Miljoenen televisiekijkers waren getuige van een schokkend moment tijdens de EK-wedstrijd tussen Denemarken en Finland, toen de Deense voetballer Christian Eriksen op het veld werd gereanimeerd. Deze gebeurtenis wierp een schaduw over de voetbalwereld en bracht de risico's van hartproblemen bij sporters pijnlijk aan het licht. Het verhaal van Eriksen is er een van veerkracht, vastberadenheid en de triomf van de menselijke geest.
De Hartstilstand en de Impact
Op 12 juni 2021 zakte Christian Eriksen tijdens de EK-wedstrijd Denemarken-Finland in elkaar op het veld in Kopenhagen. De schokkende beelden gingen de hele wereld over en leidden tot grote bezorgdheid. Eriksen werd succesvol gereanimeerd, maar het moment liet een diepe indruk achter op zowel medespelers, fans als de voetbalwereld in het algemeen.
De gebeurtenis bracht ook een belangrijke vraag naar voren: wat moet je doen als iemand plotseling een hartstilstand krijgt? Snel handelen is cruciaal, en reanimatie binnen de eerste zes minuten kan levensreddend zijn. De hartstilstand van Eriksen heeft velen doen beseffen hoe belangrijk het is om een reanimatiecursus te volgen. Er ontstond dan ook een run op reanimatiecursussen, omdat mensen zich realiseerden dat ze ooit in een situatie terecht zouden kunnen komen waarin ze moeten reanimeren.
Herstel en Terugkeer naar het Voetbal
Na de hartstilstand kreeg Eriksen een inwendige defibrillator (ICD) geïmplanteerd, een apparaat dat ingrijpt bij hartritmestoornissen. Dit betekende dat hij in Italië niet meer mocht voetballen, waardoor Internazionale zijn contract ontbond. Eriksen bleef echter vastberaden om terug te keren op het voetbalveld.
Eind januari 2022 vond Eriksen een nieuwe club in de Premier League: Brentford. Hij trainde mee bij Jong Ajax om aan zijn conditie te werken en tekende uiteindelijk bij de Engelse club. Zijn terugkeer was een inspiratie voor velen en toonde zijn enorme veerkracht.
Lees ook: Alles over Denemarken op het WK
"Het is heel wrang als je er bij stilstaat. Hoe het er toen met mijn carrière en mijn leven voorstond. Een heel contrast met hier nu na een jaar zitten en meedoen met het WK," aldus Eriksen, terugkijkend op de moeilijke periode.
Deelname aan het WK in Qatar
In november 2022, krap anderhalf jaar na zijn hartstilstand, stond Christian Eriksen weer op het allerhoogste podium: het WK in Qatar. Hij was opgenomen in de Deense selectie, een droom die werkelijkheid werd. Zijn deelname was een nieuw hoogtepunt in zijn carrière en een bewijs van zijn vastberadenheid.
Bondscoach Kasper Hjulmand was verheugd om Eriksen weer in zijn team te hebben. Hij merkte op dat Eriksen na zijn hartstilstand nog beter was gaan voetballen en zich vrijer voelde.
Hartproblemen bij Voetballers: Een Toenemend Probleem?
Het incident met Eriksen vestigde de aandacht op een groeiend probleem: hartproblemen bij voetballers. Steeds vaker komt aan het licht dat voetballers kampen met hartproblemen. Zo maakte FC Volendam-verdediger Xavier Mbuyamba bekend dat hij een onderhuidse defibrillator heeft geplaatst. De afgelopen jaren hebben meerdere spelers soortgelijke verhalen.
Enkele bekende (ex-)voetballers met hartproblemen zijn:
Lees ook: Deense Voetbalelftal
- Daley Blind: Zakte in 2019 in elkaar tijdens een Champions League-wedstrijd en heeft sindsdien een ICD.
- Bas Dost: Zakte in november 2023 in elkaar tijdens een wedstrijd en bleek een ontstoken hartspier te hebben.
- Sergio Agüero: Moest in 2021 zijn carrière beëindigen vanwege een hartaandoening.
- Nwankwo Kanu: Kampte zijn hele carrière met hartproblemen en onderging op zijn twintigste een hartoperatie.
