De Africa Cup, officieel bekend als de Africa Cup of Nations (AFCON), is het belangrijkste voetbaltoernooi op het Afrikaanse continent. Het toernooi, georganiseerd door de Afrikaanse voetbalconfederatie (CAF), wordt om de twee jaar gehouden en brengt de sterkste voetballanden van Afrika samen in een strijd om de felbegeerde titel. De Africa Cup is meer dan alleen een voetbaltoernooi; het is een viering van de Afrikaanse cultuur, een weerspiegeling van de samenleving en een bron van nationale trots.
Oorsprong en Vroege Jaren (1957-1960)
De Afrika Cup begon in 1957 tamelijk klein. Aan de eerste editie in Soedan deden namelijk slechts vier landen mee: Egypte, Ethiopië en gastland Soedan. Zuid-Afrika werd op het laatste moment uitgesloten van deelname vanwege de apartheidspolitiek. Egypte won de eerste editie door Ethiopië met 4-0 te verslaan in de finale. In de beginjaren kende het toernooi een onregelmatige cyclus, maar vanaf 1968 werd een vaste cyclus van twee jaar geïntroduceerd.
Groei en Populariteit (1970-1990)
Vanaf de jaren zeventig groeide de Afrika Cup uit tot een steeds serieuzer voetbaltoernooi. Teams uit heel Afrika strijden in de kwalificatieronde om een plek in het eindtoernooi. In de jaren tachtig domineerden de West-Afrikaanse landen zoals Ghana, Nigeria en Kameroen. Het laatste land won onder leiding van de legendarische spits Roger Milla de eerste titel in 1984 en herhaalde dit succes in 1988. Milla’s charismatische speelstijl en iconische dansjes trokken wereldwijd de aandacht.
Zuid-Afrika's Terugkeer en Egyptische Dominantie (1990-2010)
Na de apartheid werden de sancties tegen Zuid-Afrika opgeheven. Hierdoor konden de Zuid-Afrikanen weer deelnemen aan internationale sportevenementen. Het land maakte direct indruk door in 1996 als gastland de Afrika Cup te winnen. In het begin van deze eeuw is de Afrika Cup steeds populairder geworden en tussen 2006 en 2010 kroonde Egypte zich maar liefst drie keer achter elkaar tot Afrikaans kampioen.
Recente Ontwikkelingen (2010-heden)
De winst van Zambia in de spannende finale tegen Ivoorkust in 2012 wordt nog steeds beschouwd als een van de mooiste verhalen in de geschiedenis van het toernooi. Inmiddels doen er 24 landen mee aan het eindtoernooi. Het organiserende land is automatisch geplaatst. Aan het toernooi doen 24 landen mee, verdeeld over zes poules van elk vier teams. Elk land speelt drie poulewedstrijden. De nummers één en twee van elke poule gaan door naar de knock-outfase. De knock-outfase begint met de achtste finales. Is er na 90 minuten nog geen winnaar aan te wijzen? Dan volgt een verlenging van 30 minuten. Is het dan nog steeds gelijk? Dan worden er strafschoppen genomen. De winnaars gaan door naar de kwartfinales, halve finales, en uiteindelijk de finale.
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
Marokko 2025
Marokko is aangewezen als gastland van de Africa Cup of Nations 2025. Dat maakte de Afrikaanse voetbalbond CAF bekend. Het wordt de tweede keer in de geschiedenis dat Marokko gastland is van de Afrika Cup. De wedstrijden in de Afrika Cup 2025 worden gespeeld tussen 21 december 2025 en 18 januari 2026 in Marokko. Het uitzendschema van de Africa Cup 2025 is op dit moment nog niet bekend.
Deelnemende Landen en Hun Geschiedenis
De Africa Cup kent een rijke historie met verschillende landen die hun stempel op het toernooi hebben gedrukt. Hieronder volgt een overzicht van enkele opvallende deelnemers:
Egypte
Egypte is met 7 eindoverwinningen met afstand het succesvolste Afrikaanse voetballand. Het land won de eerste editie in 1957 en domineerde het toernooi in de jaren 2000 met drie opeenvolgende titels.
