Het bekertoernooi volleybal is een jaarlijks terugkerend evenement waar regionale jeugd- en seniorencompetitieteams zich voor kunnen inschrijven. Wat dit toernooi speciaal maakt, is dat er niveau-overstijgend wordt gespeeld, wat betekent dat teams uit verschillende speelklassen tegen elkaar kunnen uitkomen. Dit zorgt voor verrassende wedstrijden en biedt teams de kans om zich te meten met sterkere tegenstanders. Dit artikel beschrijft de regels en het competitieformat van bekerwedstrijden voor damesvolleybal in Nederland, met speciale aandacht voor de wijzigingen en overwegingen die van invloed zijn op de deelnemende teams.
Algemene spelregels
De wedstrijden in de reguliere competitie en in de bekercompetitie worden gespeeld volgens de spelregels van de NeVoBo, inclusief de regels die betrekking hebben op de libero. Als een speler als libero wordt ingezet is dat herkenbaar aan een duidelijk afwijkend tenue. (max. Het doel van volleybal is om de bal bovenhands, onderarms of door middel van een aanvallende actie over het net bij de tegenstander in het veld op de grond te spelen. Een team mag de bal maximaal drie keer spelen voordat de bal over het net naar de tegenstander moet worden gespeeld. Na het terughalen van de opslag wordt er doorgedraaid, waarbij elke speler met de klok mee een positie verder schuift.
Er worden drie of vier sets gespeeld (afhankelijk van de regio). Het team dat als eerste 25 punten haalt, met een voorsprong van tenminste 2 punten, wint de set. Een ploeg mag ten hoogste zes spelerswissels per set uitvoeren.
De Opstelling
De opstelling kan lastig zijn voor beginnende spelers, coaches en toeschouwers.
- Nummer 1: Rechtsachter
- Nummer 2: Rechtsvoor
- Et cetera
De spelers moeten in de pass-opstelling in de juiste volgorde staan. Dit betekent dat achterspelers niet voor hun directe voorspelers mogen staan en vice versa. Bijvoorbeeld, speler 5 moet achter speler 4 blijven, maar speler 5 mag wel voor speler 3 staan. Ook moeten de spelers links en rechts in de goede volgorde naast elkaar staan.
Lees ook: Uitslagen en finales Districtsbeker Zuid II
Wanneer er opgeslagen is, zijn de spelers vrij om te staan waar ze willen, wat het specialisme binnen het volleybal bevordert. Er zijn vele varianten in de opstelling te bedenken, zolang aan bovenstaande regels wordt gehouden.
Een veelvoorkomende opstelling is dat de midvoor (positie 3) op de positie 3 blijft staan met de rechterzijde naar de tegenstander gericht. De overige vijf spelers stellen zich in W-vorm op:
- De links- en rechtsvoor (positie 2 en 4) op de 3m-lijn tegen de zijlijn.
- De links- en rechtsachter (positie 1 en 5) een meter voor de achterlijn en ongeveer twee-en-een-halve meter van de zijlijn.
Aanvallende Acties
Als de bal over het net komt, proberen de spelers een aanval op te zetten door de bal drie keer over te spelen. De eerste bal (pass) wordt bovenhands of onderarms naar de midvoor gespeeld. De midvoor kan dan een set-up geven naar positie 2 of 4 en eventueel naar positie 6. Deze spelers proberen de bal over het net en binnen de lijnen van het andere veld te smashen.
Specifieke regels en procedures
Leeftijdsgrens en inschrijving
Op het moment van inschrijven van een speler aan de damescompetitie dient deze minimaal 18 jaar te zijn. Het daadwerkelijk meespelen mag pas na toestemming van het bestuur. Verenigingen kunnen tot 1 februari van het lopende seizoen nieuwe spelers opgeven. Indien een speler tijdig is aangemeld bij de spelersadministratie maar nog niet in het smoelenboek is verwerkt kan de aanvoerder van het team hiervoor een formulier invullen. Dit formulier zit in het smoelenboek. Op verzoek van een vereniging kan een speler die is ingeschreven in een hoger team geplaatst worden in een lager team.
