Het afkeuren van voetbalwedstrijden is een onvermijdelijk onderdeel van het voetbalseizoen, vooral tijdens periodes van slecht weer. Hoewel het teleurstellend is voor spelers en supporters, zijn afgelastingen soms noodzakelijk om de veiligheid van de spelers te waarborgen en de conditie van de velden te beschermen. Dit artikel geeft een overzicht van de regels en procedures van de KNVB (Koninklijke Nederlandse Voetbalbond) met betrekking tot afkeuringen, en belicht de factoren die een rol spelen bij deze beslissingen.
Factoren die Leiden tot Afkeuringen
Verschillende factoren kunnen leiden tot het afkeuren van voetbalwedstrijden. De belangrijkste zijn:
Weersomstandigheden: Hevige regenval, sneeuw, ijs, onweer, extreme hitte of extreme kou kunnen de velden onbespeelbaar en gevaarlijk maken.
Staat van de Velden: De fysieke conditie van het veld is cruciaal. Een veld dat te drassig, bevroren, glad of beschadigd is, kan worden afgekeurd. Een speelveld is verzadigd indien het grondwaterniveau dusdanig hoog is, dat dit tot bijna aan de oppervlakte komt. Dit kan ook voorkomen als er (nog) geen plassen op het veld staan.
KNVB Richtlijnen: De KNVB heeft specifieke richtlijnen voor wanneer wedstrijden moeten worden afgelast, bijvoorbeeld bij extreme weersomstandigheden.
Lees ook: Afkeuringen in KNVB West 2
Veiligheid van de Spelers: De veiligheid van de spelers staat altijd voorop. Afgelastingen zijn essentieel bij gevaarlijke situaties zoals gladde velden en onweer.
Wie is Waar Verantwoordelijk Voor?
De verantwoordelijkheid voor het beoordelen van de speelbaarheid van de velden en het nemen van beslissingen over afgelastingen is verdeeld over verschillende partijen:
Thuisspelende Club: De thuisspelende club is primair verantwoordelijk voor de situatie op het veld en in het stadion. Dit omvat het zorgen voor een bespeelbaar veld, een goed toegankelijke tribune en het treffen van maatregelen om dit te bereiken. Als een club verwacht dat een wedstrijd mogelijk niet door kan gaan, nemen ze contact op met de KNVB.
KNVB: De KNVB is via de scheidsrechter verantwoordelijk voor de uiteindelijke keuring van het wedstrijdveld. De scheidsrechter beoordeelt of het veld veilig en bespeelbaar is voor de spelers. De KNVB heeft de uiteindelijke beslissingsbevoegdheid over het al dan niet doorgaan van een wedstrijd. Het streven is om minimaal vier uur voor de aftrap een definitief besluit te nemen, in het belang van supporters en de wedstrijdorganisatie.
Scheidsrechter: Indien een veld in principe als bespeelbaar wordt beoordeelt, kan een wedstrijd bij slecht weer alsnog worden afgelast door de scheidsrechter.
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
Lokale Overheid: De lokale overheid is verantwoordelijk voor de veiligheid buiten het stadion. In overleg met de club en de KNVB kunnen zij besluiten dat een wedstrijd niet doorgaat als de route naar het stadion onveilig is.
Wedstrijdsecretaris: Normaliter kent een vereniging een consul van de KNVB, die over afgelasting beslist. In geval er geen consul (beschikbaar) is neemt de wedstrijdsecretaris die taken waar. Voor midweekse werkdagen (trainingen en avondwedstrijden) zal op andere vrijwilligers, die op betreffende dag aanwezig kunnen zijn, een beroep worden gedaan. Indien velden afgelast worden, bepaalt het wedstrijdsecretariaat de herindeling van het wedstrijdprogramma (of het trainingsprogramma), op basis van bepaalde prioriteiten en KNVB-verplichtingen.
Hoe Worden Afkeuringen Bepaald?
De beslissing om een wedstrijd af te keuren wordt meestal genomen door de consul van de voetbalvereniging, vaak in overleg met het bestuurslid wedstrijdzaken. Dit gebeurt meestal op de wedstrijddag zelf, in de vroege ochtend. Bijvoorbeeld, bij vv Naaldwijk wordt er op zaterdag om 7.00 uur en zondag om 9.00 uur gekeurd.
Factoren in de Besluitvorming
Bij de veldkeuring worden verschillende factoren in overweging genomen:
Veiligheid van de Spelers: Dit is het belangrijkste uitgangspunt. Gladde velden, extreme weersomstandigheden zoals onweer, of andere gevaarlijke situaties kunnen leiden tot een afkeuring.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
Conditie van de Velden: De staat van het veld is cruciaal. Een veld dat volledig verzadigd is met water, bevroren is, of ernstige beschadigingen vertoont, kan worden afgekeurd.
