De voetbalgeschiedenis tussen Hongarije en Turkije is rijk aan memorabele momenten, historische prestaties en veranderende dynamieken. Van de gouden jaren van het Hongaarse voetbal tot de recente successen van Turkije, deze confrontaties bieden een fascinerend inzicht in de evolutie van het voetbal in beide landen.
De Magische Magyaren: Een Gouden Eeuw voor Hongarije
In de jaren 50 domineerde het Hongaarse voetbal de wereld met een team dat bekend stond als de "Magische Magyaren". Onder leiding van sterspeler Ferenc Puskás leek dit team onverslaanbaar. Gedurende zes jaar verloren ze slechts één wedstrijd: de WK-finale van 1954 tegen West-Duitsland, een wedstrijd die de geschiedenis inging als "Het Wonder van Bern". Ondanks dit verlies wordt er nog steeds met bewondering gesproken over deze ploeg.
De Architectuur van Succes: Tactiek en Talent
De aanstelling van Gusztáv Sebes als bondscoach in 1949 markeerde het begin van een nieuw tijdperk. Sebes kon beschikken over een uitzonderlijk talentvolle jonge groep voetballers. Onder zijn leiding debuteerden toptalenten zoals Puskás, Hidegkuti, Bozsik, Grosics en Kocsis in het team. Deze spelers vormden het fundament voor het beste Hongaarse team ooit, dat tevens wordt beschouwd als een van de beste voetbalploegen ter wereld.
Naast de individuele kwaliteiten van de spelers was ook de tactiek een belangrijke factor in de successen. In een tijd waarin het 3-2-5 stopperspilsysteem de norm was, verrasten de Hongaren door een andere formatie te hanteren. Ze "spiegelden" hun aanval, waardoor de binnenspelers de meest vooruitgeschoven aanvallers werden. Deze variant was mede ingegeven door de kwaliteiten van Puskás en Kocsis. Puskás, met zijn magistrale linkerbeen, werd een linie naar voren geschoven om zijn loopvermogen te compenseren, terwijl Kocsis, een specialist in kopdoelpunten, dichter bij het doel kwam te spelen.
Om verdedigend niet in de problemen te raken, liet midvoor Nándor Hidegkuti zich terugzakken naar het middenveld. De taakverdeling op het middenveld was duidelijk: József Bozsik was de spelverdeler, terwijl József Zakariás de verdedigende middenvelder was. Achterin stonden Gyula Lóránt, Jenő Buzánszky en Mihály Lantos hun mannetje.
Lees ook: EK 2021 Boedapest
Velen beschouwen deze tactische variant als het eerste 4-2-4 systeem, hoewel Brazilië in 1958 de eerste ploeg was die daadwerkelijk volgens dit systeem speelde. Het Hongaarse systeem wordt ook wel het MM-systeem genoemd, terwijl het klassieke stopperspilsysteem bekendstaat als het WM-systeem.
Olympische Glorie en Meer
De Olympische Spelen van 1952 in Helsinki waren de eerste echte krachtmeting voor dit Hongaarse team. Het team liet zich van hun beste kant zien en versloeg Italië, Turkije en Zweden op overtuigende wijze. In de finale zorgde Puskás voor een 1-0 voorsprong tegen Joegoslavië, waarna Czibor de overwinning veiligstelde.
Na de Olympische Spelen wonnen de Hongaren de Dr. Gerö Cup, een kampioenschap tussen Midden-Europese landen. Een memorabele wedstrijd was de vriendschappelijke wedstrijd tegen Engeland in 1953, waarin de Hongaren met 3-6 wonnen op Wembley. Het was de eerste keer dat Engeland op Wembley verloor van een niet-Brits team. Een half jaar later vernederden de Hongaren de Engelsen opnieuw met een 7-1 overwinning.
Het WK van 1954: Een Bittere Nasmaak
Mede door deze overwinningen waren de Hongaren de absolute topfavoriet voor het WK van 1954. Ze maakten hun favorietenstatus waar door Zuid-Korea met 9-0 te verslaan en West-Duitsland met 8-3 te verpletteren. In de kwartfinale werd Brazilië met 4-2 verslagen en in de halve finale won Hongarije met dezelfde cijfers van Uruguay.
In de finale troffen ze opnieuw West-Duitsland. De Hongaren schoten uit de startblokken en stonden na acht minuten al met 2-0 voor, maar de blessure van Puskás bleek nog niet genezen. De Duitsers speelden met straffe mandekking, wat resulteerde in een 2-2 gelijke stand. Vlak voor tijd scoorde Rahn de winnende treffer voor West-Duitsland, waardoor Hongarije met lege handen achterbleef.