Wedstrijdleiding en verantwoordelijkheden
De wedstrijdleiding tijdens de competitieavond berust bij het in het wedstrijdschema aangewezen team. De taken van de wedstrijdleiding zijn omschreven in de ‘Handleiding wedstrijdleiding BBVF’.
Lees ook: Volledig overzicht: KNVB Beker District Noord.
Afzeggingen en sancties
In principe wordt een afgezegde wedstrijd reglementair verloren met 3-0 (setstanden 25-0, 25-0, 25-0). Alleen wanneer het bestuur van de BBVF beslist dat de opgegeven reden hiertoe aanleiding geeft, kan worden besloten de wedstrijd op een later tijdstip alsnog te laten spelen (dit zal vrijwel altijd op een trainingsavond van een van de beide teams zijn). Aan een vereniging waarvan een team voor een voor haar uitgeschreven wedstrijd onaangekondigd niet komt opdagen, wordt een geldboete ter grootte van € 12,50 opgelegd. Het team wat een wedstrijd afzegt, moet een eventuele fluitbeurt van de tegenstander op de betreffende avond overnemen.
Speelklaarheid en gevolgen
Het team dat op het moment waarop de wedstrijd dient te beginnen niet speelklaar is, verliest automatisch de eerste set met 25 - 0. Is het team een kwartier nadien nog niet speelklaar, dan verliest het betreffende team de overige sets met 25 - 0. Indien een team gedurende de wedstrijd niet meer in staat is minstens vijf spelers op te stellen, dan is het betreffende team niet meer speelklaar. De dan lopende set wordt met behoud van de behaalde punten verloren.
Eindstand en classificatie
Bij een gelijke eindstand in de competitie eerst gekeken naar het onderlinge resultaat op basis van gewonnen sets van de betrokken teams.
Nationale Bekertoernooi: Opzet en Wijzigingen
Algemene opzet
Het Nationale Bekertoernooi bestaat uit zeven speelronden. De eerste twee rondes worden gespeeld in poulevorm, waarbij de eerste ronde is verdeeld over drie speelweken. Vanaf de derde ronde spelen teams onderlinge wedstrijden.
- 1e Ronde: Teams uit de Topdivisie, 1e en 2e divisie, aangevuld met de winnaars van de regionale bekertoernooien van het voorgaande seizoen, nemen deel.
- 2e Ronde: De beste teams uit de 1e ronde gaan door naar de 2e ronde, waar de teams uit de Superdivisie aan de deelnemerslijst worden toegevoegd. Er wordt gespeeld in twee- of driekampen.
- 3e Ronde: De winnaars van de 2e ronde plaatsen zich voor de 3e ronde. Hier worden de nummers 9 en lager van de Eredivisie van het voorgaande seizoen aan toegevoegd, eventueel aangevuld met teams die nieuw in de Eredivisie zijn ingestroomd.
- 1/8 Finales: De overige eredivisieteams stromen in. Deze wedstrijden worden onderling gespeeld.