Weersvoorspellingen: Hoewel niet altijd accuraat, worden weersvoorspellingen en buienradars geraadpleegd om een inschatting te maken van de verwachte weersomstandigheden.
Grondwaterpeil en Infiltratiesnelheid: Een hoog grondwaterpeil en een lage infiltratiesnelheid kunnen ervoor zorgen dat een veld snel verzadigd raakt, zelfs zonder zichtbare plassen.
Temperatuur van de Ondergrond: De temperatuur van de ondergrond, de stand (en kracht) van de wind, grondwaterpeil en infiltratiesnelheid/doorlatendheid van het veld.
Moeilijkheid van Voorspellen
Het is belangrijk te erkennen dat veldkeuring geen exacte wetenschap is. Het is moeilijk om de exacte ontwikkeling van het weer en de daarmee samenhangende staat van de velden te voorspellen. Regen betekent niet automatisch dat een veld wordt afgekeurd, en langere tijd geen regen betekent niet automatisch dat een veld niet wordt afgekeurd.
Weekend- en Weekkeuringen
Er wordt onderscheid gemaakt tussen keuringen in het weekend en doordeweekse keuringen:
Weekendkeuringen: In het weekend vinden over het algemeen uitsluitend officiële wedstrijden plaats. De keuring vindt zowel op zaterdag als zondag plaats door een afgevaardigde van de vereniging, meestal de (wedstrijd)secretaris. Het tijdstip van de keuring is over het algemeen een uur tot anderhalf uur vóór de eerste wedstrijd.
Weekkeuringen: Voor trainingen en doordeweekse oefenwedstrijden worden de velden gekeurd door de wedstrijdsecretaris. Er wordt geprobeerd de keuring daar waar mogelijk in de middag al uit te voeren, tussen 14:00 en 15:00 uur. Dit lukt echter niet altijd, maar het doel is om de keuring tijdig te laten plaatsvinden, in principe uiterlijk om 17:00 uur.
Communicatie van Afkeuringen
Het is essentieel dat spelers, trainers en supporters zo snel mogelijk op de hoogte worden gebracht van afgelastingen. De communicatie verloopt meestal via de volgende kanalen:
- Verenigingswebsite en Social Media: Veel verenigingen plaatsen afgelastingen op hun website en/of social media-accounts.
- Teamleiders en Trainers: Teamleiders en trainers worden geïnformeerd en geven de informatie door aan hun spelers.
- KNVB Wedstrijdzaken App: De wedstrijdsecretaris kan de afgelasting doorgeven via de KNVB Wedstrijdzaken app. Daarnaast kunnen scheidsrechters op de wedstrijddag de wedstrijd afgelasten in de app.
- Voetbal.nl App: Gebruikers van de Voetbal.nl app ontvangen een push-notificatie bij een afgelasting van de wedstrijd die ze volgen (voor teams O8 en ouder).
- Groepsapps: Voor jeugdteams wordt de informatie vaak in de jeugdleiders groepsapp geplaatst, voor seniorenteams in de senioren groepsapp.
Het doel is om afgelastingen zo vroeg mogelijk te communiceren. Op doordeweekse dagen is dit voor zover mogelijk tussen 14:00 en 14:30 uur (maar uiterlijk 17:00), in het weekend in principe uiterlijk één uur voor de eerste wedstrijd.
Categorie A en B: Wat Betekent Het?
In het amateurvoetbal wordt een onderscheid gemaakt tussen competities in de categorie A en categorie B:
- Categorie A: Omvat de landelijke competities en doorgaans de hogere competities binnen de districten. Voor seizoen 2024-2025 omvat categorie A Leonidas-W 1 en Leonidas-W 2.
- Categorie B: Omvat de overige klassen. Alle overige teams behoren tot categorie B.
Bij een gedeeltelijke afgelasting hebben wedstrijden uit categorie A voorrang op wedstrijden uit categorie B. Alle bekerwedstrijden gelden bij afgelasting als categorie A, ook voor lagere senioren en junioren. Een bekerwedstrijd uit categorie B heeft voorrang op een competitiewedstrijd uit categorie A zonder periodetitels.
Het is belangrijk te weten dat afgelastingen van landelijke competities (categorie A) niet automatisch betekenen dat wedstrijden in de districten (categorie B) ook zijn afgelast.