Kameroen
Kameroen staat op de tweede plaats met 5 eindzeges. De "Ontembare Leeuwen" waren vooral succesvol in de jaren 80 en begin jaren 2000.
Ghana
Ghana heeft de Afrika Cup 4 keer gewonnen en staat daarmee op de derde plaats.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
Nigeria
Nigeria is één van de grootste voetballanden van Afrika. De Super Eagles stonden zes maal in de finale en behaalden al twaalf (12) maal de halve eindstrijd van de Afrika Cup. Geen enkel ander Afrikaans land kan zulke successen overleggen. Aan de spelers ligt het niet. Nigeria, één van de rijkste en grootste landen van Afrika, heeft iedere keer weer de op papier beste en meest talentvolle spelers. De organisatorische problemen zouden een reden kunnen zijn voor de pech van de Eagles. Al jaren woeden er oorlogen binnen de Nigeriaanse voetbalbond en de ministeries en ook nu weer dreigt de bondscoach er de dupe van te worden. Of zou het toch de vloek van Nwankwo Kanu zijn? Deze boomlange spits doet nu voor de vijfde keer mee aan het Afrika Cup toernooi. Maar wat waren ze er weer dicht bij: een tweede plek in 2000 en een derde plek in 2002, 2004 en 2006. Hopelijk kunnen aanvoerder Kanu en zijn teamgenoten, met hulp van de geschiedenis en de bonussen die voor hen klaar liggen, het tij keren en de hoogste prijs pakken in Ghana. De Super Eagles van Nigeria reizen vol ambitie af naar de Afrika Cup 2025 in Marokko. Nigeria eindigden als groepswinnaar in een lastige kwalificatiegroep met Benin, Libië en Rwanda. De Super Eagles staan onder leiding van Éric Sékou Chelle. Deze voormalige verdediger en ervaren coach heeft het team voorzien van tactische discipline én een aanvallende speelstijl. Na de tweede plaats in de vorige editie (in Ivoorkust), mikt Chelle nu op meer. Zijn focus? Ademola Lookman: Hij is de huidige Afrikaanse Voetballer van het Jaar. Victor Osimhen: Osimhen is de steraanvaller. Nigeria behoort tot de elite van het Afrikaanse voetbal. De ploeg won het toernooi drie keer en werd vijf keer tweede. Deze constante aanwezigheid in de top maakt hen een vaste grootmacht op het continent. De laatste keer dat het toernooi in Marokko werd gehouden, werd Nigeria tweede.
Marokko
Marokko, een land dat in Nederland op de voet wordt gevolgd, won het prestigieuze toernooi tot nu toe één keer, in 1976. In 2004 was het land verder verliezend finalist.
Soedan
Soedan, een land met een rijke voetbaltraditie en geschiedenis, maakt een langverwachte terugkeer naar de Afrika Cup na afwezigheid in de editie van 2023. Deelname aan Marokko 2025 werd veiliggesteld dankzij strijdlust en vastberadenheid. In een spannende kwalificatiereeks behaalden ze een overwinning en een gelijkspel tegen Ghana, waarmee ze als tweede eindigden in hun groep achter Angola. Het hoogtepunt van Soedan kwam in 1970, toen ze het toernooi op eigen bodem wisten te winnen. Sindsdien maken ze deel uit van de rijke geschiedenis van de Afrika Cup. Soedan staat momenteel bovenaan in hun groep in de WK-kwalificatie voor 2026, vóór grootmachten als Senegal en DR Congo. Appiah, voormalig Ghanees international en bondscoach, is geen onbekende op het Afrikaanse voetbalpodium. Hij staat bekend om zijn tactisch inzicht en het smeden van veerkrachtige teams. Sleutelspelers in het team zijn: Mohamed Abdelrahman: Deze aanvaller is een echte aanvalsleider. Mohamed Mustafa: De betrouwbare doelman straalt rust uit en beschikt over uitstekende reflexen.
