Op Camping Duinhorst, een plek van ontspanning en recreatie, liggen de verborgen overblijfselen van een sportpark dat een cruciale rol speelde in de vroege dagen van het Nederlandse profvoetbal. De contouren van een oude atletiekbaan zijn nog altijd zichtbaar vanuit de lucht, een stille getuige van vervlogen tijden.
De Geboorte van Sportpark Duinhorst
In 1952 opende Herbert Jochems op zijn terrein sportpark Duinhorst, een veelzijdig sportcomplex met een voetbalveld, omringd door een verharde betonnen sintelbaan. Deze baan diende als decor voor diverse sportieve evenementen, van atletiekwedstrijden en wielerkoersen tot spectaculaire 50 CC-races. Tijdens voetbalwedstrijden werden er tijdelijke tribunes op de wielerbaan geplaatst, waardoor toeschouwers de wedstrijden van dichtbij konden volgen. Amateurclubs, waaronder S.V.V. Scheveningen en De Flamingo’s (later Holland Sport), vonden hier hun eerste thuisbasis.
De KNVB en het Verzet tegen Betaald Voetbal
In de beginjaren 50 kende Nederland nog geen professionele voetbalcompetitie. Hoewel landen als Duitsland, Italië en Frankrijk al wel profcompetities hadden, verzette de KNVB zich fel tegen alle pogingen om in Nederland betaald voetbal van de grond te krijgen. De KNVB wilde het voetbal puur en eerlijk houden. Hun argument was dat bij betaald voetbal de rijke clubs betere spelers konden kopen, terwijl de arme clubs achter zouden blijven. De bond handhaafde streng en bestrafte clubs en spelers als er sprake was van beloningen in welke vorm dan ook.
Het gevolg van dit beleid was dat steeds meer Nederlandse topspelers lucratieve contracten accepteerden bij profclubs in het buitenland. Deze spelers werden vervolgens door de KNVB voor altijd uitgesloten van het Nederlands elftal. Dit had een negatieve invloed op het spel en de resultaten van het nationale team; tussen eind 1949 en 1954 verloor Oranje maar liefst 22 van de 28 gespeelde wedstrijden.
De Watersnoodramp en een Veranderende Opinie
Na de Watersnoodramp van 1953, die diepe sporen naliet in Nederland, begon de publieke opinie langzaam te verschuiven ten gunste van het profvoetbal. Een benefietwedstrijd voor de slachtoffers, waarin een team van in Frankrijk spelende Nederlandse profs met 1-2 won van het sterke Franse nationale elftal in Parijs, speelde hierbij een cruciale rol. Dit terwijl het Nederlands amateurelftal intussen kansloos verloor van Denemarken en Zwitserland. Deze resultaten toonden aan dat de Nederlandse profvoetballers wel degelijk van een hoog niveau waren.
Lees ook: Overzicht volleybal Zuid-Holland
Sportpark Duinhorst: Een Schuilplaats voor het Profvoetbal
In de zomer van 1953 werd de eigenaar van Sportpark Duinhorst benaderd met de vraag of hij zijn terrein beschikbaar wilde stellen voor een voetbalshow. Nederlandse profvoetballers die in eigen land vakantie vierden, aangevuld met enkele amateurs, wilden een demonstratiewedstrijd organiseren. Omdat het sportpark particulier eigendom was, kon de KNVB dit niet verbieden. Zo kwam het dat op 26 juli 1953 de profs voor het eerst op Nederlandse bodem een ‘wedstrijd‘ speelden.
Op 10 maart 1954 organiseerde de pas opgerichte Nederlandse Beroepsvoetbalbond (NBVB) een promotieavond op Scheveningen, waarmee de strijd om het betaald voetbal officieel begon. De NBVB was vastbesloten om een eigen professionele voetbalcompetitie op te zetten, ondanks de tegenwerking van de KNVB.
Een Geheime Wedstrijd in Wassenaar
Op 31 juli 1954 vond er een geheime wedstrijd plaats op sportpark Duinhorst in Wassenaar. De NBVB twijfelde over de kwaliteit van het team van Alkmaar ’54. Om dit te beoordelen, werd in het diepste geheim een proefwedstrijd georganiseerd. Op 30 juli 1954 kreeg Alkmaar ’54 per brief de instructie om de volgende dag om 14.00 uur met de auto richting Haarlem te rijden. Pas vlak voordat ze Haarlem binnenreden, mochten de spelers de verzegelde instructies openen. Hun bestemming bleek sportpark Duinhorst in Wassenaar te zijn, waar hen een duel tegen profclub Amsterdam wachtte.