Kunstgras als Oplossing
Als natuurvelden zijn afgekeurd, is het voor teams in de standaardcompetities (3e divisie t/m de 5e klasse) verplicht om uit te wijken naar kunstgras, mits dit een goedgekeurd en gecertificeerd kunstgrasveld betreft. Alleen voor wedstrijden in de 2e divisie geldt deze verplichting niet.
Het is belangrijk dat het kunstgrasveld voldoet aan de gestelde eisen. Bij vochtige omstandigheden en vorstinval kan de mat bevroren raken, of sneeuw en ijs aangevroren zijn. Ook in dat geval mag er niet op het kunstgras gespeeld worden, aangezien er dan gaten kunnen ontstaan. Bij zeer zware regenbuien kan de afvoer soms de waterhoeveelheid niet verwerken, de mat komt dan omhoog en gaat op het water drijven, "golven". Een eerste signaal is er al wanneer er plassen op het veld komen te staan. Op dat moment dient een ieder onmiddellijk het veld te verlaten, aangezien er anders een risico is dat de mat scheurt, waarmee het veld voor goed geruïneerd is.
Inhalen van Afgelaste Wedstrijden
Afgelaste wedstrijden in categorie A competities worden door de KNVB opnieuw ingepland, eventueel doordeweeks. Dit kan ten koste gaan van trainingen.
Eventuele afgelaste wedstrijden bij competities uit categorie B worden ingepland op zaterdag 16 december 2023. Dit is de enige inhaalzaterdag in fase 2. Mochten er meer afgelaste wedstrijden zijn, dan worden deze door de KNVB niet meer ingepland. Wel kunnen deze wedstrijden, net als bij de pupillen, in onderling overleg gespeeld worden. Al ingeplande doordeweekse wedstrijden in categorie B kunnen ook in onderling overleg verplaatst of niet gespeeld worden.
Afgelastingen bij Specifieke Weertypen
De KNVB hanteert specifieke richtlijnen voor afgelastingen bij verschillende weertypen:
Regen: Afgelasting door regenval zal uitsluitend plaatsvinden als het veld dusdanig vochtig of drassig is, dat speelschade aan het veld niet te voorkomen is. Door combinaties in weersomstandigheden (denk aan wind) kan het zijn dat een of meer velden slechts gedeeltelijk worden afgelast. De slechte delen van een veld, bijvoorbeeld de doelgebieden, zullen sneller worden afgekeurd bij regenval.
Onweer: De voorspelling van mogelijk onweer is vrijwel nooit een reden om direct tot afgelasting over te gaan. Onweer komt vaak snel opzetten. In de praktijk zal het er meestal op neerkomen dat een training of wedstrijd gestaakt dient te worden. Richtlijn hiervoor is dat gestaakt dient te worden indien de tijd tussen flits en donder minder dan 10 seconden bedraagt. Een staking mag uiterlijk 30 minuten duren, waarna tot afgelasting moet worden overgegaan, tenzij beide partijen overeenkomen langer te wachten.
Winterse Omstandigheden: Bij winterweer spelen meerdere factoren een rol, zoals sneeuw en vorst. De toplaag kan ontdooid zijn, maar als de onderlaag nog bevroren is wordt al het gras eraf gespeeld.
Extreme Hitte of Kou: Bij extreme hitte of extreme kou kan de thuisspelende vereniging zelf bepalen of de wedstrijden van de JO11 en jonger worden afgelast, eventueel op verzoek van de bezoekende vereniging. Afgelasting moet uiterlijk plaatsvinden een dag voorafgaand aan de wedstrijden.
Onnodige Afgelastingen Voorkomen
Het is belangrijk om onnodige afgelastingen te voorkomen. Iedereen wil graag zo vroeg mogelijk weten of een training of wedstrijd wordt afgelast. Helaas kan een vroege afgelasting (bijvoorbeeld een dag van tevoren) maar zelden worden gemeld. Hoe langer van tevoren de keuring plaats vindt, hoe onnauwkeuriger de beslissing zal zijn.
Misvattingen en Realiteit
Er bestaan soms misvattingen over afgelastingen. Het komt wel eens voor dat er leiders zijn die juist afgelasting wensen, bijvoorbeeld omdat ze die dag over te weinig spelers beschikken of een topwedstrijd moeten spelen, maar essentiële spelers missen. Alle begrip voor die wens, maar hier wordt absoluut geen rekening mee gehouden. De vereniging heeft bij het afgelastingbeleid primair tot doel dat er zoveel mogelijk gespeeld wordt, dat beleid kan (en mag) niet gebruikt worden voor andere doeleinden.
tags: #afkeuringen #voetbal #knvb #regels