Lees ook: Waterpolo Historie
Het Einde van een Tijdperk
Na het WK bleef Hongarije ongeslagen tot eind 1955. Tussen 1950 en 1955 speelden de "Magische Magyaren" 50 officiële wedstrijden, waarvan ze er 42 wonnen en slechts één verloren: de WK-finale. De Hongaarse Revolutie van 1956 maakte een abrupt einde aan dit gouden tijdperk. Veel spelers, waaronder Puskás, Kocsis en Czibor, besloten niet terug te keren naar Hongarije en werden prof in het Westen.
Turkije: Opkomst en Recente Successen
Hoewel Turkije niet dezelfde voetbalgeschiedenis heeft als Hongarije, heeft het land de afgelopen jaren aanzienlijke vooruitgang geboekt. Een belangrijk moment was de recente kwalificatie voor het EK, waar Turkije geschiedenis schreef door hun openingswedstrijd voor het eerst niet te verliezen.
Historische Overwinning op het EK 2024
De 3-1 overwinning op Georgië tijdens het EK 2024 was een historische gebeurtenis voor het Turkse voetbal. Het was de eerste overwinning op een groot toernooi sinds 2016 en betekende een belangrijke ommekeer in hun recente toernooiresultaten.
Daarnaast was de zege de grootste overwinning op een Europees kampioenschap, gelijk aan hun 2-0 overwinningen tegen België (EK 2000) en Tsjechië (EK 2016). Het was ook pas de tweede keer dat Turkije drie doelpunten scoorde in één EK-wedstrijd.
Talent en Records
Tijdens het EK 2024 schreef Turkije ook geschiedenis door twee tieners in de basisopstelling te hebben: Arda Güler en Kenan Yildiz. Arda Güler werd de jongste doelpuntenmaker voor Turkije ooit op een groot toernooi en brak tevens het record van jongste speler die scoorde in zijn eerste wedstrijd op het Europees kampioenschap.
Lees ook: Hongarije geschokt door blessure Varga
Een ander opmerkelijk moment in de wedstrijd was het doelpunt van Mert Müldür, die de 500e speler werd die een doelpunt scoorde in de geschiedenis van het EK.
Heden en Toekomst
De voetbalgeschiedenis tussen Hongarije en Turkije is een verhaal van contrasten. Hongarije kende een gouden eeuw in de jaren 50, terwijl Turkije de afgelopen jaren aan een opmars bezig is. Beide landen hebben hun eigen successen en uitdagingen gekend, maar hun passie voor voetbal blijft onverminderd groot.
De Nations League play-off wedstrijd tussen Turkije en Hongarije op 20 maart 2025 belooft een spannende strijd te worden. Turkije hoopt promotie naar de hoogste divisie van de UEFA Nations League af te dwingen, terwijl Hongarije zich wil handhaven op het hoogste niveau. Met talentvolle spelers aan beide kanten zal deze wedstrijd ongetwijfeld een nieuw hoofdstuk toevoegen aan de rijke voetbalgeschiedenis tussen deze twee landen.
Overzicht van Belangrijke Spelers (Hongarije, Gouden Team)
| Naam | Aantal interlands | Aantal goals | Periode | Positie |
|---|---|---|---|---|
| Gyula Grosics | 86 | 0 | 1947-1962 | Keeper |
| Jenő Buzánszky | 48 | 0 | 1950-1956 | Rechtsback |
| Gyula Lóránt | 37 | 0 | 1949-1955 | Stopperspil (centrale verdediger) |
| Mihály Lantos | 52 | 5 | 1949-1956 | Linksback |
| József Bozsik | 100 | 11 | 1947-1962 | Rechtshalf |
| József Zakariás | 35 | 0 | 1947-1954 | Linkshalf |
| László Budai | 39 | 10 | 1949-1959 | Rechtsbuiten |
| Sándor Kocsis | 75 | 68 | 1948-1956 | Rechtsbinnen |
| Nándor Hidegkuti | 68 | 39 | 1945-1958 | Midvoor/rechtsbuiten |
| Ferenc Puskás | 83 | 84 | 1945-1956 | Linksbinnen |
| Zoltán Czibor | 43 | 17 | 1949-1956 | Linksbuiten/rechtsbuiten |
| József Tóth | 12 | 5 | 1953-1956 | Linksbuiten |
| Péter Palotás | 24 | 18 | 1950-1956 | Midvoor |
tags: #hongarije #turkije #voetbal #geschiedenis