Het aantal teams dat deelneemt aan de 1e ronde is variabel. Deze teams, exclusief de Superdivisie- en Eredivisieteams, strijden om een plek in de 2e ronde. De 2e ronde wordt gespeeld in twee- en/of driekampen bij zowel de dames als de heren. De indeling voor de 3e ronde en verder vindt plaats via loting na afloop van de 2e ronde. Het Nationale Bekertoernooi bestaat dit seizoen uit zeven speelronden. In de 1e en 2e ronde wordt er in poulevorm gespeeld, waarbij de 1e ronde over 3 speelweken verdeeld wordt. Vanaf de 3e ronde worden er onderlinge wedstrijden gespeeld tussen de teams. In de 1e ronde komen teams uit die spelen in de Topdivisie, 1e en 2e divisie, gecompleteerd met de winnaars van de regionale bekertoernooien van het voorgaande seizoen. De beste teams van elke poule gaan door naar de 2e ronde, waar de teams uit de Superdivisie aan de deelnemerslijst worden toegevoegd. De 2e ronde worden er twee- of driekampen gespeeld. De winnaars plaatsen zich voor de 3e ronde en daar worden de nummers 9 en lager van de Eredivisie van het voorgaande seizoen aan toegevoegd. Eventueel aangevuld met teams die nieuw in de Eredivisie zijn ingestroomd. Deze wedstrijden zijn onderlinge wedstrijden. In de 1/8 finales zullen ook de overige eredivisieteams instromen. De 1/8 finales worden in onderlinge wedstrijden gespeeld. Het aantal teams van de 1e ronde is 85 teams bij de dames en 88 bij de heren. Zij (excl. de Superdivisie en Eredivisie teams) gaan strijden voor een plek in de 2e ronde. De eerste ronde wordt gespeeld in de speelweken van 13, 20 en 27 september. De 2e ronde van de beker zal gespeeld gaan worden in tweekampen bij zowel de dames als de heren. De indeling voor de 3e ronde en verder zal via loting plaatsvinden, na afloop van de 2e ronde. Regionaal kunnen jeugd en senioren competitieteams zich jaarlijks inschrijven voor het bekertoernooi. Binnen de beker wordt niveau-overstijgend gespeeld; teams spelen dus ook tegen teams uit een andere speelklasse. Regionaal kunnen jeugd en senioren competitieteams zich jaarlijks inschrijven voor het bekertoernooi. Binnen de beker wordt niveau-overstijgend gespeeld; teams spelen dus ook tegen teams uit een andere speelklasse. Regionaal kunnen jeugd en senioren competitieteams zich jaarlijks inschrijven voor het bekertoernooi. Binnen de beker wordt niveau-overstijgend gespeeld; teams spelen dus ook tegen teams uit een andere speelklasse. Regionaal kunnen jeugd en senioren competitieteams zich jaarlijks inschrijven voor het bekertoernooi. Binnen de beker wordt niveau-overstijgend gespeeld; teams spelen dus ook tegen teams uit een andere speelklasse.
Lees ook: Uitslagen en hoogtepunten van de beker
Wijzigingen vanwege de Avondlockdown
De avondlockdown, die sinds 28 november van kracht was, had invloed op de teams uit de Topdivisie en lager, die niet meer konden trainen. Dit leidde tot uitstel van de achtste finales van het bekertoernooi, die oorspronkelijk gepland stonden op 4 december. Hoewel de regels van het ministerie van VWS aangeven dat alle teams die nog actief zijn in het bekertoernooi onder de topsportuitzondering vallen, ook de teams die geen Eredivisie spelen, bracht deze uitzonderingspositie uitdagingen met zich mee. Veel niet-Eredivisie teams trainden nog niet en moesten dit organiseren, wat in de praktijk soms tot problemen leidde omdat de sportinfrastructuur stillag.
Om die reden heeft de Nevobo besloten de opzet van het bekertoernooi te wijzigen. De overige 16 teams per gender die nog in de beker zaten, werden via loting aan elkaar gekoppeld om een tussenronde te spelen.
Lotingen en Presentatie
In tegenstelling tot voorgaande seizoenen werd er niet direct doorgeloot. Er vonden drie lotingsmomenten plaats in het toernooi:
- Loting voor de derde ronde.
- Loting voor de achtste finales.
- Loting voor de eindfase van het bekertoernooi.
De eerste loting vond plaats op woensdag 30 oktober vanaf 21:00 uur. De presentatie rondom de lotingen was in handen van Jeffrey Klok, die samen met een co-host de kijker door de lotingsavond loodste vanuit de Tijd Voor Volleybalstudio in Utrecht. Tijdens de loting voor de derde ronde werd de locatie voor de Bekerfinales 2025 onthuld.
