Basketbal is een populaire en spectaculaire sport die over de hele wereld wordt gespeeld. Of je nu zelf speelt, een wedstrijd bekijkt of gewoon meer wilt weten over de sport, het is belangrijk om de basisregels te begrijpen. Deze gids legt de basketbalregels uit op een eenvoudige manier, zodat iedereen ze kan begrijpen.
Wat is basketbal?
Basketbal is een teamsport waarbij twee teams van vijf spelers proberen punten te scoren door een bal door een basket te gooien. Het team met de meeste punten aan het einde van de wedstrijd wint.
De Geschiedenis van Basketbal
Basketbal is in 1891 uitgevonden door James Naismith, een gymnastiekleraar in Springfield, Amerika. Hij kreeg de opdracht om een nieuw binnenspel te bedenken dat in de winter gespeeld kon worden. Naismith hing twee perzikmanden aan het balkon van de gymzaal en bedacht dertien spelregels. Zo was "Basket Ball" geboren, gespeeld met een voetbal. In het begin hadden de manden nog een bodem, wat het lastig maakte om de bal eruit te halen na een score.
Het Basketbalveld
Het basketbalveld is een rechthoekige speelvlak met een basket aan elk uiteinde. De afmetingen van het veld kunnen variëren, maar in Nederland is een standaard basketbalveld meestal 28 meter lang en 15 meter breed. In Amerika zijn de velden iets groter, namelijk 94 feet (28,65 meter) lang en 50 feet (15,24 meter) breed.
Belangrijke lijnen op het veld:
- Middenlijn: Verdeelt het veld in twee helften.
- Zij- en achterlijnen: Markeren de grenzen van het speelveld. Een bal is uit wanneer de speler in balbezit de grond raakt buiten deze lijnen.
- Vrije worplijn: De lijn waarachter spelers staan bij het nemen van een vrije worp.
- Driepuntslijn: Een boog rond de basket waarachter een score drie punten oplevert.
- Middencirkel: Het gebied in het midden van het veld waar de wedstrijd begint met een sprongbal.
- Bucket (het gebied direct om de basket): Beperkt de tijd dat een aanvaller zich hier mag bevinden (3-secondenregel).
De basket zelf bestaat uit een ring met een net en hangt op een hoogte van 3,05 meter voor volwassenen en 2,60 meter voor kinderen. Het bord achter de ring is officieel 1 meter en 5 centimeter hoog en 1 meter en 80 centimeter breed. Een rechthoek van 45 centimeter hoog en 59 centimeter breed is op het bord getekend als hulpmiddel om de bal door de ring te gooien.
Lees ook: Basketbal taart versieren
De Spelers en Hun Posities
Basketbal is een teamsport die gespeeld wordt met twee teams van vijf spelers. Elk team mag maximaal 7 wisselspelers hebben, en er mag onbeperkt gewisseld worden, tenzij een speler het veld moet verlaten na een bepaald aantal fouten.
De vijf posities in het basketbal:
- Point Guard: De spelverdeler die het overzicht bewaart en het spel leidt. Flexibiliteit is belangrijker dan lengte voor deze positie.
- Shooting Guard: Verantwoordelijk voor het scoren van punten.
- Center: Staat dicht bij de basket en maakt vaak punten van dichtbij. Meestal de langste speler op het veld, met een belangrijke verdedigende rol.
- Small Forward: Een veelzijdige speler die het team helpt met scoren.
- Power Forward: Speelt voornamelijk met de rug naar de basket, blokkeert schoten en scoort van dichtbij.
Een typische opstelling aan het begin van een wedstrijd is een 2-2-1 opstelling, met twee forwards, twee guards en één center.
Puntentelling
Het doel van basketbal is om meer punten te scoren dan de tegenstander. Punten kunnen op verschillende manieren worden gescoord:
- 1 punt: Een score uit een vrije worp, toegekend na een overtreding van de tegenstander.
- 2 punten: Een score binnen de cirkel (de bucket) rondom de basket.
- 3 punten: Een score van achter de driepuntslijn.
Een basketbalwedstrijd bestaat uit 4 rondes (kwarten) van elk 10 minuten (in internationale wedstrijden) of 12 minuten (in de NBA). Tussen de kwarten zijn er korte pauzes van 2 minuten, en een langere pauze van 15 minuten na het tweede kwart. Als de stand na de reguliere speeltijd gelijk is, wordt de wedstrijd verlengd met periodes van 5 minuten, net zo lang tot er een winnaar is.