- Abdelhak Nouri: Liep in 2017 blijvende hersenschade op na een hartstilstand tijdens een oefenwedstrijd.
- Evander Sno: Kreeg meerdere hartstilstanden tijdens zijn carrière en heeft een ingebouwde defibrillator.
- Iker Casillas: Kreeg in 2019 een hartaanval tijdens een training, wat het einde van zijn carrière betekende.
- Raphael Dwamena: Zakte in 2021 in elkaar tijdens een wedstrijd en overleed. Hij kampte al jaren met hartproblemen.
In de meeste gevallen van plotse hartproblemen bij voetballers is een aangeboren afwijking of aangeboren hartritmestoornis de oorzaak. Ondanks uitgebreide cardiologische test, is het soms niet te ontdekken, totdat het mis gaat. Daarnaast hebben profvoetballers en andere topsporters een grotere kans op een hartstilstand, omdat ze vaker intensief sporten. Het hart moet dan vaker harder pompen, terwijl het hart dit soms dus niet aan kan. Daarom kan sport een trigger zijn.
Preventie en Onderzoek
Na de hartstilstand van Eriksen rezen er vragen over de preventie van hartproblemen bij voetballers. De KNVB en andere voetbalorganisaties investeren in onderzoek naar hartproblemen bij sporters en verbeterde screeningmethoden. Het doel is om risico's vroegtijdig te identificeren en de juiste maatregelen te nemen om de gezondheid van voetballers te beschermen.
De Rol van Defibrillatoren
De succesvolle reanimatie van Eriksen benadrukte het belang van defibrillatoren op het voetbalveld. Een defibrillator kan een elektrische schok toedienen om het hart weer in een normaal ritme te brengen. Sommige voetballers, zoals Daley Blind en Xavier Mbuyamba, hebben een ICD (Implanteerbare Cardioverter-Defibrillator) geïmplanteerd gekregen.
Leven met een ICD
Eriksen speelt met een ICD, een apparaat dat onderhuids is ingebracht en dat je hart bij een gevaarlijke hartritmestoornis kan resetten. Ook Oranjespeler Daley Blind heeft sinds 2019 uit voorzorg een ICD, nadat er bij hem hartproblemen werden geconstateerd. Zo'n ICD hoeft nooit af te gaan, maar het kan wel. Zo gaf het apparaat van Blind zijn hart een schok tijdens de oefenwedstrijd Ajax-Hertha BSC in 2020. Hij kon daarna zelfstandig het veld verlaten en werd medisch gecheckt.
Sportcardioloog Harald Jorstad van het Amsterdam UMC legt uit dat de ICD 24/7 het hartritme in de gaten houdt. Bij bewegen of douchen merk je dat daar iets zit, maar bij de meeste mensen went het gewoon. Met de juiste begeleiding kan je tot aan de topsport met een ICD spelen.
Lees ook: Wat maakt een voetbalelftal het beste ooit?
Mentaal Herstel
Weer sporten na hartproblemen is fysiek mogelijk, maar hoe is dat mentaal? Cardiopsycholoog Judith Janssen benadrukt dat het vertrouwen in het lichaam helemaal weg kan zijn na een hartincident. De eerste stap is dat je dat vertrouwen probeert terug te winnen.
Hartpatiënten kunnen na de gebeurtenis bepaalde triggers ervaren die ze angstig kunnen maken. Dat is goed te behandelen met de juiste traumaverwerkingstherapie, zoals EMDR.
Eriksen zelf kijkt anders tegen voetbal aan. "Ik heb me nooit gestrest gevoeld. Als speler, in wat voor situatie dan ook. Maar nu ga ik er onbewust vanzelf vanuit dat alles goed komt. Ik ben dankbaar dat ik hier ben. De rest is allemaal extra. Dat is nu m'n motto."
Een Inspiratiebron
Christian Eriksen en Daley Blind zijn een inspiratiebron voor velen. Ze laten zien wat er allemaal mogelijk is. Met de goede begeleiding kan je veilig sporten met een ICD. Hun verhaal toont aan dat een hartstilstand niet het einde hoeft te betekenen van een carrière, maar dat veerkracht en vastberadenheid tot een succesvolle terugkeer kunnen leiden.
tags: #deens #voetbalelftal #christian #eriksen #hartstilstand