Alkmaar ’54 verraste vriend en vijand met een knap 2-2 gelijkspel. Dit resultaat overtuigde de NBVB ervan om Alkmaar ’54 toe te laten tot de professionele competitie. Eenmaal toegelaten als profclub, kreeg die club ook het voorrecht om op 14 augustus in Alkmaar de eerste officiële door de NBVB georganiseerde profwedstrijd te spelen. Voor de start van de competitie werd op Duinhorst nòg een NBVB wedstrijd gespeeld.
De KNVB Onder Druk en de Geboorte van de Eredivisie
Ondertussen probeerde de KNVB het profvoetbal tegen te werken door gemeenten en terreineigenaren onder druk te zetten om geen velden te verhuren aan de NBVB. In grote steden zoals Den Haag, Amsterdam en Rotterdam wist de KNVB de gemeentebesturen zover te krijgen om de NBVB wedstrijden te verbieden. Hierdoor moest profclub Den Haag uitwijken naar Duinhorst, Amsterdam ging naar Duivendrecht en Rotterdam naar Veenoord in Drenthe. Later speelde Rotterdam in IJmuiden.
Lees ook: Is hockey iets voor jouw kind?
Terwijl de NBVB-competitie veel publiek trok, daalde het aantal toeschouwers bij de KNVB-competitie dramatisch. Dit zette de KNVB onder druk om in gesprek te gaan met de NBVB. Op zondag 28 november 1954 werd er een nieuwe, gezamenlijke profcompetitie gelanceerd. De Eerste Klasse Betaald Voetbal (de voorloper van de Eredivisie) bestond in het seizoen 1954/1955 uit achttien professionele clubs.
Het Eerste Doelpunt en de Verhuizing naar Houtrust
Het eerste doelpunt in het betaalde voetbal is waarschijnlijk in de tiende minuut door Wim Mangelmans voor Den Haag gescoord.
Sportpark Duinhorst bleef de eerste thuisbasis van clubs zoals S.V.V. Scheveningen en De Flamingo’s (later Holland Sport). Door de afgelegen ligging en daardoor tegenvallende toeschouwersaantallen verhuisde men later naar de Houtrust in Den Haag.
Holland Sport: Een Haagse Profclub met een Rijke Geschiedenis
Holland Sport, voortgekomen uit de fusie tussen Scheveningen Holland Sport (SHS) en de Rotterdamse profclub Rotterdam, was een bekende naam in het Nederlandse profvoetbal. De club speelde op Houtrust en verwierf al snel een grote populariteit onder de Haagse voetbalfans.
In 1974 fuseerde Holland Sport met ADO en ging spelen in het Zuiderpark onder de naam FC Den Haag. Hiermee verdween de naam Holland Sport van de professionele voetbalvelden.
Lees ook: Het verhaal van HVC '10: Fusie tot nu.
Holland Sport’32: Een Nieuwe Start voor een Bekende Naam
Begin jaren zeventig besloten twee bekende Haagse zaterdag afdelingsclubs, Wilsonmeters en Klokken Toren Boys, om na vruchtbare fusiebesprekingen samen verder te gaan onder de naam Holland Sport’32. De club begon in het eerste jaar van zijn bestaan op sportcomplex Ockenburgh, op het oude trainingsveld van Holland Sport (BVO).
Holland Sport’32 kende een wisselvallig bestaan en speelde op verschillende locaties in Den Haag. De club had te kampen met financiële problemen en een gebrek aan een eigen accommodatie. In de loop der jaren wist Holland Sport’32 zich echter te handhaven in de zaterdagcompetitie en bouwde het een trouwe aanhang op.
SVV Scheveningen: Een Club met een Lange Traditie
SVV Scheveningen, opgericht in 1919, is een club met een lange en rijke traditie. De club heeft door de jaren heen op verschillende locaties gespeeld en heeft zowel successen als tegenslagen gekend. SVV Scheveningen is trots op haar bloeiende senioren- en jeugdafdeling en de enorme betrokkenheid van haar leden. Op 1 juli 2019 vierde de club haar 100-jarig bestaan.
tags: #holland #sport #voetbal #geschiedenis