Basisregels en Overtredingen
Basketbal heeft veel regels om het spel eerlijk en veilig te houden. Hier zijn enkele van de belangrijkste regels en overtredingen:
Lees ook: Specificaties Wilson Basketbal Maat 6
- Bal hanteren: De bal mag alleen met de handen worden aangeraakt.
- Dribbelen: Je moet dribbelen (de bal stuiteren) terwijl je loopt met de bal. Nadat je de bal hebt opgepakt na een dribbel, mag je niet opnieuw dribbelen (dubbele dribbel).
- Loopfout: Je mag maximaal 2 stappen zetten met de bal in je hand na een dribbel. Meer dan twee passen zonder te dribbelen is een loopfout (traveling).
- Voetcontact: Het is niet toegestaan de bal met je voet, knie of been te raken.
- Terugspelen: Als jouw team in de aanval is, mag je de bal niet terugspelen naar je eigen helft.
- Goaltending: Als de bal op zijn weg naar beneden is richting de basket, mag een verdediger de bal niet blokkeren, tenzij de bal eerst de ring heeft geraakt.
Soorten Overtredingen:
- Persoonlijke fout: Ongeoorloofd contact met een tegenstander tijdens de aanval of verdediging.
- Technische fout: Ongedisciplineerd gedrag tegenover een tegenstander of de scheidsrechter.
- Onsportieve fout: Het expres vasthouden of duwen van een tegenstander zonder kans op balbezit.
- Diskwalificerende fout: Een ernstige fout, zoals het uitdelen van een klap, resulteert in onmiddellijke verwijdering uit het veld.
Een speler die 5 persoonlijke fouten maakt, moet het veld verlaten en mag niet meer deelnemen aan de wedstrijd.
Tijdregels
Om het spel snel en spannend te houden, zijn er verschillende tijdregels:
- 24-secondenregel: Een team heeft maximaal 24 seconden om een poging tot scoren te doen. De klok start bij de inworp en wordt gereset als de bal de ring raakt of er een overtreding wordt gemaakt.
- 8-secondenregel: Een team moet binnen 8 seconden de bal van de eigen helft naar de helft van de tegenstander brengen.
- 3-secondenregel: Een aanvaller mag niet langer dan 3 seconden in de bucket (het gebied direct om de basket) blijven.
- 5-secondenregel: Een speler mag de bal bij een inworp maximaal 5 seconden vasthouden. Ook tijdens het spel moet een speler die nauw bewaakt wordt, binnen 5 seconden gaan dribbelen of een poging tot scoren doen.
Basketbal Uitrusting
Een basketbal is gemaakt van rubber of leer. Er zijn verschillende maten ballen:
- Maat 4: Voor kinderen jonger dan 8 jaar.
- Maat 5: Voor kinderen tot en met 12 jaar.
- Maat 6: Voor iedereen vanaf 13 jaar.
- Maat 7: Alleen voor jongens/mannen vanaf 15 jaar.
Verschillende Vormen van Basketbal
Basketbal kan gespeeld worden in verschillende formaten:
- 5-tegen-5: De meest voorkomende vorm, gespeeld in competities over de hele wereld.
- 3-tegen-3 (3x3): Een snellere variant met minder spelers, waarbij de nadruk ligt op individuele vaardigheden en snelle acties. Bij 3x3 mag een team uit maximaal 4 spelers bestaan, waarvan er altijd 3 op het veld staan.
Basketbal in Nederland
Basketbal kwam in 1926 vanuit Amerika naar Nederland. De directeur van de Militaire Sportacademie in Utrecht zag het spel in Amerika en introduceerde het op de academie. De eerste jaren werd er alleen in Amsterdam competitie gespeeld. Na de Tweede Wereldoorlog werd de Amsterdamse Basketball Bond opgericht.
Lees ook: Marijkesingel Barendrecht basketbal
Basketbal Wereldwijd
Basketbal is uitgevonden in Amerika en is daar een zeer populaire sport, samen met honkbal, American football en ijshockey. Bijna alle high schools en universiteiten hebben hun eigen basketbalteams. De beste basketballers ter wereld spelen in de Amerikaanse profcompetitie, de NBA (National Basketball Association).
tags: #basketbal #spelregels #school #uitgelegd