Overwegingen bij het nieuwe format
Zoals op VoV is gebleken, kent het Nationale Bekertoernooi een gewijzigde opzet ten opzichte van vorige jaren. De eerste ronde wordt bijvoorbeeld op drie of twee zaterdagen in september gespeeld, afhankelijk van de poulegrootte, waar voorheen op één zaterdag de poulefase werd afgewerkt. Dat de Topdivisie deelneemt is dat ook een teken dat alleen maar via een omweg door naamsverandering de nieuwe Topdivisie eigenlijk niets anders is dan de ‘Oude’ Eerste Divisie, de Eerste Divisie van voor de Superdivisie.
In de aanloop naar het nieuwe seizoen worden dus drie (of twee) hele belangrijke zaterdagen in de voorbereiding op het nieuwe seizoen, waar wellicht in voorgaande jaren toernooien gepland stonden, die voor de teams uitdagend waren en een graadmeter voor de stand van zaken, nu door de Nevobo ingevuld met bekerwedstrijden. Dat kan voor een bepaalde categorie deelnemers niet passend zijn. Want als er sprake is van veel niveauverschil is het toch voor beide teams ‘niet leuk’ en ook niet zinvol, denken wij.
Neem bijvoorbeeld bij de dames Topdivisionist Donitas Groningen. Zij zijn ingedeeld bij ON, de bekerstuntploeg van vorig jaar, en bij VC Sneek D4 en VC Grijpskerk. Leuk die bekerderby tegen de stadsgenoot uit de Eerste Divisie, maar of Donitas zit te wachten op wedstrijden tegen een Tweede Divisionist (VC Grijpskerk) of een team uit de Derde Divisie (VC Sneek D4) is nog maar de vraag. Neem ook bijvoorbeeld Topdivisionist DeVoKo Denekamp. Ze spelen tegen Cupido (3de Divisie). Gemini en Havoc (beide 2de Divisie). Bj de mannen zagen we minder inschrijvingen en daarom meer dan tien poules met daarin drie teams, waarin de teams dus twee zaterdagen in september bekerwedstrijden spelen.
De vraag is of men in ‘Nederland Volleyballand’ blij is met het nieuwe bekerformat. Of men als Topdivisionist drie zaterdagen in de voorbereiding tegen teams uit de Eerste, Tweede of Derde Divisie wil spelen en of de teams uit de lagere Divisies blij zijn om tegen de hogere Divisies te moeten opboksen. We vroegen deze week aan de Nevobo welke voordelen zij zien in het gewijzigde format en of zij ook eventuele nadelen aanwezig achten. Of is het gewoon een overbrugging naar het begin van het seizoen, dat pas in oktober begint vanwege de poules van 10 teams?
Verbeter Je Spelregelkennis
Uit onderzoek is gebleken dat een gebrek aan spelregelkennis leidt tot onnodige discussies en irritaties in het veld. Volleybalmasterz.nl is erop gericht om de spelregelkennis bij volleyballers te vergroten. Je kunt hier je spelregelkennis oefenen, toetsen en up-to-date houden via testjes, spelletjes en toetsen. Uit onderzoek is gebleken dat een gebrek aan spelregelkennis zorgt voor onnodige discussies en irritaties in het veld. Bepaald niet sfeerverhogend. Volleybalmasterz.nl is erop gericht om de spelregelkennis bij volleyballers te vergroten, dus neem vooral een kijkje in deze aantrekkelijke online leeromgeving. Je kunt hier je spelregelkennis oefenen, toetsen en up to date houden via testjes, spelletjes en toetsen. Op nevobo.nl staat ook een overzicht van de spelregels voor alle volleybaldisciplines.
tags: #bekerwedstrijden #volleybal #dames #regels