoord.
Het digitale wedstrijdformulier (DWF)
Vanaf de O13-pupillen dient de uitslag van de wedstrijd te worden doorgegeven via het digitale wedstrijdformulier (DWF). De scheidsrechter is verantwoordelijk voor het invullen van dit formulier.
Lees ook: Leer alles over handbal
Incentives en vergoedingen
Om scheidsrechters en grensrechters te stimuleren, bieden veel verenigingen vergoedingen aan. Dit kan in de vorm van een tegoed in de clubhuis of een contante vergoeding. Daarnaast zijn er soms bonusregelingen voor scheidsrechters die een bepaald aantal wedstrijden hebben gefloten in een seizoen.
tags: #leeftijd #grensrechter #knvb #regels