Tanzania
Voor het eerst in de geschiedenis heeft Tanzania zich voor de tweede keer op rij geplaatst voor de Afrika Cup, een opvallende mijlpaal voor de Taifa Stars. Tanzania eindigde als tweede in hun kwalificatiegroep. Hun campagne werd gekenmerkt door twee cruciale overwinningen op rij tegen Guinee en Ethiopië. Interim-bondscoach Hemed Morocco brengt een aanvallende benadering mee naar het toernooi. Zijn speelstijl, gericht op creatieve offensieve impulsen en snelle omschakelingen, gaf de ploeg een duidelijke energie boost tijdens de kwalificatie. Saimon Happygod Msuva is dé man om op te letten. De aanvaller bewees zijn waarde in de kwalificatie met twee belangrijke doelpunten, waaronder de winnende treffer tegen Guinee. In hun drie vorige deelnames slaagde Tanzania er nog niet in om de groepsfase te overleven.
Tunesië
Tunesië doet in 2025 opnieuw mee met de Afrika Cup en heeft de ambitie om ver te reiken in het toernooi. Tunesië plaatste zich voor het eindtoernooi door tweede te worden in Groep A. De ploeg behaalde 10 punten uit 3 overwinningen, 1 gelijkspel en 2 nederlagen. Sami Trabelsi, 57 jaar, is een ervaren coach en voormalig verdediger met meer dan 80 interlands voor Tunesië. Hij was eerder bondscoach van 2011 tot 2013, waarbij hij Tunesië naar de titel op het African Nations Championship leidde en deelnames aan de Afrika Cup 2012 en 2013 veiligstelde. Na zijn eerde periode werkte hij bijna tien jaar succesvol als coach in Qatar bij Al-Sailiya SC. Issa Bilal Aidouni: De middenvelder van het Qatarese Al Wakrah is een vaste waarde voor Tunesië. Amanullah Mamish: De jonge doelman van topclub Espérance Tunis is pas 20 jaar oud, maar geldt nu al als een van de steunpilaren van het elftal. Tunesië heeft een rijke geschiedenis op de Afrika Cup, met de editie van 2025 als hun 22e deelname. Hun grootste succes kwam in 2004, toen ze als gastland het toernooi wonnen door Marokko met 2-1 te verslaan. Tunesië is de enige nationale ploeg die zich onafgebroken heeft geplaatst voor elke AFCON-eindronde sinds 1994.
Lees ook: Steun het Nederlands Elftal met stijl
Oeganda
Oeganda maakt zich op voor hun achtste deelname aan de Afrika Cup 2025. Oeganda verzekerde zich van deelname aan het toernooi door als tweede te eindigen in hun kwalificatiegroep, slechts één punt achter Zuid-Afrika. Een heroïsch 2-2 gelijkspel in Johannesburg onderstreepte hun veerkracht en tactische discipline, precies waar coach Paul Put om bekend staat. Paul Put heeft de ploeg structuur en zelfvertrouwen bijgebracht. Bekend om zijn vermogen om ploegen boven hun niveau te laten presteren, staat hij garant voor controle, organisatie en een duidelijke speelstijl. Denis Omedi: Een van de sterren in de kwalificatiereeks. Khalid Aucho: De aanvoerder en ervaren middenvelder is het kloppende hart van de ploeg. Oeganda kende zijn grootste succes in 1978 met een plek in de finale, waarin het verloor van Ghana. Hoewel het lang stil bleef, leeft de hoop weer onder de fans. In 2016 werd het nationale elftal van Oeganda uitgeroepen tot Beste Team van Afrika.
Afrika Cup en Politiek
De Afrika Cup is vaak verweven met de politieke situatie in de deelnemende landen. Conflicten, economische problemen en politieke instabiliteit kunnen een grote invloed hebben op de prestaties van een team. Een voorbeeld hiervan is Soedan, waar het huidige conflict diepe wortels heeft die terug te leiden zijn naar de Sudanese revolutie van 2018.
Afrikaanse Sterren in Europa
Inmiddels zijn er steeds meer Afrikaanse sterren te zien in sterke Europese competities. Denk aan spelers als Mohamed Salah (Egypte), Sadio Mané (Senegal), Riyad Mahrez (Algerije), Achraf Hakimi (Marokko) en Victor Osimhen (Nigeria). Deze spelers vertegenwoordigen hun land met trots en dragen bij aan de groeiende populariteit van de Afrika Cup.
tags: #africa #voetbal #toernooi #geschiedenis